• فهرست مقالات تیوباسیلوس

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تاثیر کاربرد اسید هیومیک وگوگرد همراه باکتری‌های جنس تیوباسیلوس بر ویژگی های مورفولوژیکی گیاه ماگنولیا
        آرزو شعاع داود لی الهام مطلبی
        کشور ایران جزء مناطق خشک و نیمه‌خشک دنیا محسوب ‌می‌شود. تولید محصول در سطح بازدهی مطلوب در خاک‌های آهکی و خاک‌های با pH بالا‌‌، همواره با مشکلاتی مواجه بوده است. بخش مهمی از این مشکلات از آنجا ناشی می‌شود که در این خاک‌‌‌‌‌‌ها به علت وجود pH بالا و غلظت زیاد یون کلسیم‌‌ چکیده کامل
        کشور ایران جزء مناطق خشک و نیمه‌خشک دنیا محسوب ‌می‌شود. تولید محصول در سطح بازدهی مطلوب در خاک‌های آهکی و خاک‌های با pH بالا‌‌، همواره با مشکلاتی مواجه بوده است. بخش مهمی از این مشکلات از آنجا ناشی می‌شود که در این خاک‌‌‌‌‌‌ها به علت وجود pH بالا و غلظت زیاد یون کلسیم‌‌، عناصر غذایی که قابلیت جذب آن‌‌‌‌‌‌ها وابسته به pH است به صورت ترکیب‌‌های نامحلول و غیرقابل استفاده برای گیاهان در‌ می‌آیند. از طرفی افزودن این عناصر به خاک از طریق کودهای شیمیایی مشکلات و آلودگی‌‌های زیست محیطی را به دنبال خواهد داشت. ازاین رو در این پژوهش تلاش شده با استفاده از گوگرد همراه باکتری‌های جنس تیوباسیلوس و اسید هیومیک با تغییر pH خاک و افزایش ماده آلی خاک به حداکثر عملکرد و رشد این گیاه رسید. بدین منظور، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی با 4 تیمار در 3 تکرار و هر تکرار با 2 درخت انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل خاک باغچه، اسید هیومیک با منشاء آلی(ذغال سنگ) واسید هیومیک با منشاء گیاهی(چغندر قند) هر کدام به میزان 3500 گرم در هکتار و نیز 500 گرم تیوباسیلوس همراه با 25 کیلوگرم گوگرد پودری در هر هکتار بود. صفات مورد آزمایش شامل وزن‌تر و خشک برگ، شاخص سطح برگ، تعداد برگ و طول ساقه بود. بر اساس نتایج این مطالعه با اعمال تیمار‌ها تمام ویژگی های مورفولوژیکی درختان ماگنولیا نسبت به خاک آهکی بهبود قابل ملاحظه‌ای داشت. همچنین مشاهده شد که تیمار تیوباسیلوس همراه با گوگرد مؤثرترین تیمار در رشد و نمو درخت ماگنولیا نسبت به سایر تیمارها بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - ارزیابی استفاده از تیوباسیلوس با گوگرد و اسید هیومیک بر برخی ویژگی های سلولی درخت ماگنولیا در خاک آهکی
        آرزو شعاع داود لی الهام مطلبی
        به منظور بررسی برخی ویژگی های رشدی درخت ماگنولیا در خاک‌های آهکی و تأثیر کاربرد اسید هیومیک و تیوباسیلوس همراه با گوگرد بر آن، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی با 4 تیمار در 3 تکرار و هر تکرار با 2 درخت انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل خاک باغچه، چکیده کامل
        به منظور بررسی برخی ویژگی های رشدی درخت ماگنولیا در خاک‌های آهکی و تأثیر کاربرد اسید هیومیک و تیوباسیلوس همراه با گوگرد بر آن، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی با 4 تیمار در 3 تکرار و هر تکرار با 2 درخت انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل خاک باغچه، اسید هیومیک با منشاء آلی(ذغال سنگ) واسید هیومیک با منشاء گیاهی(چغندر قند) هر کدام به میزان 3500 گرم در هکتار و نیز 500 گرم تیوباسیلوس همراه با 25 کیلوگرم گوگرد پودری در هر هکتار بود. صفات مورد آزمایش شامل شاخص ثبات غشاء سلول و محتوای آب نسبی در برگ بودند. براساس نتایج این مطالعه با اعمال تیمار‌های اسید هیومیک و تیوباسلوس همراه با گوگرد، شاخص ثبات غشاء سلولی کاهش و محتوای آب نسبی برگ درخت افزایش یافت. در حالی که بین درختان تیمار شده به لحاظ محتوای آب نسبی برگ ماگنولیا تفاوتی مشاهده نشد. همچنین با کاهش شاخص ثبات غشاء سلول ناشی از کاربرد تیمارها، محتوای آب نسبی برگ افزایش یافت.. همچنین مشاهده شد که تیمار تیوباسیلوس همراه با گوگرد مؤثرترین تیمار در ویژگی های مورد نظر بود و بنابراین می‌توان در خاک‌های آهکی کاربرد تیوباسیلوس با گوگرد پودری را برای کشت و نگهداری ماگنولیا توصیه نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تأثیر توأم مصرف گوگرد، ماده آلی و باکتری‌ تیوباسیلوس بر فراهمی برخی عناصر غذایی در سایه‌انداز درختان گردو
        علی خانمیرزایی شکوفه رضائی مسعود محمودی
        وجود کربنات کلسیم فراوان و واکنش خاک قلیایی در اغلب خاک‌های کشور، فراهمی زیستی برخی از عناصر برای گیاهان را کاهش داده است. استفاده از اصلاح کننده‌هایی مانند گوگرد و ماده آلی می‌تواند باعث بهبود وضعیت عناصر غذایی در خاک شود. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طر چکیده کامل
        وجود کربنات کلسیم فراوان و واکنش خاک قلیایی در اغلب خاک‌های کشور، فراهمی زیستی برخی از عناصر برای گیاهان را کاهش داده است. استفاده از اصلاح کننده‌هایی مانند گوگرد و ماده آلی می‌تواند باعث بهبود وضعیت عناصر غذایی در خاک شود. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک-های کامل تصادفی با 18 تیمار و 3 تکرار بر روی خاک سایه‌انداز درختان گردو اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل باکتری تیوباسیلوس در دو سطح (بدون تلقیح و با تلقیح)، گوگرد در سه سطح (صفر، 1000 و 2000 کیلوگرم در هکتار) و ماده آلی در سه سطح (صفر، 5 و 10 تن در هکتار) بودند. نتایج نشان داد تیمار گوگرد بر روی pH خاک در سطح یک درصد و بر روی فسفر و آهن قابل جذب در سطح 5 درصد معنی‌دار شد. بیشترین مقدار فسفر (06/9 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و آهن قابل جذب (34/6 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در تیمار 2000 کیلوگرم گوگرد در هکتار مشاهده شد. تیمار ماده آلی بر روی pH و روی قابل جذب خاک در سطح 5 و بر روی فسفر و آهن قابل جذب در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار بود. با افزایش سطح ماده آلی، pH کاهش یافت. بیشترین مقدار فسفر، آهن و روی قابل جذب در تیمار 10 تن در هکتار ماده آلی مشاهده شد. تلقیح با باکتری تیوباسیلوس باعث کاهش pH خاک و افزایش فسفر قابل جذب خاک شد. بر اساس نتایج، مصرف توأم گوگرد، تیوباسیلوس و ماده آلی می‌تواند باعث افزایش قابلیت جذب عناصر فسفر، آهن و روی در سایه انداز درختان گردو شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بررسی اثر کود بیولوژیک تیوباسیلوس و کود شیمیایی بر ویژگی‌های مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی اسانس گیاه دارویی Satureja hortensis L.
        علی قادری علی نوعی خدیجه احمدی حسین صبوری فرد
        مرزه تابستانی (Satureja hortensis L.) یکی از گیاهان ارزشمند دارویی متعلق به خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی اثر کود بیولوژیک تیوباسیلوس و کود شیمیایی بر ویژگی‌های مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی Satureja hortensis L.بود. مطالعه حا چکیده کامل
        مرزه تابستانی (Satureja hortensis L.) یکی از گیاهان ارزشمند دارویی متعلق به خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی اثر کود بیولوژیک تیوباسیلوس و کود شیمیایی بر ویژگی‌های مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی Satureja hortensis L.بود. مطالعه حاضر به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کاملاً تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شهر گلمکان در سال 98-1397 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کود بیولوژیک تیوباسیلوس (0 (شاهد)، 5 و 12 کیلوگرم در هر هکتار) و کود شیمیایی (0 (شاهد)، 35 و 70 کیلوگرم در هر هکتار) بودند. اسانس گیاه از برگ های مرزه در مرحله گلدهی توسط دستگاه کلونجر استخراج و سپس ترکیب‌های تشکیل دهنده اسانس توسط GC-MS مورد تجزیه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که همه صفات مورفولوژیکی گیاه و هم چنین کیفیت و کمیت مواد مؤثره اسانس تحت تأثیر تیمارهای کودی قرار گرفتند. به طوری‌که کاربرد تلفیقی کود بیولوژیک تیوباسیلوس و کود شیمیایی منجر به افزایش صفات مورد بررسی نسبت به شاهدگردید. بیشترین ارتفاع بوته (8/48 سانتی متر)، وزن خشک برگ (7/9 گرم) و دانسیته اسانس (67/3 درصد) در استفاده توأم کود تیوباسیلوس و کود شیمیایی بدست آمد. دو ترکیب اصلی اسانس مرزه شامل: کارواکرول (10/62 درصد) و گاما-ترپینن (04/19 درصد) بیشترین، افزایش را در ترکیب تیماری 12 کیلوگرم در هکتار کود تیوباسیلوس و 70 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی (NPK) نشان دادند. بر اساس نتایج بدست آمده مشخص شد که استفاده از ترکیب تیماری کود تیوباسیلوس و کود شیمیایی می‌تواند ویژگی های مورفولوژیکی، کمیت و کیفیت اسانس مرزه را نیز افزایش دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - The effect of sulphur and Thiobacillus on nutrient absorption, growth and essential oil in lemon balm (Melissa officinalis L.)
        مهراب یادگاری رحیم برزگر
        Background & Aim: In order study the effect of Thiobacillus, sulphur and organic materials on vegetative growth and essence production in lemon balm (Melissa officinalis L.) was conducted in pots in field condition at Shahrekord, Iran on 2008.Experimental: The facto چکیده کامل
        Background & Aim: In order study the effect of Thiobacillus, sulphur and organic materials on vegetative growth and essence production in lemon balm (Melissa officinalis L.) was conducted in pots in field condition at Shahrekord, Iran on 2008.Experimental: The factors were ten soil treatments inclusive 200 kg/ha sulphur, 400 kg/ha sulphur, 600 kg/ha sulphur, 200 kg/ha sulphur + Thiobacillus, 400 kg/ha sulphur + Thiobacillus, 600 kg/ha sulphur + Thiobacillus, 200 kg/ha sulphur + Thiobacillus + organic materials, 400 kg/ha sulphur + Thiobacillus + organic materials, 600 kg/ha sulphur + Thiobacillus + organic materials and without application of sulphur, Thiobacillus and organic materials.Results & Discussion: The results revealed significant differences between treatments in cupper, zinc, iron and manganese content in soil after harvesting and fresh weight, dry weight and number of lateral stems in plants. Also, differences between essence content in dry plants in various treatments were significant. Treatment of 400 kg/ha sulphur + Thiobacillus + organic materials and control demonstrated the highest and lowest cupper and manganese content in soil after harvesting and fresh weight, dry weight and lateral stems in plants respectively. In this research we observed the significant effect of sulphur on content of essential oil. The highest essence content in dry plants was produced by 400 kg/ha sulphur + Thiobacillus + organic materials and 600 kg/ha sulphur + Thiobacillus + organic materials. The correlation between traits showed that the more dry weight, Fe and Zn content in soil made the more essence content. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - زیست پالایی ترکیبات سولفوره در پساب سرامیک سازی با استفاده از باکتری های بومی و تیوباسیلوس تیوپاروس
        مهتاب طاهریان فاطمه اردستانی مهدی پروینی
        سابقه و هدف: ترکیبات سولفیدی فاضلاب سرامیک موجب آلودگی آب ها و از بین رفتن گیاهان و آبزیان می شوند. هدف از این پژوهش، ارزیابی حذف ترکیبات سولفیدی از فاضلاب صنایع سرامیک سازی با استفاده از باکتری بومی جداشده از پساپ و تیوباسیلوس تیوپاروس بود.مواد و روش ها: غنی سازی باکتر چکیده کامل
        سابقه و هدف: ترکیبات سولفیدی فاضلاب سرامیک موجب آلودگی آب ها و از بین رفتن گیاهان و آبزیان می شوند. هدف از این پژوهش، ارزیابی حذف ترکیبات سولفیدی از فاضلاب صنایع سرامیک سازی با استفاده از باکتری بومی جداشده از پساپ و تیوباسیلوس تیوپاروس بود.مواد و روش ها: غنی سازی باکتری های بومی در اسیدیته 7، دمای 25 درجه سلیسیوس و سرعت همزن 200 دور در دقیقه با هوادهی 100 میلی لیتر در دقیقه در بیوراکتور دو لیتری برای 15 سیکل متوالی انجام شد. عملکرد باکتری های بومی و همچنین تیوباسیلوس تیوپاروس در حذف ترکیبات سولفیدی و تاثیر عواملی مانند اسیدیته و غلظت اولیه سولفید ارزیابی گردید.یافته ها: نرخ حذف تیوسولفات توسط باکتری های غنی شده، 250 میلی گرم سولفید در لیتر در ساعت، درصد تبدیل تیوسولفات، 100% و زمان اکسیداسیون تیوسولفات پس از 8 سیکل متوالی، 44 دقیقه به دست آمد. نرخ حذف سولفید توسط باکتری تیوباسیلوس تیوپاروس، 246.5 و توسط باکتری های بومی فاضلاب سرامیک، 276.5 میلی گرم در لیتر در ساعت بود. نرخ حذف سولفید توسط باکتری های غنی شده از 250 در اسیدیته 7 به 230 و 180 میلی گرم در لیتر در ساعت در اسیدیته های 8 و 9 کاهش یافت. این باکتری ها در غلظت سولفید 3000 میلی گرم در لیتر نیز عملکرد قابل قبولی داشتند. قابلیت باکتری تیوباسیلوس تیوپاروس در حذف سولفید در اسیدیته های 9 و 10 به ترتیب 2.5 و 4 برابر نسبت به اسیدیته 7 کاهش یافت. این باکتری تحمل غلظت های بالای سولفید را نداشت.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که باکتری های جداسازی شده از فاضلاب کارخانه سرامیک قابلیت بالاتری در حذف ترکیبات سولفیدی نسبت به باکتری تیوباسیلوس تیوپاروس دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - بررسی تأثیر پارامترهای مختلف بر روی تشکیل جاروسیت در بیولیچینگ کانسنگ سولفیدی معدن مس سرچشمه
        بهمن نظری هادی هانی اسماعیل جرجان زهرا منافی
        سابقه و هدف: جاروسیت یکی از عوامل محدود کننده بازیابی مس از کانی‌های سولفیدی مس می‌باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی تأثیر فاکتورهای غلظت سولفات فرو، pH و دما بر تشکیل جاروسیت در فرآیند بیولیچینگ کانی‌های سولفیدی معدن مس سرچشمه انجام شد. مواد و روش‌ها چکیده کامل
        سابقه و هدف: جاروسیت یکی از عوامل محدود کننده بازیابی مس از کانی‌های سولفیدی مس می‌باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی تأثیر فاکتورهای غلظت سولفات فرو، pH و دما بر تشکیل جاروسیت در فرآیند بیولیچینگ کانی‌های سولفیدی معدن مس سرچشمه انجام شد. مواد و روش‌ها: در این پژوهش نمونه‌ای از دپوی سنگ شکنی هیپ بیولیچینگ معدن مس سرچشمه تهیه گردید. آزمایش‌های بیولیچینگ در ارلن‌های 500 میلی‌لیتری، درصد جامد 10% (وزنی/حجمی) نمونه سولفیدی، حجم پالپ 200 میلی‌لیتر، محیط کشت 9K، درصد تلقیح 10% (حجمی/حجمی) باکتری اسیدی‌تیوباسیلوس فرواکسیدانس و دور همزن 130 دور در دقیقه در انکوباتور شیکردار انجام گرفت. یافته‌ها: نتایج به دست آمده در این مطالعه نشان داد که با افزایش pH و غلظت سولفات فرو میزان ترسیب آهن فریک افزایش می‌یابد. بیشترین ترسیب فریک در غلظت 50 گرم بر لیتر سولفات فرو، دمای 32 درجه سانتی‌گراد و pH 2/2 ایجاد گردید. با توجه به نتایج حاصل از آنالیز‌های XRD و FTIR پسماند بیولیچینگ، مشخص گردید که رسوبات فریک ایجاد شده غالباً از نوع جاروسیت پتاسیم و آمونیم می‌باشند. نتیجه گیری: با در نظر گرفتن شرایط بهینه پارامترهای مورد بررسی در این مطالعه امکان کنترل تشکیل جاروسیت در فرآیند بیولیچینگ و افزایش راندمان تولید مس از کانه‌های سولفیدی مس وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - فعالیت کاتالیستی جوانه های بیولوژیکی و اسیدی تیوباسیلوس فرواکسیدانس در فرایند تشکیل جاروسیت آمونیوم
        نسیم افتخاری محمد کارگر فرخ رخ بخش زمین ناهید رستاخیز زهرا منافی
        سابقه و هدف: به دلیل کاهش راندمان آبشویی میکروبی لازم است آهن فریک محلول لیچینگ قبل از استحصال مس با استفاده از روش هایی مانند جوانه جاروسیت حذف گردد. این پژوهش با هدف بررسی عملکرد کاتالیزوری جوانه های بیولوژیکی و باکتری اسیدی تیوباسیلوس فرواکسیدانس(Acidithiobacillus fe چکیده کامل
        سابقه و هدف: به دلیل کاهش راندمان آبشویی میکروبی لازم است آهن فریک محلول لیچینگ قبل از استحصال مس با استفاده از روش هایی مانند جوانه جاروسیت حذف گردد. این پژوهش با هدف بررسی عملکرد کاتالیزوری جوانه های بیولوژیکی و باکتری اسیدی تیوباسیلوس فرواکسیدانس(Acidithiobacillus ferrooxidans) با استفاده از بیوسنتز جاروسیت انجام شد.مواد و روش ها:ابتدا باکتری اسیدی تیوباسیلوس فرواکسیدانس در محیط 9K به منظور سنتز جوانه های جاروسیت کشت داده شد. تاثیر فعالیت جوانه های بیولوژیکی در مقادیر مختلف (5 و 10 گرم بر لیتر) در تشکیل جاروسیت مورد آزمون قرار گرفت. نوع جاروسیت سنتز شده با آنالیزهای طیف سنجی مادون قرمز(FTIR)، پراش اشعه ایکس (XRD) و میکروسکوپ الکترونی(SEM) ارزیابی گردید. سپس مورفولوژی کریستال های جاروسیت سنتز شده مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: نتایج آنالیزهای طیف سنجی مادون قرمز، پراش اشعه ایکس نشان داد که جوانه جاروسیت بیوسنتز شده از نوع جاروسیت آمونیوم است. میزان رسوب جاروسیت با افزایش غلظت جوانه افزایش معنی داری داشت و زمان القای تشکیل رسوب کاهش یافت. با افزایش جوانه pH و پتانسیل اکسایش محیط کشت کاهش یافت. همچنین رشد باکتری در حضور جوانه های بیولوژیکی نسبت به محیط بدون جوانه کاهش داشت. نتایج میکروسکوپ الکترونی نشان داد که جوانه های جاروسیت اثرات قابل توجهی در مورفولوژی کریستال های جاروسیت دارد. کریستال های جاروسیت با حضور جوانه های بیولوژیکی ساختارهای صاف تر، یکنواخت تر و بزرگتری را در مقایسه با جاروسیت های بدون حضور جوانه داشتند.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که تشکیل جاروسیت با حضور جوانه های بیولوژیکی کامل تر می گردد. نتایج به دست آمده از این تحقیق می تواند راندمان فرایند حذف آهن را در بیولیچینگ مس بهتر نماید و موجب کاهش هزینه های تولید گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - بررسی امکان تغییر فسفر قابل جذب خاک‌های آهکی و اثر آن بر عملکرد ذرت
        حمیدرضا دورودیان حسین بشارتی علیرضا فلاح نصرت آباد حسین حیدری شریف آباد فرخ درویش عاصفه الهویردی
        اسیدیته بالای خاک‌ها در اکثر مناطق زیر کشت ذرت در ایران موجب کاهش دسترسی گیاه به عناصر غذایی خصوصاً فسفر می‎گردد. کاربرد گوگرد و اکسایش آن با کاهش موضعی اسیدیته خاک، می‎تواند باعث افزایش قابلیت جذب فسفر در خاک‌های آهکی شود. منابع ارزان قیمت فسفر، مانند خاک‌فسفات چکیده کامل
        اسیدیته بالای خاک‌ها در اکثر مناطق زیر کشت ذرت در ایران موجب کاهش دسترسی گیاه به عناصر غذایی خصوصاً فسفر می‎گردد. کاربرد گوگرد و اکسایش آن با کاهش موضعی اسیدیته خاک، می‎تواند باعث افزایش قابلیت جذب فسفر در خاک‌های آهکی شود. منابع ارزان قیمت فسفر، مانند خاک‌فسفات و کمپوست امروزه درکشاورزی بسیار مورد توجه قرار گرفته و می‎توانند به منظور افزایش فسفر قابل جذب خاک و برطرف کردن نیاز گیاه مؤثر واقع شوند. در تحقیق حاضر به منظور بررسی تأثیر تغییر اسیدیته بخشی از خاک و افزایش فسفر روی عملکرد ذرت رقم سینگل کراس 301، آزمایشی با تیمارهای مختلف شامل خاک‌فسفات (آپاتیت)، ریز جانداران حل کننده فسفات، گوگرد تلقیح‌شده با باکتری‌های اکساینده گوگرد و کمپوست انجام گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار و چهار عامل: باکتری حل کننده فسفات در دو سطح (شاهد و باکتری Bacillus megaterium)، آپاتیت در دو سطح (صفر و یک تن در هکتار)، مواد آلی در دو سطح (صفر و ده تن در هکتار) و گوگرد تلقیح‌شده با باکتری‌های تیو باسیلوسThiobacillus sp. در دو سطح (صفر و چهار تن در هکتار) در مزرعه تحقیقاتی موسسه خاک و آب (مشکین دشت کرج) انجام گردید. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد دانه (9600 کیلوگرم در هکتار) در تیمار حاوی کمپوست و باکتری باسیلوس به دست آمد. عملکرد دانه در تیمار‌هایی که آپاتیت در آن ها به تنهایی مصرف شده بود (6937 کیلوگرم در هکتار) به طور معنی‌داری کمتر از شاهد (7700 کیلوگرم در هکتار) بود. استفاده از آپاتیت، نه تنها فسفر محلول خاک را افزایش نداد، بلکه با اسیدیته بالا (8/8) بر خصوصیات خاک و رشد گیاه در خاک‎های قلیایی اثر منفی داشت. بر اساس نتایج این تحقیق کاربرد باکتری باسیلوس مگاتریوم و کمپوست با افزایش دسترسی ذرت به عناصر غذایی مانند فسفر باعث افزایش عملکرد شده و قابل توصیه می‎باشد. پرونده مقاله