تأثیر مدیریت بقایای گیاهی گندم، خاکورزی و مصرف کود نیتروژن بر رشد، عملکرد و اجزاء عملکرد دانه در گیاه سویا در کشت تابستانه

محورهای موضوعی : زراعت

تاریخ دریافت : 1393/06/16 تاریخ پذیرش : 1394/11/13 تاریخ انتشار : 1396/06/15

کلید واژه: عملکرد روغن, شاخص برداشت, کود اوره, : شاخص سطح برگ, گره ریشه,

چکیده مقاله :

این آزمایش به منظور بررسی تأثیر مدیریت بقایای گیاهی گندم، خاکورزی و مصرف کود اوره بر رشد و عملکرد دانه سویا در مازندران در سال 1388 به اجراء در آمد. تیمارهای آزمایش شامل: مدیریت بقایای گیاهی گندم به عنوان فاکتور اصلی (جمع آوری بقایا، باقی گذاشتن بقایا)، خاکورزی (بدون خاکورزی و خاکورزی رایج) به عنوان فاکتور فرعی و مصرف کود اوره (50 کیلوگرم اوره در هکتار و 150 کیلوگرم اوره در هکتار) به عنوان فاکتور فرعی فرعی با آرایش استریپ پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. تیمار کود نیتروژن بر صفات درصد روغن دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت تاثیر معنی داری داشت. بیشترین درصد روغن دانه، بیشترین عملکرد دانه و بیشترین شاخص برداشت با مصرف 50 کیلوگرم اوره در هکتار به دست آمد. همچنین برهمکنش مدیریت بقایا و خاکورزی بر صفت عملکرد دانه اختلاف معنی داری را در سطح احتمال پنج درصد نشان داد. بیشترین عملکرد دانه در تیمارهای وجود بقایا با خاکورزی، وجود بقایا بدون خاکورزی و حذف بقایا با خاکورزی به دست آمد. بیشترین درصد روغن دانه نیز در تیمارهای بدون خاکورزی با مصرف 50 کیلوگرم اوره در هکتار، انجام خاکورزی با مصرف 150 کیلوگرم اوره در هکتار، انجام خاکورزی با مصرف 50 کیلوگرم اوره در هکتار به دست آمد. نتایج آزمایش نشان داد که در کشت سویا واکنش عملکرد دانه به افزایش مصرف کود نیتروژن مثبت نبود و وجود بقایا تأثیر معنی داری مثبتی بر عملکرد دانه و شاخص برداشت داشت.

چکیده انگلیسی:

In this experiment effect of wheat residuals management, Tillage and Nitrogen fertilizer on agronomic treat of soybean. This experimentwas done in three reptition in form of strip plot and in shap of statistical project of completely random blocks. Experimenting factors includes: Residuals as main factor, Tillage and Nitrogen fertilizer as secondary factors. Results from variance analysis on measured properties of soybean showed that residuals treatment had displayed meaningful difference in harvest index property. Harvest index was highest in the treatment of remains. Nitrogen fertilizer treatment had displayed meaningful difference in seed oil, seed yield and harvest index properties. Starter fertilizer treatment had the highest seed oil content, seed yield and harvest index. Also residuals management interaction and Tillage had displayed meaningful difference in seed yield property. The highest yield obtained in the treatment Residually with tillage, Residually without tillage, no-tillage remains. Also residuals management interaction and Nitrogen fertilizer had displayed meaningful difference in shell number in stem property. Most pods were obtained from the residue treated with starter fertilizer. Also Tillage interaction and Nitrogen fertilizer had displayed meaningful difference in seed oil, shell number in stem and seed yield properties. The highest percentage of oil obtained in the no-tillage treatments with starter fertilizer, tillage and starter fertilizer + NF, tillage and starter fertilizer and Most pods were obtained in treatments with tillage and starter fertilizer and The highest yield was obtained in treatments with tillage and starter fertilizer + NF, starter fertilizer with tillage, no-tillage and starter fertilizer. 

منابع و مأخذ:

1. برزعلی، م.، جوانشیر، ع.، شکیبا، م.، مقدم م. و نوری نیا، ع. 1382. اثر روش‏های مختلف خاکورزی بر عملکرد و اجزاء عملکرد سویا در منطقه گرگان. مجله نهال و بذر، 19 (2): 188-173.


2. فرهودی، ر.1383. بررسی تاثیر مدیریت بقایای گیاهی گندم بر عملکرد سورگوم دانه‏ای، آفتابگردان و سویا و خصوصیات خاک در سیستم کشت دوگانه، پایان‎نامه کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه تهران، دانشکده کشاورزی، 130 صفحه.


3. کوچکی، ع. و سرمدنیا، غ. 1379. فیزیولوژی گیاهان زراعی، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، مشهد. 400 صفحه.


4. مودب شبستری، م. و مجتهدی، م. 1369. فیزیولوژی گیاهان زراعی (ترجمه). انتشارات مرکز نشر دانشگاهی، تهران. 432 صفحه.
   
   
   1. Anga´s, P., Lampurlane´s, J. and Cantero-Martı´nez, C. 2006. Tillage and N fertilization effects on N dynamics and barley yield under semiarid Mediterranean conditions. Soil Tillage Research, 87:59–71.
   
   
   2. Benjamin, J.G., and Merle, M.F.R. 2008. Organic carbon effects on soil physical and hydraulic properties in a semiarid climate. Soil Science Society of America Journal, 72: 1357-1362.
   
   
   3. Dormaar, G.F. and Carefoot, J.M. 1996. Implications of crop residue management and conservation tillage on soil organic matter. Candian Journal of Plant Science, 76:
      627 – 634.
   
   
   4. Elmore, R.W.1990.Soybean cultivar response to planting rate and planting date. Agronomy Journal, 83:69-73
   
   
   5. Goos, R.J., Johnson, B.E. and Carr, P.M. 2001. Establishment of Bradyrhizobium japonicum for soybean by inoculation of preseding wheat crop. Plant and Soil, 235:
      127-133.
   
   
   6. Heenan, D.P., Chan, K.Y. and Knight, P.G. 2004. Long-term impact of rotation, tillage and stubble management on the loss of soil organic carbon and nitrogen from a Chromic Luvisol. Soil Tillage Research, 76:59–68.
   
   
   7. Mayer, J., Buegger, F., Jensen, E.S., Schloter, M.and He, J. 2003. Residual nitrogen contribution from grain legumes to succeeding wheat and rape and related microbial process. Plant Soil, 255:541– 554.
   
   
   8. Rathke, G.W.O. and Diepenbrok, W. 2005. Effect of nitrogen source and rate on productivity and quality of winter oilseed rape (Brassica napus. L)grown in different Crop rotation.Filed Crops Research, 94(2-3): 103-113.
   
   
   9. Shah, Z., Shah, S. H., Peoples, M.B., Schwenke, G.D. and Herridge, D.F. 2003. Crop residue and fertiliser N effects on nitrogen fixation and yields of legume–cereal rotations and soil organic fertility. Field Crops Research, 83:1–11.
   
   
   10. Zhang, J.Q., Wang, W.S., Cai, D.X., Zhang, M.R. and Wang, W.M. 1984. Measurement of their ratios of grain, shoot, stubble and root biomass for wheat and other cereal crops. Annual Research Report of Soil Fertilizer Institute, 2: 113–115.