دیپلماسی فناوری جمهوری اسلامی ایران (با تأکید بر فناوری‌های دفاعی-امنیتی)
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللینوذر شفیعی 1 , اصغر شکری مقدم 2
1 - استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان
2 -
کلید واژه: منطقه‌گرایی, جمهوری اسلامی ایران, دیپلماسی, تنش‌زدایی, دیپلماسی فناوری,
چکیده مقاله :
در دنیای امروز یکی از عناصر اصلی تشکیل دهنده قدرت، اعم از قدرت سیاسی، اقتصادی، نظامی، فرهنگی و اطلاعاتی، مسأله فناوری‌های برتر است که به مولد قدرت تبدیل شده است. تغییر عرصه سیاست بین‌الملل در نتیجه توسعه فناوری‌های پیشرفته، اشکال، ابعاد، دامنه و مکانیسم‌های اعمال قدرت را متنوع و پیچیده نموده است. به تبع پیشرفت فناوری برای کشورها مسائل جدیدی در روابط بین‌الملل بوجود آمد که یکی از آن‌ها دیپلماسی فناوری است. با توجه به تحریم‌های تکنولوژیک غرب علیه جمهوری اسلامی ایران این پژوهش در پی پاسخگویی به این سوال است که دیپلماسی فناوری جمهوری اسلامی ایران چگونه می‌تواند نیازهای دفاعی- امنیتی کشور را تأمین نماید؟ به نظر می‌رسد که دستیابی ایران به فناوری‌های مرتبط با نیازهای دفاعی- امنیتی، مستلزم شناخت دقیق محدودیت‌های بین‌المللی بر سر راه تأمین فنی ایران و تنظیم راهکارهای مبتنی بر بهبود نهادی، فنی و حرفه‌ای دیپلماسی فناوری برای دور زدن تحریم‌ها و محدودیت‌های حقوقی و سیاسی به ویژه با تکیه بر رهیافت منطقه‌گرایی و سیاست تنش‌زدایی می‌باشد. روش مطالعه در پژوهش حاضر، توصیفی و تحلیل ثانویه می‌باشد. این پژوهش منطقه‌گرایی را مبنای نظری خود قرار داده است.
Abstract In today’s world one of the main elements constituting the power is high technologies. High technology is behind political, economic, military, cultural and information power. The developments of high technologies have led to change in dimension, sphere, forms and mechanism of power in international scene. These developments have confronted the countries with new problems and one of these problems is technology diplomacy. Taking into consideration West’s technological sanctions against the Islamic Republic of Iran; the present article wants to answer this question that how technological diplomacy of Iran can provide the security and defense needs of the country? It seems that for obtaining defense related technologies; the country has to know the international limitations on the way of procuring technical needs. Iran has to find institutional and technical ways of technology diplomacy to bypass sanctions and legal and political limitations and this can be possible by relying on regionalism and policy of détente. The methodology used in the article is descriptive and secondary analysis and the theoretical framework is regionalism.