بررسی اثر کود نیتروژن بر جوانه زنی، قدرت بذر و استقرار گیاهچه در گیاهان والد گندم رقم آذر-2 تحت شرایط دیم در آزمایشگاه

محورهای موضوعی : زراعت

تاریخ دریافت : 1390/09/19 تاریخ پذیرش : 1391/10/12 تاریخ انتشار : 1391/12/15

کلید واژه: استقرار گیاهچه, گندم, کود نیتروژن, قدرت بذر, گیاه والد, رقم آذر-2,

چکیده مقاله :

استفاده بهینه و کافی نیتروژن در تغذیه گیاهان والد می تواند نقش مهمی در تولید بذور با کیفیت و قدرت رشد بالا داشته باشد. به همین منظور در آزمایشی اثر مقادیر مختلف کود نیتروژن بر قدرت بذر، جوانه زنی و استقرار گیاهچه در گیاهان والد گندم رقم آذر-2، در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تیمار و چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم کشور (مراغه) بررسی شد. در این تحقیق بذور گندم آذر-2 که تحت تیمار مقادیر مختلف کود نیتروژن (0، 30، 60، 90 و 120 کیلوگرم در هکتار) تولید شده بودند، برداشت شده و اثر تیمارهای کودی بر خصوصیات جوانه زنی و قدرت بذر و استقرار گیاهچه ها در آزمایشگاه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که هدایت الکتریکی نشت یافته از بذر، سرعت جوانه زنی، میانگین مدت زمان جوانه زنی و وزن خشک ریشه چه، ساقه چه و گیاهچه در سطح احتمال یک درصد و درصد جوانه زنی و گیاهچه های نرمال در سطح احتمال پنج درصد تحت تأثیر مقادیر مختلف مصرف کود نیتروژن قرار دارند. مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین درصد بذور زنده مربوط به تیمارهای کودی 90 و 120 کیلوگرم در هکتار نیتروژن در گیاه والد می باشد. همچنین تیمارهای کودی 90 و 120 کیلوگرم در هکتار نیتروژن در گیاه والد بیشترین مقدار هدایت الکتریکی نشت یافته از بذر، سرعت جوانه زنی، میانگین مدت زمان جوانه زنی و وزن خشک ریشه چه، ساقه چه و گیاهچه را به خود اختصاص داده اند. بنابراین با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه، مصرف 90 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن در گیاه والد گندم آذر-2 می تواند جهت تولید بذور با قدرت بالا و خصوصیات جوانه زنی خوب و استقرار مناسب گیاهچه ها که در نهایت منجر به بالا رفتن توان رقابتی گیاهچه های حاصل می شود، مناسب باشد.

چکیده انگلیسی:

Effect of nitrogen fertilizer on germination, seed vigor and seedling establishment in wheat plants of Azar-2 cultivar under rainfed conditions in laboratory

منابع و مأخذ:

1. اکرم قادری، ف.، کامکار، ب. و سلطانی، ا. 1387. علوم و تکنولوژی بذر. جهاد دانشگاهی مشهد. 512 صفحه.


2. امام، ی.، سلیمی کوچی، س. و شکوفا، آ. 1388. تاثیر سطوح مختلف کود نیتروژن­دار بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه گندم (Triticum aestivum) در شرایط آبی و دیم. پژوهش­های زراعی ایران. جلد 7، شماره 1، صفحات 323 تا 334.


3. عبدالرحمنی، ب.، قاسمی گلعذانی، ک. و اصفهانی، م. 1384. اثر آبیاری تکمیلی بر روی شاخص‌های رشد، عملکرد و اجزای عملکرد گندم. مجله دانش کشاورزی. جلد 15. شماره 1. صفحات 51 تا 69.


4. روزرخ، م.، قاسمی گلعذانی، ک. و جوان­شیر، ع. 1381. ارتباط بین قدرت بذر با رشد و عملکرد نخود (Cicer arietinum L.) در مزرعه. نهال و بذر. جلد 18، شماره 2، صفحات 156 تا 169.


5. نصرالله­زاده، ص. 1373. بررسی قدرت بذر گندم در مراحل مختلف رسیدگی تحت شرایط آبی و دیم. پایان نامه دوره کارشناسی ارشد زراعت. دانشگده کشاورزی دانشگاه تبریز.
   
   
   1. Abdolrahmani, B., Ghassemi- Golezani, K., Valizadeh, M. and Feizi Asl, V. 2007. Seed priming and seedling establishment of barley (Hordium voulgare L.). J. Food Agr. Env., 5: 179- 184.
   
   
   2. Ellis, R. H. and Roberts, E. H. 1981. The quantification of aging and survival in orthodoxs seeds. Seed Sci. and Tech., 9: 374- 409.
   
   
   3. Harris, H. B., Parker, M .B. and Johnson, B. J. 1965. Influence of molybdenum content of soybean seed and other factors associated with seed source on progeny response to applied molybdenum. Agron. J., 57: 397- 399.
   
   
   4. ISTA. 1999. International rules for seed testing. Seed Sci. Technol., 27:1-333.
   
   

10. Leggatt, C. W 1948. Germination of boron-defficient peas. Sci. Agri., 28: 131-139.

11. McNeal, F. H., Berg, M. A., and McGuire, C. F. 1971. Productivity and quality response of five spring wheat genotypes (Triticum Aestivum) to nitrogen fertilizer. Agron. J., 63: 908- 910.

12. Naylor, R. 2008. The effect of parent plant nutrition on seed size, viability and vigour and on germination of wheat and triticale at different temperatures. Ann. Appl. Biol., 123: 379- 390.