تحليل عوامل مؤثر بر مهاجرت درون منطقهای به شهرستان اصفهان با اشارهای به بررسی اثر تغییرات آب و هوا
محورهای موضوعی : ساماندهی اقتصاد فضاوحیده ابراهیم نیا 1 , علی اصلانی 2
1 - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی
2 - دانشآموخته کارشناسی ارشد برنامهریزی منطقهای، دانشگاه شهید بهشتی
کلید واژه: استان اصفهان, تغییرات آب و هوا, سنجش از دور, مهاجرت درون منطقهای,
چکیده مقاله :
بیان مسئله: از اوایل دهه 1330 شمسی، با توسعه شهرستان اصفهان، این منطقه به مقصد اصلی حرکتهای جمعیتی در مرکز کشور تبدیل شده است. این حرکتهای جمعیتی در داخل استان نیز چشمگیر بوده و میتواند تأثیرات مثبت و منفی بر جوامع مبدأ و مقصد داشته باشد. هدف: هدف از انجام این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر بر مهاجرتهای درون استانی به شهرستان اصفهان و تاثیر تغییرات آب و هوایی بر این حرکتهای جمعیتی است. روش: اطلاعات مورد نیاز برای این پژوهش از دو منبع کتابخانهای و میدانی (پرسشنامه) جمعآوری شده است. در راستای ارائه مبانی نظری و شناخت محدوده مطالعاتی، از روش کتابخانهای استفاده شده و بهمنظور رتبهبندی عوامل مؤثر بر مهاجرتهای درون منطقهای، این عوامل در قالب پرسشنامه توسط مهاجران درون استانی به شهرستان اصفهان در دوره زمانی 1385 تا 1395 تکمیل و رتبهبندی گردیده است. در این تحقیق، آزمون فریدمن بر روی دادهها برای رتبهبندی عوامل و شناسایی عوامل اصلی بهکار گرفته شده و برای بررسی تأثیر تغییرات آب و هوا از روش رگرسیون خطی درنرمافزار SPSS انجام شده است. علاوه بر این، تغییرات آب و هوا در سطح استان اصفهان از طریق روش همپوشانی وزنی (Weighted Overlay) لایههای اقلیمی (کمینه و بیشینه دما و بارش) در نرمافزار GIS محاسبه شده است. یافتهها و بحث: تحلیلها نشان داد که سه عامل اصلی شامل بازار اشتغال، خدمات شهری (آموزشی، درمانی و تفریحی) و امکان حضور در جامعه فرهیختهتر بهطور مستقیم بر مهاجرتهای دروناستانی به شهرستان اصفهان تأثیرگذار بودهاند. همچنین، تغییرات آب و هوایی به عنوان عاملی که مستقیما بر اشتغال اثرگذار بوده است، افراد را به سمت شهرستان اصفهان با فرصتهای شغلی متنوعتر سوق داده است. نتیجهگیری: معکوس کردن روند مهاجرت تنها از طریق بهبود اشتغال غیرممکن است، اما با شناسایی عمیق کمبودها و نارساییهای فعالیتهای کشاورزی و موانع اقتصادی در روستاها، میتوان با استفاده از امکانات محلی و منابع موجود، برنامههایی برای کاهش مهاجرت تدوین کرد.
Since the early 1950s, with the development of Isfahan County, this region has become the main destination for population movements in central Iran. These population movements within the province have also been significant and can have both positive and negative impacts on the communities of origin and destination. The aim of this research is to identify the factors influencing intra-provincial migration to Isfahan County and the impact of climate change on these population movements. The necessary information for this research was collected from two sources: library and field research. To provide the theoretical foundations and understand the study area, the library method was used. To rank the factors influencing intra-regional migration, these factors were ranked through questionnaires completed by intra-provincial migrants to Isfahan County during the period from 2006 to 2016. In this study, the Friedman test was used on the data to rank the factors and identify the main ones, and the impact of climate change was examined using linear regression in SPSS software. Additionally, climate changes at the provincial level were calculated using the weighted overlay method of climate layers in GIS software. The results showed that climate change can affect intra-provincial migrations to Isfahan County. The analysis results indicated that three main factors, including the job market, urban services (including educational, healthcare, and recreational services), and human capital (the possibility of being in a more intellectual community), directly influence intra-provincial migrations to Isfahan County. These factors have been identified as the main drivers attracting the population to this region. Additionally, climate change, which directly affects the employment of farmers and gardeners, has been identified as an influential factor in intra-provincial migrations to Isfahan County, having an indirect impact on these population movements. These climate changes have reduced job opportunities in agriculture and horticulture, pushing individuals towards Isfahan County, where more diverse job opportunities and advanced urban services are available. Reversing the migration trend is impossible solely through improving employment. However, by deeply identifying the shortcomings and deficiencies in agricultural activities and economic obstacles in rural areas, programs can be developed to reduce migration by utilizing local facilities and available resources.
ابراهیمی، سعیده؛ ستاره، فاطمه. (1396). اثر مهاجرت بر بروندادهای علمی: مطالعه موردی پژوهشگران ایرانی در پایگاه ISI. رهیافت، 27(66)، 47-60. https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13623 جهانگیرپور، درنا؛ بخشوده، محمد. (1399). تاثیر تغییر اقلیم بر مهاجرت روستاییان در ایران: کاربرد رویکرد Panel VAR. پژوهش های محیط زیست، 11(21)، 133-142. https://www.iraneiap.ir/article_125476.html
سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان (1395)، گزارش های سالانه زراعی و باغی . https://www.agri-es.ir/Default.aspx?tabid=3679
سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان اصفهان (1397)، گزارش سنتز مطالعات آمایش استان اصفهان. https://esfahan.mporg.ir/home
سازمان مدیریت و برنامهریزی استان اصفهان (1397)، بررسی جریانات مهاجرتی استان اصفهان . https://esfahan.mporg.ir/home
صادقی، رسول. (1401). بیکاری, توسعه نابرابر منطقه ای و الگوهای فضایی مهاجرت داخلی در ایران. پژوهش مسائل اجتماعی ایران، 1(3 )، 41-65. . https://sid.ir/paper/1002658/fa
صدقیانی، جمشید؛ ابراهیمی، ایرج. (1381). آمار و کاربرد آن در مدیریت (1و2)، تهران، ناشر: مستان. https://www.gisoom.com/book/1656936
صفری شالی، رضا؛ پورگتابی، حبیب. (1394). راهنمای جامع کاربرد SPSS در تحقیقات پیمایشی (تحلیل دادههای کمی). تهران: انتشارات لویه. https://www.gisoom.com/book/11169336
عبدالله زاده، غلامحسین؛ اژدرپور، علیرضا؛ شریف زاده، محمد شریف. (1398). بررسی عوامل موثر بر گرایش به مهاجرت در بین روستاییان شهرستان زابل. جغرافیا و برنامهریزی، 23(67)، 173-195. https://geoplanning.tabrizu.ac.ir/article_8801
فرهادیپور، امیدرضا. (1400). بررسی اثر تنزل اقتصادی و زیستمحیطی بر جریان مهاجرت بیناستانی در ایران (با تأکید بر فرضیۀ خروج، اعتراض و وفاداری). تأمین اجتماعی، 17(3)، 181-209. https://qjo.ssor.ir/article_157721
کشاورز، مرضیه؛ کرمی، عزت اله؛ لهسایی زاده، عبدالعلی. (1396). عوامل اثرگذار بر مهاجرت روستایی ناشی از خشکسالی: یک مطالعه موردی در استان فارس. روستا و توسعه، 16(1)، 113-127. https://doi.org/10.30490/rvt.2018.59100
موسوی جهرمی، یگانه؛ بیابانی، جهانگیر؛ ارزاقی، الناز. (1402). تحلیل فضایی مهاجرت داخلی با تأکید بر عوامل اقتصادی و محیطی در استانهای ایران. فصلنامه علمی پژوهش های بوم شناسی شهری. https://doi.org/10.30473/grup.2024.70143.2821
Abdollahzadeh, G., Azderpour, A., & Sharifzadeh, M. S. (2019). Investigating factors affecting migration tendency among villagers in Zabol county. Geography and Planning, 23(67), 173-195. (In Persian) https://geoplanning.tabrizu.ac.ir/article_8801
Abu-Lughod, J. (1961). Migrant adjustment to city life: the Egyptian case. American Journal of Sociology, 67(1), 22-32. https://www.journals.uchicago.edu/doi/abs/10.1086/223047
Afolayan, A. A. (2001). Issues and challenges of emigration dynamics in developing countries. International Migration, 39(4), 5-38. https://doi.org/10.1111/1468-2435.00161
Alfken, C. (2015). Ich will nicht nach Berlin! – Life course analysis of inter-regional migration behaviour of people from the field of design and advertising. Environment and Planning A, 47, 2187-2203. https://doi.org/10.1177/0308518X15599287
Andrejuk, K., Godin, M., Dominique, Jolivet, Pereira, S.C., & Mol, C.V. (2022). Welfare Considerations in Migration Decision-Making through a Life-Course Approach: A Qualitative Study of Spanish EU-Movers. https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=1014635
Aziz, N., Hossain, B., & Mowlah, I. (2018). Does the quality of political institutions affect intra-industry trade within trade blocs? The ASEAN perspective. Applied Economics, 50, 3560-3574. https://doi.org/10.1080/00036846.2018.1430336
Beshers, J. M. (1967). Population processes in social systems. https://works.swarthmore.edu/alum-books/3068
Black, R., Kniveton, D., Skeldon, R., Coppard, D., Murata, A., & Schmidt-Verkerk, K. (2008). Demographics and climate change: Future trends and their policy implications for migration. Development Research Centre on Migration, Globalisation and Poverty. Brighton: University of Sussex. https://www.unscn.org/layout/modules/resources/files/Demographics_and_CC_future_trends.pdf
Bodvarsson, Ö.B. and Van den Berg, H. (2013). The Economics of Immigration. Springer: New York. https://link.springer.com/book/10.1007/978-1-4614-2116-0
Bogue, D. J. (1969). Principles of demography (No. 304.6 B6). https://lccn.loc.gov/68026847
Cerrutti, M., & Parrado, E. (2015). Intraregional migration in South America: Trends and a research agenda. Annual Review of Sociology, 41, 399-421. https://doi.org/10.1146/annurev-soc-073014-112249
de Jong, P.W., & de Valk, H.A. (2020). Intra-European migration decisions and welfare systems: the missing life course link. Journal of Ethnic and Migration Studies, 46, 1773-1791. https://doi.org/10.1080/1369183X.2019.1611421
de Jong, P.W., Adserà, A., & de Valk, H.A. (2020). The Role of Welfare in Locational Choices: Modelling Intra‐European Migration Decisions Across the Life‐Course. Tijdschrift voor economische en sociale geografie, 111, 163-181. https://doi.org/10.1111/tesg.12390
Dobson, J., Koser, K., McLaughlan, G. and Salt, J. (2001). International Migration and the United Kingdom: Recent Patterns and Trends.RDS Occasional Paper 75. Home Office: London. https://citeseerx.ist.psu.edu/document?repid=rep1&type=pdf&doi=5b55a396241da8c68a1b142d91ce5113ba2f3ea5
Duncan, O. D. (1940). theory and consequences of mobility of farm population. https://scholar.google.com/scholar?hl=en&as_sdt=0%2C5&q=theory+and+consequences+of+mobility+of+farm+population.&btnG=
Ebrahimi, S., & Setareh, F. (2017). The effect of migration on scientific output: A case study of Iranian researchers in the ISI database. Rahyaft, 27(66), 47-60. (In Persian) https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13623
Elshahat, S., & Moffat, T. (2022). Mental Health Triggers and Protective Factors Among Arabic-Speaking Immigrants and Refugees in North America: A Scoping Review. Journal of immigrant and minority health, 24(2), 489–505. https://doi.org/10.1007/s10903-021-01215-6
Farhadipour, O. (2021). Examining the effect of economic and environmental degradation on inter-provincial migration in Iran (with emphasis on the exit, protest, and loyalty hypothesis). Social Security, 17(3), 181-209. (In Persian) https://qjo.ssor.ir/article_157721
Fatorić, S., Morén-Alegret, R., & Kasimis, C. (2014). Exploring climate change effects in Euro-Mediterranean protected coastal wetlands: The cases of Aiguamolls de l’Empordà, Spain and Kotychi-Strofylia, Greece. International Journal of Sustainable Development & World Ecology, 21(4), 346-360. https://doi.org/10.1080/13504509.2014.888377
Gao, H., & Song, W. (2022). Assessing the Landscape Ecological Risks of Land-Use Change. International journal of environmental research and public health, 19(21), 13945. https://doi.org/10.3390/ijerph192113945
Geiger, M. and Pécoud, A. (eds.). (2012). The New Politics of International Mobility Migration Management and Its Discontents. IMIS-Beiträge 40: Osnabrück. https://doi.org/10.1057/9781137263070_2
Gillis, A., Geiger, N., Raimi, K., Cunningham, J. L., & Sarge, M. A. (2023). Climate change–induced immigration to the United States has mixed influences on public support for climate change and migrants. Climatic Change, 176(5), 48. https://doi.org/10.1007/s10584-023-03519-y
Hakim, A.R., Nachrowi, N.D., Handayani, D., & Wisana, I.D. (2022). Do Amenities and Economic Factors Affect Migration? Empirical Evidence from Indonesian Cities. Environment and Urbanization Asia, 13, 11-26. https://doi.org/10.1177/09754253221083169
Hoekveld, J.J., & Bontje, M. (2016). Intra-Regional Differentiation of Population Development in Southern-Limburg, the Netherlands. Tijdschrift voor economische en sociale geografie, 107, 282-297. https://doi.org/10.1111/tesg.12149
Ikwuyatum, G. O. (2013). The Face and Dynamics of Intraregional Labour Migration in Nigeria: Survey Concept, Challenges and Prospects. In An Interim-Report Presented at the Training Workshop on Intraregional Labour Migration within ECOWAS Region in Accra, Ghana. www. ResearchGate, net/publication (Vol. 225436962). https://www.researchgate.net/profile/Godwin-Ikwuyatum/publication/326436962_
Ikwuyatum, G.O. (2016). The Pattern and Characteristics of Inter and Intra Regional Migration in Nigeria. https://www.researchgate.net/profile/Godwin-Ikwuyatum/publication/326436962_
IOM. (2011). Glossary on Migration.2nd ed. Geneva, Switzerland: International Organization for Migration. https://www.ossrea.net/publications/images/acp/migration-research-guide.pdf
Isfahan Agricultural Organization. (2016). Annual reports on agriculture and horticulture. (In Persian) https://www.agri-es.ir/Default.aspx?tabid=3679
Isfahan Province Management and Planning Organization. (2018). Review of migration flows in Isfahan province. (In Persian) https://esfahan.mporg.ir/home
Isfahan Province Management and Planning Organization. (2018). Synthesis report of Isfahan province spatial planning studies. (In Persian) https://esfahan.mporg.ir/home
Jahangirpour, D., & Bakhshodeh, M. (2020). The impact of climate change on rural migration in Iran: Application of the Panel VAR approach. Environmental Research, 11(21), 133-142. (In Persian) https://www.iraneiap.ir/article_125476.html
Jiang, B., Nishida, R., Yang, C., Yamada, T., & Terano, T. (2010). Agent-based modeling for analyzing labor migration in economic activities. Proceedings of SICE Annual Conference 2010, 567-572. https://ieeexplore.ieee.org/abstract/document/5602213/metrics
Kartiki, K. (2011). Climate change and migration: a case study from rural Bangladesh. Gender & Development, 19(1), 23-38. https://doi.org/10.1080/13552074.2011.554017
Keshavarz, M., Karami, E., & Lahsaeizadeh, A. (2017). Factors influencing rural migration due to drought: A case study in Fars province. Rural Development, 16(1), 113-127. (In Persian) https://doi.org/10.30490/rvt.2018.59100
Lee, E. S. (1966). A theory of migration. Demography, 3(1), 47-57. https://doi.org/10.2307/2060063
Lee, E. S. (1970). Migration in relation to education, intellect, and social structure. Population Index, 437-444. https://doi.org/10.2307/2734064
Lewis, G. J. (2021). Human migration: a geographical perspective. Routledge. https://doi.org/10.4324/9781003183051
Mabogunje, A. (1970). Migration policy and regional development in Nigeria. Nigerian Journal of Economic and Social Studies, 12(2), 243-262. https://www.cabidigitallibrary.org/doi/full/10.5555/19721803978
Mousavi Jahromi, Y., Biabani, J., & Arzaghi, E. (2023). Spatial analysis of internal migration with an emphasis on economic and environmental factors in Iranian provinces. Urban Ecology Research Journal. (In Persian) https://doi.org/10.30473/grup.2024.70143.2821
Oduaran, A.B., & Chukwudeh, O.S. (2021). Trap in the Closet: Intra-Eth. https://ideas.repec.org/a/gam/jscscx/v10y2021i2p31-d484133.html
Sadeghi, R. (2022). Unemployment, unequal regional development, and spatial patterns of internal migration in Iran. Iranian Social Issues Research, 3(1), 41-65. (In Persian) https://sid.ir/paper/1002658/fa
Safari Shali, R., & Pourgetabi, H. (2015). Comprehensive guide to SPSS application in survey research (quantitative data analysis). Tehran: Levyeh Publishing. (In Persian) https://www.gisoom.com/book/11169336
Sedghiyani, J., & Ebrahimi, I. (2002). Statistics and its application in management (1 and 2). Tehran: Mastan. (In Persian) https://www.gisoom.com/book/1656936