شیون فومنی و به تعبیر خودششاعر شمالی عشق از نوآورترین غزل‌سرایان معاصر است؛ نوگرایی‌های او در بعد تصویر و زبان از ویژگی خاصی برخودار است و این ویژگی خاص، همانا تأثیر اقلیم شاعر در این دو بعد است و این عامل است که اقلیم‌گرایی را در شعر او به عنوان برجسته‌ترین مشخصه، ظاهر چکیده کامل
شیون فومنی و به تعبیر خودششاعر شمالی عشق از نوآورترین غزل‌سرایان معاصر است؛ نوگرایی‌های او در بعد تصویر و زبان از ویژگی خاصی برخودار است و این ویژگی خاص، همانا تأثیر اقلیم شاعر در این دو بعد است و این عامل است که اقلیم‌گرایی را در شعر او به عنوان برجسته‌ترین مشخصه، ظاهر می‌سازد. پژوهش حاضر، به نوآوری شیون در زبان شاعرانه پرداخته است. زبان شیون در غزلیّات، زبان معاصری است و او به زبان زنده زمان می‌سراید؛ واژگان امروزین، ترکیبات و تعبیرات محاوره‌ای و گفتاری و کنایات معاصر در غزل او حضوری پر رنگ دارد و سبب ایجاد صمیمیّت و تسهیل ارتباط با مخاطب معاصر می‌شود. همچنین واژگان بومی و عناصر زبانی برگرفته از محیط گیلان، به زبان شعری او برجستگی خاصی می‌بخشد. برجسته ترین نوجویی زبانی شاعر را می توان در ترکیب سازی او دید؛ شیون، شاعری ترکیب ساز است و او را می توان از موفّق‌ترین شاعران و پرکارترین شاعران در ترکیب‌سازی دانست. ترکیبات نو در شعر او بسامد بالایی دارند و این ویژگی در نوگرایی زبانی او سهمی قابل توجّه دارد. در ترکیب‌سازی شاعر نیز عناصر بومی، دخالتی گسترده دارند و غالب اجزاء و عناصر این ترکیبات برگرفته از عناصر بومی گیلان و شمال ایران است.
پرونده مقاله
از آن‌جا که زبان فارسی جزء زبان‌های ترکیبی است، پیوستن واژه‌های زبان به یکدیگر یا افزودن انواع وندها به واژه، یکی از شیوه‌های معمول برای ترکیب‌سازی است. واژه‌سازی عمده‌ترین نشانه زایایی یک زبان و از مهم‌ترین شیوه‌های حفظ و تداوم آن شمرده می‌شود. خاقانی به عنوان شاعری آگ چکیده کامل
از آن‌جا که زبان فارسی جزء زبان‌های ترکیبی است، پیوستن واژه‌های زبان به یکدیگر یا افزودن انواع وندها به واژه، یکی از شیوه‌های معمول برای ترکیب‌سازی است. واژه‌سازی عمده‌ترین نشانه زایایی یک زبان و از مهم‌ترین شیوه‌های حفظ و تداوم آن شمرده می‌شود. خاقانی به عنوان شاعری آگاه به اسرار کیمیاگری زبان، برای بیان مفاهیم هنری و ذهنی خویش، از واژگان بسیط زبان سود جسته است تا ترکیباتی تازه بسازد، چنان‌که ساخت ترکیب عنصر غالب در ویژگی‌های زبانی او در آمد. خاقانی این کار را در وضعیت‌ها و موقعیت‌های گوناگون هم برای ادای مقصود و هم برای برجسته کردن سخن شاعرانه خود انجام داده است. یکی از جلوه‌های خلاقیت زبانی خاقانی در عرصه ترکیب‌سازی، ساختن ترکیباتی با نام موجودات و حیوانات است. وی با تناسب نیاز مضمونی و موضوعی، جنبه‌ای از روایات و یا صفات حیوانات را در ترکیبات به کار گرفته است تا مفهوم و پیام مورد نظر خویش را بیان کند. مقاله حاضر به تحلیل واژگان مرکب برساخته از نام حیوانات پرداخته است. در این پژوهش ابتدا ویژگی‌های زبانی ترکیبات و سپس کارکردهای هنری و زیبایی‌شناختی ترکیبات، مورد بررسی قرار گرفته است. دستاورد پژوهش ناظر بر این است که وی در حوزه واژه‌های برساخته با وندها بیشترین توجه را به وندهای مبتنی بر تشبیه داشته و در بخش ساخت تصویر با کلمات مرکب از ساختار اسم+ اسم بیشترین بهره را برده است. نکته اساسی در زمینه ترکیبات برساخته با نام حیوانات این است که موسیقی این واژه‌ها با ساختار جزیل قصیده و زبان استوار آن ارتباطی تنگاتنگ دارد.
پرونده مقاله
در همه‌ی فرهنگ‌های فارسی اعمّ از فرهنگ‌های عمومی و یا فرهنگ لغات و تعبیرات خاصّ یک اثر یا واژگان و اصطلاحات یک شاعر و نویسنده، و حتّی در شرح‌هایی که بر برخی از متون کهن نظم و نثر نوشته شده، ترکیب کنایی از بن دندان را به معنی از صمیم دل، از دل و جان، و از روی میل و رغبت چکیده کامل
در همه‌ی فرهنگ‌های فارسی اعمّ از فرهنگ‌های عمومی و یا فرهنگ لغات و تعبیرات خاصّ یک اثر یا واژگان و اصطلاحات یک شاعر و نویسنده، و حتّی در شرح‌هایی که بر برخی از متون کهن نظم و نثر نوشته شده، ترکیب کنایی از بن دندان را به معنی از صمیم دل، از دل و جان، و از روی میل و رغبت پنداشته‌اند؛ یعنی در حقیقت تنها به یک وجه از معنای آن توجّه کرده‌اند. از آن‌جا که این مفهوم با توجّه به بافت جمله و انسجام معنایی در برخی بیت‌ها و عبارت‌های شرح شده، درست به نظر نمی‌رسید، به بررسی و استخراج نمونه‌هایی مختلف از متون نظم و نثر کهن پرداخته شد. نتیجه‌ی حاصل‌شده از این پژوهش تبیین می‌کند که باید ترکیب کنایی مزبور را در عداد اضداد زبان فارسی به شمار آورد؛ زیرا در شاهد مثال‌ها و نمونه‌های گردآوری شده ـ بر خلاف معنای غالب و رایج این ترکیب ـ با مفهومی متضاد مواجه می‌شویم که از دید فرهنگ نویسان و شارحان متون پنهان مانده است. در این کاربرد معنایی دوگانه، ترکیب کنایی از بن دندان به مفهوم انجام کاری از روی اضطرار و ناچاری یا از سر طوع و تسلیم به کار رفته است. این ترکیب از دیدگاه دستوری و نقشی می‌تواند در حُکم قید‌واره یا متمّم قیدی و گروه حرف اضافه‌ای به شمار آید.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
