فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - ارزیابی اثر تیپ شخصیتی معماران و غیر معماران بر انتخاب سبک نمای ساختمان‌های مسکونی
  مهسا موذنی ندا ضیابخش
  https://doi.org/10.30495/dpau.2024.1990883.1015
  بیان مساله: عموما توصیف معماران و افراد غیرمعمار از یک بنا متفاوت است. تفاوت‌ها مهم‌اند زیرا اغلب می‌توانند منجر به عدم تطابق شدید بین ترجیحات معماران و افراد غیرمعمار شوند. اهمیت و ضرورت پژوهش: با هدف برقراری ارتباط هرچه بهتر میان معماری و انسان، نگاه به معماری از زاوی چکیده کامل

  بیان مساله: عموما توصیف معماران و افراد غیرمعمار از یک بنا متفاوت است. تفاوت‌ها مهم‌اند زیرا اغلب می‌توانند منجر به عدم تطابق شدید بین ترجیحات معماران و افراد غیرمعمار شوند. اهمیت و ضرورت پژوهش: با هدف برقراری ارتباط هرچه بهتر میان معماری و انسان، نگاه به معماری از زاویه روان‌شناسی - به‌ویژه شخصیت‌شناسی- اهمیتی روز افزون یافته است. برای رسیدن به هدف و باتوجه به اینکه بخشی از کار معمار درک ترجیحات و ادراکات مشتری است شناخت زاویه نگاه و درک هرچه بهتر مطالبات انسان، ضروری است.هدف تحقیق: این مقاله سعی دارد با استفاده از تلفیق دو آزمون، به ارتباط معناداری میان تیپ شخصیتی و ترجیحات معماری فرد دست یابد.روش تحقیق: برای شناسایی تیپ‌شخصیتی آزمون‌شوندگان از مدل رفتارشناسی دیسک استفاده شد؛ سپس با استفاده از آزمون ترجیحاتی انتخابی، 12 تصویر از نماهای مسکونی انتخاب و با سیاه-سفید کردن تصاویر برای حذف عامل موثر رنگ بر ترجیحات فرد و تقسیم‌بندی تصاویر به دو گروه ویلایی و آپارتمانی، از 78 آزمون-شونده خواسته شد تا تصاویر را برحسب علاقه اولویت‌بندی کنند. آزمون‌شوندگان به دو گروه معماران و غیرمعماران تقسیم‌بندی شدند. از نرم‌افزار SPSS برای تحلیل و تفسیر نتایج آزمون‌ها و میزان اثرگذاری تیپ شخصیتی فرد در انتخاب وی استفاده شد.نتایج: تمام معماران خانم، سبک مینیمال و مدرن را بعنوان اولویت اول انتخاب کردند. سبک سنتی و مدرن-سنتی از سبک‌های مورد توجه در میان معماران آقا با تیپ‌شخصیتی C و سبک کلاسیک بعنوان انتخاب اول در تیپ‌شخصیتی S با فراوانی100% و 66.7% ، نشان دهنده ارتباط معنادار تیپ‌شخصیتی با ترجیحات فرد بود. سبک مدرن و مینیمال نسبت به باقی سبک‌ها از درصد فراوانی بالاتری در اولویت اول در تمامی تیپ‌های شخصیتی چه در گروه معماران و چه افراد عادی، سبک کلاسیک بیشترین فراوانی در اولویت آخر و سادگی، زیبایی و مدرن بودن بیشترین توصیفات به کار رفته در انتخاب‌ها بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - شبیه سازی روشنایی روز در کلاس آموزشی، با بهره گیری از پوسته انطباق پذیر (نمونه موردی کلاس آموزشی در شهر یزد)
  نرمین خیری مصطفی خیری
  https://doi.org/10.30495/dpau.2024.708852
  امروزه با شتاب گیری پیشرفت های علمی در همه زمینه ها و بخصوص در فناوری های نوین ساختمانی، توجه به استفاده از انرژی های تجدیدپذیر برای کاهش آلودگی های زیست محیطی در سرلوحه برنامه های تحقیقاتی قراردارد. بهره گیری از منبع عظیم نور خورشید در ساختمان هرچند از دیرباز معمول بود چکیده کامل

  امروزه با شتاب گیری پیشرفت های علمی در همه زمینه ها و بخصوص در فناوری های نوین ساختمانی، توجه به استفاده از انرژی های تجدیدپذیر برای کاهش آلودگی های زیست محیطی در سرلوحه برنامه های تحقیقاتی قراردارد. بهره گیری از منبع عظیم نور خورشید در ساختمان هرچند از دیرباز معمول بوده امّا درحال حاضر یک ضرورت برای ادامه حیات است. علم بیونیک و شناخت ساختارهای طبیعی نیز به نوبه خود امکانات فراوانی در اختیار معماران برای سازگاری ساختمان با طبیعت بدون ایجاد عارضه نامطلوب، قرار داده است. روشنایی طبیعی یکی از عوامل مهم طراحی فضاهای آموزشی با کیفیت مطلوب است. فناوری پوسته های انطباق پذیر در زمینه کنترل دمای ساختمان، روشنایی روز، تهویه طبیعی و امکان تولید انرژی، به بهبود کیفیت محیط داخلی ساختمان کمک قابل توجهی می کند. این فناوری، کیفیت نور طبیعی فضای داخلی را افزایش می دهد؛ و به دلیل عملکرد مشابه سایبان بر رفتار حرارتی ساختمان نیز تأثیر می گذارد. در این پژوهش به تأثیر پوسته های انطباق پذیر در تنظیم روشنایی روز در داخل مدل شبیه سازی شده یک کلاس آموزشی پرداخته می شود. روش شناسی و مدل فرایند طراحی نیز با بهره گیری از فناوری صفحات تاشو برای ایجاد پوسته و شبیه سازی فضای کلاس با استفاده از نرم افزارهای طراحی محاسباتی و شبیه سازی راینو/گراس هاپر و به ویژه پلاگین کلایمت استودیو مطابق با اقلیم شهر یزد، میزان تأثیر باز و بسته شدن پوسته در کنترل روشنایی روز و سازگاری با شرایط محیطی مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج کلی نشان می دهد؛ پوسته انطباق پذیر در جلوگیری از تابش خیره کننده در بیشتر اوقات سال و قرارگیری شرایط محیطی در محدوده آسایش بصری و زیستی کاملاً مؤثر می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - اصول و معیارهای تأثیر گذار بر هویت کالبدی معماری معاصر ایران (مطالعه موردی دوره ی پهلوی دوم)
  حمید ماجدی سیده سارا ابن الرضا فرح حبیب
  https://doi.org/10.30495/dpau.2024.708853
  معماری پهلوی دوم در قلمرو مثلث تأثیر فرهنگ و تمدن غرب، میراث تاریخی ایران با نقش پررنگ معماری قبل و بعد از اسلام و برآمدن معماری از بطن این دوره، قابل تعریف است در این دوره که عصر طلایی معماری مدرن در ایران است، معمارانی چون لویی کان و حسن فتحی، ارزش و تجربیات تاریخی در چکیده کامل

  معماری پهلوی دوم در قلمرو مثلث تأثیر فرهنگ و تمدن غرب، میراث تاریخی ایران با نقش پررنگ معماری قبل و بعد از اسلام و برآمدن معماری از بطن این دوره، قابل تعریف است در این دوره که عصر طلایی معماری مدرن در ایران است، معمارانی چون لویی کان و حسن فتحی، ارزش و تجربیات تاریخی در معماری گذشته را مطرح کردند و بدین ترتیب معمارانی با دید نوستالژیک نسبت به معماری سنتی به باز زنده سازی این معماری از نظر طرح و اجرا پرداختند. در بسیاری از ساختمان‌های معاصر در شهر تهران و نه همه آن‌ها، تقلید شکلی از معماری گذشته ایران و با معماری معاصر غرب صورت گرفته است. در این پژوهش به بررسی هویت کالبدی بناهای عمومی در دوران پهلوی دوم پرداخته خواهد شد. ابتدا از روش کتابخانه‌ای به بررسی عوامل موثر در شکل‌گیری هویت کالبدی در دوره پهلوی دوم بررسی سپس یه نکات بدست آمده از تحلیل کتابخانه‌ای به وسیله پرسشنامه مورد پرسش از کارشناسان و اساتید معماری قرار گرفته است. جامعه آماری150 نفر از اساتید معماری بوده است. از جمله نتایج این تحقیق می‌توان به مهمترین تحولاتی که در عصر پهلوی دوم انجام شد، تحول در برنامه‌های عمرانی و شکل‌گیری واحدها و شهرک‌های مسکونی اشاره کرد. معماری پهلوی دوره گذر از معماری سنتی به معماری مدرن است معماری مدرن شکل گرفته در دوره پهلوی دوم عمدتا از مجرای معماران اندیشه‌های جریان ساز اروپا از جمله سبک بین الملل مدرسه باهاوس، کارهای لوکوربوزیه، فرانک لوید رایت و سایرین حمایت می‌شد و ماحصل آن صورت ایرانی معماری مدرن بود که به عنوان معماری شبه مدرنیستی نام‌گذاری گردید. با توجه به اینکه رویکرد منطقه‌گرایی پس از ظهور مدرنیسم دربرگیرنده چالش‌های فراوان در خصوص تعامل تقابل معماری مدرن هویت‌های فرهنگی- منطقه‌ای است پرسش‌های اصلی مقاله چنین مطرح می‌گردد که، توجه به چه شاخصه‌ها مفاهیمی در طراحی برخی از آثار این دوره درنظر گرفته شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - تحلیل نقش شاخص‌های کارکرد اجتماعی و فرهنگی مساجد ایرانی – اسلامی در توسعه گردشگری، مطالعه‌ی موردی: مسجد جامع اصفهان
  احسان قربانی مرجان خانمحمدی
  https://doi.org/10.30495/dpau.2024.708854
  امروزه نهاد مقدس مسجد، از نقش‌آفرینی و تعاملات اجتماعی خود فاصله گرفته و از نقش محوری در نظام اجتماعی دور شده است و لایه‌های فرهنگی و مذهبی آن نیز کمرنگ شده است. با توجه به اهمیت ورود توسعه گردشگری در شناسایی فرهنگ بومی، باور و اعتقادات سنتی ساکنان، و شناخت و ترویج مذهب چکیده کامل

  امروزه نهاد مقدس مسجد، از نقش‌آفرینی و تعاملات اجتماعی خود فاصله گرفته و از نقش محوری در نظام اجتماعی دور شده است و لایه‌های فرهنگی و مذهبی آن نیز کمرنگ شده است. با توجه به اهمیت ورود توسعه گردشگری در شناسایی فرهنگ بومی، باور و اعتقادات سنتی ساکنان، و شناخت و ترویج مذهب، این مقاله با هدف توسعه گردشگری در نمونه مورد مطالعه مسجد جامع شهر اصفهان نگاشته شده است. مقاله حاضر به لحاظ روش، توصیفی تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی است. داده‌های مورد نیاز با مراجعه به منابع معتبر علمی و مشاهدات میدانی پیمایشی گردآوری‌شده است. جامعه آماری شامل اساتید دانشگاهی و متخصصان معماری شاغل در مراکز علمی شهر اصفهان است و نتایج پرسشنامه به‌ وسیله آزمون‌های آماری تی تک نمونه‌ای و همبستگی پیرسون و با نرم‌افزار spss تحلیل گردید. با توجه به یافته‌های پژوهش، شاخص‌هایی مانند برگزاری جشن‌ها و مناسبت‌های عمومی با امتیاز 4.83، آموزش معماران اسلامی با امتیاز 4.77، تشکیل جلسات فرهنگی با امتیاز 4.73 و احیای مناسبت‌های اجتماعی با امتیاز 4.70 بیشترین تاثیر را در بین شاخص‌های کارکرد اجتماعی و فرهنگی مسجد جامع اصفهان دارند. نتایج حاصله نشان می‌دهد که بین سیزده شاخص کارکرد اجتماعی و فرهنگی مسجد جامع اصفهان با توسعه گردشگری، رابطه همبستگی مثبت و مستقیم وجود دارد. و هر چه این شاخص ها در مسجد ارتقا یابند،؛ گردشگری نیز توسعه بیشتر خواهد بود. لذا توجه به شاخص‌های کارکرد اجتماعی و فرهنگی مسجد جامع اصفهان، توسعه گردشگری را تسهیل و باعث ارتقای فعالیت‌ها و رویدادهای جامعه محلی در مسجد جامع شهر اصفهان می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - ریخت شناسی بازارهای سنتی در کشورهای اسلامی با اتکا به نظریه فضای گمشده ترانسیک (نمونه مورد مطالعه: بازار زنجان و استانبول)
  محمد بهزادپور مهسا رزاقی
  https://doi.org/10.30495/dpau.2024.708858
  بازار از دوران باستان بخصوص در شهرهای ایرانی، به عنوان استخوان بندی اصلی شهر و یک فضای تعاملی شهری در زمینه های مهم اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بوده است. به گونه ای که حداقل دو دروازه اصلی شهر را به هم پیوند می داد و به موازات آن محلات شهری شکل می گرفتند و نظم خاصی به شهر چکیده کامل

  بازار از دوران باستان بخصوص در شهرهای ایرانی، به عنوان استخوان بندی اصلی شهر و یک فضای تعاملی شهری در زمینه های مهم اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بوده است. به گونه ای که حداقل دو دروازه اصلی شهر را به هم پیوند می داد و به موازات آن محلات شهری شکل می گرفتند و نظم خاصی به شهر می دادند. در دهه های اخیر با توسعه نسنجیده شهرها، شکل کالبدی آنها از بین رفته است. این پژوهش با هدف ارائه پیشنهاد جهت برطرف نمودن مشکلات ناشی از این ساختار بهم ریخته؛ سعی در کمک به بازآفرینی و احیای کالبدی شهرها و به موازارت آن افزایش آسایش و آرامش شهروندان را داشته است. جهت مطالعات عمیق تر ریخت شناسی بازار سنتی، مطالعه تطبیقی بین دو بازار زنجان و استانبول از دو کشور اسلامی با تکیه بر نظریه فضای گمشده ترانسیک انجام شده است. این پژوهش به صورت روش های ترکیبی ( تاریخی- تحلیلی و تطبیقی) و ابزار جمع آوری اطلاعات مورد استفاده در بخش مبانی نظری به صورت مطالعات کتابخانه ای بوده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که یک بازار در شهرهای سنتی ایران همانند یک آرماتور شهری عمل کرده و نقش نظم دهی و مکان دهی به عناصر مهم شهری را داشته است. علاوه بر اینها بازار در ایران یک مجموعه ای بزرگ بوده که دارای زیرمجموعه های کوچک همچون حسینیه ها، مساجد و... است، در صورتی که بازارهای ترکی فاقد شکل هندسی از پیش تعیین شده بوده و بدون برنامه ریزی و تنها با توسعه شهر و نیازهای مردم رشد کرده و به موازات آن، کاروانسراها، خان ها، دکان ها و... ساخته شده است و نتیجه آن یک پلان بی نظم برای بازار است.نتایج این پژوهش می تواند به ارائه راهکارهایی برای طراحان شهری و معماران، در بازآفرینی مسیرهای شهری و باززنده سازی محلات باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - سنجش کمی عدالت فضایی خدمات شهری در شهرهای اسلامی از طریق تحلیل‌های مکانی- فضایی (نمونه موردی: شهر سبزوار)
  هادی رضایی راد سیده زهرا اکبریان
  https://doi.org/10.30495/dpau.2024.708855
  یکی از مهمترین پیامدهای رشد شتاب زده‌ی شهرها و توسعه‌ی فیزیکی بدون برنامه‌ریزی آن‌ها در دهه‌های اخیر، برهم خوردن نظام توزیع مراکز خدمات شهری و بوجود آمدن نابرابری اجتماعی شهروندان از برخورداری باکیفیت از این خدمات بوده است. بنابراین چگونگی و کیفیت توزیع خدمات شهری می‌تو چکیده کامل

  یکی از مهمترین پیامدهای رشد شتاب زده‌ی شهرها و توسعه‌ی فیزیکی بدون برنامه‌ریزی آن‌ها در دهه‌های اخیر، برهم خوردن نظام توزیع مراکز خدمات شهری و بوجود آمدن نابرابری اجتماعی شهروندان از برخورداری باکیفیت از این خدمات بوده است. بنابراین چگونگی و کیفیت توزیع خدمات شهری می‌تواند نقش بسزایی در جابجایی فضایی جمعیت و تغییرات جمعیتی در مناطق مختلف شهری داشته باشد. یکی از شاخصه‌های شهر اسلامی عدالت اجتماعی در ارائه خدمات و همچنین یکی از معیارهای اصلی توسعه‌ی پایدار شهری توزیع متوازن جمعیت در سطح شهر و بافت‌های میانی متروک است، که این موضوع اهمیت ویژه‌ی سنجش کیفیت توزیع خدمات شهری را نشان می‌دهد. یکی از بهترین ابزارهای سنجش و تحلیل عدالت فضایی خدمات شهری، ارزیابی میزان رضایتمندی ساکنین از کیفیت خدمات ارائه‌شده می‌باشد. در این مقاله سعی بر این است تا عدالت فضایی خدمات شهری در شهرهای اسلامی از طریق تحلیل‌های مکانی- فضایی خدمات شهری در شهر سبزوار بر اساس پرسشنامه‌‌های تکمیل‌شده توسط ساکنین، موردسنجش و تحلیل قرار گیرد. بر این اساس از طریق پرسشنامه میزان رضایت از کیفیت توزیع 10 کاربری خدماتی از ساکنین مورد سؤال واقع شد. در ادامه باکمی کردن میزان رضایتمندی ساکنین با استفاده از روش تحلیل عاملی عدالت فضایی خدمات شهری مورد ارزیابی قرارگرفته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، در قسمت بالایی شهر (شهرک توحید) و قسمت‌هایی از بافت‌های میانی مرکزی شهر و حاشیه‌ی جنوب شرقی و غرب محدوده‌ی شهر از کمترین میزان رضایتمندی برخوردار می‌باشند. همچنین شمال غربی هسته‌ی اصلی شهر و پهنه‌هایی از شرق محدوده از کیفیت بالا و رضایتمندی مطلوبی بهره می‌برند. پرونده مقاله