وقوع رشد شهری و پیامدهایش بسیار گسترده است، در این راستا، با مروری بر مفاهیم نظری، مولفه های موثر بر رشد شهری تدوین شد، تا به عنوان چارچوب مناسب برای بررسی عوامل موثر بر رشد شهر بجنورد مورد استفاده قرار گیرد. سپس به کمکGIS و توابع مربوطه لایه های قابل سنجش به صورت کمی ا چکیده کامل
وقوع رشد شهری و پیامدهایش بسیار گسترده است، در این راستا، با مروری بر مفاهیم نظری، مولفه های موثر بر رشد شهری تدوین شد، تا به عنوان چارچوب مناسب برای بررسی عوامل موثر بر رشد شهر بجنورد مورد استفاده قرار گیرد. سپس به کمکGIS و توابع مربوطه لایه های قابل سنجش به صورت کمی ارزش گذاری شد. که می توان ازمهمترین این عوامل، تراکم جمعیت، تراکم راهها و ... اشاره داشت. در ادامه از میان روش های مختلف، با توجه به اینکه روش F’ANP به دلیل استفاده از قابلیت های تحلیل عاملی در تبدیل موضوع به ابعاد مشخص و معین کردن رابطه بین ابعاد و شاخص ها، کلیه قابلیت های روش تحلیل عاملی را حفظ می نماید. نتایج بررسی نشان داد که تمایل به خانه های تک خانواری و زمین بزرگ مقیاس، تراکم راهها، تراکم خالص جمعیت و ... به ترتیب مهمترین عوامل موثر در رشد شهر بجنورد بوده اند.
پرونده مقاله
توسعه شتابان جوامع انسانی آن ها را با مشکلات زیادی از جمله مسایل زیست محیطی مواجه نموده است. یکی از این مشکلات زیست محیطی، پدیده جزایر حرارتی شهری به معنای افزایش دمای نقاط شهری نسبت به پیرامونشان می باشد. این پدیده مشکلات زیادی از قبیل گرمازدگی، کاهش کیفیت منابع آب، ا چکیده کامل
توسعه شتابان جوامع انسانی آن ها را با مشکلات زیادی از جمله مسایل زیست محیطی مواجه نموده است. یکی از این مشکلات زیست محیطی، پدیده جزایر حرارتی شهری به معنای افزایش دمای نقاط شهری نسبت به پیرامونشان می باشد. این پدیده مشکلات زیادی از قبیل گرمازدگی، کاهش کیفیت منابع آب، افزایش آلودگی هوا و مصرف انرژی و .... را برای شهرها و ساکنانشان به وجود آورده است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی با روش توصیفی برپایه فن پیمایشی انجام شده است. هدف از پژوهش، بررسی وجود پدیده جزایر حرارتی در شهر بجنورد و ارایه پیشنهادهایی برای کاربست راهکارهای منطبق با توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی بوده است. بدین ترتیب در گام نخست بر پایه تحلیل اطلاعات مربوط به دما بین سال های 1382 تا 1394، در داخل و پیرامون شهر، سعی در اثبات پدیده جزایر حرارتی در شهر بجنورد شده است. از آنجا که علت اصلی ایجاد جزایر حرارتی شهری تغییر در پوشش زمین در نقاط شهری و نحوه ساخت و ساز بشر می باشد و با توجه به این که الگوی توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی (TOD) در پی برقراری تعادل بین نظام کاربری زمین با نحوه استفاده از زمین و حمل و نقل عمومی است، به نظر می رسد بتوان با تعدیل راهکارهای اجرای توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی، در راستای کاهش اثرات جزایر حرارتی شهری گام برداشت. یافته ها نشان می دهند که در شهر بجنورد پدیده جزایر حرارتی وجود دارد. پیشنهاد تحقیق کاربست راهکارهای الگویTOD در راستای کاهش اثرات جزایر حرارتی در شهرها (شهر بجنورد) است.
پرونده مقاله
چکیده شهر بجنورد از سال های اوایل دهۀ پنجاه، رشد شتابان خود را آغاز نموده و دگرگونی های همه جانبههای را از سرگذرانده است که شناخت ماهیت، ابعاد و آثار آن واجد اهمیت است. درباره منشأ، روند و پیامدهای این تحولات و توضیح عوامل خاص و عام مؤثر بر آن، بررسیهایی انجام شده است چکیده کامل
چکیده شهر بجنورد از سال های اوایل دهۀ پنجاه، رشد شتابان خود را آغاز نموده و دگرگونی های همه جانبههای را از سرگذرانده است که شناخت ماهیت، ابعاد و آثار آن واجد اهمیت است. درباره منشأ، روند و پیامدهای این تحولات و توضیح عوامل خاص و عام مؤثر بر آن، بررسیهایی انجام شده است. ماهیت عوامل و فرآیندهای مؤثر در دگرگونیهای شهر بجنورد ایجاب میکند که گسترش آن در فاصلۀ سالهای مورد بحث(1345 تا 1395) شناسایی شوند. تحقیق حاضر بر پایۀ این ایده انجام شده که "با اینکه نقش عوامل و فرایندهای عام مؤثر در تحولات شهری در ایران انکاناپذیر است، لیکن تحولات فضایی شهرها به طور خاص عمدتاً بازتاب نیروها و مقتضیات محلی بوده است". با توجه به ماهیت مسئله و اینکه قلمرو تحقیق کل شهر بجنورد بوده، تحقیق از نوع پس کاوی و به شیوۀ فراتحلیل و براساس دادههای رسمی و ثانویه انجام شده است. نتایج تحقیق حاکی از این است که عوامل محلی خاص بجنورد از جمله: انتخاب شهر به عنوان مرکز سیاسی- اداری استان خراسان شمالی، مهاجرپذیری و رشد سریع جمعیت، افزایش محدودۀ طرح جامع مصوب، واگذاری اراضی دولتی، تفاوت قیمت اراضی در بخشهای مختلف شهر، سیاست ایجاد مسکن مهر، ادغام کانونهای روستایی و سکونتگاههای حاشیه نشین (غیررسمی) در پیکرۀ شهر، فرسودگی هستۀ درونی شهر و کاهش جمعیت بخش مرکزی به نفع بافت های پیرامونی و...، تحولات این شهر را رقم زده است.
پرونده مقاله
چکیده
شهرنشینی با تغییر شکل طبیعی زمین میتواند دمای سطح زمین (LST) را در مقیاس جهانی تحت تأثیر قرار دهد. کاهش پیامدهای تغییرات اقلیمی، مستلزم تدوین یک برنامه منسجم مدیریت کاربری برای محدود نمودن گسترش بیبرنامه و افزایش فضای سبز شهری است. هدف این مطالعه بررسی چگونگی چکیده کامل
چکیده
شهرنشینی با تغییر شکل طبیعی زمین میتواند دمای سطح زمین (LST) را در مقیاس جهانی تحت تأثیر قرار دهد. کاهش پیامدهای تغییرات اقلیمی، مستلزم تدوین یک برنامه منسجم مدیریت کاربری برای محدود نمودن گسترش بیبرنامه و افزایش فضای سبز شهری است. هدف این مطالعه بررسی چگونگی تأثیر ویژگیها و الگوی فضایی مناطق شهری و محیط اطراف آن بر دمای سطح زمین در شهر بجنورد است. برای این منظور، از الگوریتم پنجره مجزا (SWA) برای بازیابی دمای سطح زمین با استفاده از دادههای لندست 8 سال 2021 استفاده شد. بر اساس نتایج، مراکز اصلی انتشار گرمای بالا در مناطق شهری مانند تأسیسات عمومی، پارکینگ خودروها و مناطق صنعتی، دمای سطح زمین بالاتری (بیش از 38 درجه سانتیگراد) نسبت به فضاهای سبز شهری (کمتر از 36 درجه سانتیگراد) دارند. در این مطالعه تفاوت بین دمای سطح زمین در روز و شب با استفاده از دمای شبانه سطح زمین مادیس آشکار شد. همچنین نتایج خودهمبستگی فضایی تضاد در رفتارهای دمای سطح زمین بافت شهری و حومه شهر در مناطق نیمهخشک را نشان می دهد. وجود نقاط گرم در سطوح نفوذپذیر مانند زمینهای کشاورزی و نقاط سرد در مناطق غیرقابل نفوذ نشان دهنده اثر معکوس جزایر حرارتی شهری در این مناطق است. درک تعاملات پیچیده کاربریهای شهری و دمای سطح زمین با در نظر گرفتن الگوهای آب و هوای منطقهای میتواند به مدیران و برنامه ریزان شهری در بهبود کیفیت زندگی در مناطق شهری کمک کند.
پرونده مقاله
مسکن از نیازهای اولیه انسان بشمار می آید و دولتها اقدامات و برنامه ریزی جامعی برای تامین مسکن طبقات کم درآمد انجام داده اند. در کشور ما، دولت سیاست احداث مسکن مهر را در پیش گرفته است. شاخص های اجتماعی مسکن از مهم ترین ابزارهای شناخت ابعاد مختلف مسکن است. هدف این پژوهش ب چکیده کامل
مسکن از نیازهای اولیه انسان بشمار می آید و دولتها اقدامات و برنامه ریزی جامعی برای تامین مسکن طبقات کم درآمد انجام داده اند. در کشور ما، دولت سیاست احداث مسکن مهر را در پیش گرفته است. شاخص های اجتماعی مسکن از مهم ترین ابزارهای شناخت ابعاد مختلف مسکن است. هدف این پژوهش بررسی شاخص های اجتماعی طرح مسکن مهر در شهر بجنورد می باشد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و نوع تحقیق کاربردی است. جامعه آماری ساکنان مسکن مهر شهربجنورد به تعداد 383 خانوار و برای تجزیه و تحلیل از نرم افزار spss و شاخص رضایتمندی هال، ین وتن استفاده گردیده است. یافته های تحقیق نشان می دهد طرح مسکن مهر در بهبود شاخص های اجتماعی و تامین مسکن اقشار کم درآمد شهر بجنورد موفق نبودهاست.
پرونده مقاله
آموزش بهعنوان رکن ترقی و پیشرفت هر کشوری محسوب میشود و معلم در این ساختار نقش اساسی دارد و از همین روست که ارتقاء عملکرد معلمان موضوعی حائز اهمیت است. پژوهش حاضر با هدف ارائه مدلی برای ارتقاء سطح عملکرد شغلی معلمان بر اساس عدالت آموزشی اجرا شده است. این پژوهش به از رو چکیده کامل
آموزش بهعنوان رکن ترقی و پیشرفت هر کشوری محسوب میشود و معلم در این ساختار نقش اساسی دارد و از همین روست که ارتقاء عملکرد معلمان موضوعی حائز اهمیت است. پژوهش حاضر با هدف ارائه مدلی برای ارتقاء سطح عملکرد شغلی معلمان بر اساس عدالت آموزشی اجرا شده است. این پژوهش به از روش آمیخته کمی و کیفی اجرا شده است؛ در بخش کیفی به روش تئوری داده بنیاد و با استفاده از نظرات 14 نفر از خبرگان علمی و اجرایی در حوزه مدیریت آموزشی و کارشناسان خبره آموزش ابتدائی، مؤلفه و شاخصهای مدل شناسایی و مدل فرضی پژوهش ترسیم گردیده است. بخش کمی به روش توصیفی اجرا شده و بهصورت پیمایشی و با استفاده یک پرسشنامه محقق ساخته، دادههای مورد نیاز از بین 200 نفر از معلمان دوره ابتدائی شهر بجنورد بهعنوان جامعه آماری جمعآوری و با استفاده از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرمافزار AMOS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که عدالت آموزشی بر عملکرد شغلی معلمان تأثیر مثبت و معنیداری دارد و مدل به دست آماده یک مدل با برازش و درجه تناسب مورد قبول میباشد.
پرونده مقاله
چکیده شهر بجنورد از سال های اوایل دهۀ پنجاه، رشد شتابان خود را آغاز نموده و دگرگونی های همه جانبههای را از سرگذرانده است که شناخت ماهیت، ابعاد و آثار آن واجد اهمیت است. درباره منشأ، روند و پیامدهای این تحولات و توضیح عوامل خاص و عام مؤثر بر آن، بررسیهایی انجام شده است چکیده کامل
چکیده شهر بجنورد از سال های اوایل دهۀ پنجاه، رشد شتابان خود را آغاز نموده و دگرگونی های همه جانبههای را از سرگذرانده است که شناخت ماهیت، ابعاد و آثار آن واجد اهمیت است. درباره منشأ، روند و پیامدهای این تحولات و توضیح عوامل خاص و عام مؤثر بر آن، بررسیهایی انجام شده است. ماهیت عوامل و فرآیندهای مؤثر در دگرگونیهای شهر بجنورد ایجاب میکند که گسترش آن در فاصلۀ سالهای مورد بحث(1345 تا 1395) شناسایی شوند. تحقیق حاضر بر پایۀ این ایده انجام شده که "با اینکه نقش عوامل و فرایندهای عام مؤثر در تحولات شهری در ایران انکاناپذیر است، لیکن تحولات فضایی شهرها به طور خاص عمدتاً بازتاب نیروها و مقتضیات محلی بوده است". با توجه به ماهیت مسئله و اینکه قلمرو تحقیق کل شهر بجنورد بوده، تحقیق از نوع پس کاوی و به شیوۀ فراتحلیل و براساس دادههای رسمی و ثانویه انجام شده است. نتایج تحقیق حاکی از این است که عوامل محلی خاص بجنورد از جمله: انتخاب شهر به عنوان مرکز سیاسی- اداری استان خراسان شمالی، مهاجرپذیری و رشد سریع جمعیت، افزایش محدودۀ طرح جامع مصوب، واگذاری اراضی دولتی، تفاوت قیمت اراضی در بخشهای مختلف شهر، سیاست ایجاد مسکن مهر، ادغام کانونهای روستایی و سکونتگاههای حاشیه نشین (غیررسمی) در پیکرۀ شهر، فرسودگی هستۀ درونی شهر و کاهش جمعیت بخش مرکزی به نفع بافت های پیرامونی و...، تحولات این شهر را رقم زده است.
پرونده مقاله
مقدمه: تا پیش از این هرگز بشر تا این میزان با انباشتی از بحران های متعدد در شهرها مواجه نبوده است. از این رو توجه ویژه به شهرها به طور عام و مفهوم زیست پذیری شهری به طور خاص در جهان و ایران لازم به نظر می رسد.هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی نیروهای پیشران اثرگذار بر زیست چکیده کامل
مقدمه: تا پیش از این هرگز بشر تا این میزان با انباشتی از بحران های متعدد در شهرها مواجه نبوده است. از این رو توجه ویژه به شهرها به طور عام و مفهوم زیست پذیری شهری به طور خاص در جهان و ایران لازم به نظر می رسد.هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی نیروهای پیشران اثرگذار بر زیست پذیری شهری تدوین شده است.روششناسی تحقیق: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش، ترکیبی است. جهت گرداوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه متخصصین) بهره گرفته شده است. در رابطه با شناسایی پیشران های تاثیرگذار ، 20 نفر از متخصص در زیست پذیری شهری به عنوان نمونه انتخاب شدند. شاخص های مورد بررسی در این تحقیق شش بعد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، خدماتی و زیرساختی، مدیریت شهری و تاریخی در قالب 24 متغیر مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل تاثیر متقابل در نرم افزار Micmac انجام شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: در این تحقیق بخش مرکزی شهر بجنورد، مرکز استان خراسان شمالی به عنوان نمونه مطالعاتی انتخاب شده است.یافته ها: بر اساس بررسی های پژوهش، متغیرهای امکانات حمل و نقل، دسترسی مطلوب، نشانه ها و نمادهای تاریخی، درآمد مکفی ساکنان، حفظ نشانه ها و نمادهای تاریخی، مدیریت بافت های فرسوده و تنوع فرصت های شغلی دارای بیشترین تاثیرگذاری و کمترین وابستگی هستند. از این رو مورد توجه قرار دادن پیشران های زیست پذیری و مطالعه و بررسی های تکمیلی در این مهم ، نقش به سزایی در بهبود و ارتقای زیست پذیری شهری در وضع حاضر شهر و بهبود عملکرد و شرایط زیست بخش مرکزی شهر بجنورد نه تنها در زمان حاضر بلکه در آینده نیز خواهد داشت.نتایج: با توجه به نتایج بدست آمده در زمینه پیشران های زیست پذیری بخش مرکزی شهر بجنورد، سرمایه گذاری و مطالعه و تحقیق در امکانات حمل و نقل عمومی و بهبود عملکرد پیاده راه های شهری می تواند نقش بسزایی در ارتقای زیست پذیری این بخش داشته باشد.
پرونده مقاله
برنامه ریزی سلامت شهری، فرآیندی آگاهانه برای تأمین سلامت و تندرستی کامل جسمی، روانی و اجتماعی همه ساکنین شهر از طریق تعیین سیاستهای سلامت محور، نظام مناسب برنامهریزی سلامت شهری، بهبود تعیینکنندههای اجتماعی، اقتصادی و محیط فیزیکی شهر است. هدف اصلی برنامهریزی سلامت ش چکیده کامل
برنامه ریزی سلامت شهری، فرآیندی آگاهانه برای تأمین سلامت و تندرستی کامل جسمی، روانی و اجتماعی همه ساکنین شهر از طریق تعیین سیاستهای سلامت محور، نظام مناسب برنامهریزی سلامت شهری، بهبود تعیینکنندههای اجتماعی، اقتصادی و محیط فیزیکی شهر است. هدف اصلی برنامهریزی سلامت شهری دستیابی عادلانه همه ساکنین به سلامت کامل جسمی، روانی و اجتماعی و همچنین دستیابی عادلانه به تعیینکنندههای سلامت شهری میباشد. دراین پژوهش به طور نظری و تجربی، عدالت در سلامت شهری، ابعاد، متغیرها و شاخصهای آن بررسی گردید. پژوهش حاضر از جمله پژوهشهای کاربردی-توسعهای (از نظر هدف)، توصیفی-تحلیلی (از نظر ماهیت و روش انجام) و کمی (از نظر روش گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها) میباشد. این پژوهش دو هدف اصلی را دنبال میکند: 1- شناخت جامع ابعاد، متغیرها و شاخصهای عدالت در سلامت شهری و 2- آزمون تجربی این شاخصها در شهر بجنورد. برای گردآوری اطلاعات مربوط به هدف اول، از روش کتابخانهای و برای گردآوری اطلاعات مربوط به هدف دوم، از روش کتابخانهای و پیمایشی استفاده شد. تجزیه و تحلیل و نمایش دادهها نیز با مدلهای AHP، Electre و نرمافزار Arc map انجام شده است. طبق نتایج نظری، شاخصهای عدالت در سلامت شهری به دو گروه شاخصهای تعیینکننده و شاخصهای پیامد تقسیم شدند، هر یک ازین دو گروه دارای ابعاد، متغیرها و شاخصهایی هستند که در متن مقاله آورده شده است. طبق نتایج تجربی، شاخصهای تعیینکننده عدالت در سلامت شهری در محلههای مختلف شهر بجنورد دارای تفاوت بسیار زیاد هستند. به عبارت دیگر، افراد در محلههای مختلف شهر بجنورد دسترسی ناعادلانهای به تعیینکنندههای سلامت شهری دارند.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد