• فهرست مقالات قرارداد آتی

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - امکان‌سنجی فقهی ـ حقوقی استفاده از قراردادهای‏آتی در بازار بین‌المللی ارز
        امید توکلی‌کیا محسن آقاسی سیداحمدعلی هاشمی
        قرارداد آتی،‌ توافقی برای خرید و فروش همزمان میزان مشخصی از یک ارز در مقابل ارزی دیگر در یک زمان و با نرخی معین در آینده است. در واقع قرارداد آتی نوعی قرارداد سلف است با این تفاوت که دو طرف خریدار و فروشنده، برای یکدیگر شناخته شده نیستند و تنها از طریق بانک‌ها یا کارگزا چکیده کامل
        قرارداد آتی،‌ توافقی برای خرید و فروش همزمان میزان مشخصی از یک ارز در مقابل ارزی دیگر در یک زمان و با نرخی معین در آینده است. در واقع قرارداد آتی نوعی قرارداد سلف است با این تفاوت که دو طرف خریدار و فروشنده، برای یکدیگر شناخته شده نیستند و تنها از طریق بانک‌ها یا کارگزاری‌های فعال در بازار ارز، اقدام به معامله با یکدیگر می‌کنند. بازار ارز یک بازار مجازی است که علاقمندان در سراسر دنیا از طریق اینترنت و تعیین کارگزار موردنظر می‌توانند به خرید و فروش ارزهای موجود مبادرت ورزند. ویژگی ممیزة این بازار نسبت به سایر بازارها، محدود بودن گزینه‌های سرمایه‌گذاری انتخابی است و معاملات عمده فارکس فقط بر روی هفت ارز و سه جفت ارز انجام می‌شود و با بررسی متغیرهای کلان اقتصادی کشورها و اخبار موجود در سطح بین‌الملل می‌تواند ارز موردنظر خود را انتخاب نماید. حقوقدانان اسلامی معتقند که قابلیت معامله ارزهای کشورهای مختلف به‌صورت نقد و یا با نرخ‌های متفاوت وجود دارد زیرا قیمت ذاتی و قدرت خرید ارزهای کشورهای مختلف مستقل می‌باشد و توافق کلی در مورد عدم صحت استفاده از قراردادهای آتی و سلف ارزی در حالت به تأخیرانداختن تعهدات و حقوق طرفین به زمانی در آینده وجود دارد. به هر حال برای استفاده از ابزارهای مالی مختلف در بازار ارز بین‌الملل احراز شرایط و اصول مسلم فقهی و حقوقی لازم است که در این مقاله به بررسی شبهات فقهی و حقوقی مربوط به صحت این قرادادها پرداخته و اشکالات را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی حقوقی- فقهی قراردادهای آتی در بورس انرژی
        علیرضا مشهدی زاده
        در سال‌های اخیر ابزارهای مالی متنوعی طراحی و در بازارهای نفت عرضه گردیده است. هدف از طراحی آنها بهبود مدیریت ریسک پر تفوی و هم‌چنین افزایش کارایی بازار سرمایه است. جهت هر چه کاراتر شدن بورس نیز، نیاز به عرضه اوراق بهادار متنوع با ریسک و بازده متفاوت می‌باشد، عرضه اوراق چکیده کامل
        در سال‌های اخیر ابزارهای مالی متنوعی طراحی و در بازارهای نفت عرضه گردیده است. هدف از طراحی آنها بهبود مدیریت ریسک پر تفوی و هم‌چنین افزایش کارایی بازار سرمایه است. جهت هر چه کاراتر شدن بورس نیز، نیاز به عرضه اوراق بهادار متنوع با ریسک و بازده متفاوت می‌باشد، عرضه اوراق اختیار و آتی معامله، کمک بزرگی به کارتر شدن این بازار مهم مالی خواهد نمود ولی، باید به این یک سؤال پاسخ داده شود که به این ابزارهای مالی مشتقات گفته می‌شود. این‌که آیا معاملات این‌گونه اوراق با شرع مقدس اسلام تعارض ندارد یا خیر موضوع این مقاله می‌باشد. در مقاله حاضر، ابتدا ماهیت و مکانیسم معاملات قراردادهای آتی تشریح گردیده و سپس اشکالات فقهی آن مورد برسی قرار می‌گیرد. از نتایج این تحقق پاسخ به شبهات وارد بر این معاملات نظیر کالی به کالی بودن و غرری بودن می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - نسبت بهینه پوشش ریسک نرخ ارز به وسیله قراردادهای آتی سکه طلا در ایران
        رسول سجاد آدنا طروسیان
        در این تحقیق نسبت بهینه پوشش ریسک حداقل کننده واریانس برای نرخ ارز (دلار-ریال) با استفاده از آتی سکه طلا توسط رهیافت‌های مختلف اقتصادسنجی مورد برآورد و مقایسه قرار گرفته است. برای محاسبه این نرخ از سه دامنه بازده روزانه، دو روزه و هفتگی برای قیمت‌های نقد و آتی استفاده ش چکیده کامل
        در این تحقیق نسبت بهینه پوشش ریسک حداقل کننده واریانس برای نرخ ارز (دلار-ریال) با استفاده از آتی سکه طلا توسط رهیافت‌های مختلف اقتصادسنجی مورد برآورد و مقایسه قرار گرفته است. برای محاسبه این نرخ از سه دامنه بازده روزانه، دو روزه و هفتگی برای قیمت‌های نقد و آتی استفاده شده است. دلیل استفاده از این سه نوع بازده، افزایش همبستگی بین بازده‌های نقد و آتی با افزایش دامنه بازده می‌باشد. برای برآورد نرخ بهینه ایستا از مدل‌های حداقل مربعات معمولی، حداقل مربعات معمولی تصحیح شده و گارچ یک متغیره و برای برآورد نرخ بهینه پویا از گارچ چند متغیره CCC و DCC استفاده شده است، که از لحاظ کارایی درون‌نمونه‌ای نرخ برآورد شده بازده هفتگی توسط مدل DCC و از لحاظ کارایی برون‌نمونه‌ای نرخ برآورد شده بازده هفتگی توسط مدلCCC بیشترین کارایی را دارد. در همه مدل‌ها نرخ بهینه برآورد شده با بازده هفتگی کارایی بیشتری نسبت به نرخ‌های برآورد شده با بازده دو روزه و روزانه ارائه می‌دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - ارایه سیستم معاملات الگوریتمی برای قرارداد آتی سکه طلا مبتنی بر داده‌های درون-روزی
        محمد علی رستگار امین صداقتی‌پور
        امروزه با فراگیر شدن معاملات آنلاین و الگوریتمی، نیاز است تا داده‌های معاملاتی بازارهای مالی با سرعت بالاتری تحلیل و به تصمیمی سودآور تبدیل شوند. هدف این مقاله توسعه یک سیستم معاملات خودکار و الگوریتمی بر روی قرارداد آتی سکه طلای بورس کالای ایران است. با توجه به این که چکیده کامل
        امروزه با فراگیر شدن معاملات آنلاین و الگوریتمی، نیاز است تا داده‌های معاملاتی بازارهای مالی با سرعت بالاتری تحلیل و به تصمیمی سودآور تبدیل شوند. هدف این مقاله توسعه یک سیستم معاملات خودکار و الگوریتمی بر روی قرارداد آتی سکه طلای بورس کالای ایران است. با توجه به این که تحلیل تکنیکال برای بازارهای دو طرفه (موقعیت خرید و فروش) مناسب است، از سیگنال 8 ابزار تکنیکال برای سیستم معاملاتی استفاده شده است. به منظور ایجاد سیستم معاملاتی نیز از الگوریتم MOPSO با هدف بهینه‌سازی دو تابع بازدهی و ارزش در معرض خطر شرطی (CVaR) بهره گرفته‌ایم. همچنین برای تکمیل سیستم مدیریت ریسک، حد سود و حد ضرر بهینه برای قرارداد آتی تعیین شده است. نتایج نشان می‌دهد که سیستم معاملاتی طراحی شده نسبت بازدهی به ریسک مطلوب‌تری نسبت به دیگر استراتژی‌های رقیب مانند خرید و نگهداری و فروش و نگهداری دارد. همچنین چارچوب زمانی 30 دقیقه برای طراحی سیستم‌های معاملاتی بر روی قرارداد آتی سکه طلا مناسب به نظر می‌رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - امکان سنجی پوشش ریسک نرخ ارز شرکت های صادرکننده و وارد کننده با استفاده از قرارداد آتی سکه طلا در بورس کالای ایران
        علی رستمی غلامرضا زمردیان میثم علی محمدی
        یکی از مهم ترین کاربردهای قراردادهای آتی، پوشش ریسک می باشد که این کاربرد در قراردادهای آتی سکه نیز مشهود می باشد و ذینفعان گوناگونی می توانند از آن استفاده کنند. در این مقاله با استفاده از سری های زمانی قیمت دلار بازار آزاد و قیمت قراردادهای آتی سکه بورس کالا طی دوره ز چکیده کامل
        یکی از مهم ترین کاربردهای قراردادهای آتی، پوشش ریسک می باشد که این کاربرد در قراردادهای آتی سکه نیز مشهود می باشد و ذینفعان گوناگونی می توانند از آن استفاده کنند. در این مقاله با استفاده از سری های زمانی قیمت دلار بازار آزاد و قیمت قراردادهای آتی سکه بورس کالا طی دوره زمانی 1390 الی 1393 به بررسی پوشش متقاطع ریسک نوسانات نرخ دلار با استفاده از قرارذادهای آتی سکه پرداخته شد. ابتدا ارتباط متقابل بین سریهای زمانی نرخ ارز و قیمت آتی سکه با استفاده از مدل اقتصاد سنجی بردار خود رگرسیونی (VAR) مشخص گردید. پس از تائید وجود خود همبستگی و ناهمسانی شرطی بروی پسماند مدل VAR ، از طریق مدل BEEK (که یک مدل گارچ چند متغیره می باشد)، واریانس شرطی نرخ ارز و قیمت آتی سکه برآورد گردید و بعد از آن با استفاده از روش حداقل واریانس به محاسبه نسبت بهینه پوشش ریسک برای سررسیدهای مختلف پرداخته شد و میزان سود یا زیان ناشی از پوشش ریسک ارز با سود یا زیان واقعی ناشی از نوسانات نرخ ارز مقایسه گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که وجود همبستگی بالای قیمت سکه با نرخ ارز (دلار)، امکان پوشش متقاطع ریسک ارز را با استفاده از قراردادهای آتی سکه طلا فرآهم می آورد. هم چنین بدلیل وجود حافظه بلند مدت بین نوسانات نرخ ارز و قیمت آتی سکه امکان برآورد نسبت بهینه پوشش ریسک از طریق مدل BEEK-GARCH وجود دارد و با استفاده از این مدل می توان بیش از 70 درصد زیانهای ناشی از ریسک ارز را جبران نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - بررسی رابطه بین قیمت نقد دارائی پایه قراردادآتی و خالص هزینه نگهداری در بازار قراردادهای آتی سکه طلا در بورس کالای ایران
        سید مجید شریعت پناهی هادی محمدزادگان صفورا شاهینی
        نگهداری یک دارایی، ممکن است به انگیزه مصرفی یا سرمایه‌ای صورت گیرد. حال در صورتی که بازار قراردادهای آتی برای این دارایی وجود داشته باشد؛ رابطه هزینه نگهداری و قیمت نقد دارایی پایه مورد توجه قرار می گیرد. بررسی این رابطه از این جهت که منافع فرد پوشش‌دهنده‌ی ریسک و یا آر چکیده کامل
        نگهداری یک دارایی، ممکن است به انگیزه مصرفی یا سرمایه‌ای صورت گیرد. حال در صورتی که بازار قراردادهای آتی برای این دارایی وجود داشته باشد؛ رابطه هزینه نگهداری و قیمت نقد دارایی پایه مورد توجه قرار می گیرد. بررسی این رابطه از این جهت که منافع فرد پوشش‌دهنده‌ی ریسک و یا آربیتراژگر را تحت پوشش قرار می‌دهد، حائز اهمیت است. این مقاله با بررسی سابقه سه ساله از قیمت‌های نقدی سکه طلا و قراردادهای آتی سکه طلا، در پی آزمون نوع رابطه بین دو متغیر فوق می‌باشد. این آزمون به روش GARCH و بر اساس مدل گروه BCSS (سال 1996) صورت می‌گیرد. نتایج نشان دهنده‌ی وجود رابطه منفی بین قیمت نقد سکه طلا و خالص هزینه نگهداری آن برای اکثر سررسیدها می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - قرارداد آتی در حقوق ایران و فقه امامیه
        مصطفی یوسف زاده گندوانی جواد نیک نژاد بهنام قنبرپور
        قراردادهای آتی از انواع اوراق مشتقه و یکی از ابزارهای تأمین مالی بازارهای بورس و اوراق بهادار است که اخیراً در حوزه‌های مختلف اقتصاد ازجمله انرژی، صنعت و کشاورزی رواج یافته است و ضمن پوشش ریسک و افزایش ظرفیت بازارهای مالی، در گسترۀ مهندسی مالی و توسعۀ اقتصادی کشورها نیز چکیده کامل
        قراردادهای آتی از انواع اوراق مشتقه و یکی از ابزارهای تأمین مالی بازارهای بورس و اوراق بهادار است که اخیراً در حوزه‌های مختلف اقتصاد ازجمله انرژی، صنعت و کشاورزی رواج یافته است و ضمن پوشش ریسک و افزایش ظرفیت بازارهای مالی، در گسترۀ مهندسی مالی و توسعۀ اقتصادی کشورها نیز نقش بهینه و حائز اهمیتی را ایفا می‌کند. تمامی مشخصات و شرایط فرایندهای اجرایی قراردادهای آتی توسط سازمان بورس و اوراق بهادار کشور تعیین و استانداردسازی شده است. ماهیت این نوع قراردادها تعهد به فعل حقوقی انشای عقد بیع در آینده معین است. علاوه بر آن، مطرح بودن وجه تضمین به‌صورت شرط ضمن عقد در این قرارداد و همچنین امکان تعدیل ثانوی وجه تضمین و اباحۀ تصرف در آن قبل از تسویه و نیز پیش‌بینی تبدیل تعهد تحویل موضوعِ معامله در سررسید و همچنین امکان اتخاذ موضع معکوس و منتفی ساختن معامله در قبل از سررسید و سایر موارد مطروحه، پیچیدگی کم‌نظیری به این‌گونه قراردادها داده است، به‌نحوی‌که ازنظر شرعی و فقهی با شبهات عدیده‌ای مانند قمار و صوری بودن معامله و کالی به کالی بودن آن و همچنین غرری بودن معامله و غیره مواجه شده است. در این مقاله تلاش شده است تا ضمن معرفی ماهیت و احکام و آثار قراردادهای آتی از منظر حقوق داخلی و ضمن مقایسه آن از جهات گفته‌شده با آموزه‌های فقه امامیه، شبهات واردشده به این نوع قرارداد مطرح و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - رابطه بین قیمت‌های نقدی و آتی سکه طلا در ایران
        محسن مهرآرا فاطمه نائبی
        ارتباط بین بازارهای نقد و آتی و چگونگی رابطه علّی بین این دو بازار از جمله موضوع های حائز اهمیتی است که مشخص شدن آن، در پیش‌بینی قیمت‌های آینده دارایی پایه و برنامه‌ریزی فعالان این بازار بسیار تأثیرگذار است. هدف این مطالعه بررسی چگونگی ارتباط علّی بین دو بازار نقد و آتی چکیده کامل
        ارتباط بین بازارهای نقد و آتی و چگونگی رابطه علّی بین این دو بازار از جمله موضوع های حائز اهمیتی است که مشخص شدن آن، در پیش‌بینی قیمت‌های آینده دارایی پایه و برنامه‌ریزی فعالان این بازار بسیار تأثیرگذار است. هدف این مطالعه بررسی چگونگی ارتباط علّی بین دو بازار نقد و آتی سکه طلا در ایران به‌عنوان تنها قرارداد آتی با نقدینگی بالا در کشور می‌باشد و روش منحصر به فردی در کشور که برای ساخت سری زمانی از قیمت‌های قرارداد آتی مورد استفاده قرار گرفته است، روش میانگین موزون بین قیمت قراردادهای آتی با سررسیدهای مختلف است. در این مطالعه با استفاده از رویکرد هم انباشتگی و مدل تصحیح خطا و همچنین آزمون علّیت همزمانی وجود یا عدم وجود رابطه علّی بین قیمت‌های نقدی و آتی سکه طلا بررسی شد. نتایج تخمین‌ها حاکی از این بوده که قیمت‌های این دو بازار هم انباشتگی دارند و با توجه به معادلات ECM و همچنین آزمون علّیت گرنجری ناشی از آن، رابطه علّیت بین قیمت نقدی و آتی سکه طلا هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت، دوطرفه است. آزمون علّیت از نوع همزمانی نیز مؤیّد وجود رابطه علّی به طور همزمان میان قیمت‌های این دو بازار می‌باشد. نمودارهای کنش - واکنش در دو بازار نقد و آتی با دو روش ECM و BVAR برآورد و با یکدیگر مقایسه شد که نتایج حاکی از آن بوده که این دو بازار با یکدیگر ارتباط دارند و شوک‌های هر بازار بر بازار دیگر اثرگذار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - بررسی اثربخشی معاملات آتی سکه طلا جهت پوشش ریسک نوسانات قیمت سهام
        سهیلا حقوقی محمد ابراهیم آقابابائی
        ریسک ناشی از نوسانات قیمت سهام و نحوه مدیریت آن با استفاده از ابزارهای موجود در بازار، یکی از دغدغه هایی است که همواره ذهن سرمایه‌گذاران فعال در بازار سرمایه را به خود معطوف نموده است. این پژوهش به‌دنبال بررسی اثربخشی شیوه پوشش ریسک نوسان قیمت سهام و تنوع‌بخشی به آن با چکیده کامل
        ریسک ناشی از نوسانات قیمت سهام و نحوه مدیریت آن با استفاده از ابزارهای موجود در بازار، یکی از دغدغه هایی است که همواره ذهن سرمایه‌گذاران فعال در بازار سرمایه را به خود معطوف نموده است. این پژوهش به‌دنبال بررسی اثربخشی شیوه پوشش ریسک نوسان قیمت سهام و تنوع‌بخشی به آن با استفاده از قرارداد آتی سکه طلا است. در این پژوهش از داده‌های ماهانه بازده شاخص کل سهام و بازده آتی سکه طلا در فاصله سال‌های 1387 تا 1397 جهت یافتن نسبت‌های پوشش ریسک پویا با استفاده از دو روش گارچ چند متغیره و حداقل مربعات معمولی غلتان استفاده شده است. اثربخشی پوشش ریسک حاصل با استفاده از معیارهایی بررسی شده و ضمن مقایسه این معیارها برای پرتفوی پوشش یافته و پرتفوی بدون پوشش، نتایج بیانگر این است که استفاده از قرارداد آتی سکه طلا توجیه‌پذیر است و روش گارچ چندمتغیره نسبت به روش رگرسیون غلتان در همه ملاک های مورد بررسی، اثربخشی بالاتری را نتیجه داده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - همگرایی قیمت قراردادهای آتی در بورس کالای ایران
        فاطمه میرزاده علی سعیدی علیرضا حیدرزاده هنزائی محمد خدائی وله زاقرد
        با هدف بررسی همگرایی قیمت قراردادهای آتی، داده‌های مورد استفاده در این پژوهش، سری زمانی روزانه قیمت‌های نقد و آتی سکه بهار آزادی با 71 قرارداد از آذرماه 1387 تا شهریور 1397 و قیمت‌های نقد و آتی زعفران با 29 قرارداد از خردادماه 1397 تا پایان اسفند ماه 1398 در جامعه آماری چکیده کامل
        با هدف بررسی همگرایی قیمت قراردادهای آتی، داده‌های مورد استفاده در این پژوهش، سری زمانی روزانه قیمت‌های نقد و آتی سکه بهار آزادی با 71 قرارداد از آذرماه 1387 تا شهریور 1397 و قیمت‌های نقد و آتی زعفران با 29 قرارداد از خردادماه 1397 تا پایان اسفند ماه 1398 در جامعه آماری بورس کالای ایران است. در این مطالعه با استفاده از مدل ضریب رگرسیون، به بررسی تغییرات اختلاف قیمت نقد و آتی از زمان تا سررسید قرارداد آتی؛ و جهت بررسی نقطه‌ای همگرایی قیمت، از رویکرد هم انباشتگی و مدل آزمون مقایسات میانگین زوجی استفاده شده است. همچنین از آزمون علّیت گرنجر، وجود یا عدم وجود رابطه علّی بین قیمت نقد و قیمت آتی، بررسی گردید. نتایج تخمین بررسی ضریب رگرسیونی سکه بهار آزادی نشان داد قیمت‌ها به سمت همگرا شدن در حرکت هستند؛ ولی در مورد قراردادهای زعفران قیمت‌ها به سمت همگرایی پیش نمی‌روند. در بررسی همگرایی نقطه‌ای،نتایج بدست آمده حاکی از وجود همگرایی در هر دو کالای مورد مطالعه بوده است. همچنین نتایج آزمون علّیت، بدلیل عدم وجود رابطه علّی قیمت نقدی بر روی قیمت آتی زعفران، فرض وجود رابطه علّی و معلولی دارایی پایه مورد تایید قرار نگرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - بررسی عوامل مؤثر بر تغییرات قیمت قراردادهای آتی در بورس کالای ایران
        علی سعیدی شهریار علیمحمدی
        در سالهای اخیر، بازار قراردادهای آتی و اوراق اختیار معامله در دنیای مالی و سرمایه گذاری اهمیت روزافزونی پیدا کرده است و این بازارها به سطحی از نوآوریهای مالی رسیده اند که ضروری است همه متخصصین در امور مالی از چگونگی کارکرد این بازارها و نحوه استفاده از آنها و همچنین ساز چکیده کامل
        در سالهای اخیر، بازار قراردادهای آتی و اوراق اختیار معامله در دنیای مالی و سرمایه گذاری اهمیت روزافزونی پیدا کرده است و این بازارها به سطحی از نوآوریهای مالی رسیده اند که ضروری است همه متخصصین در امور مالی از چگونگی کارکرد این بازارها و نحوه استفاده از آنها و همچنین ساز و کار تعیین قیمت در این بازارها آگاه باشند. نوشتار حاضر، به مطالعه عوامل مؤثر بر تغییرات قیمت قراردادهای آتی در بورس کالای ایران با استفاده از رهیافت GLS وGARCH می‌پردازد. در این پژوهش از قرارداد آتی اسفند سال 1390 بعنوان نماینده قراردادهای آتی بورس کالای ایران استفاده شده است و از بین عوامل موثر بر روی تغییرات قیمت قراردادهای آتی قیمت جهانی طلا، شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران و نرخ برابری دلار و ریال انتخاب شده اند. جامعه آماری تحقیق نیز بورس کالای ایران میباشد که قرارداد آتی اسفند با 178 روز کاری می‌باشد. رهیافت مورد استفاده ما، بکاربردن تکنیک‌های اقتصادسنجی و استفاده از مدلهای حداقل مربعات معمولی تعمیم ‌یافته(GLS) و مدلهای واریانس ناهمسانی شرطی طی زمان تعمیم یافته (GARCH) است. همانگونه که مشاهده شد بین نرخ ارز و قیمت قراردادهای آتی رابطه مثبتی وجود داشت یعنی با افزایش نرخ ارز قیمت قراردادهای آتی نیز افزایش پیدا میکند و همچنین در خصوص قیمت طلا نیز اینگونه بود. اما همانطور که مشاهده گردید رابطه معنی داری بین متغیر شاخص بورس اوراق بهادار تهران و قیمت قراردادهای آتی تأیید نشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - پوشش ریسک با استفاده از شاخص ترکیبی قراردادهای آتی (مطالعه موردی بازار مالی ایران)
        حمید اسکندری علی اصغر انواری رستمی علی حسین‌زاده کاشان
        تحقیقات داخلی و خارجی پیشین در حوزه پوشش ریسک به تعیین قرارداد آتی با سررسید بهینه و همچنین نرخ بهینه پوشش ریسک پرداخته‌اند. اما از آنجایی که در بازار آتی طلا بورس کالای ایران حجم قراردادها و معاملات کم است، در این پژوهش امکان پوشش ریسک با استفاده از تمام سررسیدها با دا چکیده کامل
        تحقیقات داخلی و خارجی پیشین در حوزه پوشش ریسک به تعیین قرارداد آتی با سررسید بهینه و همچنین نرخ بهینه پوشش ریسک پرداخته‌اند. اما از آنجایی که در بازار آتی طلا بورس کالای ایران حجم قراردادها و معاملات کم است، در این پژوهش امکان پوشش ریسک با استفاده از تمام سررسیدها با داده‌های هفتگی مورد بررسی قرارگرفته است. بدین منظور سه سناریو تعریف شده است. در سناریوی اول به تعداد قرارداد معامله‌شده در هفته قبل بر روی هر سررسید موقعیت اخذ می‌شود. در سناریو دوم به تعداد قرارداد معامله‌شده در روز کاری قبل و در سناریو سوم به تعداد میانگین معاملات انجام‌شده هفته قبل بر روی هر قرارداد موقعیت اخذ می‌شود. البته در موقعیت‌های اخذشده برای هر سررسید باید نسبت بهینه پوشش ریسک نیز لحاظ شود. نسبت بهینه پوشش ریسک ایستا با روش حداقل کننده واریانس و استفاده از رهیافت‌های مختلف اقتصادسنجی برای حالت‌های درون‌نمونه‌ای و برون‌نمونه‌ای برآورد شده و مورد مقایسه قرار گرفته است. نتایج نشان‌دهنده این است هر سه سناریو دارای توانایی کاهش ریسک هستند. در آزمون‌های درون‌نمونه‌ای سناریوی اول با مدل خودرگرسیون برداری و در آزمون‌های برون‌نمونه‌ای سناریوی دوم با مدل تارچ دارای بالاترین کارایی هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - امکان‌سنجی فقهی قراردادهای مشتقه آب‌وهوا با استفاده از روش تحقیق اجتهاد چندمرحله‌ای
        محمد طالبی محسن سیار هانیه فدایی واحد
        صنعت کشاورزی که از آن بعنوان یک صنعت مادر یاد می‌شود، با ریسک‌های متعددی روبرو می‌باشد و این امر سبب کاهش تمایل سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در این صنعت گردیده است. برخی از این ریسک‌ها از جمله ریسک بلایای طبیعی، ریسک‌های خاص این صنعت محسوب می‌شود. کشورهای توسعه یافته ب چکیده کامل
        صنعت کشاورزی که از آن بعنوان یک صنعت مادر یاد می‌شود، با ریسک‌های متعددی روبرو می‌باشد و این امر سبب کاهش تمایل سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در این صنعت گردیده است. برخی از این ریسک‌ها از جمله ریسک بلایای طبیعی، ریسک‌های خاص این صنعت محسوب می‌شود. کشورهای توسعه یافته به منظور پوشش ریسک مذکور از ابزارهای گوناگونی از جمله ابزار مشتقه آب‌وهوا استفاده می‌کنند. ابزار مشتقه آب‌وهوا همانند سایر ابزارهای مشتقه که در بازارهای مالی مورد استفاده قرار می‌گیرند، بر مبنای دارایی پایه خود ارزشگذاری شده با این تفاوت که دارایی پایه آن را شاخص دما، بارش باران، بارش برف و ... تشکیل می‌دهد. این پژوهش ضمن مرور ماهیت قراردادهای مشتقه آب‌وهوا، به امکان‌سنجی فقهی برای اجرای ابزارهای مذکور پرداخته است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این خصوص نیز، روش تحقیق اجتهاد چندمرحله‌ای می‌باشد. بر اساس نتایج این پژوهش استفاده از این ابزارها به شکلی که در بازارهای متعارف معامله می‌شود به دلیل مالیت نداشتن دارایی پایه و همچنین عدم رعایت اصل اکل مال به باطل و شبهه عدم رعایت اصل ممنوعیت ضرر، منطبق با مبانی فقه امامیه نمی‌باشد. در عین حال امکان رفع ایرادات و طراحی ابزار منطبق با فقه امامیه دور از ذهن نیست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - امکان سنجی پوشش ریسک نرخ ارز شرکت های صادرکننده و وارد کننده با استفاده از قرارداد آتی سکه طلا در بورس کالای ایران
        علی رستمی غلامرضا زمردیان میثم علی محمدی
        یکی از مهم ترین کاربردهای قراردادهای آتی، پوشش ریسک می باشد که این کاربرد در قراردادهای آتی سکه نیز مشهود می باشد و ذینفعان گوناگونی می توانند از آن استفاده کنند. در این مقاله با استفاده از سری های زمانی قیمت دلار بازار آزاد و قیمت قراردادهای آتی سکه بورس کالا طی دوره ز چکیده کامل
        یکی از مهم ترین کاربردهای قراردادهای آتی، پوشش ریسک می باشد که این کاربرد در قراردادهای آتی سکه نیز مشهود می باشد و ذینفعان گوناگونی می توانند از آن استفاده کنند. در این مقاله با استفاده از سری های زمانی قیمت دلار بازار آزاد و قیمت قراردادهای آتی سکه بورس کالا طی دوره زمانی 1390 الی 1393 به بررسی پوشش متقاطع ریسک نوسانات نرخ دلار با استفاده از قرارذادهای آتی سکه پرداخته شد. ابتدا ارتباط متقابل بین سریهای زمانی نرخ ارز و قیمت آتی سکه با استفاده از مدل اقتصاد سنجی بردار خود رگرسیونی (VAR) مشخص گردید. پس از تائید وجود خود همبستگی و ناهمسانی شرطی بروی پسماند مدل VAR ، از طریق مدل BEEK (که یک مدل گارچ چند متغیره می باشد)، واریانس شرطی نرخ ارز و قیمت آتی سکه برآورد گردید و بعد از آن با استفاده از روش حداقل واریانس به محاسبه نسبت بهینه پوشش ریسک برای سررسیدهای مختلف پرداخته شد و میزان سود یا زیان ناشی از پوشش ریسک ارز با سود یا زیان واقعی ناشی از نوسانات نرخ ارز مقایسه گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که وجود همبستگی بالای قیمت سکه با نرخ ارز (دلار)، امکان پوشش متقاطع ریسک ارز را با استفاده از قراردادهای آتی سکه طلا فرآهم می آورد. هم چنین بدلیل وجود حافظه بلند مدت بین نوسانات نرخ ارز و قیمت آتی سکه امکان برآورد نسبت بهینه پوشش ریسک از طریق مدل BEEK-GARCH وجود دارد و با استفاده از این مدل می توان بیش از 70 درصد زیانهای ناشی از ریسک ارز را جبران نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - پوشش بهینه ریسک چندکی مبتنی بر تغییر رژیم مارکوف در قرارداد آتی سکه
        سیدمحمدرضا داودی مرضیه کرمی چمگردانی سید امیر رضا هاشمی
        هدف: یکی از مهم‌ترین نقش‌های بازار آتی‌ها، فراهم‌کردن ابزاری برای پوشش ریسک است. استراتژی بهینه برای پوشش ریسک از طریق تخمین نسبت پوشش ریسک، مشخص می‌شود. محاسبه نسبت پوشش ریسک و همچنین میزان اثربخشی پوشش به‌تصریح درست رابطه بین قیمت آتی‌ها و قیمت نقطه‌ای بستگی دارد. ازا چکیده کامل
        هدف: یکی از مهم‌ترین نقش‌های بازار آتی‌ها، فراهم‌کردن ابزاری برای پوشش ریسک است. استراتژی بهینه برای پوشش ریسک از طریق تخمین نسبت پوشش ریسک، مشخص می‌شود. محاسبه نسبت پوشش ریسک و همچنین میزان اثربخشی پوشش به‌تصریح درست رابطه بین قیمت آتی‌ها و قیمت نقطه‌ای بستگی دارد. ازاین‌رو، هدف پژوهش حاضر، برآورد نسبت بهینه پوشش ریسک در چندک‌‌های مختلف در دو حالت کم نوسان و پر نوسان با استفاده از مدل رگرسیون چندکی مبتنی بر تغییر رژیم مارکوف می‌باشد..روش‌شناسی پژوهش: شیب حاصل از رگرسیون چندکی باوجود تغییر رژیم مارکوف، به‌عنوان نسبت بهینه پوشش ریسک انتخاب ‌می‌شود که البته به چندک انتخابی وابسته است و دو حالت برای مدل رگرسیون چندکی اتخاذ ‌می‌شود که متناسب با نوسان کم‌وزیاد در نظر گرفته‌شده است.یافته‌ها: نتایج پژوهش بر روی 5 قرارداد آتی سکه در بازه 1393 تا 1397‌‌ نشان‌‌ می‌دهد که در سه بازار معمولی (ترکیبی)، کم نوسان و پرنوسان، پوشش ریسک توانسته است ریسک را به میزان حداقل 20 درصد کاهش دهد. در بازار پر نوسان نسبت بهینه پوشش ریسک در تمام چندک‌ها حداقل به میزان 23 درصد کاهش نوسان (با معیار میانگین مربعات خطا)‌ داشته است و‌‌ چندک 0/95 بهترین عملکرد را از لحاظ بیشترین کاهش نوسان و کمترین نسبت پوشش ریسک دارد. در بازار کم نوسان نسبت بهینه پوشش ریسک در تمام چندک‌ها حداقل به میزان 58 درصد کاهش نوسان داشته است و‌‌ چندک 0/05 بهترین عملکرد را از لحاظ بیشترین کاهش نوسان و کمترین نسبت پوشش ریسک دارد. در بازار ترکیبی نیز‌‌ نسبت بهینه پوشش ریسک به میزان 21 درصد کاهش نوسان داشته است.اصالت / ارزش‌افزوده علمی: نتایج این پژوهش علاوه بر توسعه ادبیات مربوط پوشش ریسک به تمام ذی‌نفعان و استفاده‌کنندگان کمک می‌کند تا میزان توجه به موضوع پوشش ریسک را مورد ارزیابی قرار دهند. پرونده مقاله