-
دسترسی آزاد مقاله
1 - تحلیل محیط شهری از رویکرد کیفیت بصری
سید باقر حسینی مهران علی الحسابی فاطمه نسبیبا توسعه جوامع، توجه طراحان به کیفیت فضاها افزایش یافته و بررسیهای گستردهای درباره تأثیر فضا بر ادراک انسان، انجام شده است. عوامل مختلفی بر کیفیت فضای شهری تأثیر میگذارند که کیفیت بصری یکی از آنهاست. در این راستا هدف جستجوی رابطه میان فرم و کالبد شهر و کیفیت بصری آن چکیده کاملبا توسعه جوامع، توجه طراحان به کیفیت فضاها افزایش یافته و بررسیهای گستردهای درباره تأثیر فضا بر ادراک انسان، انجام شده است. عوامل مختلفی بر کیفیت فضای شهری تأثیر میگذارند که کیفیت بصری یکی از آنهاست. در این راستا هدف جستجوی رابطه میان فرم و کالبد شهر و کیفیت بصری آن است. برای تبدیل کیفیت بصری به ابعاد کمی و قابل سنجش از ابزار ایزوویست[i] در نرمافزار Syntax2D[ii] استفاده شده است، تحلیل شبکه شهری با بررسی دو مسیر با فرم متفاوت در بافت بوشهر انجام شده است. نتایج مطالعه نشان میدهد مسیرهای با فرم کالبدی متفاوت از کیفیت بصری متفاوتی برخوردارند و در طراحیهای شهری توجه به ابعاد و شاخص های بصری به خلق محیط مطلوبتر میانجامد. [i] ایزوویست یا سایه دید به نقاط قابل رؤیت از یک نقطه دید اطلاق میشود. [ii] نرمافزار Syntax2D ، برنامه تحلیل فضایی طراحی شده توسط دانشکده معماری و شهرسازی تابمن دانشگاه میشیگان است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - Effect of Green Space on Resident`s Place Attachment in Residential Spaces (Case Study: Villa and Apartment Dwellers in Shiraz)
Hamed Moztarzadeh Elahe MohajerLiving space is a place of relaxation, and those with a sense of attachment to the environment are more satisfied with their living space. According to the literature, being in nature is very effective in creating positive emotions in people. In recent years, living in چکیده کاملLiving space is a place of relaxation, and those with a sense of attachment to the environment are more satisfied with their living space. According to the literature, being in nature is very effective in creating positive emotions in people. In recent years, living in apartments has made people away from nature affecting their positive feelings about their living space. This study aimed to investigate to what extent and how direct relationship with nature affects dwellers’ place attachment in residential areas? The main research question is that what is the relationship between the direct contact with nature in residential areas and level of place attachment? The research method in this article is mixed. Considering the qualitative method, the basic concepts of the research are presented based on the analysis of the content in the environmental psychology and naturehuman interactions; and then the criteria for creating a sense of place attachment in the residential areas are extracted. This can be used as a basis for developing a questionnaire. In the quantitative method, the effect of nature on place attachment is measured using a questionnaire. Based on the findings, it can be argued that green space can form stronger relationships between individuals and the environment. Finally, according to the results of this study and confirmed the significance of green space, designers need to consider more clearly the relevance of this important natural element in their future designs. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - امکانسنجی مؤلفههای دلبستگی و توسعه پایدار در طراحی فضاهای مسکونی نمونه موردی: شهر تبریز
مریم ستارپور محمدرضا بمانیان حمیدرضا صارمیدلبستگی به مکان و حس تعلق دارای رابطه نزدیک و تنگاتنگ هستند که افراد نسبت به مکان دارند. این رابطه که از آن بهعنوان رابطه عاطفی نیز تلقی میشود، با خاطرات، تجربیات اشخاص مرتبط است. دلبستگی عمل جمعی را تسهیل کرده، مشارکت را افزایش داده و مشوق سرمایهگذاری است. همچنین فر چکیده کاملدلبستگی به مکان و حس تعلق دارای رابطه نزدیک و تنگاتنگ هستند که افراد نسبت به مکان دارند. این رابطه که از آن بهعنوان رابطه عاطفی نیز تلقی میشود، با خاطرات، تجربیات اشخاص مرتبط است. دلبستگی عمل جمعی را تسهیل کرده، مشارکت را افزایش داده و مشوق سرمایهگذاری است. همچنین فرصت مناسبی جهت رشد و توسعه اجتماعی مکانها را فراهم میسازد. در حقیقت دلبستگی عامل تمایز مکانها نسبت به همدیگر است. ازاینرو هدف از انجام این پژوهش، سنجش دلبستگی و در فضاهای مسکونی میباشد. روش تحقیق مطالعه حاضر توصیفی - تحلیلی بوده که جامعه آماری، ساکنان مجتمعهای مسکونی نصر،آسمان، رشدی است که حجم نمونه آن بر اساس فرمول کوکران 200 نفر به دست آمده است. نتایج بیانگر آن است که در سطح اطمینان 95 درصد رابطه معناداری بین مؤلفههای موردمطالعه وجود دارد. همچنین نتایج حاکی از آن است که متغیر کالبدی تنها متغیری بوده است که توانسته است تنها به صورت مستقیم بر دلبستگی تأثیر بگذارد، در حالی که متغیرهای اجتماعی و فرهنگی هم به صورت مستقیم و هم غیر مستقیم بر متغیر دلبستگی تأثیر گذاشته اند که در این بین بیشترین تأثیرات غیر مستقیم را متغیر فرهنگی داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - استخراج و ارزیابی مولفه های آموزش طراحی نور در فضاهای مسکونی با تکیه بر آرای نشانه شناسی
پریسا بهارلو شروین میرشاهزاده بهروز منصوریفرایند طراحی درواقع مجموعه مراحلی است که یک طراح بهصورت خودآگاه و ناخودآگاه برای دست یافتن به راهحل مسئله طراحی طی میکند. در حقیقت آنچه مهمتر از خود طراحی است فرآیند انجام طراحی است. طراحی نور در ساختمانهای مسکونی یکی از اموری است که همیشه با چالش مواجه بوده و برای چکیده کاملفرایند طراحی درواقع مجموعه مراحلی است که یک طراح بهصورت خودآگاه و ناخودآگاه برای دست یافتن به راهحل مسئله طراحی طی میکند. در حقیقت آنچه مهمتر از خود طراحی است فرآیند انجام طراحی است. طراحی نور در ساختمانهای مسکونی یکی از اموری است که همیشه با چالش مواجه بوده و برای بهرهبردار نیز نحوه ورود و کاربست آن در فضاهای مسکونی بسیار باارزش بوده است. نور از نظر نشانهشناسی با جریانهای مختلف حسی، ادراکی، عاطفی زیباییشناختی، رخدادی جسمانهای و تنشی پیوند دارد. در آفرینشهای ادبی، نشانه- معناها درنتیجه ارتباط حسی- ادراکی انسان شکل میگیرند. برای آموزش کاربست نور در طراحی فضاهای مسکونی نیاز به بهرهگیری از مولفههایی است که بهخودیخود توجه به آن میتواند باعث تمرکز به طراحی نور گردد. این پژوهش در پی آن است که با توجه به آرای نشانهشناسی و اجماع نظریات آنان به استخراج و راستی آزمایی مولفههای طراحی نور در مسکن بپردازد. روش تحقیق ترکیبی از نوع تودرتو با مقدم بودن حوزه کیفی نسبت به کمی است که در مرحله اول و کیفی برای شناخت متغیرها پس از استخراج مفاهیم به انجام مصاحبه برای تدقیقسازی مولفههای حوزه نظری با نمونههای منتخب مسکن امروزی است که با 28 نفر از متخصصان این حوزه مصاحبههای نیمه ساختاریافته صورت میگیرد و نتایج برای سهولت انجام کار وارد نرمافزار ATLASTI نسخه 9.1 میشوند. سپس مولفهها استخراج و بر اساس آنها پرسشنامه با طیف لیکرت تدوین و بین 384 نفر از دانشجویان معماری توزیع شد. سپس نتایج در نرمافزار ORIGINPRO نسخه 9.9.0.225 مورد تحلیل قرار میگیرند. نتایج نشان میدهد که بیشترین سهم عاملی مربوط به مولفههای سایه و گوناگونی اجزا، رعایت انسجام و پیوستگی، آموزش ایجاد سلسلهمراتب در نور با مقدار(000/1) و کمترین مربوط به مولفه اصل سادگی با مقدار(213/0) است. ازنظر نشانهشناسی، نور موجب هویتبخشی، شاخص شدن، ایجاد تمرکز، آشکار کردن نظم، وحدت فضا، نمایش تعادل، تکامل، شفافیت و تداوم فضایی میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - ارزیابی آسایش حرارتی در فضاهای مسکونی شهر رشت
سید سعید موسوی پرویز رضائی بهمن رمضانیمقدمه: اهمیت اقلیم و تأثیر آن در زندگی انسان بر کسی پوشیده نیست. گسترش شهرنشینی و توسعه شهرها همراه با رشد شتابان جمعیت و توسعه فعالیت های صنعتی به شدت از آسایش حرارتی در فضاهای مسکونی کاسته است که عواقب آن در کوتاه مدت به صورت امراض و بیماری ها متوجه ساکنان شهرها چکیده کاملمقدمه: اهمیت اقلیم و تأثیر آن در زندگی انسان بر کسی پوشیده نیست. گسترش شهرنشینی و توسعه شهرها همراه با رشد شتابان جمعیت و توسعه فعالیت های صنعتی به شدت از آسایش حرارتی در فضاهای مسکونی کاسته است که عواقب آن در کوتاه مدت به صورت امراض و بیماری ها متوجه ساکنان شهرها می شود و در درازمدت به عنوان عاملی در تشدید نوسانات اقلیمی و تأثیرات زیست محیطی آن از جمله تغییر ماه های مطلوب از نظر اقلیم آسایشی نقش ایفا می کند. در این میان هزینه های بالای برقراری آسایش در فضاهای مسکونی توسط وسایل مکانیکی و به خصوص تعمیر و نگهداری آن ها و نیز تبعات ناشی از آن در تخریب محیط زیست، روز به روز بر اهمیّت پژوهش های اقلیم شهری افزوده است. از این رو دیدگاه این پژوهش، بررسی اثر اقلیم بر شرایط آسایش و راحتی فیزیولوژیک انسان در فضاهای بسته تحت تأثیر دو عنصر دما و رطوبت است.هدف: هدف این پژوهش، تحلیل و ارزیابی اثر اقلیم بر شرایط آسایش و راحتی فیزیولوژیک انسان در فضاهای بسته تحت تأثیر دو عنصر دما و رطوبت است.روششناسی تحقیق: پژوهش از نوع کاربردی است که با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. داده های مورد استفاده شامل متوسط حداقل، حداکثر و روزانه دما، رطوبت نسبی، فشار بخار و دمای نقطه شبنم در دوره آماری40 ساله (2019-1979) است. جهت تحلیل داده ها از شاخص های عدم آسایش، دما-رطوبت، شدت شرجی و نیز استاندارد AIA استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه در این تحقیق شهر رشت در استان گیلان است.یافته ها: عدم آسایش گرمایی در دو ماه جولای و آگوست به بیشترین مقدار خود می رسد. ماه آگوست دارای شدیدترین مقدار شرجی است. ارزش اقلیمی جهات جغرافیایی، ابعاد و محل بازشو ها و سایه سازها از عوامل مهم برقراری آسایش است.نتایج: نتایج تحقیق بیانگر اثر بیشتر عنصر دما در برقراری آسایش حرارتی بوده چرا که با وجود پایین بودن رطوبت نسبی هوا در چهار ماه ژوئن، جولای، آگوست و سپتامبر نسبت به سایر ماه ها، میزان شرجی بودن و عدم برقراری آسایش حرارتی در این ماه ها به حداکثر خود می رسد که علاوه بر ایجاد سایه به تهویه طبیعی هوا نیز جهت برقراری آسایش حرارتی نیازمند است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - بررسی کارکردهای ارسی در معماری داخلی فضاهای مسکونی (نمونۀ موردی: ارسیخانۀ تهران)
سیده مریم مجتبوی کیانا نیکبختنور جوهر خوانش هستی است و ارسی، پنجرهای است رو به نور. ارسی از عهد صفویه به این سو در تاریخ هنر، به شهرت رسیده و به عنوان یکی از اجزای هنرهای سنتی ایران در معماری بناها، نقشی چندبعدی داشته است، اما در گذر از معماری سنتی به معماری مدرن در آستانۀ فراموشی قرار گرفته است. چکیده کاملنور جوهر خوانش هستی است و ارسی، پنجرهای است رو به نور. ارسی از عهد صفویه به این سو در تاریخ هنر، به شهرت رسیده و به عنوان یکی از اجزای هنرهای سنتی ایران در معماری بناها، نقشی چندبعدی داشته است، اما در گذر از معماری سنتی به معماری مدرن در آستانۀ فراموشی قرار گرفته است. بنابراین ضروری است کارکردهای ارسی در معماری سنتی ایران بررسی و ویژگیهای آن را مورد بازشناسی قرار گیرد تا معماران معاصر بتوانند آن را جوهره و دستمایۀ طراحی فضاهای معاصر قرار دهند. هدف اصلی این پژوهش، واکاوی کارکردهای ارسی در معماری داخلی فضای مسکونی و بررسی نحوه تأثیر عنصر ارسی در نمونۀ مورد بررسی (خانۀ ارسی تهران) میباشد. تحقیق حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع کیفی است که در پروسه پیشبرد پژوهش، از روش بررسی نمونه موردی (تک نمونه) و در راستای جمعآوری متون از تحقیقات کتابخانهای و میدانی بهره گرفته شد؛ به گونه ای که در بخش اول تحقیق (چارچوب نظری تحقیق) از مفهوم به مصداق و در بخش دوم که شامل بررسی نمونۀ موردی است، از مصداق به مفهوم پرداخته شد. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد، ارسی در خانههای سنتی شش کارکرد (ارتقاء سلامت، ایجاد آسایش حرارتی، تزئین، افزایشدهندۀ حریم شخصی، ارتقاء انعطافپذیری و تأمین نور و منظر) را به عهده داشته است. در نمونۀ موردی از ارسی مدرن جهت طراحی فضاهای داخلی و طراحی پوستۀ نما بهره برده شده و پنجرههای ارسی هر شش کارکرد را پاسخ دادهاند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - بررسی کارکردهای ارسی در معماری داخلی فضاهای مسکونی (نمونۀ موردی: ارسیخانۀ تهران)
سیده مریم مجتبوی کیانا نیکبختنور جوهر خوانش هستی است و ارسی، پنجرهای است رو به نور. ارسی از عهد صفویه به این سو در تاریخ هنر، به شهرت رسیده و به عنوان یکی از اجزای هنرهای سنتی ایران در معماری بناها، نقشی چندبعدی داشته است. اما در گذر از معماری سنتی به معماری مدرن در آستانۀ فراموشی قرار گرفته است. چکیده کاملنور جوهر خوانش هستی است و ارسی، پنجرهای است رو به نور. ارسی از عهد صفویه به این سو در تاریخ هنر، به شهرت رسیده و به عنوان یکی از اجزای هنرهای سنتی ایران در معماری بناها، نقشی چندبعدی داشته است. اما در گذر از معماری سنتی به معماری مدرن در آستانۀ فراموشی قرار گرفته است. بنابراین ضروری است کارکردهای ارسی در معماری سنتی ایران بررسی و ویژگیهای آن را مورد بازشناسی قرار گیرد تا معماران معاصر بتوانند آن را جوهره و دستمایۀ طراحی فضاهای معاصر قرار دهند. هدف اصلی این پژوهش، واکاوی کارکردهای ارسی در معماری داخلی فضای مسکونی و بررسی نحوه تأثیر عنصر ارسی در نمونۀ مورد بررسی (خانۀ ارسی تهران) میباشد. تحقیق حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع کیفی است که در پروسه پیشبرد پژوهش، از روش بررسی نمونه موردی (تک نمونه) و در راستای جمعآوری متون از تحقیقات کتابخانهای و میدانی بهره گرفته شد؛ به گونه ای که در بخش اول تحقیق (چارچوب نظری تحقیق) از مفهوم به مصداق و در بخش دوم که شامل بررسی نمونۀ موردی است، از مصداق به مفهوم پرداخته شد. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد، ارسی در خانههای سنتی شش کارکرد (ارتقاء سلامت، ایجاد آسایش حرارتی، تزئین، افزایشدهندۀ حریم شخصی، ارتقاء انعطافپذیری و تأمین نور و منظر) را به عهده داشته است. در نمونۀ موردی از ارسی مدرن جهت طراحی فضاهای داخلی و طراحی پوستۀ نما بهره برده شده و پنجرههای ارسی هر شش کارکرد را پاسخ دادهاند. پرونده مقاله