• فهرست مقالات سینمای ایران

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تحلیل بازنمایی فرهنگ اقتصادی در سینمای ایران؛ مورد مطالعه: پرفروش ترین فیلم های سال های 86 تا 96
        هادی غیاثی محمدرضا برزویی سجاد رجبی
        سینما پدیده ای چندوجهی است و بر فرهنگ عمومی در بخش های مختلف مانند فرهنگ سیاسی، فرهنگ اجتماعی و ... تاثیر گذار است. یکی از حوزه هایی که کمتر به ارتباط سینما با آن به صورت علمی پرداخته می شود فرهنگ اقتصادی است. سینما با فرهنگ اقتصادی رابطه ای تگاتنگ دارد. همان طور که به چکیده کامل
        سینما پدیده ای چندوجهی است و بر فرهنگ عمومی در بخش های مختلف مانند فرهنگ سیاسی، فرهنگ اجتماعی و ... تاثیر گذار است. یکی از حوزه هایی که کمتر به ارتباط سینما با آن به صورت علمی پرداخته می شود فرهنگ اقتصادی است. سینما با فرهنگ اقتصادی رابطه ای تگاتنگ دارد. همان طور که به نسبت زیادی متکی به ذائقه سرمایه گذاری اقتصادی در زمینه های تولید، عرضه و نمایش می باشد، خود نیز با بازنمایی مفاهیم مختلف، در ذائقه سازی و تغییر فرهنگ اقتصادی مردم و نخبگان نقش آفرینی می کند. موضوع این نوشتار بررسی این بازنمایی در سینمای ایران است. این پژوهـش به دنبال پاسخ به این سوال است که در یک دهه اخیر، بازنمایی مفاهیم فرهنگ اقتصادی در سینمای ایران چگونه بوده است و جهت دستیابی به پاسخ آن، 27 فیلم را در سال های 86 تا 96 با روش تحلیل مـحتوای کیفی مورد بررسی قرار می دهد. بر اساس یافته های این پژوهش، در مجموع 113 مضمون مربوط به فرهنگ اقتصادی در این 27 فیلم بازنمایی شده است. چهار مسئله کسب و کار‌های حرام، اشتغال و بیکاری، تجمل گرایی و وضع اقتصادی بد طبقه متوسط در میان مفاهیم بازنمایی شده، به میزان بیشتری توسط فیلم ها برساخت شده است. بازنمایی مقولات فرهنگ اقتصادی در فیلم ها، بیشتر در راستای ذائقه سازی منفی از راه های مختلف تحقق یافته است. برساخت ضد ارزش ها و ضدهنجارها، بازنمایی پررنگ و پرحجم از مشکلات طبقه متوسط و به رخ کشیدن فرهنگ اقتصادی طبقه مرفه از جمله این موارد است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - طراحی مدل اکوسیستم ارتقاء کارآفرینی در سینمای ایران
        محسن بیگ‌آقا علیرضا شیروانی مجتبی خزائی
        مقدمه و هدف پژوهش: تحقیق حاضر در پی طراحی اکوسیستم کارآفرینی و شناخت عناصر اکوسیستم و ویژگی‌های آن جهت ارتقاء سینمای ایران است. عناصر این اکوسیستم عبارتند از: دولت، رهبران عرصه فرهنگی، منابع سرمایه‌ای، انجمن‌های غیرانتفاعی، نهادهای آموزشی، کارآفرینان داخل کشور و پیوند آ چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: تحقیق حاضر در پی طراحی اکوسیستم کارآفرینی و شناخت عناصر اکوسیستم و ویژگی‌های آن جهت ارتقاء سینمای ایران است. عناصر این اکوسیستم عبارتند از: دولت، رهبران عرصه فرهنگی، منابع سرمایه‌ای، انجمن‌های غیرانتفاعی، نهادهای آموزشی، کارآفرینان داخل کشور و پیوند آنها با کارآفرینان خارج از کشور. هریک از این عناصر به‌نحوی مطرح شده‌اند که به ویژگی‌ها و ابعاد استفاده نشده نهفته در کارآفرینی جنبش و تحرک بخشند و موجب ارتقاء سطح کارآفرینی در سینمای ایران شوند. هدف کلی تحقیق عبارت است از ارائه رهنمود به مدیریت فرهنگی کشور در عرصه سینما جهت دستیابی به الگوی صحیحی جهت تولید آثار پرمخاطب فرهنگی در ایران از طریق بررسی مولفه‌های تحقیق. روش پژوهش: روش تحقیق از نوع تحقیق‌های ترکیبی، در قالب شیوه‌های کیفی و کمی، با استفاده از روش‌های کتابخانه‌ای، پژوهش؛ مصاحبه و پرسشنامه به منظور گردآوری داده‌های موردنیاز برای آزمون مدل تحقیق و پاسخ به سوالات پژوهش است. یافته‌ها: تمامی سازه‌های مستقل تحقیق بر سازه وابسته کارآفرینی تاثیر مثبت می‌گذارند. بیشترین تاثیر بر روی سازه کارآفرینی از نظر وزن تک تک گویه‌ها، توسط سازه منابع سرمایه‌ای و کمترین تاثیر توسط سازه گروه‌های پیوند دهنده داخل و خارج کشوراعمال می‌شود. نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان‌دهنده اشتیاق اهالی سینما برای ورود نیروهای جوان به بدنه سینما، تمایل بدنه سینما به بیرون آمدن از تصدی دولت، ترغیب جوانان و پرورش ایده‌های کارآفرینانه در حوزه سینما نیاز به ترسیم نقشه راه منسجم و طراحی چشم‌انداز بلندمدت سینما است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - زیبایی شناسی سینمای ایران بر اساس مضمون «غربت آگاهی» اشراقی موارد مطالعه فیلم های «سیاوش در تخت جمشید» و «آتش سبز»
        نریمان خلیلی انشاء الله رحمتی محمد عارف
        زیبایی شناسی سینمای ایران با تکیه بر غربت آگاهی اشراقی ذیل عنوان سینمای مثال نگار، مسأله ی این مقاله است مفهوم غربت آگاهی به معنای یادآور شدن انسان به غربت خویش در اثر چیست؟ فرا روی به عالم بالا در هنر سنتی، آغاز تأمل ما در پیوند زیبایی شناسی اشراقی با سینما محسوب می شو چکیده کامل
        زیبایی شناسی سینمای ایران با تکیه بر غربت آگاهی اشراقی ذیل عنوان سینمای مثال نگار، مسأله ی این مقاله است مفهوم غربت آگاهی به معنای یادآور شدن انسان به غربت خویش در اثر چیست؟ فرا روی به عالم بالا در هنر سنتی، آغاز تأمل ما در پیوند زیبایی شناسی اشراقی با سینما محسوب می شود. با رویکرد ابژکتیو زیبایی شناختیِ شیخ اشراق و صدور زیبایی از نورالانوار به عالم و انسانِ محصور شده در غربت غربی تحت تدبیر ارباب انواع، می توان به تحلیل فیلم های مثال نگار در سینمای ایران پرداخت. در این نوشتار مضمون غربت آگاهی در سینمای ایران با رجوع به رساله های تمثیلی شیخ اشراق با ملازمت تأویل و پدیدارشناسی هانری کربن بررسی شده است. بر مبنای هبوط و معرفت شناسی اشراقی در روایت شناسی فیلم هایی با مضمون غربت آگاهی مشخص گردید، در وحدت سه وجهی حکایت (راوی، روایت و مروی)، راوی هم فاعل حماسه است هم موضوع و مفعول. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - تحلیل جامعه‌شناختی روند شکل‌گیری و تحول جریان موج نو سینمای ایران (1357– 1348)
        علی صادقی فیروز راد
        تحقیق حاضر با اتخاذ رویکرد بازتاب درپی این است که مشخص کند بین شرایط و زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و نیز جریان روشنفکری ایران بعد از اصلاحات ارضی از یک سو و از سویی دیگر فیلم‌های موج نو سینمای ایران چه رابطه‌ای وجود دارد. این تحقیق کیفی با به کارگیری تکنیک چکیده کامل
        تحقیق حاضر با اتخاذ رویکرد بازتاب درپی این است که مشخص کند بین شرایط و زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و نیز جریان روشنفکری ایران بعد از اصلاحات ارضی از یک سو و از سویی دیگر فیلم‌های موج نو سینمای ایران چه رابطه‌ای وجود دارد. این تحقیق کیفی با به کارگیری تکنیک تحلیل نشانه شناختی به مطالعه این فیلم ها پرداخته است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌ دهدکه تحولاتی که در عرصه‌های ذکر شده جامعه ایران را تحت تاثیر قرار داده بود به طور مثبت یا منفی در فیلم‌های مورد مطالعه انعکاس داشته است. از جمله این تحولات می توان به موارد زیر اشاره کرد: تغییر ساختار اجتماعی در نتیجه مهاجرت به شهر ها، تغییر نقش اجتماعی زنان و حضور اجتماعی آن ها، تقابل سنت و مدرنیته، تغییر نظام اقتصادی بعد از اصلاحات ارضی، اقتصاد تک محصولی و وابستگی به نفت، رواج مناسبات سرمایه دارانه، رشد مصرف گرایی، فساد و ناکارآمدی حاکم بر حکومت، جو نارضایتی و بی اعتمادی عمومی، بوجود آمدن حرکات چریکی، غرب گرایی یا غربزدگی، ورود عناصر فرهنگی جدید، فقر فرهنگی، نقش اجتماعی مذهب، نفی غرب گرایی، بازگشت به خویشتن، تعریف جدید از دین، نقش اجتماعی روشنفکران، تقدیس مبارزه، انتقاد از روشنفکران به خاطر بی عملی و تسلیم شدگی و ... . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - نقش اسطوره و جنسیت (نقش زن) در سینمای بهرام بیضایی
        اکبر شامیان ساروکلایی مریم افشار
        ساختار و کارکرد اسطوره در آثار بهرام بیضایی گاه دگرگونی‌هایی می‌یابد. نمونه آن، تغییر کلیشه قهرمان در برخی فیلم‌های او است. اسطوره قهرمان و سفر او، همواره مورد توجه اسطوره‌شناسان بوده است؛ براساس دیدگاه و الگوی جوزف کمبل، قهرمان مرد مراحل دهگانه‌ای را در سفر رو به کمال چکیده کامل
        ساختار و کارکرد اسطوره در آثار بهرام بیضایی گاه دگرگونی‌هایی می‌یابد. نمونه آن، تغییر کلیشه قهرمان در برخی فیلم‌های او است. اسطوره قهرمان و سفر او، همواره مورد توجه اسطوره‌شناسان بوده است؛ براساس دیدگاه و الگوی جوزف کمبل، قهرمان مرد مراحل دهگانه‌ای را در سفر رو به کمال خود طی می‌کند. اما، بیضایی با تنزل قهرمانان مرد و توجه به نقش‌آفرینی قهرمانان زن، به تغییر کارکردهای سنتی این اسطوره متناسب با اوضاع زمانه دست زده است. رعنا در فیلم غریبه و مه، زن آسیابان در مرگ یزدگرد، تارا در چریکه تارا، خانم بزرگ و ماهرخ در مسافران و گلرخ در سگ‌کشی، ضمن سفر پیش رویشان، با دانایی، آزمون و نجات‌بخشی به قهرمان اسطوره‌ای بدل شده‌اند. این امر به پررنگ شدن نقش اسطوره و جنسیت در سینمای او انجامیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - مفاهیم فمینیستی در ده فیلم پر فروش سال ٨۷ سینمای ایران و تاثیر آن بر مخاطبان
        شیوا پژوهش فر حسین غیاثی
        مقاله حاضر می‌کوشد نشان دهد هنگامی که تماشاگر ایرانی به تماشای فیلم ایرانی می‌نشیند چگونه مباحث و مفاهیم موجود در فیلم‌ها درباره‌ی فمینیست را درک می‌کند و چگونه مفاهیم مربوط به زنان توسط تماشاگران تجزیه و تحلیل می‌شود. آیا تماشای این فیلم‌ها باعث می‌شود تا در دیدگاه‌های چکیده کامل
        مقاله حاضر می‌کوشد نشان دهد هنگامی که تماشاگر ایرانی به تماشای فیلم ایرانی می‌نشیند چگونه مباحث و مفاهیم موجود در فیلم‌ها درباره‌ی فمینیست را درک می‌کند و چگونه مفاهیم مربوط به زنان توسط تماشاگران تجزیه و تحلیل می‌شود. آیا تماشای این فیلم‌ها باعث می‌شود تا در دیدگاه‌های مخاطبان سینمای ایران به زن تغییری به وجود آید. معمولن محققینی که بر روی موضوع زن در سینما و سریال‌های تلویزیونی کار می‌کنند بیش از آنکه به تاثیر این آثار بپردازند به دنبال رمز گشایی از ذهنیت آفرینندگان این آثار همچون کارگردانان و شخصیت‌های زن آثارشان هستند. نظرات و عقاید کارگردانان را در نتایج تحقیق خود منعکس می‌کنند اما کمتر پیش آمده تا اثرات آثار ساخته شده بر روی مخاطبان به خصوص درباره‌ی مسایل مربوط به زن بررسی شود و نظرات و دیدگاه تماشاگران به فیلم‌های سینمایی مطرح شود. به همین دلیل محقق قصد دارد با نمایش ده فیلم پرفروش سینمای ایران در سال 87 شمسی و برگزاری جلساتی برای دو گروه چهار تایی به گفتگو و تبادل نظر درباره برداشت مخاطب از فیلم‌ها بپردازد. به نظر می‌رسد تماشاگران سینما قبل از اینکه در پی تاثیر¬پذیری از پیام‌های موجود در فیلم بر آیند به سینما می‌روند تا هنگام فیلم دیدن و بعد از آن همراه با دیگر تماشاگران به تجربه‌ای دست بزنند که طی این تجربه به ذهنیتی مشترک با دیگر مخاطبان برسند. ذهنیت مشترکی که به شدت وامدار دغدغه‌های شخصی هر یک از تماشاگران است در این میان کیفیت فیلم و عوامل آن نقش بسزایی در ساخت این ذهنیت مشترک دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - طراحی مدل پیش ‏بینی پتانسیل فروش فیلم‏ های سینمایی ایران (رویکرد داده ‏محور) به منظور تعیین استراتژی ورود به بازار
        بابک حمیدیا محمد ماستری فراهانی محمد جواد سهرابی رنانی عباس رحیمی
        داشتن یک مدل ریاضی پیش‌بینی‌کننده در خصوص پتانسیل فروش فیلم‌های سینمایی پیش از مرحله بازاریابی و اکران فیلم، یکی از نیازهای بسیاری از تهیه‌کنندگان، سینماداران و ... می باشد. در این پژوهش بر اساس یک روند سیستماتیک و مبتنی بر رویکرد آمیخته اکتشافی ابتدا عوامل موثر بر پتان چکیده کامل
        داشتن یک مدل ریاضی پیش‌بینی‌کننده در خصوص پتانسیل فروش فیلم‌های سینمایی پیش از مرحله بازاریابی و اکران فیلم، یکی از نیازهای بسیاری از تهیه‌کنندگان، سینماداران و ... می باشد. در این پژوهش بر اساس یک روند سیستماتیک و مبتنی بر رویکرد آمیخته اکتشافی ابتدا عوامل موثر بر پتانسیل فروش فیلم‌های سینمایی با روش تحلیل مضمون احصاء و طبقه‌بندی گردید و با انتخاب عوامل محتوایی فیلم یعنی عوامل موثر بر احتمال میزان فروش پیش از مرحله بازاریابی و اکران، به بررسی وضعیت هر یک از این عوامل در 100 فیلم برتر یک دهه از سینمای ایران پرداخته شد. داده‌های مورد نیاز از سالنامه آماری فروش فیلم و سینمای ایران استخراج گردید و بر اساس روش آنتروپی شانون و مبتنی بر داده‌های واقعی 100 فیلم پرتماشاچی ایران، ضرایب مدل استخراج گردید و در نهایت، یک مدل ریاضی به منظور محاسبه میزان پتانسیل فروش یک فیلم سینمایی تا قبل از مرحله بازاریابی استخراج گردید. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که 4 عامل اصلی کارگردان(با ضریب 0.25)، بازیگر(با ضریب 0.253)، ژانر (با ضریب 0.251) و کیفیت فنی فیلم (با ضریب 0.246) و یک عامل فرعی یعنی سری فیلم (با امتیاز اضافه) بر پتانسیل فروش یک فیلم‌سینمایی تاثیرگذار هستند. پرونده مقاله