بررسی تأثیر سرمایه ی اجتماعی براحساس امنیت در بین ساکنان مجتمع‌های مسکونی در شهر اصفهان در سال 1392

محورهای موضوعی : مطالعات جامعه شناختی شهری

سید علی هاشمیان فر ¹ , پریرخ امامی ² , مرجان زرندی ³ , پری عطایی ⁴

1 - استادیارگروه جامعه شناسی دانشگاه اصفهان
2 - دانشجوی دکترای جامعه شناسی فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان، نویسنده مسؤول
3 - دانشجوی دکترای جامعه شناسی فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان
4 - دانشجوی دکترای جامعه‌شناسی فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان

تاریخ دریافت : 1398/06/27 تاریخ پذیرش : 1398/06/27 تاریخ انتشار : 1392/09/01

کلید واژه: محل سکونت, شهرنشینی, سرمایه ی اجتماعی, احساس امنیت,

چکیده مقاله :

شهرنشینی در ایران از سال 1335 تا زمان حاضر،‌ رشد چشمگیری داشته است. افزایش جمعیت و توسعه ی صنعت ساختمان سازی سبب رشد احداث ساختمانهای چند طبقه در شهرها شده است. این نزدیکی فضایی و از بین رفتن فضاهای طبیعی می تواند تأثیر زیادی بر افراد داشته و رفتارهای اجتماعی آنان را تحت تأثیر قرار دهد. یکی از نیازهای اولیه ی انسان برای زیستن احساس امنیت است که این پدیده ای ذهنی بوده و تحت تأثیر عوامل مختلفی می باشد؛ یکی از این عوامل که در تحقیق حاضر به آن پرداخته شده، سرمایه ی اجتماعی است که با مؤلفه هایی چون اعتماد، روابط و مشارکت سنجیده می شود. تحقیق حاضر از نوع پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده و جامعه ی آماری آن ساکنان مجتمع های مسکونی شهر اصفهان می باشد که بر اساس نمونه گیری خوشه ای تصادفی 225 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. در تحلیل آماری از نرم افزار Amos در بررسی رابطه ی سرمایه ی اجتماعی و احساس امنیت از رویکرد دو مرحله ای استفاده شد. با توجه به شاخص های اندازه گیری مدل ترسیمی و فرضیه تحقیق تأیید گردید و نتایج تحقیق نشان داد که رابطه ی معناداری بین میزان سرمایه ی اجتماعی به عنوان متغیر مستقل و احساس امنیت وجود دارد. در پایان پژوهش پیشنهاد شده که به منظور افزایش احساس امنیت در بین ساکنان مجتمع های مسکونی باید برنامه ریزان از طریق افزایش سرمایه ی اجتماعی موجبات اقزایش احساس امنیت را فراهم آورند.

منابع و مأخذ:

-         امین بیدختی، علی اکبر؛ ماشااله نظری. (1389). «ارائه­ی یک مدل نظری جهت تبیین نقش سرمایه­ی اجتماعی، راهکارهای برای بهبود عملکرد اقتصادی»، مجله­ی راهبرد یاس، شماره­ی 22، صص 238 تا 267.

-         بوزان، باری. (1383). مردم دولتها و هراس، ترجمه­ی پژوهشکده­ی مطالعات راهبردی، تهران: انتشارات پژوهشکده­ی مطالعات راهبردی.

-         پورموسوی، موسی، زنگنه شهرکی، سعید، احمدی فرد، نرگس و ناصح عبدی. (1390). «تأثیر بلندمرتبه­سازی بر جرائم شهری»، پژوهش­های جغرافیای انسانی، شماره­ی 61، صص77-73.

-         حقیقتیان، منصور، صنعت خواه، علیرضا، معین الدینی، جواد و شیرین شیری امین لو. (1391). «بررسی رابطه­ی میان سرمایه­ی اجتماعی بر اساس تفکیک سرمایه­ی اجتماعی درون­گروهی، برون­گروهی و ارتباطی و احسـاس امنیت در شهـر تهران»، فصلنامه­ی جامعه­شناسی مطالعات جوانان، شماره­ی ششم، صص56-37.

-         ربیعی، علی. (1383). مطالعات امنیت ملی، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.

-         رجبـی پور، محمـود. (1384). «درآمدی بر عوامل مؤثر بر احساس امنیت کنکاشی بر جنبه­های مختلف امنیت عمومی و پلیس»، مجموعه مقالات 2، معاونت پژوهشی دانشگاه علوم انتظامی.

-         زارعی، عظیم و نوید شریفی. (1388). «شناسایی، دسته­بندی و اولویت­بندی عوامل مؤثر بر سرمایه­ی اجتماعی؛ مطالعه­ی موردی شهرستانهای منتخب استان سمنان»، مجموعه مقالات همایش ملی سرمایه­ی اجتماعی و توسعه­ی اقتصادی.

-         ساروخانی، باقر و منیژه نویدنیا. (1385). «امنیت اجتماعی خانواده و محل سکونت در تهران»، مجله­ی رفاه اجتماعی، شماره­ی 22، صص 106-87.

-         ستوده، هدایت­اله. (1382). آسیب­شناسی اجتماعی(جامعه­شناسی انحرافات)، تهران: انتشارات آوای نور.

-         سرمست، بهرام و عیوضی، کامل. (1390). «بررسی رابطه­ی بین سرمایه­ی اجتماعی و احساس امنیت در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سال تحصیلی 90-1389»، فصلنامه مطالعات سیاسی، شماره­ی 12، صص138 -117 .

-         شرفی، ابوالفضل. (1384). «جمعیت و امنیت اجتماعی»، مجموعه مقالات همایش امنیت اجتماعی. جلد سوم، تهران: آشنایی.

-         صفاری نیا، مجید. (1390). «تأثیر محیط­های مسکونی مختلف (خانه­های ویلایی یا انواع آپارتمان) بر سلامت روانی، شادکامی و بهزیستی شخصی دختران نوجوان»، مجله­ی پژوهش­های روان­شناسی اجتماعی، شماره­ی 1 ، صص60-73.

-         قاسمی، وحید. (1389). مدل سازی معادله ساختاری در پژوهش­های اجتماعی با کاربرد ایموس، تهران: انتشارات جامعه شناسان.

-         گیدنز، آنتونی. (1377). پیامدهای مدرنیته، ترجمه­ی محسن ثلاثی، تهران: نشر مرکز.

-         گنجی، والید و گنجی، اسماعیل. (1389). «بررسی رابطه­ی بین سرمایه­ی اجتماعی و سلامت محیط دانشجویان دانشگاه تبریز»، تهران، خلاصه­ی مقالات اولین همایش کشوری دانشجویی عوامل مؤثر در سلامت.

-         متولی، رضا. (1384). «چشم­انداز نظری سرمایه­ی اجتماعی»، فصلنامه­ی مطالعات امنیت اجتماعی، شماره­ی اول.

-         محسنی تبریری، علیرضا، سهراب قهرمانی و سجاد ماهک. (1390). «فضاهای بی­دفاع شهری و خشونت(مطالعه­ی موردی شهر تهران)»، جامعه­شناسی کاربردی، شماره­ی 44، صص51-70.

-         مختاری، مریم؛ بلالی اسماعیل، اصغر میر فردی و سیده معصومه حسینی اخگر. (1391). «بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی در شهر یاسوج»، پژوهش­های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، سال اول، شماره­ی دوم، صص 40-21.

-         میکانیکی، جواد و آرومندان راضیه. (1391). «کوتاه نگرشی بر مهاجرت­های روستا – شهری، حاشیه­نشینی و امنیت اجتماعـی»، فصلنامه­ی دانش انتظامی خراسان جنوبی، شماره­ی 2، صص47-26.

-         هاشمیان فر، علی و کشاورز، زهرا سادات. (1391). «بررسی جامعه­شناختی گسترده­ی احساس امنیت اجتماعی در شهر اصفهان»، مجله­ی پژوهش­های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، شماره­ی سوم، صص62-39.

-          Colman,J, (1988), Social capital in the creation of humam capital American journal of sociology.95-120,university of Chicago.

-          Durlauf, s & Fafchamps,M(2004) .social capital. The center for the study of American Economies v.6, pp. 627-640.

-          Mitchell, R.Edward (1971). Some social Implications of high Density Housing, American sociological Review vol.36,pp:18-29

-          Rosenfeld, R, Messner, F and Baumer, E, 2004, Social capital and Hmicide, Social forces, vol80, 286-309.

-          Turrner, Jonathan H, 2003, The structure of sociological theory. Thousand oaks, calif, Wadsworth ublication.

.