انسان و محیط زیست: 1 (1)

دسترسی آزاد مقاله

1 - مقایسه عملکرد دو مدل DRAINMOD و شبکه عصبی مصنوعی در پیش‌بینی سطح ایستابی (مطالعه موردی: مزارع کشت و صنعت نیشکر دعبل خزاعی)
عاطفه صیادی شهرکی عبدعلی ناصری امیر سلطانی محمدی

20.1001.1.15625532.1398.17.1.1.9

آزمایش های مزرعه ای به منظور شناخت شرایط موجود سامانه‌های زهکشی مفید هستند، اما محدودیت های قابل توجهی نیز دارند. از جمله این که، این آزمایش‌ها را نمی‌توان برای پیش بینی استفاده کرد. کاربرد مدل‌های شبیه‌سازی این محدودیت‌ها را تا حدود زیادی برطرف می‌کند. اما قبل از کاربر چکیده کامل

آزمایش های مزرعه ای به منظور شناخت شرایط موجود سامانه‌های زهکشی مفید هستند، اما محدودیت های قابل توجهی نیز دارند. از جمله این که، این آزمایش‌ها را نمی‌توان برای پیش بینی استفاده کرد. کاربرد مدل‌های شبیه‌سازی این محدودیت‌ها را تا حدود زیادی برطرف می‌کند. اما قبل از کاربرد چنین مدل‌هایی، درستی نتایج بدست آمده از آن‌ها باید با نتایج آزمایش های مزرعه ای مقایسه گردد. در این پژوهش از مدل شبکه عصبی مصنوعی (ANN) و مدل DRAINMOD برای پیش‌بینی سطح ایستابی استفاده شد. بدین منظور مزرعه 11-9Rاز مزارع نیشکر دعبل خزاعی انتخاب و پارامترهای ورودی مدل‌ها شامل نوسانات سطح ایستابی، حجم آب آبیاری، دبی زهکش‌ها، داده‌های اقلیمی منطقه، خصوصیات فیزیکی خاک و پارامترهای سیستم زهکشی از تاریخ 2/8/92 تا 2/7/93 برداشت گردید. نتایج نشان داد که بالاترین دقت در پیش بینی سطح ایستابی مربوط به مدل شبکه عصبی مصنوعی می‌باشد. به طوری‌که مقدار RMSE بین مقادیر اندازه گیری شده و شبیه سازی شده با مدل‌ شبکه عصبی مصنوعی و مدل DRAINMOD به ترتیب برابر 02/0 و 8/16 بدست آمد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - بررسی روند تغییرات پارامترهای شیمیایی کیفیت آب رودخانه تجن با استفاده از تحلیل مؤلفه‌اصلی و نرم افزار Aqua Chem
سمیرا رهنما نسرین سیاری

20.1001.1.15625532.1398.17.1.2.0

رودخانه‌ها از مهم‌ترین منابع آبی هستند که نقش مهمی در تأمین آب مورد نیاز فعالیت&lrm;های مختلف نظیر کشاورزی، صنعت و شرب دارند، لذا حفاظت و استفاده بهینه از منابع آبی یکی از اصول توسعه پایدار هر کشور محسوب می‌گردد. در این پژوهش، داده&lrm;های کیفی آب رودخانه تجن که یکی از چکیده کامل

رودخانه‌ها از مهم‌ترین منابع آبی هستند که نقش مهمی در تأمین آب مورد نیاز فعالیت&lrm;های مختلف نظیر کشاورزی، صنعت و شرب دارند، لذا حفاظت و استفاده بهینه از منابع آبی یکی از اصول توسعه پایدار هر کشور محسوب می‌گردد. در این پژوهش، داده&lrm;های کیفی آب رودخانه تجن که یکی از مهم‌ ترین منابع آبی استان مازندران به شمار می آید، طی سال های 1382 تا 1392 در دو ایستگاه کردخیل و سلیمان تنگه مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. جهت بررسی ساختار همبستگی و ارتباط میان متغیرها از تحلیل فاکتور اصلی بر مبنای روش آنالیز مؤلفه های اصلی (PCA) و برای ارزیابی کیفیت آب و روند تغییرات پارامتر های کیفی آب رودخانه از نمودارهای پایپر و شولر استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل از PCA مشخص شد که برای کنترل کیفیت آب رودخانه، در ایستگاه کردخیل در 6 ماه اول سال به جز pH و در 6 ماه دوم سال به جز (SO42-، Q و pH) تمامی پارامترها در اولویت قرار دارند. در ایستگاه سلیمان تنگه در 6 ماه اول سال پارامترهای (EC، TDS، K+،-HCO3 و Ca2+) و در 6 ماه دوم سال پارامترهای (TDS، Cl-، Na+ و SAR) در اولویت قرار دارند. با توجه به نمودار پایپر تیپ کیفی شیمیایی آب رودخانه تجن در ایستگاه کردخیل و سلیمان تنگه از نوع بی‌کربنات- منیزیم-کلسیم می‌باشد. هم چنین بر اساس نتایج حاصل از دیاگرام شولر مشخص شد که آب این رودخانه در هر دو ایستگاه دارای کیفیت خوب بوده و برای شرب مناسب می&lrm;باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - بهره‌برداری بهینه از مخزن با استفاده از مدل برنامه‌ریزی خطی (مطالعه موردی: سد درودزن)
حسن ترابی رضا دهقانی احمد گودرزی

20.1001.1.15625532.1398.17.1.3.1

بهره‌برداری بهینه از مخازن چندمنظوره یکی از مسایل پیچیده و گاهاً غیرخطی مطرح در بهینه‌سازی چندهدفه است. یکی از راهکارهای تصمیم سازی مناسب جهت بهره‌برداری بهینه از منابع آب، مدل‌سازی مسایل بهینه‌سازی بهره‌برداری از مخازن سدها با استفاده از روش‌های مختلف ریاضی بوده است. چکیده کامل

بهره‌برداری بهینه از مخازن چندمنظوره یکی از مسایل پیچیده و گاهاً غیرخطی مطرح در بهینه‌سازی چندهدفه است. یکی از راهکارهای تصمیم سازی مناسب جهت بهره‌برداری بهینه از منابع آب، مدل‌سازی مسایل بهینه‌سازی بهره‌برداری از مخازن سدها با استفاده از روش‌های مختلف ریاضی بوده است. در این پژوهش وضعیت فعلی بهره‌برداری و ارایه سیاست بهره‌برداری بهینه و مناسب برای مخزن سد مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور از الگوی برنامه‌ریزی خطی، مدل بهینه‌سازی بهره‌برداری از مخزن سد موردنظر استفاده شد. با استفاده از داده‌های جریان ورودی، نیازها و تبخیر شبیه‌سازی سیستم مخزن انجام گرفت. نتایج حاصله نشان داد که سیاست بهره‌برداری کنونی مخزن تنها در ماه‌های پرآب توانایی تأمین نیازها را دارد، درصورتی‌که ماه‌های بحرانی مصرف، ماه‌های کم آب هستند. همچنین میزان ذخیره مخزن با استفاده از برنامه‌ریزی خطی درروش SQحدود 23 درصد بیش تر از روش بهره‌برداری کنونی مخزن برآورد گردید. درمجموع نتایج نشان داد استفاده از مدل برنامه‌ریزی خطی می تواند درزمینه بهره‌برداری بهینه از مخازن سدها مؤثر باشد که در نوبه خود برای تسهیل توسعه و پیاده‌سازی استراتژی‌های مدیریتی منابع آب مفید است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - بررسی آلودگی های محیطی ایجاد شده با آفت کش های ارگانوفسفره توسط زیست حس گر طراحی شده با آنزیم استیل کولین استراز
علی شمس آذر فاطمه شمس آذر اسداله اسدی

20.1001.1.15625532.1398.17.1.4.2

آفت کش ها مواد شیمیایی هستند که به منظور کنترل حشرات، قارچ ها، علف های هرز و سایر آفت ها استفاده می شوند. پسماند آفت کش ها ممکن است ازطریق هوا، آب و خاک وارد زنجیره ی غذایی شده و باعث مشکلات بهداشتی برای اکوسیستم، پرندگان، حیوانات و انسان شود. روش های متداول شناسایی آفت چکیده کامل

آفت کش ها مواد شیمیایی هستند که به منظور کنترل حشرات، قارچ ها، علف های هرز و سایر آفت ها استفاده می شوند. پسماند آفت کش ها ممکن است ازطریق هوا، آب و خاک وارد زنجیره ی غذایی شده و باعث مشکلات بهداشتی برای اکوسیستم، پرندگان، حیوانات و انسان شود. روش های متداول شناسایی آفت کش شامل کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) و کروماتوگرافی گازی (GC) می باشند. ولی این روش ها وقت گیر و نیازمند به تکنسین برای کنترل مداوم است، بنابراین استفاده از زیست حس گرها می تواند در این زمینه مفید باشد. زیست حس گرآنزیمی استیل کولین استراز برای شناسایی آفت کش های ارگانوفسفره ( مورد مطالعه: پاراکسون) استفاده گردید. شناسایی کمی آفت کش ها بر پایه مهار آنزیم استیل کولین استراز و کاهش فعالیت آن در مواجهه با آفت کش مورد نظر می باشد. پارامترهایی مانند pH، غلظت آفت کش و پایداری زیست حس گر نیز مورد بررسی قرار گرفت. زیست حس گر طراحی شده حساسیت بالایی را نسبت به پاراکسون از خود نشان داد. تحت شرایط بهینه مهار استیل کولین استراز توسط پاراکسون با افزایش غلظت این ترکیب در دامنه 4-10 تا 7-10 میلی مولار رابطه خطی داشت. همچنین زیست حس گر تهیه شده پایداری بسیار خوبی را از خود نشان داد. زیست حس گر آنزیمی استیل کولین استراز می تواند با حد تشخیص 2.14 × 10-7 mM به عنوان شناساگری حساس در جهت شناسایی سریع سموم آفت کش در محیط های آلوده ی آبی و خاکی در بخش های صنعت و کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - مقـایسه‌ی روش های فازی و حداکثر احتمـال برای تهیه نقشه پوشش اراضی تالاب گندمـان با استفاده از تصاویر ماهواره لندست
لیلا سمیعی مرضیه علی خواه اصل محمد رضوانی

20.1001.1.15625532.1398.17.1.5.3

تهیه نقشه های کاربری و پوشش زمین به منظور اطلاع از کاربری ها و برنامه ریزی در جهت مدیریت بهینه ی کاربری اراضی از جمله اقدامات اساسی برای دست یابی به توسعه پایدار است، این مساله در خصوص مناطق حساس و به خصوص تالاب ها به علت وابستگی عملکردهای هیدرولوژیکی و بیوژئولوژیکی آن چکیده کامل

تهیه نقشه های کاربری و پوشش زمین به منظور اطلاع از کاربری ها و برنامه ریزی در جهت مدیریت بهینه ی کاربری اراضی از جمله اقدامات اساسی برای دست یابی به توسعه پایدار است، این مساله در خصوص مناطق حساس و به خصوص تالاب ها به علت وابستگی عملکردهای هیدرولوژیکی و بیوژئولوژیکی آن ها به جریانات سطحی و زیرزمینی و موقعیت آن ها در سیمای سرزمین از اهمیت بیش تری برخوردار است. امروزه الگوریتم های زیادی جهت مقایسه نقشه های کاربری/ پوشش اراضی، توسعه یافته است. هدف از این مطالعه مقایسه دو روش حداکثر احتمال و فازی، جهت تهیه نقشه پوشش اراضی تالاب بین المللی گندمان و اراضی پیرامون با استفاده از تصاویر ماهواره لندست می باشد. برای این منظور، از تصاویر سال 2014 مربوط به سنجنده OLI ماهواره لندست 8 استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، منطقه ی مورد مطالعه به طبقات تالاب، اراضی کشاورزی، اراضی بایر و مرتع تقسیم گردید و دقت کلی و ضریب کاپا برای نقشه های کاربری اراضی محاسبه شد که بر اساس نتایج به دست آمده می توان بیان کرد نقشه ی کاربری اراضی حاصل از الگوریتم فازی با دقت کلی 70/86 و ضریب کاپای 79/0 نسبت به الگوریتم حداکثر احتمال با دقت کلی 20/81 و ضریب کاپای 71/0 از دقت بالاتری برخوردار بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - سنجش و اولویت‌بندی عوامل موثر برکشاورزی پایدار از دیدگاه مروجان جهاد کشاورزی استان اردبیل
وکیل حیدری ساربان

20.1001.1.15625532.1398.17.1.6.4

رایج شدن کشاورزی متعارف، به ویژه پس از جنگ جهانی دوم به دلیل به کارگیری نهاده‌های نوین کشاورزی سبب بالا رفتن بهره‌وری و بازدهی تولید محصولات کشاورزی و سبب تغییرات بسیار و پایین آمدن ریسک ذاتی فعالیت های کشاورزی شده، اما سبب وارد آمدن هزینه‌های قابل توجهی از قبیل فرسایش چکیده کامل

رایج شدن کشاورزی متعارف، به ویژه پس از جنگ جهانی دوم به دلیل به کارگیری نهاده‌های نوین کشاورزی سبب بالا رفتن بهره‌وری و بازدهی تولید محصولات کشاورزی و سبب تغییرات بسیار و پایین آمدن ریسک ذاتی فعالیت های کشاورزی شده، اما سبب وارد آمدن هزینه‌های قابل توجهی از قبیل فرسایش خاک سطحی، آلودگی آب‌های زیر زمینی، افول کشاورزی خانوادگی، غفلت روز افزون از شرایط‌کاری و معیشتی کارگران، هزینه‌های بالای تولید و عدم هماهنگی شرایط اجتماعی و اقتصادی جوامع روستایی نیز شده است و در طی دودهه گذشته، بشر برای حل این مشکلات؛ در پی یافتن راهکارهای موثری بوده است که یکی از آن‌ها حرکت در جهت کشاورزی پایدار است. هدف این مقاله سنجش و اولویت‌بندی عوامل موثر بر توسعه کشاورزی پایدار از دیدگاه مروجان جهاد کشاورزی استان اردبیل می‌باشد. در این تحقیق، روش کار به صورت پیمایشی بوده و اطلاعات از طریق پرسش‌نامه از 160 نفر از مروجان جهاد کشاورزی استان‌اردبیل جمع‌آوری گردیده است. روایی صوری پرسش‌نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده‌های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، پایایی پرسش‌نامه تحقیق 78/0بدست آمد. در داده‌های بدست آمده با استفاده از تکنیک AHP فازی مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که از بین عوامل موثر بر توسعه کشاورزی پایدار؛ عامل آموزشی در استان اردبیل، موثرترین عامل بوده و عوامل محیطی، فردی، اقتصادی و روان‌شناختی در اولویت‌های بعدی قرار گرفتند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - مروری بر شناسایی و ارزیابی خطر زیست محیطی گونه‌های گیاهی مهاجم در اکوسیستم‌های آبی (مطالعه موردی: گیاه سنبل آبیWater hyacintch)
مریم پناهنده مریم مروتی مکرم روانبخش صفورا جوان

20.1001.1.15625532.1398.17.1.7.5

هجوم گونه‌های غیربومی بزرگ‌ترین تهدید برای تنوع زیستی در جهان است که نقش عمده ای در تغییرات جهانی دارد. در مطالعه حاضر به معرفی برخی از اثرات نامطلوب ورود گونه گیاهی غیربومی سنبل آبی به اکوسیستم حساس و شکننده آبی و روش‌های رایج بررسی خطرات ناشی از این اثرات بر محیط زیست چکیده کامل

هجوم گونه‌های غیربومی بزرگ‌ترین تهدید برای تنوع زیستی در جهان است که نقش عمده ای در تغییرات جهانی دارد. در مطالعه حاضر به معرفی برخی از اثرات نامطلوب ورود گونه گیاهی غیربومی سنبل آبی به اکوسیستم حساس و شکننده آبی و روش‌های رایج بررسی خطرات ناشی از این اثرات بر محیط زیست اشاره شده است. بدین منظور با استفاده از یک‌سری جستجوهای اینترنتی و کتابخانه‌ای به گردآوری مطالب ارزنده ای پرداخته شده است. ابتدا کلیاتی در زمینه رویکرد ارزیابی ریسک زیست محیطی ورود گونه مهاجم به یک اکوسیستم آبی بیان شده است، سپس به مهم‌ترین اثرات نامطلوب که گونه مهاجم سنبل آبی در یک اکوسیستم آبی می‌تواند به جای بگذارد و همچنین روند ارزیابی ریسک زیست محیطی رایج در مورد این گونه خاص به زبانی ساده و علمی اشاره گردید. مطالعات حاکی از آن داشت که مجموعه ای از عوامل اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی می‌تواند علاوه بر شناسایی گونه و پیامدهای زیست محیطی بر گونه‌های حساس، بومی و زیستگاه‌های حساس نیز موثر باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - سنجش غلظت فلز سنگین سرب در آب و بافت‌های آبشش، کبد و ماهیچه سیاه ماهی (Capoeta capoeta ) رودخانه پلنگ‌رود گیلان
مجتبی عظیمی اسک شهر مریم شاپوری

20.1001.1.15625532.1398.17.1.8.6

آلودگی سرب به علت اثرات سمی، از بزرگ ترین مشکلات منابع طبیعی و محیط زیستی است. تحقیق حاضر در زمستان 1391 تا تابستان 1392 به منظور ارزیابی میزان آلودگی فلز سنگین سرب در آب و بافت های (کبد، آبشش و ماهیچه) سیاه ماهی Capoeta capoeta gracilisرودخانه پلنگ رود در منطقه اباتر ش چکیده کامل

آلودگی سرب به علت اثرات سمی، از بزرگ ترین مشکلات منابع طبیعی و محیط زیستی است. تحقیق حاضر در زمستان 1391 تا تابستان 1392 به منظور ارزیابی میزان آلودگی فلز سنگین سرب در آب و بافت های (کبد، آبشش و ماهیچه) سیاه ماهی Capoeta capoeta gracilisرودخانه پلنگ رود در منطقه اباتر شهرستان صومعه سرا در استان گیلان صورت گرفته است. نمونه های آب و ماهی در 3 ایستگاه مشخص جمع آوری شد. برای نمونه برداری از آب رودخانه از دستگاه واتر سمپلر (water sampler) و برای صید ماهیان از تور ماشک استفاده شد. پس از انجام آزمایش بر روی نمونه ها با کمک نرم افزار اکسل مورد بررسی آماری قرار گرفت و برای بررسی همبستگی از آزمون رگرسیون استفاده شد. غلظت سرب در بافت های آبشش، کبد و ماهیچه به ترتیب mg/kg 7/50، mg/kg 2/34 و mg/kg 3/24 است و طبق داده ها غلظت سرب بالاتر از استانداردهای WHO، FAO، USFDA و NHMRC است. نتایج حاصل، بیان گر بالاتر بودن حد مجاز عنصر اندازه گیری شده در نمونه ها در مقایسه با استانداردهای مورد بحث است و منطقه از لحاظ فلز سنگین سرب بسیار آلوده می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - بررسی آگاهی شهروندان شهرستان زنجان از چالش‌های زیست‌محیطی و راهکارهای نهادینه‌سازی رفتارهای صحیح زیست‌محیطی
پریسا نجفلو جعفر یعقوبی

20.1001.1.15625532.1398.17.1.9.7

هدف این پژوهش بررسی وضعیت آگاهی شهروندان شهرستان زنجان با چالش‌های زیست‌محیطی و تحلیل راهکارهای نهادینه‌سازی رفتارهای صحیح زیست‌محیطی بود. جامعه آماری این تحقیق توصیفی- همبستگی را کارشناسان شاغل در اداره کل محیط زیست و منابع طبیعی استان زنجان تشکیل دادند (130N=). حجم نم چکیده کامل

هدف این پژوهش بررسی وضعیت آگاهی شهروندان شهرستان زنجان با چالش‌های زیست‌محیطی و تحلیل راهکارهای نهادینه‌سازی رفتارهای صحیح زیست‌محیطی بود. جامعه آماری این تحقیق توصیفی- همبستگی را کارشناسان شاغل در اداره کل محیط زیست و منابع طبیعی استان زنجان تشکیل دادند (130N=). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برآورد گردید (60= n) و با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار اصلی تحقیق پرسش نامه بود که روایی آن از طریق نظرات اعضای هیأت‌علمی تأیید شد. پایایی پرسش نامه از طریق آزمون راهنما و محاسبه ضریب آلفای‌ کرونباخ 78/0 تا 81/0 تعیین شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 20 تجزیه‌وتحلیل شد. نتایج تحقیق نشان داد که ازنظر کارشناسان بیش ترین میزان آشنایی شهروندان به ترتیب با چالش‌های آلودگی هوا، آلودگی حاصل از استفاده از خودرو‌های فرسوده و وسایل و ظروف غیرقابل بازیافت در طبیعت بود و کم ترین آگاهی در زمینه اهمیت حفظ لایه اوزون، کاهش آب‌های زیرزمینی و وضعیت میزان فرسایش خاک در ایران و تأثیرات آن داشتند. همچنین میزان آگاهی کلی شهروندان در سطح نزدیک به کم است و حدود 7/51 درصد از پاسخ گویان سطح آگاهی شهروندان را نسبت به چالش‌های محیط زیست خیلی ضعیف بیان کردند. با استفاده از تحلیل عاملی تحلیل راهکارهای نهادینه‌سازی رفتارهای صحیح زیست‌محیطی در هفت عامل آموزش طبقات مختلف جامعه، توسعه‌سازمانی و بهبود سیاست‌گذاری‌ها، قانون‌گذاری معقول و تبلیغات، توانمندسازی کارکنان سازمان‌های مربوطه، عوامل انگیزشی، راهبردهای جدید فرهنگ‌سازی و مشارکت‌های نهادهای مرتبط خلاصه شدند. این هفت عامل درمجموع توانستند 14/74 درصد از واریانس کل متغیرها را تبیین کنند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - کاربرد ژنتیک سیمای سرزمین در حفاظت و مدیریت حیات‌وحش
حمیدرضا کبیری بالاجاده حمیدرضا رضایی

20.1001.1.15625532.1398.17.1.10.8

امروزه تکه‌تکه شدن زیستگاه یک مشکل اساسی در حفاظت از محیط‌زیست است. حفظ ارتباط زیستگاه‌ها، نکته‌ای موردتوجه در بوم‌شناسی و حفاظت از تنوع گونه‌ای و ژنتیکی است. این مقاله کاربرد ژنتیک سیمای سرزمین در حفاظت و مدیریت حیات‌وحش را موردبررسی قرار می‌دهد. ژنتیک سیمای سرزمین رشت چکیده کامل

امروزه تکه‌تکه شدن زیستگاه یک مشکل اساسی در حفاظت از محیط‌زیست است. حفظ ارتباط زیستگاه‌ها، نکته‌ای موردتوجه در بوم‌شناسی و حفاظت از تنوع گونه‌ای و ژنتیکی است. این مقاله کاربرد ژنتیک سیمای سرزمین در حفاظت و مدیریت حیات‌وحش را موردبررسی قرار می‌دهد. ژنتیک سیمای سرزمین رشته جدیدی است که از ترکیب اکولوژی سیمای سرزمین و ژنتیک جمعیت و آمار مکانی تشکیل شده است. ژنتیک سیمای سرزمین در زیست‌شناسی حفاظت بسیار مورداستفاده قرار می‌گیرد. همچنین ژنتیک سیمای سرزمین را می‌تواند برای ارزیابی اثربخشی پروژه حفاظتی که در حال حاضر وجود دارد مورداستفاده قرارداد. به‌عنوان‌مثال، اثر سازه‌های به وجود آمده در رودخانه‌ها بر روی جمعیت‌های ماهی را می‌توان برآورد کرد و تفاوت روش‌های اتصال آن‌ها را مورد ارزیابی قرارداد. از سوی دیگر ژنتیک سیمای سرزمین را می‌توان در برنامه‌ریزی یک پروژه جدید حفاظتی و مدیریتی نیز بکار برد. روش‌های مطالعاتی مختلفی درزمینه ژنتیک سیمای سرزمین گونه‌ها وجود دارد که به‌وسیله آن سیمای سرزمین مناسب برای گونه‌ها می‌توان انتخاب کرد. ازجمله می‌توان از نرم‌افزارهای مختلف و همچنین روش‌های آماری، نشان گرهای ملکولی و روش‌های ژنتیکی سیمای سرزمین مناسب برای گونه‌ها بکار برد. بنابراین ژنتیک سیمای سرزمین را به‌عنوان یک روش مناسب برای طراحی و کنترل اقدامات حفاظتی و مدیریتی برای دوزیستان، خزندگان، حشرات، پرندگان قادر به پرواز، گیاهان و ماهی‌های آب شیرین می‌توان به کار برد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - نگاهی به برخی از رویکردهای حقوقی بین المللی برای حمایت از محیط زیست
فرهاد دبیری سحر زارعی نگین موسوی مدنی

20.1001.1.15625532.1398.17.1.11.9

حقوق بین الملل محیط زیست همواره تلاش نموده است تا در برابر معضلات زیست محیطی با وضع قواعد و مقررات الزام‌آور و غیرالزام‌آور راهکارهایی را بدین منظور ارایه نماید. یکی از پاسخ های مهم حقوق بین الملل محیط زیست ترویج توسعه پایدار بوده است. با توجه به این که بهبود کیفیت محیط چکیده کامل

حقوق بین الملل محیط زیست همواره تلاش نموده است تا در برابر معضلات زیست محیطی با وضع قواعد و مقررات الزام‌آور و غیرالزام‌آور راهکارهایی را بدین منظور ارایه نماید. یکی از پاسخ های مهم حقوق بین الملل محیط زیست ترویج توسعه پایدار بوده است. با توجه به این که بهبود کیفیت محیط زیست و توسعه اقتصادی، اهدافی بالقوه سازگار، هماهنگ یا مکمل یکدیگرند، توسعه پایدار برخی تنش های ناشی از بینش متضادی را که در رابطه با محدودیت های رشد در دهه ۱۹۷۰ ظهور کرد را کاهش می دهد. توسعه پایدار در فرآیندهای توسعه و از طریق تعامل میان سه بعد توسعه اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی، حقوق بین الملل توسعه را به سمت حقوق بین الملل توسعه پایدار رهنمون ساخته است. بیانیه های استکهلم 1972، ریو 1992و ژوهانسبورگ 2002، بر حمایت از محیط زیست تاکید ورزیده و دست یابی به توسعه را کلید حل اکثر مشکلات زیست محیطی عنوان می کنند. اجلاس ریو +20 نیز می تواند بستر مناسبی برای مجموعه ای از سیاست ها و طرح هایی باشد که انتقال به اقتصادی سبز را مورد حمایت قرار می دهد. این مقاله رویکردهای حقوقی بین المللی برای حمایت از محیط زیست را مورد بررسی قرار می دهد. در مقام مقایسه دستاوردهای اجلاس های فوق، می توان با جرات اذعان نمود که اجلاس ریو 1992 نسبت به سایر اجلاس ها بویژه اجلاس ریو +20، به لحاظ کارآمدی رویکردهای حقوقی بین المللی برای حمایت از محیط زیست و قبول تعهدات بین المللی، نتایج مطلوب تر و مشخص تری در برداشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - محیط‌زیست در نگرش جامعه‌شناختی امیل دورکیم
سعید کشاورزی مریم کریمی

20.1001.1.15625532.1398.17.1.12.0

چکیده طی سال‌های اخیر، محیط‌زیست و مسایل و مشکلات مرتبط با آن توجه علوم مختلف را به خود جلب نموده است. تعداد تحقیقات جامعه‌شناسی و روان‌شناسی در این زمینه نشان‌دهنده توجه محققان علوم انسانی به محیط‌زیست می‌باشد. بااین‌حال جامعه‌شناسی محیط‌زیست به‌عنوان شاخه‌ای از رشته‌ چکیده کامل

چکیده طی سال‌های اخیر، محیط‌زیست و مسایل و مشکلات مرتبط با آن توجه علوم مختلف را به خود جلب نموده است. تعداد تحقیقات جامعه‌شناسی و روان‌شناسی در این زمینه نشان‌دهنده توجه محققان علوم انسانی به محیط‌زیست می‌باشد. بااین‌حال جامعه‌شناسی محیط‌زیست به‌عنوان شاخه‌ای از رشته‌ی جامعه‌شناسی، بسیار دیر، پا به عرصه نهاد. عده‌ای دلیل این امر را در اندیشه‌های پیش‌روان علوم‌اجتماعی جست‌وجو نموده‌اند و بر همین اساس انگشت اتهام را به سمت آن‌ها نشانه رفته‌اند. یکی از این عالمان اجتماعی که مسئول عدم‌توجه جامعه‌شناسی به محیط‌زیست شناخته‌شده، دورکیم، جامعه‌شناس فرانسوی می‌باشد. در این مطالعه تلاش شده است ضمن بررسی مسأله محیط‌زیست در اندیشه‌های دورکیم، به این سؤال پاسخ داده شود که اندیشه‌های وی چه نقشی در ورود دیرهنگام محیط‌زیست به جامعه‌شناسی داشته است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که تعریف مفهوم واقعیات اجتماعی در تفکر دورکیمی و دیدگاه ضد تقلیل‌گرای او، از مهم‌ترین عوامل نادیده گرفته شدن تأثیرات متغیرهای محیطی بر جامعه بوده است. هم‌چنین بر اساس نتایج این مطالعه، بااین‌که دیدگاه دورکیم، تأثیرات نسبتاً گسترده‌ای بر جریان اصلی جامعه‌شناسی داشته است، از جامعیتی که منتقدین او ادعا کرده‌اند، برخوردار نبوده و مرزبندی دورکیم با متغیرهای محیطی، پس از او در موارد بسیاری از بین رفته است. پرونده مقاله

XML

فهرست مقالات