سبکهای شوخ طبعی و پنج رگه شخصیت

محورهای موضوعی : روان درمانگری

حسین زارع ¹ (استادیار دانشگاه پیام نور)
محمود کمالی زارچ ² (استادیار دانشگاه پیام نور)
فاطمه رضایی نسب ³ (کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی)

تاریخ دریافت : 1394/03/15 تاریخ پذیرش : 1394/03/15 تاریخ انتشار : 1388/10/01

کلید واژه: دانشجو, پنج رگه شخصیت, سبکهای شوخ‌طبعی,

چکیده مقاله :

به منظور تبیین سبکهای شوخ‌طبعی براساس رگه‌های شخصیتی، 221 دختر و 127 پسر دانشجـو به پرسشنامه‌های سبکهای شوخ‌طبعی (مارتین، 1998) و فـرم کوتاه پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت (NEO-FFI، کاستا و مک‌کری، 1992) پاسخ دادند. نتایج نشان دادند سبکهای شوخ‌طبعی سازش‌ـ ‌یافته (شامل پیونددهنده و خودفزاینده) با نوروزگرایی همبستگی منفی و با برونگردی، گشودگی، مقبولیت و وظیفه‌شناسی همبستگی مثبت معنادار داشتند، در حالی که سبکهای شوخ‌طبعی سازش‌نایافته (شامل خودشکنانه و پرخاشگرانه) با نوروزگرایی همبستگی مثبت و با چهار رگه دیگر همبستگی منفی معنادار نشـان دادند. نتایج تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام مشخص کرد که رگه‌های شخصیتی می‌تواند واریانس سبکهای شوخ طبعی را به طور متوسط به قرار زیر تبیین کند: الف) نوروزگرایی و برونگردی هر چهار سبک شوخ طبعی (به ترتیب 17/0=2R و 38/0=2R)، ب) مقبولیت، سبکهای خودفزاینده و پرخاشگرانه (025/0=2R)، ج) گشودگی، سبک خودفزاینده (01/0=2R) و د) وظیفـه‌شناسی، سبکهای شوخ‌طبعی خودشکنانه و پرخاشگرانه (02/0=2R). نتایج بـراساس رابطة آنها با رگه‌های اصلی شخصیت مورد بحث قرار گرفت.

چکیده انگلیسی:

In order to explain humor styles based on the personality traits, 221 female and 127 male university students completed the Humor Styles Questionnaire (Martin, 1998) and the Five Factor Personality Inventory (Costa & McCrae, 1992). The results suggested that adaptive humor styles (including affiliative and self-enhancing styles) were correlated with Neuroticism (negatively) and with Extraversion, Openness to Experience, Agreeableness and conscientiousness (positively), while the maladaptive humor styles (included self-defeating and aggressive styles) were correlated with Neuroticism (positively) and with the four big traits (negatively). Step by step regression analysis showed that personality traits could explain the variances of the humor styles in the following ways: a) Neuroticism and Extraversion explained all four styles of humor (respectively average R 2 =0.17, average R2 =0.38); b) agreeableness explained self-enhancing and aggressive styles (average R2 =0.025); c) Openness explained self-enhancing style (average R2 =0.05) and d) Conscientiousness explained affiliative, self-defeating and aggressive styles of humor (average R2 =0.02). Results were discussed based on their relations with main personality traits.