مولفه های حاکمیت مسئول و نقش گزارش گران حقوق بشر سازمان ملل در ترویج آن ها
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی
مهدی ذاکریان
1
,
بهروز مختاری
2
1 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
2 - دانشجوی دکترای روابط بین الملل دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران
کلید واژه: واژگان کلیدی: حاکمیت مسئول, شورای حقوق بشر, گزارش گران موضوعی,
چکیده مقاله :
حمایت از حق ها و آزادی های اساسی و تضمین موثر آن ها در یک نظم حقوقی مدون، غایت حاکمیت مسئول به شمار می رود. در این مفهوم، حاکمیت مسئول در دولتی مهار شده تجلی می یابد که مرزهای حقوقی آن توسط قوانین مترقی و اهتمام دولت نسبت به الزامات حقوق بشری در سطح بین الملل احاطه شده است. بحث اصلی این است، حاکمیت مسئول با مولفه های چون التزام به حقوق بشر، در نظامی دمکراتیک شکل می گیرد و بر مسئولیت های خود در قبال شهروندان و جامعه بین المللی پاسخگوست و با انکار حقوق بشر و امثال آن، فاصله دارد. ترویج و ارتقاء مولفه های حاکمیت مسئول توسط شورای حقوق بشر از سال 2006 م موجبات تحکیم قانون و آزادی های بنیادین شده است که جزو ادبیات حقوق بشری سازمان ملل، اعم از مجمع عمومی و شورای امنیت شده است. شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد با عنایت به اهتمامی که به عناصر سازنده حاکمیت مسئول دارد؛ گزارش گران خود را در موارد تضییع حقوق و آزادی های اساسی شهروندان دولت هایی که مایل یا قادر به انجام مسئولیت های خود نیستند، گسیل داشته است. دفاع سرسختانه شورای حقوق بشر سازمان ملل از حقوق بشر با اعزام گزارش گران موضوعی خود در زمینه های متنوع آزادی بیان و عقیده، استقلال قضات و وکلا، اعدام های فوری و خودسرانه، تجمع های مسالمت آمیز و امثال آن ها به کشورهای مورد نظر، حاکمیت مسئول را به عنوان تضمینی برای اعمال حق ها و آزادی های اساسی شهروندان، شناسایی کرده و برای ارتقاء و ترویج آن، گام های موثری برداشته است. مقاله پیش رو، ضمن تبیین یافته های گزارش گران، نقش شورای حقوق بشر سازمان ملل را بر ترویج مولفه های بنیادین حاکمیت مسئول بررسی خواهد کرد.
Abstract Protecting of basic freedoms and rights and giving an effective guarantee in the form of written law is considered as the main aim of responsible sovereignty. It means that responsible sovereignty manifests itself in the government that sets a restriction on its legal and sovereign boundaries according to an advanced system of laws and also, endeavors to meet the requirements of human rights in the international level. The main discussion is that responsible sovereignty is formed by considering the human rights in a democratic system, looks after its responsibilities to the citizens and international society, and is far away from the negation of human rights & similar issues. The UN Human Rights Council develops and promotes the principles of responsible sovereignty from 2006 to consolidate the rule of law and fundamental freedoms. The mentioned subject became a part of the literature of human rights of the U.N. By considering the agents of responsible sovereignty, the UN Human Rights Council dispatches the reporters to survey some subjects such as lost rights and freedoms of citizens in the governments that are not able or do not want to comply with their responsibilities. The mentioned council defends the human rights by sending away reporters on different subjects like freedom of speech and opinions, independence of lawyers and judges, extrajudicial and arbitrary executions and peaceful gatherings. Moreover, this council specifies the responsible sovereignty as guaranteeing citizens’ basic rights and freedoms to the citizens and tries to develop and promote them.