نقش تعدیل‌کنندگی باورهای مذهبی در رابطۀ استرس شغلی و سلامت عمومی پرستاران
محورهای موضوعی : تربیتی
علی مهداد
1
,
علی اسدی
2
,
محسن گل پرور
3
1 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، ایران
2 - کارشناس ارشد روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران
3 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، ایران
کلید واژه: پرستاران, استرس شغلی, سلامت عمومی, باورهای مذهبی,
چکیده مقاله :
این پژوهش با هدف بررسی نقش تعدیل‌کنندگی باورهای مذهبی در رابطۀ استرس شغلی و سلامت عمومی پرستاران، در دو بیمارستان اصلی شهر نجف‌آباد در بهار سال 1392 به انجام رسید. روش پژوهش توصیفی و نوع آن همبستگی است. جامعۀ آماری 270 نفر از کارکنان پرستاری این سازمان‌ها بود که از بین آنها، 182 نفر به‌صورت تصادفی طبقه‌ای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه‌های دینداری مسلمانان سراج‌زاده (1377)، استرس شغلی مؤسسه سلامت و ایمنی (1990) و پرسشنامۀ سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر (GHQ، 1979) بود. داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون سلسله‌مراتبی تعدیلی مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین مؤلفه‌های استرس شغلی با سلامت روانی (علایم جسمانی، اضطراب و علایم افسردگی) و باورهای مذهبی (عاطفی) رابطۀ معنادار وجود دارد (05/0P≤). همچنین بین باورهای مذهبی (اعتقادی) با علایم اضطراب از مؤلفه‌های سلامت عمومی همبستگی معنادار وجود دارد (05/0P≤). نتایج رگرسیون سلسه‌مراتبی تعدیلی نشان داد که باورهای مذهبی اعتقادی نقش تعدیلی در رابطۀ میان تقاضا و حمایت همکاران از مؤلفه‌های استرس شغلی و بُعد علایم نارسایی عملکرد اجتماعی از ابعاد سلامت عمومی ایفا می‌کند. بر این اساس می‌توان چنین نتیجه‌گیری کرد که از طریق تقویت باورهای مذهبی می‌توان سلامت عمومی پرستاران را افزایش و ادراک استرس آنان را کاهش داد.
The main purpose of this research was to study the moderating effect of the religious beliefs on the relationship between job stress and mental health among nurses in two main hospitals of Nadjafabad. The research method was descriptive correlational and the population of the research included all nurses working in these two hospitals. The sample comprised 182 subjects who were selected via stratified random selection. In this research a set of questionnaires were used namely, Muslim Religious Beliefs (Serajzade, 1998), Health and Safety Executive Job Stress (HSE, 1990) and Mental Health (GHQ, 1979). Results were analyzed by Pearson’s correlation coefficient and Hierarchical Moderated Regression Analysis. The results showed that there was a positive significant relationship (P≤0.05) between the dimensions of job stress and mental health (somatic, anxiety and depression symptoms) and also religious beliefs (emotional). Moreover, there was a significant relationship between religious beliefs and anxiety symptoms (P≤0.05). Furthermore, results of hierarchical moderated regression analysis showed that religious beliefs were able to moderate the relationship between demand, co-worker’s support, and social performance deficiency symptoms of mental health.
Barton, Y.A., Miller, L., Wickramaratne, P., Gameroff, M.J. & Weissman, M.M. (2013). Source Columbia University, Religious attendance and social adjustment as protective against depression: a 10-year prospective study. Teachers College, USA, 146(1), 53-7.
Bergin, A.E., Stinchfield, R.D., Gaskin, T.A., Masters, K.S., & Sullivan, C.E. (1988). Religious life styles and mental health: An exploratory study. Journal of Counseling Psychology, 35, 91- 98.
Bonelli, R., Rachel, E., Dew, H., Koenig, H.G., Rosmarin, D.H., & Vasegh, S. (2012). Factors Religious and spiritual factors in depression: review and integration of the research. Depression Research and Treatment. Hindawi Publishing Corporation. Article ID: 962860.
Hefti, R. (2011). Integrating Religion and Spirituality in to Mental Health Care. Psychiatry and Psychotherapy. Religions journal, 2, 611-627.
Kawano, Y. (2008). Association of job-related stress factors with psychological and somatic symptoms among Japanese hospital nurses: effect of departmental environment in acute care hospitals. Journal of Occupational Health, 50(1), 79-85.
Koenig, H.G. (2102). Religion, Spirituality, and Health. The Research and Clinical Implications. International Scholarly Research Network, ISRN Psychiatry Article ID: 278730,doi:10.5402/2012/278730.
Lin, H.S., Probst, C., & Hsu, Y.C. (2010). Depression among female psychiatric nurses in southern Taiwan: main and moderating effects of job stress, coping behavior and social support. Journal of Clinical Nursing, 19(15-16), 2342–2354.
Mark, G. & Smith, A.P. (2012). Occupational stress, job characteristics, coping, and the mental health of nurses. British Journal of Health Psychology, 17(3), 505–521.
Mitchell, M.L., & Jolly, J.M. (2007). Research design explained (6thED). Thomson wads worth, USA.
Nakao, M. (2010). Work-related stress and psychosomatic medicine, Biopsychosocial Medicine; 4: 4. Doi: 10.1186/1751-0759-4-4, PMCID: PMC2882896.
Pargament, K.I., Kennell, J., Hathaway, W., Grevengoed, N., Newman, J., & Jones, W. )1988(. Religion and the problem-solving process: Three styles of coping. Journal for the Scientific Study of Religion, 27 (1), 90-104.
Sooksawat, A., wantanakul, P., Tencomnao, T., & Pensri, P. (2013). Are religious beliefs and practices of Buddhism associated with disability and salivary cortisol in office workers with chronic low back pain? Biomed Central Musculoskeletal Disorders, Licensee Biomed Central Ltd, 1471-1474, 14-29.
Yusoff, M., Saiful, B., Yusoff, L., Yen, Y., Ling, H. W., Tan, C. S., Loke, H. M., Lim, X.B. & Ahmad, F.A.R. (2011). A study on stress, stressors and coping strategies among Malaysian medical students. International Journal of Student’s research, 1 (2), 55-60.