مقایسه ترکیبات عمده و فعالیت آنتی‌اکسیدانی ریشه هفت‌بند ژاپنی (Polygonum cuspidatum) با ریشه هفت‌بند افغانی (Polygonum afghanicum)

محورهای موضوعی : شیمی مواد غذایی-آنتی اکسیدان ها

اسماعیل رضایی سرشت ¹ , بهنام مهدوی ² , منیره پرندوارمنش ³ , حسن رضایی سرشت ⁴ , احمد رضا اولیایی ⁵

1 - گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
2 - گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
3 - گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
4 - مرکز تحقیقات طب سنتی، دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، سبزوار، ایران
5 - گروه شیمی، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران.

تاریخ دریافت : 1398/02/21 تاریخ پذیرش : 1398/09/09 تاریخ انتشار : 1401/01/01

کلید واژه: هفت‌بند ژاپنی, هفت‌بند افغانی, آزمون TPC, آزمون RSA, آزمون FIC,

چکیده مقاله :

گونه‌های هفت‌‌بند که متعلق به خانواده پلی‌گوناسه (Polygonaceae) هستند، استفاده‌های متنوعی در طب سنتی کشورهای آسیایی مانند چین، ژاپن و ایران دارند. در این مطالعه، فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره های متانولی ریشه گونه هفت‌بند افغانی(Polygonum afghanicum) جمع آوری شده در بهار و پاییز، و عصاره متانولی ریشه هفت‌بند ژاپنی (Polygonum cuspidatum) اندازه گیری و با یکدیگر مورد مقایسه شدند. فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره ها با استفاده از آزمون های مختلف آنتی اکسیدانی، از جمله انداز‌ه‌گیری محتوای کل ترکیبات فنولی (TPC) و فلاونوئیدی (TFC)، فعالیت‌ مهارکنندگی رادیکال‌های آزاد (RSA)، کلات کردن یون آهن (FIC) و آزمون بی رنگ شدن بتا-کاروتن (BCB) انجام شد. بیشترین مقادیر محتوای کل ترکیبات فنولی (mgGAE/g 1/32/347) و فلاونوئیدی (mgRE/g 6/12/165) برای گیاه هفت بند ژاپنی بدست ‌آمد؛ در حالی که گیاه هفت بندی افغانی جمع آوری شده در فصل بهار با اندکی تفاوت بیشترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی درآزمون های RSA با مقادیر µg/mL 5/15/14 =IC50 ، FIC به میزان % 7/17/96 و BCB به مقدار % 6/39/50 از خود نشان داد. با توجه به نتایج فوق، گونه هفت بند افغانی جمع آوری شده در فصل بهار به عنوان گونه ای بومی توانایی بیشتری در برخی از آزمون های آنتی اکسیدانی از خود نشان داد. این نتایج می تواند به دلیل وجود ترکیبات موثره دیگر در این گونه باشد.

منابع و مأخذ:

1. Al-Jaber, HI., Al-Qudah, MA., Barhoumi, LM., Abaza, IF., Afifi, FU. 2012. Essential oil composition of the aerial parts of fresh and air-dried Salvia palaestina Benth. Lamiaceae) growing wild in Jordan. Natural Product Research, 2613):1179-87.


2. . Bertelli, A., Ferrara, F., Diana, G., Fulgenzi, A., Corsi, M., Ponti, W, et al. 1998. Resveratrol, a natural stilbene in grapes and wine, enhances intraphagocytosis in human promonocytes: a co-factor in antiinflammatory and anticancer chemopreventive activity. International journal of tissue reactions, (214):93-104.


3. Cathrine, L., Nagarajan, NP. 2011. Preliminary phytochemical analysis and antibacterial activity of leaf extracts of Vitex leucoxylon. LF Int J Curr Pharm Res, (32):71-3.


4. . Chukwujekwu, J., Coombes, P., Mulholland, D., Van Staden J. 2006. Emodin, an antibacterial anthraquinone from the roots of Cassia occidentalis. South African Journal of Botany, (722):295-7.


5. . Demiray, S., Pintado, M., Castro, P. 2009. Evaluation of phenolic profiles and antioxidant activities of Turkish medicinal plants: Tilia argentea, Crataegi folium leaves and Polygonum bistorta roots. World Academy of Science, Engineering and Technology, (54):312-7.


6. Gordon, M. 1990. The mechanism of antioxidant action in vitro. Food antioxidants: Springer, p. 1-18.


7. . Hung, L-M., Chen, J-K., Huang, S-S., Lee, R-S., Su, M-J. 2000. Cardioprotective effect of resveratrol, a natural antioxidant derived from grapes. Cardiovascular research, (473):549-55.


8. Khadri, A., Serralheiro, MLM., Nogueira, JMF., Neffati, M., Smiti, S., Araújo, MEM. 2008. Antioxidant and antiacetylcholinesterase activities of essential oils from Cymbopogon

 

schoenanthus L. Spreng. Determination of chemical composition by GC–mass spectrometry and 13C NMR. Food Chemistry, (1093):630-7.

9. Mahdavi, B., Yaacob, W., Din, LB., Jahangirian, H. 2013. Antioxidant activity of consecutive extracts of the base, stem and Leaves of Etlingera brevilabrum. Asian Journal of Chemistry, (257):3937.


10. . Maizura, M., Aminah, A., Wan, Aida W. 2011. Total phenolic content and antioxidant activity of kesum Polygonum minus), ginger Zingiber officinale) and turmeric Curcuma longa) extract. International Food Research Journal. (182):529-34.


11. Mohd-Esa, N., Hern, FS., Ismail, A., Yee, CL. 2010. Antioxidant activity in different parts of roselle Hibiscus sabdariffa L.) extracts and potential exploitation of the seeds. Food Chemistry, (1224):1055-60.


12. Moyo, M., Ndhlala, AR., Finnie, JF., Van Staden, J. 2010. Phenolic composition, antioxidant and acetylcholinesterase inhibitory activities of Sclerocarya birrea and Harpephyllum caffrum Anacardiaceae) extracts. Food Chemistry, (1231):69-76.


13. Quettier-Deleu, C., Gressier, B., Vasseur, J., Dine, T., Brunet, C., Luyckx, M, et al. 2000. Phenolic compounds and antioxidant activities of buckwheat Fagopyrum esculentum Moench) hulls and flour. Journal of ethnopharmacology, (721):35-42.


14. . Raj, X., Chaurasia, O., Vajpayee, P., Murugan, M., Bala, S. 2010. Antioxidative activity and phytochemical investigation on a high altitude medicinal plant Dracocephalum heterophyllum Benth. Pharmacognosy Journal, (26):112-7.


15. Saha, M., Hasan, S., Akter, R., Hossain, M., Alam, M., Alam, M, et al. 2008. In vitro free radical scavenging activity of methanol extract of the leaves of Mimusops elengi Linn. Bangladesh Journal of Veterinary Medicine, (62):197-202.


16. Salah, N., Miller, NJ., Paganga, G., Tijburg, L., Bolwell, GP., Riceevans, C. 1995. Polyphenolic flavanols as scavengers of aqueous phase radicals and as chain-breaking antioxidants. Archives of biochemistry and biophysics, (3222):339-46.


17. Salehi Shanjani, P., Mirza, M., Calagari, M., Adams, RP. 2010. Effects drying and harvest season on the essential oil composition from foliage and berries of Juniperus excelsa. Industrial Crops and Products, (322):83-7.


18. Srinivas, G., Anto, RJ., Srinivas, P., Vidhyalakshmi, S., Senan, VP., Karunagaran, D. 2003. Emodin induces apoptosis of human cervical cancer cells through poly ADP-ribose) polymerase cleavage and activation of caspase-9. European journal of pharmacology, (4732):117-25.


19. Van Acker, SA., Tromp, MN., Griffioen, DH., Van Bennekom, WP., Van Der Vijgh, WJ., Bast, A. 1996. Structural aspects of antioxidant activity of flavonoids. Free Radical Biology and Medicine. (203):331-42


20. Yi, T., Zhang, H., Cai, Z. 2007. Analysis of Rhizoma Polygoni Cuspidati by HPLC and HPLC‐ESI/MS. Phytochemical Analysis, (185):387-92.


21. Yıldırım, A., Mavi, A., Kara, AA. 2003. Antioxidant and antimicrobial activities of Polygonum cognatum Meissn extracts. Journal of the Science of Food and Agriculture. (831):64-9.


22. Zhang, H., Li, C., Kwok, S-T., Zhang, Q-W., Chan, S-W. 2013. A review of the pharmacological effects of the dried root of Polygonum cuspidatum Hu Zhang) and its constituents. Evidence-based complementary and alternative medicine.