مناقشات دریایی یونان و ترکیه در شرق مدیترانه و چارچوب کنوانسیون حقوق دریا (1982)
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی
احسان بخشنده
1
(استاد مدعو دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران)
یاسمن یگانه
2
(کارشناس دیپلماسی آب و فارغ التحصیل موسسه دلفت برای آموزش آب)
کلید واژه: ترکیه, یونان, دریای اژه, کنوانسیون حقوق دریا, فلات قاره, آب های سرزمینی, منطقه ویژه اقتصادی,
چکیده مقاله :
دریای اژه طی حدود یک قرن گذشته شاهد مجموعهای از اختلافات و مناقشات بر سر تعیین حدود مرزی (مناطق دریایی) به ویژه میان ترکیه و یونان بوده است. اکنون سه دهه پس از وقوع اولین مناقشه جدی، دو طرف مذاکرات موسوم به "اکتشافی" را از سر گرفته اند تا به بررسی اولیه اختلافات دریایی خود در اژه بپردازند. یونان که عضو کنوانسیون سازمان ملل درباره حقوق دریا می باشد بر ارجاع دعوی خود با ترکیه به دیوان لاهه تاکید دارد درحالیکه ترکیه مصمم به توافق دوجانبه بر اساس اصل انصاف است. مقاله حاضر با بررسی حقوق بین الملل حاکم بر دریاها و ابعاد حقوقی اختلافات یونان و ترکیه و با درنظرداشت قرار دادگاه لاهه در 1976 و 1978، به دنبال آن است دلیل شکست ابتکارات حدود یک قرن گذشته برای حل این مناقشه را تبیین کند. یافته های پژوهش تحلیلی-توصیفی حاضر نشان می دهد درحالیکه مکانیسم ها و روندهای حل اختلافات دریایی در کنوانسیون حقوق دریا به تفصیل مورد توجه و تاکید قرار گرفته، ترکیه و یونان تنها در صورت رسیدن به یک توافق دوجانبه در خصوص تحدید مناطق دریایی خود می توانند اختلافات فیمابین را حل و فصل کرده و مشترکا از منابع طبیعی شرق مدیترانه بهره برداری کنند.
Te Agean Sea has been witness, during the past one century, to a series of disputes over the delimitation of maritime boundaries in the East Mediterranean expecially between Turkey and Greece. Such disputes have culminated in highetened tensions and risk of military confrontation between the two neighbors. Now, after three decades of the first serious tension, the two sides have resumed “exploratoty talks” to discuss maritime disputes. Greece, as a member of UNCLOS insists on referring the dispute to the Hague, while Turkey wants negotiations to reach an agreement on the basis of equity. The present paper aims to study the legal aspects of the maritime dispute between Turkey and Greece under the UNCLOS considering ICJ orders in 1976 and 1978. Researchers study reasons behind the failure of the many initiatives presented during the past one century to resolve this maritime dispute. Findings of this analytical-descriptive research suggest that while mechanisms and procedures for the settlement of maritime disputes by virtue of the UNCLOS have been considered by Turkey and Greece, they can resolve their dispute only through bilateral negotiations and reaching agreement on the delimitation of maritime zones and joint exploitation of the natural resources of the East Mediterranean.
_||_