• فهرست مقالات Amman

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - Urban and Architectural Development in Amman Downtown between Natural Disasters and Great Heritage Lose: Case Study
        Bassam Abu-Awad Numan Abu-Hammad Ziad Abu-Hamatteh
        The center of Amman (Downtown) is one of the most marvelous sites in Jordan as it represents a wide range of heritage through time and space. However, the Downtown suffers from severe disorders in terms of negative urban development due to the cross cutting cultures bet چکیده کامل
        The center of Amman (Downtown) is one of the most marvelous sites in Jordan as it represents a wide range of heritage through time and space. However, the Downtown suffers from severe disorders in terms of negative urban development due to the cross cutting cultures between the past and present. Despite of its historical and cultural richness, several factors affected the architectural uniformity of the area. The successive cultural effect is clearly marked in the downtown of Amman. Political factors, such as the arrival of the Iraqi and Syrian refugees, significantly controlled the urban planning development in a heterogeneous way created poor and overcrowded areas of immigrants due to many residential abusive areas. Moreover, the lack of innovation and maintenance of the entire downtown area with no changes through time in addition to the lack of awareness made the downtown unable to response to various emergencies. Natural hazards threats for examples earthquakes and floods are considered as a big challenge influencing the urban, economic and cultural development process, particularly due its location in a valley surrounded by seven hills. The current study focuses on finding solutions to overcome the mufti-folds of risk surrounding the area. Recommendations are put forwards for decision makers to maintain the Amman Downtown form further degradation. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - مطالعه تطبیقی هنجار گریزی معنایی در اشعار ژاله اصفهانی و غادة السّمّان
        زینب خطیری سید فضل‌الله رضوی پور آرش مشفقی
        هنجار گریزی یکی از نظریه‌های ادبی و تأثیرگذارترین روش‌ها در برجسته‌سازی ادبی می‌باشد که در عرصه شعر بازخورد زیادی دارد. نظریه فرمالیست‌ها بر این باور است که انسان همواره با دو نوع زبان در ارتباط است. اولی زبان عادی که انتقال‌دهنده پیام‌های روزمره است و زبان ادبی که در ق چکیده کامل
        هنجار گریزی یکی از نظریه‌های ادبی و تأثیرگذارترین روش‌ها در برجسته‌سازی ادبی می‌باشد که در عرصه شعر بازخورد زیادی دارد. نظریه فرمالیست‌ها بر این باور است که انسان همواره با دو نوع زبان در ارتباط است. اولی زبان عادی که انتقال‌دهنده پیام‌های روزمره است و زبان ادبی که در قلمرو هنر و ادبیات استعمال می‌شود و ظرافت خاص خود را دارد. آشنایی‌زدایی همواره لذت‌های ادبی را برای مخاطب برقرار می‌سازد و قدرت حواس آدمی را بهبود می‌بخشد. پژوهش حاضر در نظر دارد با شیوه‌ای توصیفی - تحلیلی و تکیه بر اشعار ژاله اصفهانی و غادة السّمّان به مقوله هنجار گریزی معنایی و گونه‌های مختلف آن بپردازد و به این سؤال پاسخ دهد که هنجار گریزی معنایی چیست و حوزه‌های بسترساز این هنجار در اشعار ژاله اصفهانی و غادة السّمّان علیرغم وجوه اشتراک و افتراق چگونه به کار رفته است؟ یافته‌های پژوهش از راه جستجوی کتابخانه‌ای نشان می‌دهد که ژاله اصفهانی و غادة السّمّان هر دو از صور خیال و آرایه‌های معنوی بهره‌مند گردیده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - مفهوم «درد و رنج» در اشعار غاده‌السَّمّان و فروغ فرخزاد
        عفت نادری‌نژاد مصطفی گرجی
        درد و رنج، یکی از وجوه تراژیک زندگی، در کنار مرگ، تنهایی، آزادی و‌ گناه از مسائلی است که هر انسانی در زندگی با آن روبه‌روست. این مسئله در هنر و ادبیات به‌ویژه ادبیات زنانه به‌گونه‌ای بازتاب دارد که بررسی و تحلیل آن، نیازمند تحقیقی وسیع و جامع است. ازسویی‌دیگر، مقایسه اد چکیده کامل
        درد و رنج، یکی از وجوه تراژیک زندگی، در کنار مرگ، تنهایی، آزادی و‌ گناه از مسائلی است که هر انسانی در زندگی با آن روبه‌روست. این مسئله در هنر و ادبیات به‌ویژه ادبیات زنانه به‌گونه‌ای بازتاب دارد که بررسی و تحلیل آن، نیازمند تحقیقی وسیع و جامع است. ازسویی‌دیگر، مقایسه ادبیات ملت‌های مختلف اعم از تطبیق انواع ادبی یا تطبیق آثار دو ماتن اعم از مؤلف یا شاعر، بیش از هرچیز می‌تواند به کشف نقاط مشترک اندیشه‌های بشر کمک کند و از سرچشمة جریان‌های فکری و هنری ادبیات ملت‌ها پرده بردارد. موضوع این جستار، بررسی اشعار دو شاعرة تأثیرگذار معاصر یعنی فروغ فرخزاد و غاده‌السّمّان از دو ملیّت مختلف (ایران و عرب)، با توجه به ماهیت، مفهوم و مصادیق مختلف درد و رنج و با تأکید بر مسئلة وجودشناسی درد و رنج است. این مقاله به بررسی درد و رنج در نگاه این دو شاعر زن معاصر در ساحت (محور)های چهارگانه ماهیت‌شناسی، وجودشناسی، غایت‌شناسی و وظیفه‌شناسی درد و رنج پرداخته و علل، انواع و راه‌های گریز از درد و رنج را در ساحت وجودشناسی، تحلیل کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بررسی مقایسه ای تغزّل های غاد السّمان و سیمین بهبهانی
        مهرعلی یزدان پناه سپیده متولی
        این مقاله، با عنوان بررسی مقایس های تغزّ لهای غادالسّمان و سیمین بهبهانی، در صددپاس خگویی به این سؤال اصلی است که چه تفاو تها و شباه تهایی میان تغزلهایغادالسّمان و سیمین بهبهانی وجود دارد؟ غادلسّمان را نمایند هی تمام عیار جریانجدید ادبیات زنانه (الادب النسائی) و نوع خاص چکیده کامل
        این مقاله، با عنوان بررسی مقایس های تغزّ لهای غادالسّمان و سیمین بهبهانی، در صددپاس خگویی به این سؤال اصلی است که چه تفاو تها و شباه تهایی میان تغزلهایغادالسّمان و سیمین بهبهانی وجود دارد؟ غادلسّمان را نمایند هی تمام عیار جریانجدید ادبیات زنانه (الادب النسائی) و نوع خاص آن؛ یعنی ادب تغزّلی زنانه در ادبیاتعرب می شناسند. سیمین بهبهانی نیز به عنوان یکی از نمایندگان این جریان نو، همچنینبانوی غزل ایران شناخته شده است. زبان و احساس خاصّ زنانه، از مهم ترین ویژگی هایعاشقانه های این دو شاعر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - دراسة مقارنة نقدیة لقصة من "غادة السمان" وأخرى لـ"بیجن نجدی" من منظور المدرسة الأمریکیة
        عبدالله آلبوغبیش
        إذا کان النص الأدبی فی رؤیة المدرسة الکلاسیکیة للأدب المقارن یخضع للبحث بغیة الکشف عن تأثیراته المتبادلة مع النصوص الأدبیة الأخرى، ففی المدرسة الأمریکیة یتحول النص إلى مادة یفحصها الباحث لاستکشاف ما فیها من جمالیات، فاتحا بعد ذلک باب المقارنة بینها وبین مادة أدبیة أخرى، چکیده کامل
        إذا کان النص الأدبی فی رؤیة المدرسة الکلاسیکیة للأدب المقارن یخضع للبحث بغیة الکشف عن تأثیراته المتبادلة مع النصوص الأدبیة الأخرى، ففی المدرسة الأمریکیة یتحول النص إلى مادة یفحصها الباحث لاستکشاف ما فیها من جمالیات، فاتحا بعد ذلک باب المقارنة بینها وبین مادة أدبیة أخرى، لتتموضع فی مکانتها التی تستحقها حسب الرؤیة العلمیة. ینطلق هذا البحث من المنظور الأمریکی المقارن، عاقدا المقارنة بین عملین أدبیین هما "المستشفى لا، القطار" للقاص الإیرانی بیجن نجدی و"فزاع طیور آخر" للقاصة السوریة غادة السمان، لیبرز بذلک أهمیة الدور الذی یستطیع الأدب المقارن أن یلعبه فی فهم النصوص الأدبیة. وفی سیاق الاستنتاجات، فقد توصل البحث إلى أن المدرسة الأمریکیة قادرة فعلیا على تحقیق غایتها المتجسدة فی المزج بین حقلین معرفیین دون انصهار أحدهما بالآخر. کما یتبین أن هذه المدرسة قادرة على أن تمثل دورا فی الکشف عن الأبعاد الجمالیة للأعمال الأدبیة وذلک عبر توظیف آلیات النقد الأدبی الجدید. أضف إلى ذلک أن القاصین تمکنا من التواصل مع القارئ عبر تبنی استراتیجیات محددة تنسجم مع ما یحمله النص من معانٍ ومفاهیمَ، بید أن القاص بیجن نجدی یتقدم على القاصة غادة السمان فی إبداع الصور الفنیة لخلق لوحته الفنیة المکتوبة. فیما یکشف البحث فی جانب آخر من مخرجاته عن أن استخراج جمالیات المبدعات الفنیة لن یکون المحطة الأخیرة فی رحلته المقارنة، بل لابد له أن یضع تلک الجمالیات أمام القارئ کی یزید من فهمه للنص الأدبی ویعزز رؤیته لاختیار الأفضل لیطالب المبدع الفنی بإبداع أعمال أدبیة ذات جمالیات أغزر، بغیة تفعیل عملیة الأخذ والعطاء بین القارئ والکاتب. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - صورة الشرق والغرب فی قصتی "سفر أمینة العظیم" لـگلی ترقی و"سجّل: أنا لست عربیة" لـغادة السمان؛ دراسة مقارنة
        سمیة آقاجانی یدالله ملایری
        تحاول هذه الدراسة إلقاء الضوء على نقاط الاشتراک والافتراق فی رسم الکاتبتین الإیرانیة گلی ترقی والسوریة غادة السمان لصورة الشرق والغرب فی القصتین القصیرتین "سفر أمینة العظیمة" (سفر بزرگ امینه) لترقی و"سجّل: أنا لست عربیة" للسمان، للکشف عن نظرتهما إلى الذات الشرقیة والآخر چکیده کامل
        تحاول هذه الدراسة إلقاء الضوء على نقاط الاشتراک والافتراق فی رسم الکاتبتین الإیرانیة گلی ترقی والسوریة غادة السمان لصورة الشرق والغرب فی القصتین القصیرتین "سفر أمینة العظیمة" (سفر بزرگ امینه) لترقی و"سجّل: أنا لست عربیة" للسمان، للکشف عن نظرتهما إلى الذات الشرقیة والآخر الغربی. واعتمدت الدراسة إنجازات المدرستین الأمریکیة والروسیة فی الأدب المقارن حیث الترکیز على نقاط التشابه والاختلاف بین النصین المقارَنین. وبدا من خلال الدراسة أنّ تشابه ظروف الإنسان الاجتماعیة والثقافیة فی المجتمعین جعل النصین متشابهین. ویتجلّى عبر عقد مقارنة بین وضع الإنسان وخاصة المرأة فی المجتمعین الشرقی والغربی، أنّ الشرق فی القصتین مکانٌ للعنف والقمع الاجتماعی والسیاسی، فی حین یظهر الغرب ملجأ تلوذ به المرأة المضطهَدة من القمع الذی یمارَسُ ضدها. وما یمیّز النصّین فی ما یتعلّق بصورة الشرق والغرب لدى الکاتبتین هو أنّ غادة السمان تتناول فی قصتها الصورة المغریة للشرق لدى الإنسان الغربی، کما أنها تتناول أزمة الهویة لدى الإنسان العربی حیث یرى نفسه أمام ثقافتین مختلفتین، وهاتان النقطتان لم ترکّز علیهما گلی ترقی. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - جلوه‌های تمثیلی اعتراض در شعر "فروغ فرخزاد" و "غاده السمان"*
        زهرا سلیمانی
        ساختار سنتی جامعه‌ی ایرانی و عرب و ارزش‌ها و برخوردهای فرهنگی‌آن، موقعیت اجتماعی زن را رقم زده است. در این جوامع از دیرباز بسیاری عوامل فرهنگی و اقتصادی وضعیت حاشیه‌ای زن را تثبیت کرده و او را عملاً از زندگی اجتماعی دور نگاه داشته و به اجبار به انزوا کشانده است. در میان چکیده کامل
        ساختار سنتی جامعه‌ی ایرانی و عرب و ارزش‌ها و برخوردهای فرهنگی‌آن، موقعیت اجتماعی زن را رقم زده است. در این جوامع از دیرباز بسیاری عوامل فرهنگی و اقتصادی وضعیت حاشیه‌ای زن را تثبیت کرده و او را عملاً از زندگی اجتماعی دور نگاه داشته و به اجبار به انزوا کشانده است. در میان شاعران سنت شکن معاصر ایران و عرب، "فروغ فرخزاد" و "غاده السمان" با ایستادگی در برابر سنت‌های مرد‌سالارانه و باورهای اشتباه، زبان گویا و معترض زنان صامت مشرق زمین‌اند که در طول زمان، از عقده‌ی دردناک تبعیض، ستم‌ها و بی رحمی‌ها به تنگ آمده‌اند. این دو به عنوان شاعران روشنفکر و آگاه، مشکلات جامعه‌ی زنان را درک کرده و منادی آزادی زن از افکار سنتی جامعه‌ی مردسالارانه خود شده‌اند. در این جستار که به بررسی و مقایسه‌ی اعتراض در آثار فروغ و غاده با رویکرد تمثیلی پرداخته شده است، انتقادهای تند و صریح این دو شاعر عصیان‌گر درباره‌ی باورهای نادرست حاکم بر جامعه آمده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - تحلیل گفتمان مرد در شعر فروغ فرخ زاد و غاده سمّان
        نازنین فرزاد
        در عصرما، عصردانش و آگاهی که زنان نیز در ساختن آن سهم قابلتوجّهی دارند، برآنند تازن را به جایگاه اصلی و طبیعی آن در کنار مرد ارتقا دهند. درگذشته های دور جهل و توحش، زن را به حیوانی خانگی بدل کرده بودکه نمی توانست هم پای مرد در جامعه، منشأ اثرباشد. بدین جهت زن، در محدوده چکیده کامل
        در عصرما، عصردانش و آگاهی که زنان نیز در ساختن آن سهم قابلتوجّهی دارند، برآنند تازن را به جایگاه اصلی و طبیعی آن در کنار مرد ارتقا دهند. درگذشته های دور جهل و توحش، زن را به حیوانی خانگی بدل کرده بودکه نمی توانست هم پای مرد در جامعه، منشأ اثرباشد. بدین جهت زن، در محدوده ی خانه به روزمرگی تن داده بود. جنبش اصالت زن که در اروپا محصول انسان گرایی و رنسانس بود به زودی سراسر اروپارافراگرفت و بعدهابه سرزمین های مشرق زمین نیزسرایت کرد. در سرزمین های اسلامی، فمنیسم افراطی دیده نمی شودزیرازن در مکتب اسلام،برخلاف کلیسای قرون وسطی، از حقوق مدنی (به جز در ارث و شهادت)، برخوردار بود؛ فروغ فرخ زاد شاعرایرانی و غادةسمان شاعر معاصر عرب،در برخورد با مسأله ی مرد و آزادی زن و حقوق او، همانندند. در گفتمان فروغ و غادة، مرد دو چهره دارد؛ غارت گر گذشته و امیدبخش و کامل کننده ی زندگی امروز. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - عوامل سیاسی فروپاشی دولت سامانیان در تاریخ ایران
        جواد هروی
        همان گونه که ظهور دولت آل سامان، سبب‌ساز خیرات و برکات عدیده‌ای در تاریخ فرهنگ و تمدن ایران و اسلام شد، زوال این خاندان نیز موجب تأثیرات جدی منفی بر پهنه تاریخ سرزمین ایران گشت. از میان عوامل اضمحلال این دولت، نقش عوامل سیاسی جدی‌تر و مهم‌تر بود. ضعف نظام دیوان‌سالاری، چکیده کامل
        همان گونه که ظهور دولت آل سامان، سبب‌ساز خیرات و برکات عدیده‌ای در تاریخ فرهنگ و تمدن ایران و اسلام شد، زوال این خاندان نیز موجب تأثیرات جدی منفی بر پهنه تاریخ سرزمین ایران گشت. از میان عوامل اضمحلال این دولت، نقش عوامل سیاسی جدی‌تر و مهم‌تر بود. ضعف نظام دیوان‌سالاری، خردسالی امیران پایانی، ظهور مدعیان داخلی، برخورد با دول خارجی، ناامنی در ولایات، تشدید روحیه تملق در دربار، تفوق سپاهیان ترک، فقدان وحدت سیاسی و عدم تعامل با خلافت، عصیان سرداران، کاهش رفاه عمومی، از هم پاشیدگی ساختار اجتماعی، عدم حمایت فقیهان و رکود فضای فکری مقارن با اغراض غزنویان و هجوم آل افراسیاب از جمله مواردی است که در مقاله حاضر بدان پرداخته شده است. پرونده مقاله