پیش‌بینی رفتارهای خودشکن توسط جهت‌گیری هدف: نقش واسطه‌گری احساسات شرم و گناه
محورهای موضوعی : روان درمانگریزهره محمدی 1 , بهرام جوکار 2 , مسعود حسین چاری 3
1 - دانشجوی دکتری دانشگاه شیراز
2 - دانشیار دانشگاه شیراز
3 - دانشیار دانشگاه تهران
کلید واژه: دانشجو, رفتار خودشکن, جهت‌گیری هدف, احساس شرم, احساس گناه,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر در چهارچوب یک مدل علّی، پیش‌آیندهای رفتارهای خودشکن را بررسی کرد. در این مدل، انواع جهت‌گیری هدف به عنوان متغیرهای برون‌زا، احساسات شرم و گناه متغیرهای واسطه‌ای و رفتارهای خودشکن متغیر درون‌زا بودند. شرکت‌کنندگان پژوهش 430 دانشجوی (286 زن، 144 مرد) دانشگاه شیراز بودند که به روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند و به پرسشنامه‌ها‌ی هدف پیشرفت (الیوت و مک‌گریگور، 2001)، مقیاس گرایش به شرم و گناه (کوهن، وودلف، پنتر و اینسکو، 2011) و مقیاس رفتار و شناخت خودشکن (کانینگهام، 2007) پاسخ دادند. مدل پیشنهادی پژوهش با استفاده از تحلیل مسیر آزمون شد و برای معنا‌داری اثرات غیرمستقیم متغیرهای رابطهای، روش نمونه‌برداری‌های مکرر خودراه‌انداز به‌کار رفت. یافته‌ها نشان داد جهت‌گیری تسلط گرایشی، هم به‌طور مستقیم و هم با واسطه‌گری احساسات شرم و گناه، پیش‌بینی‌کننده منفی معنادار رفتارهای خودشکن است. اما تسلط اجتنابی تنها به شیوه مستقیم و مثبت، رفتارهای خودشکن را پیش‌بینی می‌کند. عملکرد گرایشی پیش‌بینی‌کننده منفی مستقیم و عملکرد اجتنابی پیش‌بینی‌کننده منفی غیرمستقیم رفتارهای خودشکن است. نتایج بر مبنای نقش واسطه‌ای احساسات شرم و گناه مورد بحث قرار گرفتند.
the present study investigated a model of the antecedents of self-defeating behaviors. In this model, goal orientations were considered as exogenous variables, self-defeating behaviors as endogenous variable, and shame and guilt feelings as mediators. The participants were 430 (286 females, 144 males) university students selected from Shiraz University. The participants completed the Achievement Goal Questionnaire (Elliot & McGregor, 2001), the Guilt and Shame Proneness Scale (Cohen & Wolf, 2011), and the Self-Defeating Behavior and Cognition (Cunningham, 2007). The hypothetical model was tested by path analysis and significance of the meditational effects were examined by Bootstrap method. The results indicated that the mastery approach was a negative predictor of self-defeating behaviors both directly and indirectly through guilt and shame feelings as mediator variables, but the mastery avoidance had a positive direct effect on self-defeating behaviors. The performance approach had a negative direct effect, and the performance avoidance had a negative indirect effect on self-defeating behaviors. The findings were discussed in terms of the meditating role of guilt and shame feelings