• فهرست مقالات ناتورالیسم

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - موتی فهاى مشترک راست نمایى در اشعار سعدى و والت ویتمن
        منیره احمدسلطانى
        راست نمایى نوعى نظریة ادبى است، که در آن، به اشعارى که شاعران آنها واقعیت هاىاجتماعى را عنوان م ىکنند، اطلاق می شود. سعدى و والت ویتمن ازنظر هدف شاعرى باتوجه به فاصلة زمانى ازنظر قدمت کاملاً متفاوت اند، اما هر دو شاعر، در پرداخت مضامینمشترک اجتماعى و بازگوکردن این مسائل چکیده کامل
        راست نمایى نوعى نظریة ادبى است، که در آن، به اشعارى که شاعران آنها واقعیت هاىاجتماعى را عنوان م ىکنند، اطلاق می شود. سعدى و والت ویتمن ازنظر هدف شاعرى باتوجه به فاصلة زمانى ازنظر قدمت کاملاً متفاوت اند، اما هر دو شاعر، در پرداخت مضامینمشترک اجتماعى و بازگوکردن این مسائل بسیار موفق بوده اند؛ مسائلى مانند همدلى ، ترویج عدالت، ترسیم کردن سعادت ، گذر عمر و غنیمت شمردن آ ن، توجیه زندگى ومسائل آن که کاملاً شبیه هم اند و در این پژوهش به آنها اشاره مى شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی دیدگاه‌های ناتورالیستی زولا و چوبک
        محبوبه فهیم‌کلام محمدرضا محسنی بهزاد هاشمی
        امیل زولا از نویسندگان برجستۀ سدۀ 19 میلادی فرانسه و از چهره‌های مطرح عرصۀ ادبیات داستانی است که علاقۀ بسیاری به توصیف واقعیات جامعۀ خود و ارایۀ جلوه‌های مستندگونه و پلشت مفاسد اجتماعی، به ویژه در میان اقشار آسیب‌پذیر، دارد. صادق چوبک نیز در میان رمان&zwn چکیده کامل
        امیل زولا از نویسندگان برجستۀ سدۀ 19 میلادی فرانسه و از چهره‌های مطرح عرصۀ ادبیات داستانی است که علاقۀ بسیاری به توصیف واقعیات جامعۀ خود و ارایۀ جلوه‌های مستندگونه و پلشت مفاسد اجتماعی، به ویژه در میان اقشار آسیب‌پذیر، دارد. صادق چوبک نیز در میان رمان‌نویسان ایرانی گرایش بیشتری به عریان‌نمایی زشتی‌ها دارد. در این پژوهش برآنیم تا به درونمایه‌های اصلی آثار این دو نویسنده، زبان انتخابی، سبک و سیاق نوشتار و نیز ویژگی‌های برجستۀ شخصیت‌های داستانی‌شان بپردازیم؛ تا از این رهگذار بتوانیم دیدگاه‌های ناتورالیستی هر دو نویسنده را، به ویژه در آسوموار و پیراهن زرشکی، بازنماییم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - ردّ پای ناتورالیسم در «سنگ صبور» و «زقاق المَدَق»
        وحیده نوروززاده چگینی الهام مریمی
        ناتورالیسم به نوعی دنباله مکتب رئالیسم محسوب می‌شود و به دلیل نزدیکی بسیار این دو مکتب، تشخیص آثار رئالیستی از ناتورالیستی دشوار می‌گردد. یکی از مشکلات نقد داستان‌های چوبک، به ویژه رمان سنگ صبور همین است. برخی آن را اثری رئالیستی و برخی ناتورالیستی می‌دانند. ادبیات معاص چکیده کامل
        ناتورالیسم به نوعی دنباله مکتب رئالیسم محسوب می‌شود و به دلیل نزدیکی بسیار این دو مکتب، تشخیص آثار رئالیستی از ناتورالیستی دشوار می‌گردد. یکی از مشکلات نقد داستان‌های چوبک، به ویژه رمان سنگ صبور همین است. برخی آن را اثری رئالیستی و برخی ناتورالیستی می‌دانند. ادبیات معاصر عربی هم از قاعده تجلی چندین مکتب ادبی در بطن رمان‌های‌اش مستثنی نبوده است؛ زقاق المدق نجیب محفوظ نیز داستانی رئالیستی است که ردپایی از ناتورالیسم در خود دارد. ما در این مقاله تلاش کردیم ضمن معرفی دو رمان سنگ صبور و زقاق المدق به تطبیق آن دو با هم پرداخته و نشانه‌های مکتب ناتورالیسم را در آن دو بیابیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بررسی و نقد مؤلفه‌های ناتورالیستی داستان «دریا هنوز آرام است» از احمد محمود
        رضا جلیلی
        مکتب‌های ادبی به این دلیل که نشان‌دهندۀ مؤلفه‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر دوره هستند، معیارهایی مهم برای درک ویژگی‌های ادبی ادوار مختلف محسوب می‌شوند. یکی از این مکتب‌ها ناتورالیسم است که در آغاز از طریق ترجمۀ آثار نویسندگان آمریکایی و اروپایی در دورۀ مشروطه به ادبیا چکیده کامل
        مکتب‌های ادبی به این دلیل که نشان‌دهندۀ مؤلفه‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر دوره هستند، معیارهایی مهم برای درک ویژگی‌های ادبی ادوار مختلف محسوب می‌شوند. یکی از این مکتب‌ها ناتورالیسم است که در آغاز از طریق ترجمۀ آثار نویسندگان آمریکایی و اروپایی در دورۀ مشروطه به ادبیات داستانی فارسی راه یافت. احمد محمود به عنوان یکی از نمایندگان برجستۀ ناتورالیسم، قواعد و مؤلفه‌های این مکتب را به نیت بازگویی نقدهای اجتماعی و تشریح احوالات مردم در داستان‌های خود دخالت داده است. بررسی توصیفی- تحلیلی مهم‌ترین ویژگی‌های ناتورالیستی دریا هنوز آرام است نشان می‌دهد که با توجه به عناصری همچون جنبه‌های فیزیولوژیکی، شکستن حرمت کاذب واژگان، نفی آزادی و باور به جبر تاریخی و اجتماعی، سبک محاوره‌ای، توصیف دقیق و شرح جزئیات، محدودیت توانایی‌های جسمانی، خلق شخصیت‌هایی با خوی حیوانی و پایان غم‌انگیز داستان، داستان مذکور واکنشی ادبی نسبت به ضعف‌ها و محرومیت‌های عمدتاً اقتصادی جامعۀ ایران در دهه‌های سی و چهل خورشیدی به شمار می‌آید. محمود در مواردی با توجه به بافت فرهنگی و دینی گروه هدف، از برخی مؤلفه‌های ناتورالیسم عدول کرده که عدم توجه به تأثیر ژنتیک در زندگی افراد، بسامد پایین واژگان تابو و پرداختن به مسائل ورای طبیعت در سطحی محدود از آن جمله است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی جلوه‌های ناتورالیسم در داستان‌های کوتاه دولت‌آبادی و درویشیان
        روناک صمدی خلیل بیگزاده رقیه صدرایی
        مکتب ادبی ناتورالیسم از بطن رئالیسم پدید آمده که طبیعت را عنصر اثرگذار بر ساختار زندگی دانسته و هدف آن بیان واقعیت‌های دردناک جامعه است. سبک نویسندگی محمود دولت‌آبادی و علی‌اشرف درویشیان رئالیسم است و از نویسندگان صاحب‌سبک در میان داستان‌نویسان نسل سوم ادبیات داستانی ای چکیده کامل
        مکتب ادبی ناتورالیسم از بطن رئالیسم پدید آمده که طبیعت را عنصر اثرگذار بر ساختار زندگی دانسته و هدف آن بیان واقعیت‌های دردناک جامعه است. سبک نویسندگی محمود دولت‌آبادی و علی‌اشرف درویشیان رئالیسم است و از نویسندگان صاحب‌سبک در میان داستان‌نویسان نسل سوم ادبیات داستانی ایران هستند. داستان‌‌های کوتاه این نویسندگان علی‌رغم تفاوت‌های سبک نویسندگی، در بُعد اندیشه شباهت‌هایی دارند که اندیشه‌های ناتورالیستی دو نویسنده در داستان‌های کوتاهشان یکی از این شباهت‌هاست، چنان که درون‌مایه‌های ناتورالیستی فراوانی در داستان‌های کوتاه دولت‌آبادی (ته شب، ادبار، مرد، از خم چمبر، گاواره‌بان، عقیل عقیل، آوسنة باباسبحان، باشبیرو، سایه‌های خسته) و درویشیان (فصل نان، از این ولایت، همراه آهنگ‌های بابام، آبشوران) که عموماً مربوط به فضای ایرانِ دورة پهلوی دوم هستند، دیده می‌شود. این نویسندگان زشتی‌های جامعة ایرانِ دهة چهل را آشکارا در شرایط خاصّی از اوضاع سیاسی و اجتماعی عصر پهلوی به تصویر کشیده‌اند. بنابر این، پژوهش پیش روی با هدف تبیین جلوه‌های ناتورالیستی در آثار دولت‌آبادی و درویشیان با رویکردی توصیفی- تحلیلی انجام شده که دستاورد آن تحلیل و تبیین جلوه‌هایی مشترک از ناتورالیسم مانند: فقر و بیکاری، خشونت علیه زنان، جهل و خرافه، نبود عشق و زیبایی، کارکرد زبان محاوره، توصیف دقیق و شرح جزئیات، مرگ و فرجام غم‌انگیز توصیف رنج‌ها و سختی‌های زندگی شکست حرمت کلمات و مفاهیم، فضاسازی تیره و آزارنده د ر داستان‌های کوتاه این دو نویسنده ‌است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - مقایسۀ شخصیّت‌پردازی زن در داستان های چوبک و دانشور
        محمود صادق زاده مریم شمس
        صادق چوبک(1295-1377) و سیمین دانشور(1300) جزو تکنیکی‌ترین داستان‌نویسان صاحب سبک از مکتب جنوب به شمار می‌ر‌وند که هرکدام به لحن و بیان خاصّی به شخصیّت، خصایص و مصائب زنان در داستان‌هایشان پرداخته اند. در این جستار، ضمن معرّفی کوتاه زندگی و آثار چوبک و دانشور و اشاره به چکیده کامل
        صادق چوبک(1295-1377) و سیمین دانشور(1300) جزو تکنیکی‌ترین داستان‌نویسان صاحب سبک از مکتب جنوب به شمار می‌ر‌وند که هرکدام به لحن و بیان خاصّی به شخصیّت، خصایص و مصائب زنان در داستان‌هایشان پرداخته اند. در این جستار، ضمن معرّفی کوتاه زندگی و آثار چوبک و دانشور و اشاره به انواع شخصیّت‌ها در داستان، از طریق باز‌خوانی، تجزیه و تحلیل آثار داستانی آنان کوشش می‌شود، وجوه تشابه و تفاوت شیوه‌های شخصیّت‌پردازی و خصیصه‌های مثبت و منفی زنان و مؤلّفه‌های اصلی آن‌ها بررسی، مقایسه و ارزیابی و نتایج کمّی آن به شکل نمودارها و جدول‌هایی ارائه شود. دانشور به‌عنوان نویسندۀ زن پیشرو، بیش از شصت و پنج درصد از داستان‌هایش را به شخصیّت زنان اختصاص داده و چوبک، هفده درصد. دانشور در بازسازی شخصیّت‌های پویای زن، واقع بینانه‌تر عمل کرده، در حالی‌که چوبک با دیدگاه ناتورالیستی و با لحنی بی‌پروا، کریه‌ترین چهره را از شخصیّت‌های ایستا و خرافی زن نشان داده است. کلید واژه‌ها: ادبیّات داستانی، صادق چوبک، سیمین دانشور، شخصّیت پردازی زن، رئالیسم، ناتورالیسم پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - نقد مکتبی داستان های محمود دولت آبادی
        کیومرث رحمانی
        مکتب ادبی ناتورالیسم[1]در نیمه ی دوم سده ی نوزدهم میلادی در فرانسه توسط امیل زولا[2]، رمان نویس فرانسوی بنیاد گذاشته شد و سپس دامنه ی نفوذ آن به برخی کشورهای اروپایی و امریکا کشیده شد. این مکتب در پایان امپراتوری دوم در فرانسه با الهام گرفتن از نظرات فلسفی- ادبی تن[3]، چکیده کامل
        مکتب ادبی ناتورالیسم[1]در نیمه ی دوم سده ی نوزدهم میلادی در فرانسه توسط امیل زولا[2]، رمان نویس فرانسوی بنیاد گذاشته شد و سپس دامنه ی نفوذ آن به برخی کشورهای اروپایی و امریکا کشیده شد. این مکتب در پایان امپراتوری دوم در فرانسه با الهام گرفتن از نظرات فلسفی- ادبی تن[3]، منتقد بنام فرانسوی و به تأثیر ریشه ی دارتر، کارهای بزرگ فیزیولوژیست ها و پزشکان و طب تجربی کلود برنار[4] به وجود آمد. تأثیرپذیری عمده ی این مکتب از نظر شکل ظاهر از نظریه های بیولوژیکی داروین و هم چنین کاربرد عقاید فلسفی اگوست کنت و... در مطالعات اجتماعی و استعمال عقاید تن در نظریه های جبر علمی[5] در ادبیات است. این ها (عقاید فلسفی کنت و تن) در تفسیر روابط زندگی بر اساس تحوّلات اجتماعی و تأکید بر دیدگاه های مربوط به هستی انسان از اصول کاربردی و مهم ناتورالیسم به شمار می روند. بر این اساس اعتقاد ناتورالیست ها این است که انسان تمایل به عینیت دارد و رفتار او مانند کار یک ماشین به شمار می رود و درباره ی آن مثل یک ماشین قضاوت اخلاقی ناممکن می شود؛ چراکه به حکم عوامل سه گانه ی وراثت و محیط و لحظه محتوم است؛ از این رو می توان با داشتن دانشی از مکانیزم پدیده های فطری در انسان قطعات متحرکه ی ظهور عقلانی و احساساتی اش را تحت تأثیر و نفوذ وراثت و محیط و لحظه نشان داد و هم چنان که یک دانشمند طبیعی در سلسله حوادث و علل و موجبات آن ها تحقیق میکند، در ادبیات نیز چنین تحقیقی لازم و عملی است؛ زیرا هنرمند هم مانند شیمی دان و زیست شناس یا فیزیک دان می تواند با مواد کارش تجربه کند. در این مقاله سعی شده است داستان های ناتورالیستی آثار محمود دولت آبادی، شناسایی و در حدّ توان شرح و بررسی شود؛ تا از این دریچه بهتر بتوان به جهان بینی و دنیای اندیشه ی این نویسنده ی توانمند نظری افکند. با این تعریف که ناتورالیسم نویسندگان ایران- نه به تمام و کمال- تأثیرپذیر از ناتورالیسم نویسندگان غربی، به ویژه نویسندگان آمریکا و فرانسه است. [1]. naturalism [2]. Emil zola [3]. Taine [4]. Claude Bevnard [5]. Determinism پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - تطبیق انتقادی داستان «دریا هنوز آرام است» از احمد محمود با مؤلفه‌های مکتب ناتورالیسم
        رضا جلیلی
        مکتب های ادبی به این دلیل که نشان دهندۀ مؤلفه های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر دوره هستند، معیارهایی مهم برای درک ویژگی های ادبی ادوار مختلف محسوب می شوند. یکی از این مکتب ها ناتورالیسم است که در آغاز از طریق ترجمۀ آثار نویسندگان آمریکایی و اروپایی در دورۀ مشروطه به ادبیا چکیده کامل
        مکتب های ادبی به این دلیل که نشان دهندۀ مؤلفه های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر دوره هستند، معیارهایی مهم برای درک ویژگی های ادبی ادوار مختلف محسوب می شوند. یکی از این مکتب ها ناتورالیسم است که در آغاز از طریق ترجمۀ آثار نویسندگان آمریکایی و اروپایی در دورۀ مشروطه به ادبیات داستانی فارسی راه یافت. احمد محمود به‌عنوان یکی از نمایندگان برجستۀ ناتورالیسم، قواعد و مؤلفه های این مکتب را به نیت بازگویی نقدهای اجتماعی و تشریح احوالات مردم در داستان های خود دخالت داده است. بررسی توصیفی- تحلیلی مهم ترین ویژگی های ناتورالیستی دریا هنوز آرام است نشان می دهد که با توجه به عناصری همچون جنبه های فیزیولوژیکی، شکستن حرمت کاذب واژگان، نفی آزادی و باور به جبر تاریخی و اجتماعی، سبک محاوره ای، توصیف دقیق و شرح جزئیات، محدودیت توانایی های جسمانی، خلق شخصیت هایی با خوی حیوانی و پایان غم انگیز داستان، داستان مذکور واکنشی ادبی نسبت به ضعف ها و محرومیت های عمدتاً اقتصادی جامعۀ ایران در دهه های سی و چهل خورشیدی به شمار می آید. محمود در مواردی با توجه به بافت فرهنگی و دینی گروه هدف، از برخی مؤلفه های ناتورالیسم عدول کرده که عدم توجه به تأثیر ژنتیک در زندگی افراد، بسامد پایین واژگان تابو و پرداختن به مسائل ورای طبیعت در سطحی محدود از آن جمله است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - شخصیت‏ پردازى در داستان‏ هاى زولا
        مریم دیباج
        در نیمه دوم قرن نوزدهم، در فرانسه، به واسطه پیشرفت سریع علم، دیدگاه نویسندگان نسبت به داستان نویسى دگرگون و به سمت حقایق زندگى سوق داده شد. در این میان، "امیل زولا"، به عنوان سردمدار مکتب ناتورالیسم، بیش از پیش به سمت واقعیت، گرایش پیدا کرد. متأثر از این دیدگاه، قهرمان چکیده کامل
        در نیمه دوم قرن نوزدهم، در فرانسه، به واسطه پیشرفت سریع علم، دیدگاه نویسندگان نسبت به داستان نویسى دگرگون و به سمت حقایق زندگى سوق داده شد. در این میان، "امیل زولا"، به عنوان سردمدار مکتب ناتورالیسم، بیش از پیش به سمت واقعیت، گرایش پیدا کرد. متأثر از این دیدگاه، قهرمان هاى داستان هاى او مانند دوران هاى پیشین، داراى خصوصیات خارق العاده و افسانه اى نیستند؛ بلکه انسان هایى کاملاً عادى، برگزیده از جامعه زمان نویسنده اند؛ زولا بدین وسیله جامعه لجام گسیخته امپراطورى دوم را به یارى دیده ها، شنیده ها و تجارب زندگى خود به تصویر مى کشد. در این جستار کوشش شده است، با تکیه بر سه اثر او به نام هاى "سهم سگان شکارى"، "شاهکار" و "قلب پاریس"، شگردهاى خاص زولا در پردازش قهرمانان داستان هایش بررسى شود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - از ناتورالیسم تا رئالیسم (نقد و نظری بر داستان کوتاه «قفس» نوشته صادق چوبک)
        عارف خرمشاهی مونا عبدالهی
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - بررسی مکتبهای ادبی در آثار چوبک با نگاهی به مشخصه های رئالیستی و ناتورالیستی در دو رمان "تنگسیر"و"سنگ صبور"
        مریم غلامرضا بیگی
        دو داستان بلند تنگسیر و سنگ صبور ،تقریبا از آخرین آثار ادبی چوبک به حساب می آید و از همین رو این دو اثر،به ویژه سنگ صبور را می توان چکیده ای از تمامی ویژگیهای داستان نویسی چوبک دانست. در این مقاله سعی شده است علاوه بر بررسی ویژگیهای محتوایی و نوآوری های چوبک در سبک و م چکیده کامل
        دو داستان بلند تنگسیر و سنگ صبور ،تقریبا از آخرین آثار ادبی چوبک به حساب می آید و از همین رو این دو اثر،به ویژه سنگ صبور را می توان چکیده ای از تمامی ویژگیهای داستان نویسی چوبک دانست. در این مقاله سعی شده است علاوه بر بررسی ویژگیهای محتوایی و نوآوری های چوبک در سبک و محتوا با برشمردن خصیصه های رئالیستی و ناتورالیستی این دو اثر،میزان تاثیر گذاری آنها از مکتب های ادبی اروپا بررسی شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - تطبیق مؤلفه های ناتورالیسم با آثار صادق چوبک
        لطیفه سلامت باویل فتانه قُملاقی
        صادق چوبک نویسنده ای است که در داستان هایش به شرح زندگی اقشار فرودست جامعه می پردازد و با استفاده از زبان و لحن آنان واقعیت های زشت و تلخ حیات را با دقّت و جزئیات تمام بررسی می کند و در تصویرسازی خود دنیایی از انسان های مفلوک و واخورده را برای خواننده مجسم می کند که در چکیده کامل
        صادق چوبک نویسنده ای است که در داستان هایش به شرح زندگی اقشار فرودست جامعه می پردازد و با استفاده از زبان و لحن آنان واقعیت های زشت و تلخ حیات را با دقّت و جزئیات تمام بررسی می کند و در تصویرسازی خود دنیایی از انسان های مفلوک و واخورده را برای خواننده مجسم می کند که در برابر جبر زمانه راهی جز تسلیم ندارند . ناتورالیسم نظام کسانی است که طبیعت را بعنوان یک اصل اولیه قبول دارند و هر حادثه و رویدادی را به آن حمل می کنند ولی با گذشت زمانی اندک ، افراط در کار پیروان این مکتب موجب می شود هر سانسوری را که جامعه بر بخشی از مظاهر طبیعت و زندگی اعمال کرده بود در هم شکنند و از زشتی ها و فجایعی سخن بگویند که تا آن روز هیچ نویسنده ی ادبی در آثار خود نگفته بود . صادق چوبک نیز بعنوان نویسنده ی ناتورال از این هنجارگریزی بهره ها برده که در مقاله ی حاضر به بررسی توصیفی تحلیلی تأثیر ناتورالیسم بر آثار وی پرداخته شده است . پرونده مقاله