فهرست مقالات مدیریت منابع آب

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - بررسی وضعیت امنیت آبی در ایران (مطالعه موردی : استان کرمان)
  الهام عزیزآبادی حجت مهکویی امیر گندمکار
  آب به عنوان یکی از مؤلفه های اصلی برای زندگی، در صورت کمبود یا کاهش، امنیت انسان را متأثر می کند. چالشها و درگیریهای مردم برای حقابه و دسترسی به منابع آبی در سطوح محلی، ملی و حتی جنگ میان دولتها در سطوح منطقه ای و بین المللی، نشان از نقش مهم و پر اهمیت آب دارد. تنشهای ن چکیده کامل

  آب به عنوان یکی از مؤلفه های اصلی برای زندگی، در صورت کمبود یا کاهش، امنیت انسان را متأثر می کند. چالشها و درگیریهای مردم برای حقابه و دسترسی به منابع آبی در سطوح محلی، ملی و حتی جنگ میان دولتها در سطوح منطقه ای و بین المللی، نشان از نقش مهم و پر اهمیت آب دارد. تنشهای ناشی از کمبود آب در نواحی مرکزی ایران مانند اصفهان و کرمان در طی سالهای اخیر، گویای وضعیت ناامنی و احساس خطر برای منابع آبی این استانها می¬باشد. استان کرمان با وسعتی بالغ بر 180000 کیلومتر مربع به عنوان پهناورترین استان در جنوب کشور قرار دارد. این استان با متوسط بارندگی سالیانه 129 میلیمتر، در سطح کشور در زمره مناطق خشک محسوب می¬شود. هدف اصلی در این مقاله، بررسی وضعیت امنیت آبی در استان کرمان می¬باشد. پرسش اصلی طرح شده این است که وضعیت امنیت آبی در استان کرمان چگونه است؟ انگاره ای که در پاسخ به این پرسش مطرح می¬شود این است که امنیت آبی در استان کرمان وضعیت مناسبی ندارد. این مقاله با استفاده از روش کمی (پرسشنامه) و با رویکرد توصیفی-تحلیلی، انجام شده است. حجم نمونه تعداد 384 نفر بوده است که با استفاده از فرمول کوکران بدست آمده است. نتایج یافته ها، نشان می دهند که با توجه به طرحهای انتقال آب و الگوهای مدیریت آبی برنامه ریزی شده برای بهبود وضعیت منابع آبی در استان کرمان، امنیت آبی در این استان وضعیت مناسبی ندارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - تخصیص و مدیریت منابع آب حوضه آبریز سد یامچی با رویکرد تحلیل سناریوها با استفاده از مدل WEAP
  اتابک فیضی رضا آقاجانی جمایران
  10.30495/jest.2021.51947.5049
  زمینه و هدف: به دلیل محدود بودن منابع آب از یک طرف و همچنین افزایش روزافزون نیازهای آبی از طرف دیگر، قابلیت‌های تخصیص منابع آب به شیوه سنتی کاهش یافته و استفاده از راهکارهای نوین تخصیص و مدیریت منابع آب در انتخاب طرح‌ها و همچنین کمک به تصمیم‌گیری صحیح در تخصیص و مدیریت چکیده کامل

  زمینه و هدف: به دلیل محدود بودن منابع آب از یک طرف و همچنین افزایش روزافزون نیازهای آبی از طرف دیگر، قابلیت‌های تخصیص منابع آب به شیوه سنتی کاهش یافته و استفاده از راهکارهای نوین تخصیص و مدیریت منابع آب در انتخاب طرح‌ها و همچنین کمک به تصمیم‌گیری صحیح در تخصیص و مدیریت منابع آب، بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا کرده است. ﻫﺪف اﺻﻠﻲ ﺗﺤﻘﻴﻖ حاضر، ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‌رﻳﺰی ﺟﺎﻣﻊ در راﺳﺘﺎی اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻬﻴﻨﻪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﻣﻮﺟﻮد شبکه ﺳﺪ یامچی واقع در استان اردبیل و ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺗﻘﺎﺿﺎ در ﺑﺨﺶ‌های شرب، کشاورزی، صنعت و محیط زیست ﺑﺎ در نظر گرفتن رﺷﺪ ﻧﻴﺎز آﻧﻬﺎ در آﻳﻨﺪه ﻣﻲ‌ﺑﺎﺷﺪ.روش بررسی: ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮر اﺑﺘﺪا ﺳﺪ یامچی و مناطق پایین‌دست آن در ﻣﺤﻴﻂ ﻣﺪل WEAP ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزی ﺷﺪه و ﻣﺪل ﺑﺮای ﺷﺮاﻳﻂ حال حاضر و ده ﺳﻨﺎرﻳﻮی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻃﺮح‌ﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ در آینده اﺟﺮا ﮔﺮدﻳﺪه است. سناریوهای پیشنهاد شده شامل بررسی تاثیر تخصیص نیاز صنعت، افزایش راندمان آبیاری، حذف منبع آب زیرزمینی، تغییر الگوی کشت، کشت تک محصوله و سناریوهای ترکیبی بوده است. ورودی‌های در نظر گرفته شده شامل اطلاعات سد و مخزن یامچی، منبع آب زیرزمینی و همچنین پارامترهای لازم جهت محاسبه گره‌های نیاز شرب، کشاورزی، صنعت و محیط زیست در بازه زمانی 1387 تا 1397 بوده است.یافته‌ها: نتایج به‌دست آمده نشان داد که از بین سناریوهای پیشنهادی برای منطقه مورد مطالعه، سناریوی تغییر همزمان الگوی کشت و افزایش بازدهی آبیاری 65 درصد مناسب‌ترین گزینه از بین سناریوهای مورد بررسی در منطقه مورد مطالعه بوده و اطمینان‌پذیری زمانی و حجمی نیازهای شرب و کشاورزی را به صورت 100 درصد برآورد کرده و باعث کاهش 44 درصدی نیازهای شرایط کنونی شده است.بحث و نتیجه‌گیری: شایان ذکر است درصورتی‌که منبع آب زیرزمینی به هر دلیلی حذف شود، هیچ کدام از راهکارهای تغییر الگوی کشت و افزایش راندمان و غیره نمی‌تواند کمبود ایجاد شده را تامین کند و باید به دنبال تصفیه پساب‌های شهری، کشاورزی و صنعتی و استفاده مجدد از آنها بود. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد، تصفیه فاضلاب شهری و استفاده مجدد از آن می‌تواند در حدود 60 درصد از کمبود حاصل از حذف منبع آب زیرزمینی را تامین کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - برنامه مدیریت تطبیقی منابع آبی استان گلستان جهت کاهش ریسک خشکسالی‌های آتی
  عبدالعظیم قانقرمه غلامرضا روشن سعید نگهبان
  استان گلستان یکی از قطب‌های مهم کشاورزی است. بنابراین ضرورت ایجاد می کند تا طرحواره های مختلفی جهت مدیریت تطبیقی آب برای سالهای آتی ارائه شود تا بتواند بار منفی خشکسالی را کاهش و حداکثر سود را به ارمغان آورد. لذا جهت رسیدن به این هدف، این تحقیق با استفاده از سه دسته داد چکیده کامل

  استان گلستان یکی از قطب‌های مهم کشاورزی است. بنابراین ضرورت ایجاد می کند تا طرحواره های مختلفی جهت مدیریت تطبیقی آب برای سالهای آتی ارائه شود تا بتواند بار منفی خشکسالی را کاهش و حداکثر سود را به ارمغان آورد. لذا جهت رسیدن به این هدف، این تحقیق با استفاده از سه دسته داده های رشد جمعیت، منابع و مصارف آبی استان و تغییرات کاربری اراضی، 9 طرحواره مدیریت منابع آب ارائه داده است. از میان 9 سناریوی پیشنهادی، دو طرحواره ی دوم و نهم از نظر اختصاص منابع آب نسبت به شرایط کنونی، میزان مصرف پایین تر و متعادل تری را پیشنهاد می دهند. اما یکی از راهبردهای اساسی در طرحواره دوم جهت مدیریت منابع آب، حذف گندم آبی بوده که مسلماً این سناریو از طرف کشاورزان و مسئولان با اقبال مناسب همراه نخواهد بود و بعبارتی می توان پیش بینی نمود که اجرای آن با شکست همراه خواهد شد. حال آنکه با عملیاتی نمودن دستورالعمل طرحواره نهم و مقایسه نتایج آن با روند کنونی مصرف آب تا دهه های آینده پیش بینی می شود که بترتیب برای دوره های مختلف 1391-1400، 1391-1410، 1391-1430 و 1391-1450 کاهش مصرف آبی به میزان 1311، 1425، 1663 و 1920 میلیون متر مکعب استحصال گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - مدل‌سازی اقتصادی مدیریت منابع آب کشاورزی استان تهران با تأکید بر نقش بازار ‌آب
  ابوالفضل محمودی ابوذر پرهیزکاری
  در این مقاله اثرات تشکیل بازارهای آب محلی و منطقه‌ای در استان تهران مورد بررسی قرارگرفت و پتانسیل انتقال آب تحت شرایط کم‌آبی در سطح این استان ارزیابی شد. بدین منظور از یک سیستم مدل‌سازی اقتصادی مشتمل بر مدل برنامه‌ریزی ریاضی مثبت (PMP) و توابع تولید منطقه‌ای محصولات کشا چکیده کامل

  در این مقاله اثرات تشکیل بازارهای آب محلی و منطقه‌ای در استان تهران مورد بررسی قرارگرفت و پتانسیل انتقال آب تحت شرایط کم‌آبی در سطح این استان ارزیابی شد. بدین منظور از یک سیستم مدل‌سازی اقتصادی مشتمل بر مدل برنامه‌ریزی ریاضی مثبت (PMP) و توابع تولید منطقه‌ای محصولات کشاورزی (SWAP) استفاده شد. نتایج نشان داد که با برقراری بازارهای آب محلی و منطقه‌ای در سطح استان تهران، افزون بر ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضای آب آبیاری و متعادل شدن داد و ستد آب بین مناطق مورد مطالعه، مجموع اراضی آبی 41/7 درصد و مجموع سود ناخالص کشاورزان 27/9 درصد افزایش می‌یابد. در پایان با توجه به نقش حمایتی و سازنده بازارهای آب محلی و منطقه‌ای، مهیا کردن زمینه لازم برای برقراری و استفاده بهینه از این نوع مکانیسم‌ها در سطح استان تهران و سایر مناطقی از کشور که دارای منابع آبی مشترک هستند، پیشنهاد می‌شود. پرونده مقاله