تحقیقات منابع طبیعی تجدید شونده: 35 (1)

دسترسی آزاد مقاله

1 - مطالعه ساختار و ارزش اقتصادی صمغ گونه بنه (Pistacia atlantica) در جنگل‌های حوزه گیلانغرب
محسن جوانمیری پور روح اله پروانه علی اکبر دارابی

10.30495/jrnr.2021.18443

اهمیت اکوسیستمی گونه بنه و اقتصادی محصول سقز خام حاصل از آن از نظر ایجاد درآمد برای جوامع محلی مورد توجه دولت می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی ویژگی های ساختاری گونه بنه، میزان تولید و ارزش اقتصادی صمغ آن در جنگل‌های زاگرس است. توده‌های جنگلی مورد مطالعه به ترتیب با مس چکیده کامل

اهمیت اکوسیستمی گونه بنه و اقتصادی محصول سقز خام حاصل از آن از نظر ایجاد درآمد برای جوامع محلی مورد توجه دولت می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی ویژگی های ساختاری گونه بنه، میزان تولید و ارزش اقتصادی صمغ آن در جنگل‌های زاگرس است. توده‌های جنگلی مورد مطالعه به ترتیب با مساحت حدود 700، 2100، 700 و 1000 هکتار در سامان‌های عرفی کمره علیرضاوندی، چشمه سفید، باپیر و بلاله در شهرستان گیلان غرب در یک منطقه کوهستانی و جنگلی واقع گردیده است. پس از جنگل‌گردشی با استفاده از نقشه‌های موجود محدوده‌ رویشگاه‌های مورد نظر تعیین گردید. آماربرداری به روش نمونه‌برداری تصادفی منظم و با قطعات نمونه‌ 0/4 هکتاری انجام گردید. نتایج نشان داد میانگین قطر برابرسینه درختان بنه، میانگین تعداد درختان بنه قابل بهره‌برداری و سطح تاج درختان بنه موجود در سامان‌های عرفی‌ کمره علیرضاوندی، باپیر، چشمه سفید و بلاله به ترتیب 31/9، 35/5، 39/3 و 30/2 سانتی‌متر، 30/15، 58/3، 44/45 و 32/25 اصله در هکتار، 41، 34/3، 30/9 و 29/6 مترمربع در درخت است. ارتفاع کل درختان بنه در سامان‌های عرفی‌ کمره علیرضاوندی، باپیر، چشمه سفید و بلاله به ترتیب 5/6، 6/1، 5/4 و 4/2 است. در سامانه‌های کمره علیرضاوندی، باپیر، چشمه‌سفید و بلاله میانگین وزن سقز در هر هکتار به ترتیب، 6/8، 7/45، 8/5 و 6/ 4 کیلوگرم و میزان درآمد خالص حاصل از بهره‌برداری صمغ بنه برای هر خانوار شامل 28/3، 16/3، 34/8 و 11/7 میلیون ریال است. یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد آگاهی از ویژگی‌های ساختاری و پتانسیل تولید سقز درختان بنه در اکوسیستم‌های جنگلی مورد مطالعه و استخراج اصولی صمغ آنها بر اساس توان رویشگاه گام مهمی در جهت حفاظت از این گونه و افزایش درآمد روستاییان و توان‌افزایی جوامع محلی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - همزیستی قارچ‌های‌ میکوریز با گونه مرتعی جعفری معطر (Chaerophyllum macrospermum) در فصل‌های بهار و تابستان و ارتباط آن با عناصر معدنی خاک در مراتع منطقه آبشار سلوک ارومیه
جلیل خارا فاروق سلیمانی معصومه ربیعی

10.30495/jrnr.2021.18444

همزیستی گیاهان با میکروارگانیسم‌ها و سایر موجودات زنده موجب حفظ و پایداری گونه‌های گیاهی می‌شود. در تحقیق حاضر که طی فصل‌های بهار و تابستان 1397 در منطقه آبشار سلوک ارومیه انجام شد، تأثیرگذاری عناصر معدنی خاک با کلونیزاسیون و برخی خصوصیات خاک بر جمعیت اسپور قارچ‌های میک چکیده کامل

همزیستی گیاهان با میکروارگانیسم‌ها و سایر موجودات زنده موجب حفظ و پایداری گونه‌های گیاهی می‌شود. در تحقیق حاضر که طی فصل‌های بهار و تابستان 1397 در منطقه آبشار سلوک ارومیه انجام شد، تأثیرگذاری عناصر معدنی خاک با کلونیزاسیون و برخی خصوصیات خاک بر جمعیت اسپور قارچ‌های میکوریزا (VAM) در ریزوسفر گیاه دارویی جعفری معطر یا مندوک (Chaerophyllum macrospermum) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آماری نشان داد که فصل و ایستگاه اثر معنی‌داری بر مقدار هاگ قارچ‌های میکوریز آربوسکولار در ریزوسفر گیاه دارند. کلونیزاسیون قارچ‌ها با ریشه گیاه در تابستان تا 26/172 درصد بیشتر از بهار بود. همچنین، تعداد اسپورهای موجود در خاک، درصد آغشتگی قارچ‌های میکوریز آربوسکولار و عامل فصل اثر معنی‌داری بر عملکرد اسانس گیاه داشت.بیشترین عملکرد اسانس در فصل تابستان مشاهده شد. با کاهش میزان فسفر در ریزوسفر گیاه بر میزان آغشتگی و همزیستی قارچی افزوده می‌شود. گونهGlomus mosseae به جذب آب، مواد غذایی، پتاسیم، فسفر و نیتروژن گیاه کمک بیشتری کرده و درنتیجه، زیست‌توده و رشد گیاه در شرایط سخت محیطی افزایش‌یافته است. با عنایت به اهمیت همزیستی قارچ‌های میکوریز آربوسکولار و تعامل آن با عناصر معدنی خاک، این اطلاعات می‌تواند در برنامه‌های توسعه زراعت گیاهان دارویی مؤثر باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - شناسایی پیامدها و پیشایندهای مشارکت مرتع داران در اجرای طرح های مرتع داری استان گیلان
مهناز میرآخورلی سیداکبر جوادی حسین ارزانی

10.30495/jrnr.2021.18445

یکی از مهمترین چالش های زیست محیطی دو دهه گذشته از بین رفتن مراتع کشور است. مراتع از آنجایی قابل اهمیت هستند که بخش مهمی از منابع تجدیدشونده را تشکیل می دهند و هنوز زندگی شمار قابل توجهی از انسان ها و حیوانات به آن وابسته است. از این رو هدف این پژوهش شناسایی پیامدها و پ چکیده کامل

یکی از مهمترین چالش های زیست محیطی دو دهه گذشته از بین رفتن مراتع کشور است. مراتع از آنجایی قابل اهمیت هستند که بخش مهمی از منابع تجدیدشونده را تشکیل می دهند و هنوز زندگی شمار قابل توجهی از انسان ها و حیوانات به آن وابسته است. از این رو هدف این پژوهش شناسایی پیامدها و پیش آیندهای مشارکت مرتعداران در اجرای طرح های مرتعداری استان گیلان است. جامعه آماری این پژوهش مرتعداران استان گیلان هستند. تعداد کل مراتع استان گیلان که دارای طرح های مرتعداری بودند برابر با 186 مرتع است و تعداد 335 نفر از مرتعداران به عنوان پاسخ دهندگان به پرسشنامه به صورت تصادفی از بین مجریان طرح های مرتعداری در این مناطق انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها در این تحقیق پرسشنامه بود و برای بررسی فرضیه های پژوهش از تحلیل عاملی تاییدی و مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزیی استفاده شد. نتایج حاکی از تاثیر مثبت و معنی دار عوامل اقتصادی، اجتماعی، روان شناختی، نگرشی و آموزشی- ترویجی بر مشارکت مرتعداران در اجرای طرح های مرتعداری بود. همچنین مشارکت مرتعداران در اجرای طرح های مرتعداری بر سلامت مراتع، افزایش تولیدات دامی و رضایت مندی بهره برداران تاثیر مثبت دارد. نتایج بررسی نشان داد که تعادل دام و مرتع یکی از مهمترین عوامل تخریب مراتع گیلان می باشد و مادامی که این مساله برطرف نگردد، تمامی تلاش ها و اقدامات برای مدیریت، اصلاح و احیای مراتع بی فایده و یا بسیار کم اثر است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - راهبردهای رسانه ای موثر بر ارتقا فرهنگ محیط زیست و منابع طبیعی
رضا خلیلی فائزه تقی پور مجتبی شاهنوشی محمد کوشافر

10.30495/jrnr.2021.18447

پژوهش حاضر با هدف تحلیل راهبردهای رسانه ای، به تاثیر آنها بر ارتقا فرهنگ محیط زیست و منابع طبیعی می پردازد. بدین منظور در پارادایم تفسیری مبتنی بر روش‌شناسی کیفی، از روش نظریه داده‌ بنیاد رویکرد سیستماتیک استراوس و کوربین (1988) استفاده شده است. 31 مصاحبه عمیق و نیمه‌ چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف تحلیل راهبردهای رسانه ای، به تاثیر آنها بر ارتقا فرهنگ محیط زیست و منابع طبیعی می پردازد. بدین منظور در پارادایم تفسیری مبتنی بر روش‌شناسی کیفی، از روش نظریه داده‌ بنیاد رویکرد سیستماتیک استراوس و کوربین (1988) استفاده شده است. 31 مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختاریافته با صاحب نظران رسانه و محیط زیست، اساتید جامعه شناسی، فرهنگی و رسانه، کارشناسان خبره سازمان های حفاظت محیط زیست، جنگل ها ، مراتع و آبخیزداری کشور و همچنین کارشناسان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان انجام شد. برای ارزیابی اعتبار، مصاحبه‌شوندگان تفسیر مصاحبه‌ها را تایید کردند و در پایان خلاصه‌ای از الگوی صورت‌&lrm;بندی‌شده به چند نفر از استادان، ارایه و نظرهای آنها برای اصلاح و تعدیل جمع‌آوری شد. راهبردهای پژوهش عبارتند از آموزش محیط زیست از کودکی، مخاطب شناسی، برگزاری جشنواره های هنری، تولید فیلم سینمایی و سریال، ایجاد گروه محیط زیست در رسانه ها، راه اندازی سرویس های چندرسانه ای، انتشار آثار تخریب محیط زیست و منابع طبیعی، ایجاد کمپین، آموزش خبرنگاران، حفظ تشخص ظاهر عوامل محیط زیست و منابع طبیعی، ارتقا سواد محیط زیستی از طریق تحلیل موضوعات منابع طبیعی و محیط زیست، اصلاح تفکر وفور منابع، شخصیت سازی، تولید محتوی کیفی، مقدم بودن رسانه ملی، ارایه طرح زندگی سبز، الگودهی رفتاری کارکنان سازمان های متولی، تامین اعتبارات و حمایت از رسانه ها، ایجاد نظام ارتباطی رسانه و محیط زیست و منابع طبیعی که از مراحل کدگذاری به دست آمد. در نتیجه به کارگیری این راهبردها، پیامد الگوی رسانه ای به منظور ارتقا فرهنگ حفظ محیط زیست و منابع طبیعی مطرح می شود. با توجه به نتایج مطالعه، پیشنهاد می‌شود به پیدا کردن راهبردهای رسانه ای در راستای ارتقا فرهنگ محیط زیست و منابع طبیعی مردم پرداخت و بدین گونه به کاهش مشکلات زیست محیطی و افزایش رفتار زیست محیطی مسئولانه‌تر کمک کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر میزان تغذیه آب های زیرزمینی در حوزه آبخیز کرج
بهارک معتمدوزیری هادی کیادلیری امیر اسحاقی علی اسکندری

10.30495/jrnr.2021.18448

تغییر اقلیم، یکی از مهمترین چالش هایی است که اکوسیستم های طبیعی را تحت تأثیر قرار داده و دارای اثرات متفاوتی بر روی میزان دما، بارش، شدت و فراوانی خشکسالی و سیلاب و پارامترهای هیدرولوژیکی حوزه های آبخیز می باشد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر تغییر اقلیم بر روند تغی چکیده کامل

تغییر اقلیم، یکی از مهمترین چالش هایی است که اکوسیستم های طبیعی را تحت تأثیر قرار داده و دارای اثرات متفاوتی بر روی میزان دما، بارش، شدت و فراوانی خشکسالی و سیلاب و پارامترهای هیدرولوژیکی حوزه های آبخیز می باشد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر تغییر اقلیم بر روند تغییرات دما، بارش و تشعشات خورشیدی و همچنین تعیین اثر تغییرات این متغیرها در میزان تغذیه حوزه آبخیز رودخانه کرج است. در این تحقیق، ابتدا با استفاده از داده های دو مدل جهانی HadCM3 و CGCM1 و با کاربرد مدل ریزمقیاس نمایی SDSM، شبیه سازی متغیرهای اقلیمی برای سه دوره (2039-2010، 2069-2040 و 2098-2070) صورت گرفت. سپس با استفاده از مدل HELP، میزان تغذیه حوزه آبخیز کرج برآورد گردیده و اثر تغییرات متغیرهای هواشناسی بر روی میزان تغذیه آب های زیرزمینی، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از شبیه سازی متغیرهای اقلیمی تحت سناریو منتخب A2 تغییر اقلیم، نشان داد که در سه دوره آتی نسبت به دوره پایه، مقدار دما، بارش و تشعشعات خورشیدی به ترتیب افزایش (1/5، 2/8 و 4/55 درصد)، کاهش (8/1، 15/1 و 18 درصد) و افزایش (0/5، 1/4 و 2/4 درصد) خواهند یافت. نتایج حاصل از شبیه سازی میزان تغذیه آب های زیرزمینی با استفاده از مدل HELP تحت سناریو منتخب A2 تغییر اقلیم، حاکی از این بود که میزان تغذیه در سه دوره آتی نسبت به دوره پایه، به ترتیب 9/6، 15/1 و 15/6 درصد کاهش پیدا می کند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که مدل HELP به عمق تبخیر و تعرق، حساسیت بالایی دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - بررسی ویژگی های فیزیکی، آناتومیکی و بیومتریک الیاف چوب نارنج
رامین ویسی ایمان خواجه‌علی

10.30495/jrnr.2021.18449

این پژوهش با هدف بررسی ویژگی های فیزیکی، آناتومیکی و بیومتریک الیاف چوب نارنج انجام شد. به همین منظور تعداد شش دیسک از تنه نارنج (Citrus Spp) و از منطقه تنکابن به صورت تصادفی انتخاب شد. نمونه‌های آزمونی برای اندازه گیری خواص فیزیکی و آناتومی طبق آزمون های استاندارد چکیده کامل

این پژوهش با هدف بررسی ویژگی های فیزیکی، آناتومیکی و بیومتریک الیاف چوب نارنج انجام شد. به همین منظور تعداد شش دیسک از تنه نارنج (Citrus Spp) و از منطقه تنکابن به صورت تصادفی انتخاب شد. نمونه‌های آزمونی برای اندازه گیری خواص فیزیکی و آناتومی طبق آزمون های استاندارد ASTM و ویژگی های بیومتریک الیاف طبق روش فرانکلین تهیه شدند و داده‌های حاصل در بین تنه ها مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که نارنج دارای چوب نیمه بخش روزنه ای است، آوندها به صورت دوتایی و سه تایی به هم چسبیده اند و دارای دریچه آوندی ساده می باشند. پارانشیم های طولی معمولا اطراف آوندها قرار گرفته اند و اشعه های چوبی از نوع ناهمگن هستند. نتایج پژوهش نشان داد که چوب نارنج دارای متوسط قطر آوند 14/5میکرون، تعداد آوند 89، ضخامت اشعه 41/4 میکرون، طول الیاف 743/8 میکرون، ضریب رانکل 136، جرم ویژه خشک 0/75، جرم ویژه بحرانی 0/64، هم کشیدگی 16/5 درصد و تخلخل 49/2 درصد می باشد. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که چوب نارنج ویژگی های آناتومی، بیومتری الیاف و خواص فیزیکی مناسب و مشابه چوب پهن برگان جنگل های شمال کشور را دارد و می تواند در صنایع چوب و کاغذ کشور به عنوان مواد اولیه مصرفی مناسب برای تولید کاغذ، تخته فیبر و تخته خرده چوب نقش زیادی داشته باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - ارزیابی تناسب توزیع مکانی پارک‌های شهری تبریز از منظر حوزه نفوذ با استفاده از سنجش‌ازدور و GIS
شبنم اکبری امید رفیعیان

10.30495/jrnr.2021.19076

از منظر برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، معیار پراکنش پارک‌ها، به لحاظ دامنه نفوذ و برخورداری مناطق اطراف آنها از مزایای آن، از اهمیت ویژه‌‌ای برخوردار است. هدف اصلی این پژوهش تعیین و ارزیابی حوزه نفوذ هر یک از انواع پارک‌های شهری تبریز است. نقشه پارک‌های شهری بر اساس بهنگام‌ چکیده کامل

از منظر برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، معیار پراکنش پارک‌ها، به لحاظ دامنه نفوذ و برخورداری مناطق اطراف آنها از مزایای آن، از اهمیت ویژه‌‌ای برخوردار است. هدف اصلی این پژوهش تعیین و ارزیابی حوزه نفوذ هر یک از انواع پارک‌های شهری تبریز است. نقشه پارک‌های شهری بر اساس بهنگام‌سازی نقشه کاربری اراضی مستخرج از طرح تفصیلی تبریز به وسیله تصویر ماهواره‌‌ای و بازدیدهای میدانی به روش تلفیقی تولید شد. سپس نقشه انواع پارک‌های شهری تبریز بر حسب مساحت‌شان در 5 دسته پارک‌های همسایگی، محله‌‌ای، ناحیه‌‌ای، منطقه‌‌ای و فراشهری تهیه و شعاع نفوذ هر کدام از پارک‌ها با مبنا قرار دادن تحقیقات داخلی در محیط GIS با اعمال بافر تولید شد. نتایج نشان داد که هیچ کدام از ده منطقه شهرداری تبریز از نظر پوشش حوزه نفوذ پارک‌های "همسایگی" مطلوب نیستند و نیاز به توسعه این نوع از پارک‌ها در کل شهر جدی است. مناطق 1 و 2 و 8 از نظر پوشش حوزه نفوذ پارک‌های "ناحیه‌‌ای" در وضع مطلوبی قرار دارند. اکثر مناطق به جز 9 و 5 تحت پوشش حوزه نفوذ پارک‌های "منطقه‌‌ای" قرار دارند. پارک‌های "فراشهری"، تقریبا تمامی سطح مناطق دهگانه تبریز را پوشش می‌دهند و منطقه1 از نظر قرار گرفتن در حوزه نفوز تمام انواع پارک‌ها در بهترین وضعیت قرار دارد. از نظر کارکردهای اجتماعی و روانی پارک‌ها، هر چند وجود پارک‌های بزرگ برای جلب جمعیت عظیم محلی و گردشگران لازم است، اما نباید تاثیر به‌سزای پارک‌های کوچک محله‌‌ای را علاوه بر کارکردهای اکولوژیکی در سرگرمی خانواده‌ها و در نهایت افزایش نشاط اجتماعی نادیده گرفت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - اثر خوراکی نانولیپوزوم حاوی رنگدانه آستازانتین بر عملکرد رشد و بهره وری خوراک بچه ماهی قزل‌‏آلای رنگین‎‌‏کمان Oncorhynchus mykiss
مژده بشارت هومن رجبی اسلامی مهدی سلطانی سید عبدالمجید موسوی

10.30495/jrnr.2021.19075

مطالعه حاضر به بررسی تاثیر نانولیپوزوم حاوی آستازانتین (NA) در جیره غذایی بر شاخص‌های رشد قزل‌ آلای رنگین‌ کمان پرداخت. تعداد 375 قطعه ماهی با میانگین وزن اولیه 2/00 ± 31/00 گرم در پنج تیمار شامل صفر (گروه شاهد)، 25 (تیمار دوم)، 50 (تیمار سوم)، 75 (تیمار چهارم) چکیده کامل

مطالعه حاضر به بررسی تاثیر نانولیپوزوم حاوی آستازانتین (NA) در جیره غذایی بر شاخص‌های رشد قزل‌ آلای رنگین‌ کمان پرداخت. تعداد 375 قطعه ماهی با میانگین وزن اولیه 2/00 ± 31/00 گرم در پنج تیمار شامل صفر (گروه شاهد)، 25 (تیمار دوم)، 50 (تیمار سوم)، 75 (تیمار چهارم) و 100 میلی&lrm;‌گرم در کیلوگرم نانولیپوزوم حاوی آستازانتین (تیمار پنجم) تقسیم شدند. هر تیمار دارای سه تکرار و هر تکرار حاوی 25 قطعه ماهی بود که در 15 تانک 200 لیتری به صورت تصادفی ذخیره‌سازی شده و به مدت 60 روز تغذیه گردیدند. به‌ منظور اندازه‌ گیری وزن برای شاخص ‌های مورد بررسی از ترازو با دقت 0/1 استفاده شد. نتایج نشان داد بیشترین میزان درصد افزایش وزن نهایی (13/80±225/22 گرم) مربوط به تیمار 75 میلی ‌گرم در کیلوگرم نانولیپوزوم حاوی آستازانتین و کمترین آن (12/88±194/57 گرم) مربوط به تیمار 100 میلی ‌گرم در کیلوگرم نانولیپوزوم حاوی آستازانتین بود. همچنین بیشترین نرخ رشد روزانه با میزان 0/10±2/51 گرم در روز در تیمار 75 میلی ‌گرم در کیلوگرم نانولیپوزوم حاوی آستازانتین به دست آمد که به شکل معنی‌&lrm;داری بیش از مقدار آن در تیمار شاهد بود (p<0.05). بالاترین نرخ کارآیی غذایی نیز در تیمار 75 میلی‌ گرم در کیلوگرم نانولیپوزوم حاوی آستازانتین مشاهده شد. یافته ‌های پژوهش حاضر نشان داد که 83/61 میلی ‌گرم نانولیپوزوم حاوی آستازانتین بهترین تاثیر را در رشد قزل‌ آلای رنگین ‌کمان داشته و برای پرورش این ماهی توصیه می ‌گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - ارایه الگوی نوین زون‌‎بندی در مناطق حفاظت‌شده با تاکید بر ارزیابی ارتباطات زیستگاهی در زیستگاه قوچ و میش البرز مرکزی منطقه حفاظت‌شده ورجین
نسیم خیرخواه قهی سیدعلی جوزی

10.30495/jrnr.2021.19078

پژوهش حاضر با هدف ارایه الگوی نوین زون بندی مناطق حفاظت‌شده با تاکید بر ارزیابی ارتباط زیستگاهی در منطقه حفاظت‌شده ورجین در استان تهران به انجام رسیده است. مناطق حفاظت‌شده، رویکردی برای حفاظت از تنوع زیستی و عرضه خدمات اکوسیستمی در نواحی ارزشمند اکولوژیکی است و با افزا چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف ارایه الگوی نوین زون بندی مناطق حفاظت‌شده با تاکید بر ارزیابی ارتباط زیستگاهی در منطقه حفاظت‌شده ورجین در استان تهران به انجام رسیده است. مناطق حفاظت‌شده، رویکردی برای حفاظت از تنوع زیستی و عرضه خدمات اکوسیستمی در نواحی ارزشمند اکولوژیکی است و با افزایش شدت فشارهای انسانی و پیدایش الگوهای مدیریت تاب‌آور محور در مناطق حفاظت‌شده، مبحث ارزیابی ارتباطات زیستگاهی و نقش هر لکه زیستگاهی و موقعیت قرارگیری آن بیش‌ازپیش مهم گشته است. در این پژوهش با در نظرگیری این رویکرد، به تدوین الگوی زون &lrm;‌بندی منطقه حفاظت‌شده ورجین بر اساس لکه‌های زیستگاهی گونه قوچ و میش البرز مرکزی پرداخته ‌شده است. در این راستا، نقشه لکه‌های زیستگاهی این‌ گونه برای بررسی شاخص ارتباطات انتخاب ‌شده است. شاخص‌های منتخب در دو مقیاس لکه و سیمای سرزمین، به ترتیب دو شاخص IF و IIC انتخاب شده که بر اساس تئوری گراف در محیط نرم‌افزار Graphab و بر اساس مدل اقلیدسی مدل‌سازی شده است. پس از بررسی و روی‌هم گذاری نتایج به‌دست‌آمده، لکه‌های سمت شرق منطقه (لکه‌های 1 و 4) در هر دو مقیاس لکه و سیمای سرزمین، بالاترین میزان شاخص را به ترتیب با عدد 0/75 و 0/56 برای شاخص IIC و 15+3.17E و 12+3.84E برای شاخصIF نشان می‌دهند. نقشه‌های خروجی روی‌هم ‌گذاری شده و نقشه نهایی اولویت‌بندی ارتباطات زیستگاهی به‌دست ‌آمد. در مرحله بعد، با روی‌هم ‌گذاری نقشه‌های اولویت‌بندی ارتباطات زیستگاهی و زون ‌بندی منطقه حفاظت‌شده ورجین، نواحی حفاظتی جدیدی به منطقه بر اساس اهمیت محدوده برای برقراری حفظ ارتباطات زیستگاهی معرفی ‌شد. این پژوهش با معرفی ارزیابی ارتباطات برای حفظ تنوع زیستی، قدمی نوین در توسعه الگوی زون ‌بندی مناطق حفاظت‌شده برداشته و می‌تواند برای مناطق دیگر نیز مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - سنتز کربن فعال از پسماند لیگنوسلولزی به‌منظور کاهش نیترات از محلول‌های آبی در آب شرب شهرستان ملارد
مریم خاندانی لعبت تقوی فریبا زمانی هرگلانی

10.30495/jrnr.2021.19221

آلودگی نیترات چالشی فراگیر و بین ‌المللی در سطح جهانی است و پیامدهای متعددی بر سلامت انسان و محیط زیست و باروری حیات در کره زمین ایجاد می‌ کند. از این ‌رو مطالعات و تحقیقات در زمینه کاهش نیترات از آب شرب با اهمیت است. در پژوهش کاربردی حاضر سنتز و بررسی ساختاری کربن فعال چکیده کامل

آلودگی نیترات چالشی فراگیر و بین ‌المللی در سطح جهانی است و پیامدهای متعددی بر سلامت انسان و محیط زیست و باروری حیات در کره زمین ایجاد می‌ کند. از این ‌رو مطالعات و تحقیقات در زمینه کاهش نیترات از آب شرب با اهمیت است. در پژوهش کاربردی حاضر سنتز و بررسی ساختاری کربن فعال سنتز شده از هسته آلو و بررسی تاثیر آن در میزان کاهش غلظت نیترات موجود در آب شرب شهرستان ملارد مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور جاذب کربن فعال به روش پیرولیز در محیط گاز نیتروژن از ضایعات لینگوسلولزی هسته آلو سنتز شد و ساختار کربن فعال سنتز شده با استفاده از آنالیزهای XRD، FTIR و BET بررسی گردید. سپس شرایط متفاوتی از قبیل میزان غلظت اولیه نیترات، مقدار نانو جاذب و تغییرات pH، دما و زمان تماس مورد مطالعه قرار گرفت. یافته‌ ها سنتز کربن فعال را تایید و نشان دادند کربن فعال سنتز شده قادر است در دمای 25 درجه سانتی ‌گراد، زمان تماس 120 دقیقه، pH برابر با 5 و با حداقل بهینه جاذب کربن فعال 8/0 میلی گرم بر لیتر غلظت نیترات را به میزان 45 درصد کاهش دهد. بررسی‌ ها در مدل‌ های ایزوترم جذب فرندلیچ و لانگمویر نیز نشان دادند فرآیند جذب نیترات از معادله جذب لانگمویر به ‌ طور کامل تبعیت کرده و مقدار R2 برابر با 0/85 به ‌دست آمد. یافته‌ های مطالعه حاضر نشان داد کربن فعال سنتز شده از پسماند لینگوسلولزی هسته آلو گزینه قابل قبولی جهت کاهش نیترات از محلول ‌های آبی می‌ باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - تدوین برنامه مدیریت استراتژیک گردشگری جزیره هرمز
آیدا فروزش خوبده جلیل ایمانی هرسینی نعمت الله خراسانی

10.30495/jrnr.2022.64773.10224

در این پژوهش سعی شد با تحلیل عوامل قوت، ضعف، فرصت و تهدید گردشگری از طریق پرسشنامه و ماتریس SWOT، در جزیره هرمز به‌ عنوان یکی از مقاصد مهم گردشگری ایران، رابطه بین گردشگری و تخریب جزیره هرمز بررسی شد و درنهایت راهبردهای مدیریتی ارایه گردید. نتایج نشان داد شرایط پیش روی چکیده کامل

در این پژوهش سعی شد با تحلیل عوامل قوت، ضعف، فرصت و تهدید گردشگری از طریق پرسشنامه و ماتریس SWOT، در جزیره هرمز به‌ عنوان یکی از مقاصد مهم گردشگری ایران، رابطه بین گردشگری و تخریب جزیره هرمز بررسی شد و درنهایت راهبردهای مدیریتی ارایه گردید. نتایج نشان داد شرایط پیش روی جزیره نیاز به اقدامات جدی مدیریتی داشته تا هرچه سریع‌تر از تخریب محیط‌ زیست و جاذبه‌های جزیره هرمز جلوگیری شود. بر اساس تجزیه‌وتحلیل ماتریس عوامل داخلی و خارجی، ارزیابی محیط داخلی و خارجی به ترتیب برابر با 2.37 و 2.07 به‌دست ‌آمد که منجر به انتخاب استراتژی‌های تدافعی (WT) به ‌عنوان بهترین استراتژی‌ها گردید. در میان راهبردهای تدافعی، راهبرد تعیین قواعد برای خرید و فروش، جلوگیری از راه‌اندازی مشاغل مرتبط با گردشگری توسط افراد غیربومی در جهت حمایت از جامعه محلی و جلوگیری از خارج شدن سرمایه از جزیره هرمز اولویت ‌های اول مدیریتی و ایجاد سامانه الکترونیکی برای ثبت ورود و خروج طبیعت‌ گردان به سواحل بکر با هدف کم کردن آسیب‌های وارده به اکوسیستم‌ها و تشویق گردشگران به استفاده از اقامتگاه‌های بوم ‌گردی برای حمایت از جامعه محلی راهبردهای دوم مدیریت منطقه برای گردشگری هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - تاثیر روش‌های اندازه‌گیری فاصله در طبقه‌بندی گروه‌های بوم‌شناسی در جنگل‌های هیرکانی
نغمه پاک گهر جواد اسحاقی راد غلامحسین غلامی احمد علیجانپور دیوید وی. رابرتز

10.30495/jrnr.2022.65075.10229

امروزه به صورت گسترده از الگوریتم‌های خوشه‌بندی استفاده می‌شود، هرچند که تصمیم‌گیری برای انتخاب روش مناسب به دلیل روش‌های مختلف خوشه‌بندی و عوامل موثر بر آنها دشوار است. هدف این پژوهش مقایسه نتایج روش‌های خوشه‌بندی سلسله‌ مراتبی و بررسی روش اندازه‌گیری فاصله موثر برای خ چکیده کامل

امروزه به صورت گسترده از الگوریتم‌های خوشه‌بندی استفاده می‌شود، هرچند که تصمیم‌گیری برای انتخاب روش مناسب به دلیل روش‌های مختلف خوشه‌بندی و عوامل موثر بر آنها دشوار است. هدف این پژوهش مقایسه نتایج روش‌های خوشه‌بندی سلسله‌ مراتبی و بررسی روش اندازه‌گیری فاصله موثر برای خوشه‌بندی است. برای این پژوهش، داده‌های جنگل‌های راش هیرکانی واقع در حوزه استحافظی اداره کل منابع طبیعی نوشهر مورد بررسی قرار گرفت. برای تعیین مراکز قطعات نمونه از روش منظم تصادفی با ابعاد شبکه 200×100 استفاده شد و در هر مرکز قطعه نمونه، قطعات نمونه صد مترمربعی (10×10 متر) برای بررسی گونه‌های علفی و چهارصد مترمربعی (20×20 متر) برای بررسی گونه‌ های درختی و درختچه‌ای انتخاب شد. در مجموع 120 قطعه نمونه اندازه‌ گیری شد. برآورد فراوانی و پوشش گونه‌های درختی، درختچه‌ای و علفی بر اساس مقیاس براون بلانکه انجام پذیرفت. سه روش اندازه‌گیری فاصله بری کورتیس، هلینگر و منهتن و الگوریتم ‌های خوشه‌ بندی، روش میانگین، روش وارد، روش بتای انعطاف‌ پذیر با مقدار بتای 0/1-، 0/25-، 0/4- برای پژوهش انتخاب شدند و با استفاده از شش شاخص ارزیابی ‌کننده (شاخص میانگین سیلوئت، آنالیز پارتیشن، آنالیز گونه ‌های معرف، آنالیز گونه ‌های معرف خوشه ‌ها برای کمینه کردن ثبات میانی، روش پاسخ چندگانه جایگشت و ضریب فی) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج هر معیار ارزیابی‌کننده از بهترین به بدترین رتبه دسته‌بندی شدند. یافته‌ها‌ نشان داد روش خوشه‌ بندی وارد و روش خوشه‌ بندی بتای انعطاف‌ پذیر با مقدار بتای 0/1- بهترین عملکرد را دارد و روش اندازه‌ گیری فاصله هلینگر در داده‌ های همگن بهتر از سایر روش‌ های اندازه ‌گیری فاصله است. پرونده مقاله

XML

فهرست مقالات