نفت بهعنوان یکی از منابع اصلی درآمدی کشور، نقش قابل توجهی بر تحولات فضایی شهرها داشته است. بندر ماهشهر هم بهعنوان یکی از شهرهای استان خوزستان از این قاعده مستثنی نیست. از این رو به دلیل نزدیکی به معادن نفت و گاز تحت تأثیر این صنعت (صنعت نفت) قرار گرفته است. گسترش کا چکیده کامل
نفت بهعنوان یکی از منابع اصلی درآمدی کشور، نقش قابل توجهی بر تحولات فضایی شهرها داشته است. بندر ماهشهر هم بهعنوان یکی از شهرهای استان خوزستان از این قاعده مستثنی نیست. از این رو به دلیل نزدیکی به معادن نفت و گاز تحت تأثیر این صنعت (صنعت نفت) قرار گرفته است. گسترش کالبدی- فضایی بندر ماهشهر در مدتی کوتاه متأثر از استقرار حجم عظیمی از صنایع و پتروشیمی ها، سبب افزایش مهاجرپذیری و گسترش ساختوسازهای بی سابقه ای گردید. لذا مسئله اساسی پژوهش حاضر: تحلیلی بر نقش اقتصاد نفتی در تحولات فضایی بندر ماهشهر می باشد. با توجه نقش قابل توجه نفت در تحولات فضایی شهرها، این پژوهش با هدف ارزیابی روند تحولات فضایی بندر ماهشهر در ادوار مختلف انجام شده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف گذاری كاربردي است. در اين پژوهش با توجه به مطالعات طرحهای جامع و تفصیلی، عکسهای هوایی موجود و استفاده از نرم افزار هایGoogle Earth و Arc/Gis10.8 به ارزیابی روند تحولات فضایی بندر ماهشهر طی سال های 1309 تا 1401 پرداخته شد. یافته ها حاکی از آن است که نفت، نقش قابل توجهی بر تحولات فضایی بندر ماهشهر داشته است و بیشترین فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی در این شهر به دلیل وابستگی به صنعت نفت صورت گرفته است. بنابراین، سود و زیانی که از فعالیت این صنعت به دست میآید، نقش مهمی در تحولات فضایی این شهر داشته است. نتایج این پژوهش نشان داد تا سال 1309 روند تحولات فضایی بندر ماهشهر شامل بخش ماهشهر قدیم و بخش ناحیه صنعتی بوده است و این شهر طی سالهای 1364 تا 1386 با بیشترین روند تحولات فضایی در محدوده طرح تفصیلی با مساحتی برابر 04/731 هکتار و در خارج از محدوده طرح تفصیلی با مساحتی برابر 16/686 هکتار در شمال غرب، جنوب، غرب و جنوب غرب همراه بوده است.
پرونده مقاله
طرح های تفصیلی شهری مهم ترین ابزار هدایت و ساماندهی نظام مند شهرها، محسوب می شوند. علی رغم سابقه طولانی تهیه و اجرای آن ها، ارزیابی میزان تحقق پذیری اهداف طرح های تفصیلی به ندرت انجام شده است . بنابراین تحلیل و ارزیابی چنین طرحهایی برای نیل به یک برنامه ریزی و مدیری چکیده کامل
طرح های تفصیلی شهری مهم ترین ابزار هدایت و ساماندهی نظام مند شهرها، محسوب می شوند. علی رغم سابقه طولانی تهیه و اجرای آن ها، ارزیابی میزان تحقق پذیری اهداف طرح های تفصیلی به ندرت انجام شده است . بنابراین تحلیل و ارزیابی چنین طرحهایی برای نیل به یک برنامه ریزی و مدیریت پویا، مستمر، منعطف و مبتنی بر واقعیات طرح های تفصیلی شهری، گامی ضروری است. هدف پژوهش حاضر، تحلیل و ارزیابی میزان تحقق پذیری و موفقیت طرح تفصیلی منطقه 6 شیراز است، در این راستا از تلفیقی از دو روش "نتایج فرآیند طرح" و "فرآیند اجرای طرح ها و برنامه ها" جهت تدقیق معیارهای ارزیابی استفاده شده است. نتایج تحقیق علاوه بر بررسی نقاط قوت و ضعف تهیه و اجرای طرح تفصیلی در حوزه مدیریت اجرای طرح مذکور، فرآیندی از ارزیابی طرح ها را پیشنهاد می دهد که می تواند در طرح های مشابه مورد استفاده قرار گیرد.
پرونده مقاله
طرحهای تفصیلی شهری مهمترین ابزار ساماندهی نظاممند کالبدی شهرها، محسوب میشوند که در مواجه با نارساییهای کالبدی- فضایی شهرهای کشور به کار گرفته میشوند. علیرغم سابقه طولانی تهیه و اجرای آنها، ارزیابی میزان تحققپذیری اهداف و موفقیت طرحهای تفصیلی بهندرت انجامشده ا چکیده کامل
طرحهای تفصیلی شهری مهمترین ابزار ساماندهی نظاممند کالبدی شهرها، محسوب میشوند که در مواجه با نارساییهای کالبدی- فضایی شهرهای کشور به کار گرفته میشوند. علیرغم سابقه طولانی تهیه و اجرای آنها، ارزیابی میزان تحققپذیری اهداف و موفقیت طرحهای تفصیلی بهندرت انجامشده است و درنتیجه بازخورد آن در نظام برنامهریزی انعکاس چندانی نداشته است؛ بنابراین، برای نیل به یک برنامهریزی و مدیریت پویا، مستمر، منعطف و مبتنی بر واقعیات طرحهای تفصیلی شهری، ارزیابی آنها گامی ضروری است. هدف پژوهش حاضر، تحلیل و ارزیابی میزان تحققپذیری و موفقیت طرح تفصیلی منطقه 6 شهرداری شیراز است، در این راستا از تلفیق دو روش ارزیابیطرح/فرایند/نتایج1 و فرایند تهیه برنامه/ اجرای برنامه2 برای تدقیق معیارهای ارزیابی استفادهشده است. نتایج تحقیق علاوه بر بررسی نقاط قوت و ضعف تهیه و اجرای طرح تفصیلی مذکور، فرایندی از ارزیابی طرحهای تفصیلی شهری را پیشنهاد میدهد که میتواند در ارزیابی طرحهای مشابه مورداستفاده قرار گیرد.
پرونده مقاله
مقدمه و هدف پژوهش: در برنامهریزی شهری، بهینه سازی کاربری زمین بمنظور ساماندهی و خلق فضای مناسب با عملکردهای مختلف جهت دسترسی بهینه شهروندان که به خوبی مورد استفاده قرار گیرند هدف مشترک اغلب طرحهای توسعه است. هدف این مقاله نیز، بررسی وضعیت کاربری اراضی شهر زنجان و نقش ط چکیده کامل
مقدمه و هدف پژوهش: در برنامهریزی شهری، بهینه سازی کاربری زمین بمنظور ساماندهی و خلق فضای مناسب با عملکردهای مختلف جهت دسترسی بهینه شهروندان که به خوبی مورد استفاده قرار گیرند هدف مشترک اغلب طرحهای توسعه است. هدف این مقاله نیز، بررسی وضعیت کاربری اراضی شهر زنجان و نقش طرح تفصیلی در برنامهریزی و ساماندهی کاربری اراضی است.
روش پژوهش: روش پژوهش در این مقاله توصیفی-تحلیلی است. گردآوری اطلاعات با روش کتابخانه ای و میدانی انجام شد. برای تحلیل اطلاعات از رگرسیون پروبیت و ماتریس سازگاری، مطلوبیت، ظرفیت و وابستگی استفاده شد.
یافتهها: براساس رویکرد کارکرد گرایی، میزان انطباق کاربریهای شهر زنجان در طرح تفصیلی با سرانه استاندارد، پایین تر از حد نرمال است. و عملکرد طرح مذکور با توجه به مدت طولانی اجرای طرح، ضعیف بوده است.
نتیجه گیری: طبق نتایج آزمون رگرسیونی پروبیت، سرانه کاربری براساس مقدار 05/0< P برابر 073/0 است و کاربریها بعد از تهیه و اجرای طرح تفصیلی شهر زنجان به حد استاندارد نرسیده است. همچنین، طبق تحلیل ماتریس سازگاری، کاربری حریم با 99/1، حمل و نقل 60/2 و مذهبی 92/2 بیشترین سازگاری را با سایر کاربریهای شهری دارد. در ماتریس مطلوبیت، کاربری اداری، مذهبی و باغات با رتبه کاملاً سازگار تا نسبتاً سازگار متناسب با نیازهای شهر پیش بینی شده است. برای بهبود وضعیت کاربری اراضی شهر زنجان، توزیع متناسب کاربریها، تعیین شعاع عملکردی برای کاربریهای خدماتی و واگذاری طرح به مشاوران متخصص و متعهد ضروری است.
پرونده مقاله
سیاستهای طرح تفصیلی شهرسازی به مجموعهای از استراتژیها و قوانین مرتبط با برنامهریزی و توسعه شهرها اشاره دارد. این سیاستها برای بهبود کیفیت زندگی شهروندان، حفاظت از محیط زیست، افزایش بهرهوری و ایجاد یک شهرباز مطلوب تدوین میشوند. بعلاوه این سیاستها به عنوان راهنمای چکیده کامل
سیاستهای طرح تفصیلی شهرسازی به مجموعهای از استراتژیها و قوانین مرتبط با برنامهریزی و توسعه شهرها اشاره دارد. این سیاستها برای بهبود کیفیت زندگی شهروندان، حفاظت از محیط زیست، افزایش بهرهوری و ایجاد یک شهرباز مطلوب تدوین میشوند. بعلاوه این سیاستها به عنوان راهنمایی برای برنامهریزان و مسئولان شهری در تصمیمگیری در زمینه توسعه شهرها و مدیریت فضاهای شهری مورد استفاده قرار میگیرند. تحقیق و مشارکت مداوم با جامعه نیز جزء اصول اساسی در طراحی و اجرای این سیاستها است. هدف این تحقیق سیاستگذاری کارآمدی طرحهای تفصیلی با تأکید بر زیست پذیری است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و روش شناسی توصیفی - تحلیلی است. به منظور بررسی روایی محتوایی ابزار سنجش، پرسشنامه های مورد نظر در اختیار صاحبنظران و متخصصان امر در حوزه مورد نظر قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد متغیر ساختاری تنها متغیری بوده است که توانسته است تنها به صورت مستقیم بر کارآمدی و اثربخشی طرح تفصیلی تأثیر بگذارد. با توجه به نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون متغیر قانونی و اجرایی هم به صورت مستقیم و هم غیر مستقیم بر متغیر کارآمدی و اثربخشی طرح تفصیلی تأثیر گذاشته است. تأثیرات مستقیم و غیر مستقیم برای متغیر قانونی و اجرایی به ترتیب برابر با 429/0 و 201/0 است.
پرونده مقاله
گسترش شهر ها و شهرنشینی و به دنبال آن مشکلات خاص شهرنشینی تهیه و اجرای طرحهای توسعه شهری (جامع و تفصیلی) را ضروری ساخته است. نکته ای که باید در مورد این طرحها بدانیم اینکه در عمل چقدر موفق، کارآمد و قابل اجرا بوده اند. در این تحقیق به بررسی میزان تحقق پذیری کاربریهای مس چکیده کامل
گسترش شهر ها و شهرنشینی و به دنبال آن مشکلات خاص شهرنشینی تهیه و اجرای طرحهای توسعه شهری (جامع و تفصیلی) را ضروری ساخته است. نکته ای که باید در مورد این طرحها بدانیم اینکه در عمل چقدر موفق، کارآمد و قابل اجرا بوده اند. در این تحقیق به بررسی میزان تحقق پذیری کاربریهای مسکونی طرح تفصیلی (در بخشی از هسته مرکزی) شهر قزوین پرداخته شده است. روش تحقیق در این پژوهش روش توصیفی – تحلیلی بوده که اطلاعات از طریق مطالعات اسنادی، کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده است. از روش توصیفی جهت شناخت محدوده مورد مطالعه با استفاده از GIS وضع موجود و طرح تفصیلی کاربریها در محدوده مورد مطالعه تحلیل گردید. با توجه به فرضیه تحقیق به نظر می رسید که در برخی از نقاط محدوده مورد مطالعه (در طرح تفصیلی)، کاربریهای مسکونی به تجاری تغییر یافته است. مساحت کل محدوده برابر 5/115 هکتار است و مساحت کاربریهای مسکونی در طرح تفصیلی برابر 8/62 هکتار است که برابر 0.54 محدوده است. مساحت تغییر کاربری مسکونی برابر 4/4 هکتار است که بیشترین میزان تغییر کاربری به تجاری بوده با مساحتی برابر 7/2 هکتار است. بنابراین فرضیه تحقیق مورد قبول است و کاربری مسکونی در برخی نقاط محدوده به تجاری تغییر یافته است. علت این امر قرار گرفتن محدوده در قطب مرکزی شهر و وجود مراکز تجاری و سایر مراکز مهم در آن است. در نهایت پیشنهاد می گردد که راهکارهایی که باعث تحقق کاربری مسکونی در این محدوده گردیده، در سایر قسمتهای شهر هم اجرا گردد. و نیز در توزیع مراکز تجاری و سایر مراکز آموزشی،درمانی، فرهنگی و... در این بخش نسبت به سایر بخشهای شهر تعادل وجود داشته باشد تا از تمرکز در هسته اصلی کاسته شود.
پرونده مقاله
ضوابط و مقررات شهرسازی یکی از مولفههای اصلی شکلدهنده سکونتگاههای شهری است. این امر بیانگر این مطلب است که هرچه اجرای این ضوابط در امر ساخت و ساز بیشتر رعایت گردد، بستر و کالبد سکونتگاههای شهری کیفیت بیشتری پیدا نموده و به تبع آن رضایتمندی شهروندان افزایش مییابد. در چکیده کامل
ضوابط و مقررات شهرسازی یکی از مولفههای اصلی شکلدهنده سکونتگاههای شهری است. این امر بیانگر این مطلب است که هرچه اجرای این ضوابط در امر ساخت و ساز بیشتر رعایت گردد، بستر و کالبد سکونتگاههای شهری کیفیت بیشتری پیدا نموده و به تبع آن رضایتمندی شهروندان افزایش مییابد. در کلانشهرها و شهرهای کشور ما ایران، شهرداری مرجع اصلی بکارگیری ضوابط و مقررات شهرسازی میباشد. بنابر این میزان الزام شهرداریها به صدور پروانه ساختمانی منطبق با ضوابط شهرسازی، نقش اساسی در شکل گیری کالبد و بستر مناسب و مطلوب محلات شهری و ارتقای رضایتمندی شهروندان دارد. در این پژوهش با تقسیم بندی ضوابط شهرسازی به ده مولفه ضوابط ارتفاعات، ضوابط دسترسی و گذربندی، ضوابط پارکینگ، ضوابط پیش زدگی و بالکن، ضوابط کاربری، ضوابط نما وسیما و منظر شهری، ضوابط مناسب سازی معلولین، ضوابط مسیرهای پیاده، ضوابط مشرفیت و فضاهای نورگیری، ضوابط مساحت و سطح اشغال، میزان رضایتمندی شهروندان مناطق 6 و 8 و 14 اصفهان از اجرای این ضوابط بوسیله پرسشنامه و به صورت طیف لیکرت 5 گزینهای (بسیار کم=1، کم=2، متوسط=3، زیاد=4، بسیار زیاد=5) مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از آزمون تی تک نمونه نتایج نشان داد با توجه به حد متوسط پاسخ 3، سطح معناداری همه متغیرها کمتر از 05/0 بوده و میزان رضایتمندی شهروندان از اجرای ضوابط و مقررات شهرسازی در مناطق هدف پائینتر از حد نرمال بوده و در سطح مطلوبی قرار ندارد.
پرونده مقاله
با پیشرفت جوامع و گسترش شهرها، روشهای برنامهریزی شهری دیگر پاسخگوی نیازها و مشکلات شهرها نبوده و نیاز به توسعه این روشها بیشتر میشود. این تحقیق به عنوان یک تحقیق تحلیلی، به روش توصیفی، مقایسهای- تطبیقی انجام شده است. جهت جمعآوری اطلاعات از روش کتابخانهای و روش دل چکیده کامل
با پیشرفت جوامع و گسترش شهرها، روشهای برنامهریزی شهری دیگر پاسخگوی نیازها و مشکلات شهرها نبوده و نیاز به توسعه این روشها بیشتر میشود. این تحقیق به عنوان یک تحقیق تحلیلی، به روش توصیفی، مقایسهای- تطبیقی انجام شده است. جهت جمعآوری اطلاعات از روش کتابخانهای و روش دلفی و ابزارهای مشاهده، مطالعات میدانی، پرسشنامه متخصصان استفاده شده است. بررسیها نشان داد که روند توسعه برنامهریزی شهری در شهر ارومیه از کشور تبعیت میکند و از نظر تنوع و سلسله مراتب طرحهای تهیه شده، در تمامی سطوح اقدام به تهیه برنامه شده است. همچنین با وجود اینکه در بسیاری از موارد برنامههای تهیه شده از برنامههای فرادست خود تبعیت میکنند، ولی این تبعیت در برخی موارد با نقایصی مواجه است. از سوی دیگر بررسیها نشان داد با وجود اینکه برنامهریزی شهری در طول چند دهه اخیر از نظر تهیه برنامههای مختلف پیشرفت داشته است، ولی به دلیل عدم دقت و تمرکز کافی در بررسی نیازها، مسائل و مشکلات شهر، این برنامهها نتوانستهاند به اندازه کافی مؤثر واقع شوند.
پرونده مقاله
به دنبال اصلاحات اراضی در دهه 40 شمسی و رشد جمعیت و به تبع آن رشد شهرها، شهرها شاهد رشد فراوانی در زمینه شهرسازی شدند وبه همین دلیل طرح های جامع شهری تهیه و تصویب شدند. اما از آنجایی که این طرح ها به دلیل عدم پرداختن دقیق و صحیح به مشکلات شهری، توانایی لازم را برای حل ا چکیده کامل
به دنبال اصلاحات اراضی در دهه 40 شمسی و رشد جمعیت و به تبع آن رشد شهرها، شهرها شاهد رشد فراوانی در زمینه شهرسازی شدند وبه همین دلیل طرح های جامع شهری تهیه و تصویب شدند. اما از آنجایی که این طرح ها به دلیل عدم پرداختن دقیق و صحیح به مشکلات شهری، توانایی لازم را برای حل این مشکلات نداشتند در نتیجه در دهه 50 طرح های تفصیلی تهیه و تصویب شدند. طرح تفصیلی شهری بیشتر به منظورترویج ضوابط شهرسازی،کنترل توسعه شهرها و هماهنگ سازی بخش های مختلف شهر تهیه می شود. ناکارآمدی طرح های توسعه شهری از جمله طرح های تفصیلی شهرها با واقعیت های موجود در جامعه در قالب پدیده های اجتماعی در شهرها بروز می کند. یکی از این معضلات تغییرات کاربری اراضی شهرهاست که برخلاف ضوابط و مقررات طرح های تفصیلی به صورت قانونی و غیرقانونی در شهرها شکل گرفته است. حاصل این تغییرات به وجود آمدن عدم تعادل در خدمات شهری و نزول مستمر کیفیت محیط شهرهاست. این نشان از عدم توانایی طرح تفصیلی در پیشبرد توسعه بر اساس برنامه ریزی موجود است. در این تحقیق سعی شده است که از طریق بررسی های کتابخانه ای، توزیع پرسشنامه بین جامعه هدف، موارد تغییرات صورت گرفته در کاربری های مصوب شهرهمدان(منطقه یک) در فاصله سال های 1381 تا 1391 و علل آنها با استفاده از نرم افزارهای spss و ARC GIS , AUTO CAD مشخص گردد. در بررسی علل تغییر کاربری اراضی شهرها بیشترین سهم متعلق به عوامل اقتصادی و قانونی است که به موضوع عدم وجود منابع پایدار درآمدی در شهرداری ها و فقدان عوامل قوی ضمانت اجرایی در قوانین و مقررات شهرسازی مرتبط است.
پرونده مقاله
مقدمه: امروزه طرحهای توسعهی شهری متعددی در راستای غلبه بر مشکلات و دستیابی به توسعه و پایداری شهرها تهیه و اجرا میگردد. طرحهایی که به نظر در محتوا و اجرا دارای مشکلات متعددی هستند و ضروری است با ارزیابی کمی-کیفی و شناسایی نقاط ضعف این طرحها به ارائهی طرحهایی واق چکیده کامل
مقدمه: امروزه طرحهای توسعهی شهری متعددی در راستای غلبه بر مشکلات و دستیابی به توسعه و پایداری شهرها تهیه و اجرا میگردد. طرحهایی که به نظر در محتوا و اجرا دارای مشکلات متعددی هستند و ضروری است با ارزیابی کمی-کیفی و شناسایی نقاط ضعف این طرحها به ارائهی طرحهایی واقعگرایانه، منعطف و اجرایی مبادرت نمود. هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر، ارزیابی طرح تفصیلی شهر اردبیل بر اساس روش تلفیقی است.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نوع کاربری و به روش توصیفی ـ تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش 10نفر از کارشناسان و مدیران مناطق شهری اردبیل و همچنین اعضای شورای این شهر است که با استفاده از روش گلوله برفی انتخاب شدهاند. روش اصلی این پژوهش تلفیق روش فرایند تهیه و اجرای برنامه و طرح/فرایند/نتایج است که در راستای آن از مدلهای PLS و SSIMو PESTLE استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش شهر اردبیل است. یافتهها و بحث: یافتههای پژوهش نشان میدهد که در معیار انطباق ضعف مدیریتی، عدم سازماندهی صحیح و عدم تخصیص بودجه کافی توسط دولت از دلایل عدم تحقق سرانه کاربریها است.در معیار انسجام درونی ایجاد پارکینگ در میادین مرکزی شهر و در اطراف منطقه مرکزی شهر بیشترین تاثیر و جلوگیری از رشد افقی شهر کمترین تاثیر را دارد. در معیار ارتباط هم اهداف بیستگانه طرح بیشتر در راستای اهداف جمعیتی و اجتماعی بوده و بخشی از آن به سوءمدیریت مربوط است. در معیار انسجام بیرونی با توجه به تحقیقات انجام شده اکثر تراکمهای پیشنهادی محقق نشده است. معیار منابع مالی و انسانی نیز با توجه به شرایط ناپایدار اقتصادی شهرداری اردبیل، موفق نبوده است. عدم موفقیت معیار مشارکت در اجرای طرح و برنامهریزی به علت اعتقاد برخی متخصصان به عدم دخالت مردم در طرح به دلیل نداشتن تخصص و مهارت علمی است. در ارتباط با معیار کاربست برنامه میتوان گفت که این معیار به هیچ عنوان محقق نشده است و معضلات سیما و منظر شهری اردبیل از پیامدهای آن بوده است. نتایج: نتایج تحقیق کمبود قدرت مدیریتی را در طی تهیه و اجرای طرح تفصیلی نشان میدهد.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد