• فهرست مقالات Mahmud

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بررسی بازتاب براندازی خاندان های ایرانی: صفاریان، فریغونیان، شاران غرجستان و خوارزمشاهیان در آثار شاعران و مورخان عهد غزنوی
        زهره نورانی نیا حسن اکبری بیرق
        روی کار آمدن اولین حکومت ترک نژاد در ایران به دست محمود غزنوی تحقق یافت و مقدمه ظهور سایر حکومتهای ترک در ایران گردید. محمود غزنوی در ادامه اهداف توسعه طلبانه اش ،تعدادی از خاندانهای محلی ایران را از جغرافیای تاریخی سیاسی ایران محو کرد؛ از جمله امارتهایی چون صفاریان ، ش چکیده کامل
        روی کار آمدن اولین حکومت ترک نژاد در ایران به دست محمود غزنوی تحقق یافت و مقدمه ظهور سایر حکومتهای ترک در ایران گردید. محمود غزنوی در ادامه اهداف توسعه طلبانه اش ،تعدادی از خاندانهای محلی ایران را از جغرافیای تاریخی سیاسی ایران محو کرد؛ از جمله امارتهایی چون صفاریان ، شاران غرجستان، فریغونیان و خوارزمشاهیان که براندازی آنان در جهت اهداف توسعه طلبانه سلطان غزنوی صورت گرفت. سوال اساسی در اینجا این است که آیا می توان با تقابل دیدگاه شاعران و مورخان عهد غزنوی به گزارش متقنی در این باره دست یافت؟ در این پژوهش که به شیوه توصیفی وتحلیلی و در راستای مطالعات تاریخ محلی ایران، انجام شده است، تلاش گردیده تا این رخدادها به مدد اشعار شاعران، واکاوی شده و پس از تطبیق با دیدگاه مورخان،به مقایسه بازتاب این وقایع نزد دو گروه بپردازیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - تحلیل عناصر مدرنیته در رمان کلیدر محمود دولت آبادی
        علیرضا مناجاتی سید احمد حسینی کازرونی شمس الحاجیه اردلانی
        ادبیات داستانی که خود محصول مدرنیسم است در بازتاب تجربه تقابل سنت و مدرنیته نقش داشته است. واکاوی مفاهیمی از مدرنیته که در کلیدر منعکس شده محور این پژوهش است. می توان گفت کلیدر، اگر چه داستانی بومی است در فضایی روستایی اما به اقتضای داستان و ماجراهایش و به ویژه متأثر از چکیده کامل
        ادبیات داستانی که خود محصول مدرنیسم است در بازتاب تجربه تقابل سنت و مدرنیته نقش داشته است. واکاوی مفاهیمی از مدرنیته که در کلیدر منعکس شده محور این پژوهش است. می توان گفت کلیدر، اگر چه داستانی بومی است در فضایی روستایی اما به اقتضای داستان و ماجراهایش و به ویژه متأثر از رخدادهای اجتماعی و سیاسی سال های 1325 تا 1327 هجری شمسی و فضای ملتهب سیاسی ایران پس از جنگ جهانی دوم و از طرفی تحت تأثیر فضای فکری نویسنده، در تقابل سنت و مدرنیسم، عناصری از مدرنیته مثل تغییر و دگردیسی، رویکرد انتقادی به مسائل، اندیشه های بنیادین و تئوری های انسان شناسانه و فلسفی، انسان محوری، خردباوری و خودآگاهی، تاثیرپذیری از مکاتب ادبی و سیاسی و دیدگاه ماتریالیستی در آن منعکس شده است. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی تطبیقی زندگی و برخی آثار محمود دولت آبادی ویوسف ادریس
        قاسم مختاری
        در فایل اصل مقاله موجود است.
        در فایل اصل مقاله موجود است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - دراسة الشکل القصصی فی القصص القصیرة عند أحمد محمود
        مهدی ماحوزی شبنم لاجوردی زاده
        یعد أحمد محمود أحد أبرز الکتاب القصصیین فی العقود الأخیرة فی إیران. فقد بدأ مشواره الأدبی بقصته القصیرة "صب میشه" (الفجر قادم)، ثم واصله بمجموعته القصصیة "مول" لیحلق برکب الکتّاب البارزین فی إیران بروایته الشهیرة "الجیران". لقد کثرت الدراسات حول هذا الأدیب الشهیر وعالج چکیده کامل
        یعد أحمد محمود أحد أبرز الکتاب القصصیین فی العقود الأخیرة فی إیران. فقد بدأ مشواره الأدبی بقصته القصیرة "صب میشه" (الفجر قادم)، ثم واصله بمجموعته القصصیة "مول" لیحلق برکب الکتّاب البارزین فی إیران بروایته الشهیرة "الجیران". لقد کثرت الدراسات حول هذا الأدیب الشهیر وعالجت المضمون القصصی لدیه وستعالج هذه الدراسة موضوع الشکل القصصی وبنائه لدی أحمد محمود بشکل مختصر لتنتقل بعد ذلک إلی آثاره وأسلوبه فی کتابته القصصیة. ستتناول هذه العجالة فی قسمها الأول 23 قصة قصیرة لأحمد محمود فی مجموعته "از مسافر تا تبخال" (من المسافر حتی القوباء "الهربس") لتدرس الحبکة، ووجهة النظر، والراوی، والشخصیات، والبدایة، والنهایة و... لتبین کیف استطاع الکاتب عبر استخدام لغة الوصف والتوظیف المتوازن للعناصر المتعلقة بالبناء القصصی أن یقدم صورة عن حیاة الطبقات الفقیرة فی المدن. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - داستان عشق محمود به غلام خود، اَیاز از دریچۀ داستان‌های تمثیلی با محوریّت متون عرفانی
        عسکری ابراهیمی جویباری
        تمثیل، همچون ابزاری تأثیر گذار، همواره در متون ادبی و بویژه عرفانی سبب آفرینش آثاری ارشمند و بدیع است، گاه یک حقیقت تاریخی و کم نمود، مانند دلبستگی سلطان محمود به روی و موی غلام خود، اَیاز موجب آفرینش زیباترین جلوۀ هنری و فکری می‌شود. آنچه که بیش از همه بر غنای این داست چکیده کامل
        تمثیل، همچون ابزاری تأثیر گذار، همواره در متون ادبی و بویژه عرفانی سبب آفرینش آثاری ارشمند و بدیع است، گاه یک حقیقت تاریخی و کم نمود، مانند دلبستگی سلطان محمود به روی و موی غلام خود، اَیاز موجب آفرینش زیباترین جلوۀ هنری و فکری می‌شود. آنچه که بیش از همه بر غنای این داستان‌ها می‌افزاید، خلّاقیت و هنر آفرینی شاعران عارف مسلک، نظیر عطار و مولوی است که در تشریح اندیشه‌های بلند عرفانی خود، با بیان افسانه‌های تمثیلی و جذّاب به این عشق صوری، جنبۀ آسمانی و الهی دادند و محمود را تمثیلی از حضرت حق و ایاز را نمادِ بنده‌ای مجذوب دانستند که یک دم از حضور غافل نیست و رشک و غیرت او به محبوب هم مثال زدنی است و در عین حال، فراست و کیاست اَیاز سبب شد که به واسطۀ عبرت از گذشتۀ بی مقدار خود، آفت غرور را از خود دور کند و با عنایت حضرت حق که محمود تمثیلی از آن است، به ارج و قربی برسد و گاه محمود، تمثیل انسان کامل است و اَیاز مثال سالک و توجّۀ بیش از حدّ سلطان به او حسادت اطرافیان را بر می‌انگیزد که یادآور ارتباط تنگاتنگ مولانا و شمس و حسادت اطرافیان است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - آثار محمّد‌خان دشتی و نسخه‌های خطّی آن‌ها
        حسین جلال پور
        محمّد‌خانِ حاجی‌خانِ جمال‌خانِ دشتی از شاعران برجسته‌ی دوره‌ی بازگشت ادبی و از خوانین خیّر و خوش‌نام منطقه‌ی دشتی بوده است. او، درگذر از زندگی سیاسی و نشست و برخاست با بزرگان دوره‌ی قاجار، شاعری حرفه‌ای نیز بوده است. این را می‌توان از تغییرات مداومی که در شعرهایش می‌داد چکیده کامل
        محمّد‌خانِ حاجی‌خانِ جمال‌خانِ دشتی از شاعران برجسته‌ی دوره‌ی بازگشت ادبی و از خوانین خیّر و خوش‌نام منطقه‌ی دشتی بوده است. او، درگذر از زندگی سیاسی و نشست و برخاست با بزرگان دوره‌ی قاجار، شاعری حرفه‌ای نیز بوده است. این را می‌توان از تغییرات مداومی که در شعرهایش می‌داده متوجّه شد. شعر او در زمانه‌ای که در آن می‌زیسته، مورد توجّه بزرگان حکومتی و شاعران معروف و تذکره‌نویسان بوده امّا با گذشت زمان رو به فراموشی گذاشته است. به غیر از دیوان اشعار که در بردارنده‌ی انواع شعر به‌خصوص غزل است چندین کتاب دیگر نیز تألیف کرده است. این مقاله در پی معرّفی آثار این شاعر و بررسی اجمالی شعر اوست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - نقد جامعه شناختی رمان «سفر» محمود دولت‌آبادی
        جمال ادهمی پرویز جهانگیری چنور دیداری
        مقاله‌ی حاضر به نقد جامعه شناختی رمانسفر می پردازد، نقد جامعه شناختی رمان به عنوان گرایش مهمی در جامعه شناسی ادبیات، به تعامل رمان و جامعه و تأثیر متقابل آن دو بر یکدیگر می پردازد. در نخستین رمان های فارسیاز دوره مشروطه تا رمان های اخیردوره معاصر، بین ساختار و محتوای رم چکیده کامل
        مقاله‌ی حاضر به نقد جامعه شناختی رمانسفر می پردازد، نقد جامعه شناختی رمان به عنوان گرایش مهمی در جامعه شناسی ادبیات، به تعامل رمان و جامعه و تأثیر متقابل آن دو بر یکدیگر می پردازد. در نخستین رمان های فارسیاز دوره مشروطه تا رمان های اخیردوره معاصر، بین ساختار و محتوای رمان فارسی و جامعه ایرانی همواره رابطه معین وجود داشته است بنابراین با پیچیده‌تر شدن روابط حاکم بر جامعه ایرانی در عرصه های اجتماعی- سیاسی و فرهنگی، ساختار رمان فارسی نیز به سمت واقع‌گرایی انتقادی تمایل بیشتری پیدا کرده است. در رمان سفر به عنوان اثری که حاصل تحولات دوره گذار است نویسنده با انتخاب زندگی یک خانواده معمول حاشیه شهری ابعاد تراژیک این طبقه اجتماعی را در اثر آن تحولات ترسیم می کند. بنابراین در این جستار ابتدا به نظریه های مسلط و رایج در باب نقد جامعه شناختی اشاره شده است، سپس براساس شواهدی از رمان سفر با روش اسنادی به تحلیل نظری- استنباطی آن پرداخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - Review of the City of Khiva: Manifestation of Iranian Culture and Civilization in the Region of Khwarezm
        Javad Shekari Niri
        Khiva has such a resemblance with Iranian art, culture, and civilization and it will not be irrelevant to consider it as a gemstone in the field of culture and civilization of Iran in Transoxiana. This city is located in the Khwarezm. Reviews tell of earlier historical چکیده کامل
        Khiva has such a resemblance with Iranian art, culture, and civilization and it will not be irrelevant to consider it as a gemstone in the field of culture and civilization of Iran in Transoxiana. This city is located in the Khwarezm. Reviews tell of earlier historical and cultural links of Khwarezm with Iran. Khwarezm name has come in the Achaemenid inscriptions.Khiva is a city with a plethora of historic buildings with curved and flat common Persian coverings, surrounded in a mud and brick enclosure and the urban structure of which includes Old castle, "Sharestan" which is known as Ichan-Qala (inner fortress) and Rabaz that is called Dishan-Qala. Ichan-Qala urban structure is comparable with Bam castle. Similarities in art and, architecture and urbanism of this magnitude cannot occur at once. As referring to the history reveals that, until, recent centuries, even Qajar era, this area was part of Iranian territory. Schools of this city are built with chamfered corner plans and with the Iranian architectural style and their geometry, decorations and inscriptions are Iranian. Recent sources have proposed other interpretations based on their own ideas of its architecture and art spaces and do not much refer to their Iranian artistic spirit. There are a variety of manifestations of the Zoroastrian religion in Khwarezm. This study investigates different architectural and urban aspects of Khiva and their roots,and the identification of the cause of physical similarity, the works of art of Khwarezm, and Iran, based on acomparative style methodology. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - کاربری‌های باغ‌های عصر غزنوی با تکیه بر تاریخ بیهقی
        دکتر شهرزاد ساسان پور
        تاریخ بیهقی نه تنها از مشهورترین متون ادب فارسی است بلکه به نوبه خود یکی از منابع مهم تاریخ اجتماعی- فرهنگی ایران در دوره غزنوی به شمار می‌رود. در این کتاب مطالب بسیاری درباره هنرمندان و آثارمعماری وهنری این دوران از جمله باغ های حکومتی و خصوصی به چشم می‌خورد. در مقاله چکیده کامل
        تاریخ بیهقی نه تنها از مشهورترین متون ادب فارسی است بلکه به نوبه خود یکی از منابع مهم تاریخ اجتماعی- فرهنگی ایران در دوره غزنوی به شمار می‌رود. در این کتاب مطالب بسیاری درباره هنرمندان و آثارمعماری وهنری این دوران از جمله باغ های حکومتی و خصوصی به چشم می‌خورد. در مقاله حاضر تلاش بر آن است تا از منظر اجتماعی- فرهنگی، کاربری‌های باغ‌های حکومتی و خصوصی عصر غزنوی مورد بررسی قرار گیرد. سوال اصلی مقاله این است آیا باغ‌های حکومتی این دوره بنا شدند تا تنها نمادی از جلال و شکوه سلاطین، را به نمایش بگذارند یا آنها دارای کاربری‌های دیگری نیز بودند؟ برای پاسخ به این پرسش با مراجعه به متن، مطالب مرتبط استخراج و دسته بندی شد و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی تنظیم گردد. یافته‌های تحقیق در دو بخش ساماندهی گردیده است، بخش اول، به بررسی ویژگی‌های باغ‌های شهرهای غزنین، هرات، بلخ و نیشابور؛ و بخش دوم به بررسی کاربری‌های باغ‌های مورد نظر از جنبه های سیاسی، نظامی، اداری، مذهبی، ورزشی و تفریحی در دوران اولیه حکومت غزنویان اختصاص یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - از سیاست ورزی تا ستیزه گری: پدریان و پسریان در دربار سلطان مسعود غزنوی
        جعفر نوری شیرین سیدی هادی عارف نیا
        سیاست‏ ورزی‏ها و ستیزه¬گری¬های آشکار و پنهان محمودیان و مسعودیان در دربار غزنویان نمونه‏ای از رقابت‏های درون دربار پادشاهان در تاریخ ایران محسوب می‏شود. مناسبات این دو گروه و نوع برخورد مسعود غزنوی با آن‏ها از مهم‏ترین مسائل و چالش‏های دوره سلطنت یازده ساله او بود. این چکیده کامل
        سیاست‏ ورزی‏ها و ستیزه¬گری¬های آشکار و پنهان محمودیان و مسعودیان در دربار غزنویان نمونه‏ای از رقابت‏های درون دربار پادشاهان در تاریخ ایران محسوب می‏شود. مناسبات این دو گروه و نوع برخورد مسعود غزنوی با آن‏ها از مهم‏ترین مسائل و چالش‏های دوره سلطنت یازده ساله او بود. این مقاله سعی دارد با نگاه آماری به وضعیت پدریان (مردان نام گرفته در روزگار محمود) و پسریان (جوانان و اطرافیان مسعود) در دربار سلطان مسعود، رقابت‌های این دو گروه را تبیین نماید و تأثیر این رقابت بر تضعیف و سقوط حکومت غزنوی را بررسی کند. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که این رقابت‌ها نه تنها منجر به حذف و حبس افراد مهمی از دو گروه شد، بلکه بسترساز بسیاری از حوداث و اقدامات دیگر شد و در نهایت یکی از عوامل مهم زمینه ساز سقوط غزنویان و شکست آن‌ها در برابر ترکمانان سلجوقی در نبرد دندانقان شد. پرونده مقاله