• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - عملکرد گیاه پوششی فرانکنیا (Frankenia thymifolia) و تأثیر آن بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی بسترهای کشت بازیافتی در چهار فصل مختلف در سیستم‏های دیوار سبز خارجی
        منصوره جوزای فاطمه کاظمی امیر فتوت
        امروزه یکپارچه‎سازی طبیعت و ساختمان‎ها در قالب پشت‎بامها و دیوارهای سبز به عنوان یک راهبرد پایدار در شهرها مورد توجه قرار گرفته است. اما مطالعات روی بسترهای کشت ضایعاتی با جنبه ارگانیک که در این سیستم‎ها امکان استقرار به گیاهان بدهد، ناچیز است و دستیابی چکیده کامل
        امروزه یکپارچه‎سازی طبیعت و ساختمان‎ها در قالب پشت‎بامها و دیوارهای سبز به عنوان یک راهبرد پایدار در شهرها مورد توجه قرار گرفته است. اما مطالعات روی بسترهای کشت ضایعاتی با جنبه ارگانیک که در این سیستم‎ها امکان استقرار به گیاهان بدهد، ناچیز است و دستیابی به دیوار سبز خارجی پایدار، هنوز یک چالش است. هدف این مطالعه، ارزیابی پایداری گیاه پوششی فرانکنیا (Frankenia thymifolia) در چهار ترکیب بستر کشت (30 درصد کوکوپیت+ 65 درصد پرلیت+ 5 درصد ورمی کمپوست، 30 درصد خاکبرگ+ 65 درصد پرلیت+ 5 درصد ورمی‎کمپوست، 30 درصد کمپوست قارچ+ 65 درصد پرلیت+ 5 درصد ورمی کمپوست و خاک معمول مورد استفاده در فضای سبز به عنوان شاهد) در شرایط کشت در دیوار سبز خارجی بود. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کا‎مل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی فصول مختلف سال در چهار سطح و فاکتور دوم، بسترهای کشت در چهار سطح بود. همچنین آزمایش ویژگی های بسترهای کشت در انتهای پژوهش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. صفات مورفوفیزیولوژیک گیاه فرانکنیا و صفات فیزیکوشیمیایی بسترهای کشت در سطح احتمال %1 معنی دار شد. نتایج نشان داد که صفات سطح برگ، محتوی نسبی آب برگ، کلروفیل a، b و کل، کاروتنویید و تمامی صفات مربوط به ریشه در بسترهای حاوی مواد آلی بیشتر از خاک معمول بود. همچنین صفات فیزیکوشیمیایی مرغوب تر (وزن مخصوص ظاهری پایین تر، تخلخل بیشتر، خاکستر کمتر، حجم هوای بیشتر و اسیدیته بیشتر)، در بسترهای کشت آلی بیشتر از بستر خاک معمولی بود. نتایج این پژوهش، استفاده از کمپوست قارچ شسته شده به همراه پرلیت و ورمی کمپوست، به جای بسترهای وارداتی رایج دیوار سبز را تایید می کند. همچنین، استفاده از گیاه فرانکنیا در شرایط آب و هوایی مشابه شهر مشهد در چهار فصل سال در دیوارهای سبز خارجی پیشنهاد می‎شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - تاثیر فلاوباکتریوم، ورمی‌کمپوست و هیومیک‌اسید بر فتوسنتز جاری، انتقال ماده خشک و سهم آن‌ها در عملکرد دانه تریتیکاله (Triticosecale Wittma L.) تحت شرایط تنش شوری
        سارا محمدی کله سرلو رئوف سید شریفی حامد نریمانی ژیلا نظری
        آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1398 بر روی گیاه Triticosecale Wittma L. اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل سطوح شوری (عدم اعمال شوری به عنوان شاهد، شو چکیده کامل
        آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1398 بر روی گیاه Triticosecale Wittma L. اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل سطوح شوری (عدم اعمال شوری به عنوان شاهد، شوری 50 و 100 میلی مولار با NaCl) و کاربرد کودهای زیستی (عدم کاربرد کودهای زیستی به عنوان شاهد، کاربرد ورمی کمپوست، فلاوباکتریوم، کاربرد توام ورمی کمپوست و فلاوباکتریوم) و محلول پاشی هیومیک اسید (محلول پاشی با آب به عنوان شاهد و محلول پاشی دو گرم درلیتر هیومیک اسید) بود. نتایج نشان داد بیش ترین شاخص سطح برگ، وزن و حجم ریشه، پروتئین برگ در کاربرد توام ورمی کمپوست، فلاوباکتریوم و محلول پاشی هیومیک اسید تحت شرایط عدم اعمال شوری مشاهده شد. همچنین، کاربرد توام ورمی کمپوست، فلاوباکتریوم و محلول پاشی هیومیک اسید تحت شرایط عدم اعمال شوری درصد انتقال ماده خشک از ساقه و اندام هوایی و سهم این فرآیند در عملکرد دانه را به ترتیب 97/31، 8/40 و 84/138 درصد کاهش داد ولی عملکرد دانه، فتوسنتز جاری، سهم فتوسنتز جاری در عملکرد دانه را به ترتیب 56/69، 44/151 و 3/48 درصد نسبت به عدم کاربرد کودهای زیستی و هیومیک اسید تحت شرایط شوری 100 میلی مولار خاک افزایش داد. بر اساس نتایج این بررسی، به نظر می رسد کاربرد کودهای زیستی و هیومیک اسید می تواند با بهبود شاخص سطح برگ، وزن و حجم ریشه موجب افزایش فتوسنتز جاری و سهم این فرآیند در عملکرد دانه تریتیکاله در شرایط شوری خاک شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تغییرات فصلی و روزانه پاسخ‌های فتوشیمیایی و آنتی اکسیدان و متابولیسم فنل در گیاه همیشه سبز یاس (Jasminum fruticans)
        قادر حبیبی
        در این پژوهش، تغییرات فصلی و روزانه فتوسنتز و متابولیسم فنلی گیاه همیشه سبز یاس (Jasminum fruticans L.) در طول 12 ماه سال مورد مطالعه قرار گرفت. سنجش پارامترهای مربوط به رنگیزه‌های فتوسنتزی و متابولیسم فنلی، تفاوت‌های آشکاری را بین مقادیر اندازه گیری شده در بهار و تابست چکیده کامل
        در این پژوهش، تغییرات فصلی و روزانه فتوسنتز و متابولیسم فنلی گیاه همیشه سبز یاس (Jasminum fruticans L.) در طول 12 ماه سال مورد مطالعه قرار گرفت. سنجش پارامترهای مربوط به رنگیزه‌های فتوسنتزی و متابولیسم فنلی، تفاوت‌های آشکاری را بین مقادیر اندازه گیری شده در بهار و تابستان با مقادیر پاییز و زمستان نشان داد. در پاییز و زمستان، کاهش مقادیر کلروفیل a، با افزایش مقادیر کاروتنوئید و فنل برگ‌ها (بعنوان سازوکارهای موثر حفاظت نوری) همراه بود. در حالی که پارامتر بیشینه عملکرد کوانتومی فتوسیستم II (Fv/Fm) در زمستان نوسان روزانه نشان داد، چنین نوسانی در سایر فصول مشاهده نشد. وجود نوسان روزانه Fv/Fmتنها در روزهای زمستان، نشان داد که مهار نوری دینامیک نقش موثری در حفاظت فتوسیستم‌ها در برابر آسیب نوری بعدازظهر روز سرد زمستانی داشت. افزایش فاز O-J (فاز مربوط به تغییرات منحنی فلورسانس کلروفیل OJIP) همراه با کاهش فاز I-P نشان داد که سرمای زمستانه هر دو قسمت دهنده و گیرنده الکترون در فتوسیستم II را متأثر کرد. نتایج، وجود ارتباط بین تغییرات روزانه Fv/Fm با تغییرات روزانه پراکسید هیدروژن (H2O2) و فعالیت آنزیم کاتالاز (CAT) را آشکار ساخت. الگوی تغییرات روزانه فعالیت آنزیم کاتالاز در فصول گرم با الگوی تغییرات روزانه این آنزیم در فصول سرد متفاوت بود بطوریکه برخلاف فصول گرم، بیشترین میزان فعالیت کاتالاز در ساعت 15 بعداز ظهر روزهای سرد زمستان ثبت شد. افزایش فعالیت کاتالاز در ساعات بعداز ظهر روزهای سرد نشان داد که این آنزیم نقش مهمی در حفاظت فتوسیستم‌ها در این ساعات دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بررسی اثر سایکوسل و ریزمغذی‌ها بر عملکرد‌‌، صفات فیزیولوژیکی و میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی ذرت (Zea mays L.) در شرایط کم آبیاری انتهای فصل
        سیدنورالدین غفاری علیرضا شکوه فر مانی مجدم شهرام لک عزیز آفرینش
        با هدف بررسی اثر سایکوسل و مصرف ریزمغذی‌ها بر عملکرد‌‌، صفات فیزیولوژیکی و میزان آنتی‌اکسیدانت ذرت تحت شرایط کم آبیاری انتهای فصل، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار طی دو سال زراعی 97-1396 و 98-1397 در صفی‌آباد دزفول انجام شد چکیده کامل
        با هدف بررسی اثر سایکوسل و مصرف ریزمغذی‌ها بر عملکرد‌‌، صفات فیزیولوژیکی و میزان آنتی‌اکسیدانت ذرت تحت شرایط کم آبیاری انتهای فصل، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار طی دو سال زراعی 97-1396 و 98-1397 در صفی‌آباد دزفول انجام شد. تیمار اصلی شامل ‌تنش کمبود آب با سه سطح شاهد (بدون تنش کمبود آب)‌‌‌‌، تنش آب در مرحله تشکیل گل ماده و تنش کمبود آب در مرحله تورم دانه بود. عامل مصرف محلول‌پاشی سایکوسل با سه سطح شاهد (عدم مصرف سایکوسل)، 5/442 و 885 پی‌پی‌ام سایکوسل و کودهای ریزمغذی با سه سطح: شاهد (عدم مصرف کود)، محلول‌پاشی 1000 و 1500 گرم در هکتار به‌صورت فاکتوریل به‌عنوان عوامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد اثر برهم‌کنش سال، تنش، ریزمغذی و سایکوسل بر رطوبت نسبی برگ، پرولین و عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد و اثر برهم‌کنش تنش، ریزمغذی و سایکوسل بر ‌پراکسید هیدروژن، گلوتاتیون پراکسیداز و پروتئین‌های محلول در سطح یک درصد معنی‌دار بود. نتایج نشان داد که بیش‌ترین فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز تحت شرایط تنش در مرحله تورم دانه حاصل شد که نسبت به تیمار آبیاری در شرایط مطلوب حدود 37 درصد افزایش نشان داد. میانگین عملکرد دانه در سال دوم با کاربرد 1500 گرم در هکتار محلول‌پاشی ریزمغذی و 885 پی‌پی‌ام محلول‌پاشی سایکوسل در شرایط بدون تنش نسبت به تنش در مرحله تورم دانه و عدم محلول‌پاشی ریزمغذی و سایکوسل در حدود 85 درصد افزایش یافت. در مجموع می توان برای افزایش عملکرد دانه در شرایط آبیاری مطلوب و کاهش افت در شرایط تنش، از تنظیم کننده های رشد نظیر سایکوسل با غلظت 885 پی‌پی‌ام و محلول‌پاشی ریزمغذی به میزان1500 گرم در هکتار استفاده نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - ارزیابی رنگیزه‌های فتوسنتزی، شاخص‌های فلورسانس، تبالات گازی وبرخی ترکیبات فلاونوئیدی موثر در گیاه بنفشه سه‌رنگ (Viola tricolor L.)تحت تاثیر نانوذرات نقره‌زیستی
        عارفه حسنوند سارا سعادتمند حسین لاری یزدی علیرضا ایرانبخش
        بنفشه سه رنگ با نام علمیViola tricolor L. از خانواده بنفشه گان یاViolaceae است. که به دلیل دارا بودن ترکیبات انتی‌اکسیدانی و دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به منظور بررسی اثر نانو‌ذرات نقره بر سیستم فتوسنتزی و تبالات گازی گیاه بنفشه سه رنگ آزمایشی در قالب طرح کاملاً چکیده کامل
        بنفشه سه رنگ با نام علمیViola tricolor L. از خانواده بنفشه گان یاViolaceae است. که به دلیل دارا بودن ترکیبات انتی‌اکسیدانی و دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به منظور بررسی اثر نانو‌ذرات نقره بر سیستم فتوسنتزی و تبالات گازی گیاه بنفشه سه رنگ آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارها شامل نانو ذرات نقره در سه سطح (10، 50 و 100 پی‌پی‌ام) و یک شاهد (آب مقطر) بود. نتایج نشان داد محتوای نسبی آب، هدایت روزنه ای، غلظت کلروفیل های a و کل، فلورسانس بیشینه، کربوهیدرات محلول و فعالیت آنتی‌اکسیدانی در گیاهان تیمار شده نسبت به شاهد بیشتر شد. هدایت روزنه برگ در غلظت 50 میلی‌گرم بر لیتر نسبت به سطوح دیگر افزایش معنی‌دارنشان داد. بیشینه مقدار کلروفیل b در غلظت 10 پی‌‌پی‌ام مشاهده شد. همچنین نمونه های گیاهی تیمار شده با غلظت 50 میلی گرم در لیتر نانو ذرات نقره بیشترین مقدار کلروفیل a را داشتند. کارتنوئیدهادر تیمار گیاهان با نانونقره افزایش معنی‌داری نسبت به شاهد نشان داد. میزان CO2 زیر اتاقک روزنه و کربوهیدرات نا محلول در شاهد نسبت به سایر تیمارها بیشتر بود. برخی ترکیبات فلاونوئیدی موثردر گیاه اندازه گیری شد،‌‌‌ از جمله روتین، کوئرستین و آپیژنین که به ترتیب درتیمار 10، 50 و 10 پی‌پی‌ام نانوذرات نقره نسبت به شاهد افزایش معنی‌دار نشان دادند. نتایج این مطالعه نشان داد که نانوذرات نقره فعالیت آنتی اکسیدانی را تحریک کرده و متابولیت های ثانویه (مقدار فلاونوئیدها) بنفشه سه رنگ را افزایش می‌دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - ارزیابی عملکرد علوفه و کنترل علف‌های هرز یونجه (Medicago sativa L.) تحت تاثیر علف‌کش‌های مختلف
        مسعود نوروزی محمدرضا داداشی فریبا میقانی حسین عجم نوروزی
        به منظور کارایی علف کش های مختلف بر کنترل علف های هرز، عملکرد علوفه، سرعت رشد محصول آزمایشی با نه تیمار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1393-1395 در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور واقع در مشکین‌دشت کرج انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل: چکیده کامل
        به منظور کارایی علف کش های مختلف بر کنترل علف های هرز، عملکرد علوفه، سرعت رشد محصول آزمایشی با نه تیمار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1393-1395 در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور واقع در مشکین‌دشت کرج انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل: ارادیکان (1/4 کیلوگرم ماده موثره در هکتار)، متری بوزین (525 گرم ماده موثره در هکتار)، توفوردی بی(1269 گرم ماده موثره در هکتار) ، توفوردی بی (1480 گرم ماده موثره در هکتار)، بنتازون (1440 گرم ماده موثره در هکتار)، ایمازاتاپیر (50 گرم ماده موثره در هکتار) به همراه ۲۰۰ میلی‌لیتر سیتوگیت، ایمازاتاپیر (100 گرم ماده موثره در هکتار) به همراه ۲۰۰ میلی‌لیتر سیتوگیت، شاهد با علف‌هرز و شاهد بدون علف هرز بودند. در بین علف کش های مختلف، کاربرد ایمازاتاپیر (یک لیتر در هکتار) منجر به کنترل خاکشیر (Descurainia sophia) و خردل وحشی (Sinapis arvensis) (درصد کنترل بیش از 95 درصد) گردید. کمترین درصد کاهش وزن خشک در دو علف هرز خاکشیر و خردل وحشی مربوط به علف کش اردیکان بود که در چین اول 42 و 41 و در چین دوم 40 و 35درصد بود. بیشترین و کمترین وزن تر و خشک یونجه (عملکرد علوفه) نیز در پنج چین در تیمار شاهد بدون علف هرز و کاربرد علف کش متری بوزین مشاهده گردید. همچنین شاخص سرعت رشد در تیمارهای شاهد بدون علف هرز و کاربرد علف کش ایمازا تاپیر دارای حداکثر بود. بنابراین کنترل علف های هرز در یونجه استقرار یافته توسط علف کش ایمازا تاپیر به میزان یک لیتر در هکتار به صورت پس رویشی (3-4 برگی علف های هرز) توصیه می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - بررسی صفات اگروتکنولوژیک مؤثر بر عملکرد قند در تاریخ های کشت مختلف جهت انتخاب ارقام چغندرقند (Beta vulgaris L.) در شمال غربی ایران
        اسمعیل نبی زاده فرهنگ مولودی حیدر عزیزی
        به منظور شناسایی صفات اگروتکنولوژیک مؤثر بر عملکرد قند و تعیین روابط علت و معلولی بین آن ها، تعداد 13 رقم مونوژرم مختلف داخلی و خارجی چغندرقند در سال زراعی 1397 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار به لحاظ 11 صفت مهم کمی و کیفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاند چکیده کامل
        به منظور شناسایی صفات اگروتکنولوژیک مؤثر بر عملکرد قند و تعیین روابط علت و معلولی بین آن ها، تعداد 13 رقم مونوژرم مختلف داخلی و خارجی چغندرقند در سال زراعی 1397 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار به لحاظ 11 صفت مهم کمی و کیفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب طی سه تاریخ برداشت مختلف (15 مهر، 30 مهر و 15 آبان) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف بین ارقام مورد بررسی از نظر کلیه صفات مورد ارزیابی در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. ضرایب تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی برای اکثر صفات بالا بود که بیانگر وجود تنوع نسبتاً بالا در ارقام مورد مطالعه برای صفات ارزیابی شده می باشد. ضرایب همبستگی ژنتیکی بین صفات نشان داد که بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار به‌ترتیب در بین صفت عملکرد قند با صفات عملکرد قند خالص (88/0)، درصد قند ناخالص(71/0) و خالص (65/0) و با صفات میزان قند ملاس (62/0-)، ضریب قلیاییت (58/0-) و میزان پتاسیم ریشه (52/0-) همبستگی منفی و معنی‌داری وجود دارد. در تجزیه رگرسیون چندگانه به روش گام به گام، صفات درصد قند خالص، درصد قند ناخالص، میزان نیتروژن مضره و عملکرد ریشه به‌ترتیب وارد مدل رگرسیونی شدند که 84 درصد از کل تغییرات عملکرد قند را توجیه کردند. بر اساس نتایج تجزیه علیّت، صفات درصد قند ناخالص (12/1) و عملکرد ریشه (03/1) به‌ترتیب بیشترین اثر مستقیم را با عملکرد قند داشتند، بنابراین گزینش بر اساس صفات مذکور می تواند ما را در دستیابی به ژنوتیپ های با عملکرد قند بالا یاری دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - بررسی اثرات نیتروکسین، اسید هیومیک و گلایسین بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیک گیاه زولنگ (Eryngium campestre)
        زینب نصراله نژاد قمی خدایار همتی وحید عرفانی مقدم مهرداد باباربیع
        زولنگ یا شیشاق (Eryngium campestre) از گیاهان دارویی متعلق به خانواده چتریان می باشد که در صنایع دارویی کاربرد فراوانی دارد. پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر کاربرد مواد نیتروکسین، اسید هیومیک و گلایسین بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیک زولنگ انجام شد. آزمایش در قالب آزمای چکیده کامل
        زولنگ یا شیشاق (Eryngium campestre) از گیاهان دارویی متعلق به خانواده چتریان می باشد که در صنایع دارویی کاربرد فراوانی دارد. پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر کاربرد مواد نیتروکسین، اسید هیومیک و گلایسین بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیک زولنگ انجام شد. آزمایش در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه یک طرح کاملاً تصادفی با سه فاکتور نیتروکسین (0، ۱ و ۲ میلی لیتر در لیتر)، اسید هیومیک (0، ۱ و ۲ میلی لیتر در لیتر)، گلایسین (0، ۷۵ و ۱۵۰ گرم در لیتر) با سه تکرار در گلخانه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در پاییز 1398 انجام شد. صفات اندازه گیری شده شامل وزن تر ریشه، وزن خشک ریشه، طول ریشه، ارتفاع گیاه، تعداد برگ، سطح برگ، میزان جذب عناصر نیتروژن، پتاسیم و فسفر توسط برگ بود. نتایج نشان داد صفات اندازه گیری شده تحت فاکتورهای نیتروکسین، گلایسین و اسید هیومیک به طور جداگانه و ترکیبی دارای اختلاف معنی دار نسبت به شاهد بودند. به طور کلی نتایج نشان داد که فاکتورهای بکار رفته در این پژوهش، قابلیت بهبود صفات کمی و کیفی گیاه زولنگ را دارند و می توان در تولید تجاری از آن ها استفاده نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - بررسی اثر محلول‌پاشی سیلیس و تنش شوری بر برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه روغنی کاملینا (Camelina sativa)
        ابراهیم فانی شکوفه حاجی هاشمی
        به منظور بررسی اثرات تنش شوری و محلول پاشی سیلیس بر روی گیاه روغنی کاملینا، مطالعه ای در اتاقک رشد آزمایشگاه گروه زیست شناسی دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء (ص) بهبهان در 3 تکرار با طرح آزمایشی فاکتوریل در قالب پایه کاملاً تصادفی به اجرا درآمد. تیمارها شامل تنش شوری در دو س چکیده کامل
        به منظور بررسی اثرات تنش شوری و محلول پاشی سیلیس بر روی گیاه روغنی کاملینا، مطالعه ای در اتاقک رشد آزمایشگاه گروه زیست شناسی دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء (ص) بهبهان در 3 تکرار با طرح آزمایشی فاکتوریل در قالب پایه کاملاً تصادفی به اجرا درآمد. تیمارها شامل تنش شوری در دو سطح (بدون تنش و تنش 100 میلی مولار) و محلول سیلیکات پتاسیم در دو سطح ( عدم محلول پاشی و محلول پاشی 5 میلی‌مولار) بود. هدف از این مطالعه، بررسی اثرات تیمار خارجی سیلیس بر صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه کاملینا در شرایط تنش شوری و ارزیابی نقش مواد اسمزی مانند قند محلول و پروتئین محلول در کاهش اثرات مضر تنش شوری در گیاه کاملینا به عنوان یک گیاه مهم روغنی بود. نتایج نشان داد که تنش شوری در سطح معنی داری سبب کاهش میزان کلروفیل‌های a، b و کل در گیاه کاملینا شد، درحالیکه تیمار سیلیس در سطح معنی‌داری سبب کاهش اثرات مضر شوری برآنها شد. میزان قند محلول برگ در پاسخ به تنش شوری 46 درصد کمتر از گیاه شاهد بود. تنش شوری توام با سیلیس میزان قند محلول را 27 درصد بیشتر از گیاه شاهد افزایش داد. همچنین نتایج نشان داد که در تیمار سیلیس توام با 100 میلی‌مولار کلریدسدیم میزان پروتئین‌های برگ تقریبا 10 درصد کمتر از گیاه شاهد بود. نتایج اندازه گیری ظرفیت آنتی‌اکسیدانی FRAP گیاه نشان داد که در پاسخ به تیمار سیلیس بدون شوری تفاوت معنی داری در میزان ظرفیت آنتی‌اکسیدانی مشاهده نشد، در حالی که در تنش شوری توام با تیمار سیلیس سبب کاهش 9 درصد کمتر از گیاه شاهد شد. نتایج این تحقیق نشانگر نقش مفید سیلیس به عنوان یک ترکیب سازگار با محیط زیست به منظور افزایش مقاومت گیاهان به تنش شوری بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - اثر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک و پرولین بر رشد و میزان اسانس گیاه دارویی زرین‌گیاه (Dracocephalum kotschyi Boiss.) تحت شرایط کم‌آبیاری
        اعظم شیخ سامانی عبدالله قاسمی پیربلوطی مهراب یادگاری فائزه رجب زاده
        در شرایط خشک سالی چند دهه اخیر، استفاده از روش های علمی و جدید برای افزایش رشد و میزان موثره گیاهان دارویی و معطر امری ضروری است. این پژوهش، به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک و پرولین بر ویژگی‌های مورفو-فیزیولوژیکی و میزان اسانس گیاه دارویی و معطر زرین گیاه چکیده کامل
        در شرایط خشک سالی چند دهه اخیر، استفاده از روش های علمی و جدید برای افزایش رشد و میزان موثره گیاهان دارویی و معطر امری ضروری است. این پژوهش، به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک و پرولین بر ویژگی‌های مورفو-فیزیولوژیکی و میزان اسانس گیاه دارویی و معطر زرین گیاه (Dracocephalum kotschyi Boiss.) از تیره نعناعیان، در شرایط مختلف رطوبتی خاک در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری در دو سال زراعی (98-99 و 98-97) اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل عامل آبیاری در دو سطح آبیاری مطلوب یا شاهد (بدون تنش یا آبیاری در 30 درصد تخلیه رطوبتی از ظرفیت زراعی F.C.) و کم آبیاری (آبیاری پس از 50 درصد تخلیه رطوبتی از F.C.) و عامل محلول‌پاشی برگی در سه سطح شاهد (محلول پاشی حلال یا آب) و محلول پاشی اسید سالیسیلیک و پرولین با غلظت های 1 میلی مولار در نظر گرفته شد. نمونه های اسانس از اندام هوایی در اوایل گل دهی به روش تقطیر با آب استخراج شدند. مطابق نتایج، بیشترین میزان کلروفیل های a، b و کل (به ترتیب 96/0، 45/0 و 39/1 میلی گرم در گرم) در تیمار کم آبی مشاهده شد. همچنین، اعمال تیمار کم آبی باعث افزایش 70 درصدی مقدار پرولین نسبت به شاهد شد؛ در حالی که تأثیر معنی‌داری بر صفات مورفولوژیکی ارتفاع گیاه، قطر ساقه و وزن خشک گیاه نشان نداد. محلول پاشی اسیدسالیسیلیک به عنوان یک عامل دفاعی در برابر تنش کم آبی سبب کاهش اثرات منفی تنش بر میزان اسانس، پرولین و کلروفیل های a، b و کل شد. بیشترین و کمترین میزان اسانس به ترتیب در محلول پاشی پرولین (12/1 میلی لیتر در 100 گرم وزن خشک) و شاهد (84/0 میلی لیتر در 100 گرم وزن خشک) به دست آمد. در نهایت، استفاده از اسید سالیسیلیک در شرایط کمبود رطوبت برای کاهش اثرات منفی تنش و افزایش میزان اسانس زرین گیاه توصیه می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - تأثیر باکتری محرک رشد بر عملکرد و برخی خصوصیات بیوشیمیایی گیاه سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) در شرایط تنش خشکی
        مائده یوسفیان شهاب الدین میری نژاد زهرا رهامی
        یکی از راهکارهای مقابله با تنش خشکی استفاده از باکتری محرک رشد می باشد. بر این اساس تحقیقی به منظور بررسی تأثیر باکتری محرک رشد آزوسپیریلیوم در شرایط تنش خشکی بر عملکرد و خصوصیات بیوشیمایی گیاه سیاه دانه در سال زراعی 99-1398 در روستای سروک از توابع یاسوج در استان کهگیلو چکیده کامل
        یکی از راهکارهای مقابله با تنش خشکی استفاده از باکتری محرک رشد می باشد. بر این اساس تحقیقی به منظور بررسی تأثیر باکتری محرک رشد آزوسپیریلیوم در شرایط تنش خشکی بر عملکرد و خصوصیات بیوشیمایی گیاه سیاه دانه در سال زراعی 99-1398 در روستای سروک از توابع یاسوج در استان کهگیلویه و بویراحمد انجام گرفت. آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه اجرا شد. آبیاری به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح (آبیاری پس از مصرف 30 درصد رطوبت خاک (شاهد)، آبیاری پس از مصرف 60 درصد رطوبت خاک و آبیاری پس از مصرف 90 درصد رطوبت خاک) و عامل فرعی کاربرد باکتری محرک رشد آزوسپیریلیوم در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح بذر با باکتری) بود. نتایج به دست آمده نشان داد که تلقیح باکتری محرک رشد موجب بالا رفتن صفات عملکرد دانه و کربوهیدرات در شرایط تنش متوسط شد، در شرایط تنش شدید نیز صفات کاروتنوئید و مالون دی آلدئید تغییرات معنی داری داشتند. از طرفی صفات کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئید در هر دو حالت تنش متوسط و شدید تغییرات معنی داری داشتند. بیشترین غلظت کلروفیل کل و کاروتنوئید در تیمار آبیاری پس از مصرف 30 درصد رطوبت خاک و تلقیح با باکتری مشاهده گردید. بالاترین عملکرد دانه نیز با 1072 کیلوگرم در هکتار در تیمار آبیاری پس از مصرف 30 درصد رطوبت خاک و کاربرد باکتری مشاهده گردید. پیشنهاد می شود که میزان رشد گیاه در مراحل مختلف رشد و نمو اندازه گیری شود تا تأثیر تنش در هر دوره مشخص گردد و تفسیر مناسبی از تأثیر تنش بر روی گیاه بدست آید. پرونده مقاله