آشکارگی راه: «وجود» و «دائو» در اندیشه‌ی هایدگر و دائوئیسم
محورهای موضوعی : فلسفه
1 - گروه فلسفه، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه: هایدگر, دائوئیسم/تائوئیسم, وجود, دائو/تائو, عدم,
چکیده مقاله :
این پژوهش به بررسی تطبیقی دو مفهوم بنیادی «وجود/هستی» و «دائو» در اندیشه‌ی مارتین هایدگر و دائوئیسم می‌پردازد. در اندیشه‌ی متأخر هایدگر، «وجود» به‌منزله‌ی «افقِ گشودگی» و «رخداد » فهم می‌شود؛ افقی که در آن، موجودات امکان ظهور و فهم‌پذیری می‌یابند. در سوی دیگر، دائو در دائوئیسم به‌عنوان «راهِ بی‌نام» و «اصل بنیادی کیهانی» و «سرچشمه‌ی واقعیت» مطرح می‌شود؛ اصلی پیشازبانی و پیشامفهومی که پیش از هرگونه نام‌گذاری و تمایزگذاری قرار دارد. هدف این پژوهش آن است که نشان دهد، با وجود تفاوت‌های تاریخی، زبانی، و فرهنگی میان این دو اندیشه، هر دو به‌نحوی مشابه به‌سوی رازی خود-پنهان‌گر اشاره می‌کنند. ناموجودی/غیرهستنده‌ای که به‌مثابه‌ی «عدم/نیستی» آشکار می‌شود و امکان پدیدارشدن، معنا، و فهم را بنیاد می‌نهد. روش پژوهش، تحلیل هرمنوتیک تطبیقی مفاهیم کلیدی در کارهای هایدگر و دائو دِه جینگ، با تأکید بر نحوه‌ی تلقی هریک از این اندیشه‌ها از نسبت میان «زبان»، «وجود»، «دائو»، و «حقیقت»، است. این مقاله می‌کوشد نشان دهد که چگونه این دو اندیشه از دو خاستگاه متفاوت، هریک از مسیری خاص، به‌سوی نوعی بنیادِ نخستینِ بی‌بنیاد اشاره می‌کنند؛ بنیادی که می‌تواند زمینه‌ای برای گفت‌وگو میان شرق و غرب فراهم سازد.
This research conducts a comparative analysis of the two fundamental concepts: "Being" and "Dao/Tao" in the thought of Martin Heidegger and Daoism. In Heidegger's later thought, "Being" is understood as the "Horizon of Openness" and the "Event"; a horizon within which beings become possible for manifestation and intelligibility. On the other side, the Dao in Taoism is presented as the "Nameless Way," the "Fundamental Cosmic Principle," and the "Source of Reality"; a pre-linguistic and pre-conceptual principle that precedes any naming or distinction. The aim of this research is to demonstrate that, despite the historical, linguistic, and cultural differences between these two schools of thought, both similarly point toward a self-concealing mystery. A non-being that manifests as "Nothingness" and founds the possibility of appearance, meaning, and understanding. The research method is a comparative hermeneutic analysis of key concepts in the works of Heidegger and the Dao De Jing (Tao Te Ching), with an emphasis on how each tradition conceives the relationship among "Language," "Being," " Dao," and "Truth". This article seeks to show how these two schools of thought, from two distinct origins, each through a specific path, point toward a type of "groundless first ground"; a ground that can provide a basis for dialogue between East and West.
# کاپلستون، فردریک چارلز (1391). تاریخ فلسفه. جلد اول. ترجمه‌ی سید جلال‌الدین مجتبوی، چاپ نهم. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
# هایدگر، مارتین (1389الف). شعر زبان و اندیشه‌ی رهایی. ترجمه‌ی عباس منوچهری، چاپ دوم. تهران: انتشارات مولی.
# هایدگر، مارتین (1389ب). مفهوم زمان. ترجمه‌ی علی عبداللهی، چاپ هشتم. تهران: نشر مرکز.
# هایدگر، مارتین (1396). درآمد به متافیزیک. ترجمه‌ی انشاءالله رحمتی. تهران: سوفیا.
# هایدگر، مارتین (1398). متافیزیک چیست؟. ترجمه‌ی سیاوش جمادی، چاپ دهم. تهران: ققنوس.
# Heidegger, M. (1988). The Basic Problems of Phenomenology (A. Hofstadter, Trans.). Bloomington, Indiana: Indiana University Press.
# Heidegger, M. (2001). Being and time (J. Macquarie & E. Robinson, Trans.). Malden: Blackwell.
# Lao Tzu. (1982). Tao Te Ching. (T. MacCarroll, Trans.).
# Macquarrie, J. (1969). Martin Heidegger. Richmond, Virginia: John Knox Press.
# Zhuang Zi. (2010). Zhuang Zi and the Martial Arts. (P. E. Moran, Trans.).