واکاوی راهبردهای منطقه‌ای توسعه کشاورزی استان همدان

محورهای موضوعی : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی

شادعلی توحیدلو ¹ , موسی اعظمی ² , محسن احدنژاد روشتی ³

1 - دانشجوی دکتری توسعه کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان، همدان، ایران
2 - دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، همدان، ایران
3 - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

تاریخ دریافت : 1396/03/19 تاریخ پذیرش : 1396/03/19 تاریخ انتشار : 1395/11/01

کلید واژه: راهبرد, منطقه بندی, توسعه کشاورزی, مدل TODIM, تحلیل SOWT,

چکیده مقاله :

برنامه‌ریزی منطقه‌ای از موضوعات مهم در توسعه جوامع است. هدف مقاله حاضر ارائه راهبردهای منطقه‌ای توسعه کشاورزی با روش توصیفی ـ تحلیلی است. منطقه موردمطالعه شامل 9 شهرستان استان همدان است که اطلاعات و داده‌های موردنیاز از مطالعات کتابخانه مبتنی بر مطالعه و مرور آمار و اسناد و همچنین داده‌های میدانی استفاده شده است. برای تحلیل داده‌ها از روش تصمیم‌گیری چند معیاره TODIM استفاده شده است. سپس جهت منطقه بندی خروجی داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار GIS، تحلیل و نمایش داده شد و درنهایت با استفاده از تحلیل SOWT مبتنی بر داده‌های مبتنی بر عملیات میدانی برای استخراج راهبردهای منطقه‌ای استفاده گردید. نتایج مطالعات تحقیق نشان داد، شهرستان‌های استان همدان ازنظر شاخص‌های کشاورزی در شرایط یکسانی قرار ندارد شهرستان‌های ملایر (1=T) توسعه‌یافته‌ترین شهرستان و شهرستان فامنین (0=T) توسعه‌نیافته‌ترین، شهرستان می‌باشد و نیز راهبرد کانونی منطقه توسعه‌نیافته کشاورزی شهرستان‌های استان همدان راهبرد تدافعی است، راهبرد منطقه درحال‌توسعه، راهبرد بازنگری می‌باشد و درنهایت راهبرد منطقه توسعه‌یافته راهبرد تهاجمی می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

Regional planning is one of the important issues in community development. The purpose of this article was to analyze agricultural regional development strategies using an analytical- descriptive method. The area of the study was Hamedan province with 9 townships that the necessary data and information were gathered using both a deep documentary review and an applied survey. TODIM software was applied to analyze the data. Also, in order to classify the collected data based on different region, GIS software used accordingly and at the end, using SWOT analytical some regional strategies for agricultural development of the study area were proposed. The main findings showed that there is obvious differentiation between 9 townships of the province based on agricultural indicators.  In this case, based on the results obtained, Malayer Township (T=1) was identified the developed region and Famenin Township (T=0) as the poorest or undeveloped one. In this study, findings indicate that in undeveloped area, Defensive Approach as the Focal Approach or main approach in SWOT analysis. However, in developing area, the Revision Approach and in developed area Offensive Approach were recognized as suitable approach accordingly

منابع و مأخذ:

مرکز آمار ایران. (1390). سالنامه آماری استان همدان، فصل اول (سرزمین و آب‌وهوا). ص 3.

Apostolache, M. A. (2014): Regional Development in Romania–From Regulations to practice. Procedia Economics and Finance, 8: 35-41.

Durand, G. (2003). Multifunctional Agriculture: A New Paradigm for European Agriculture. UK, Aldershol: Ashgate Publishing.

Gomes, L.F.A.M., Machado, M.A.S., da Costa, F.F., & Rangel, L.A.D. (2013). Criteria interactions in multiple criteria decision aiding: A coquet formulation for the TODIM method. Procedia Computer Science. 17: 324–331

Li, F., ying, X. (2011). Study on development strategy of DIY farm based on swot analysis. Asian agricultural research, 3(8): 8-14.

Mannan, S. (2014). Sustainable Development- Chapter 25. Lees' Process Safety Essentials. 437-446.

McMullin, S. K. (1998). Location Strategies, Spatial Decision Support Systems and Strategic Planning. Department of Geography. University of Washington, Washington, USA.

Noorbakhsh, F. (2002). Human development and regional disparities in Iran: a policy model. Journal of International Development, 14: 927–949.

Noorbakhsh, F. (2005). Spatial inequality, polarization and its dimensions in Iran: new empirical evidence. Oxford development Studies, 33(3&4): 473-491

Wajszczuk, K., Wawrzynowicz, J. (2013). A swot analysis of software for agriculture in Poland. International in agribusiness, 10.

Winkler, A. (2012). Measuring regional inequality: an index of socio-economic pressure for Serbia. Zbornik radova-Geografski fakultet Univerziteta u Beogradu, (60): 81-102.

Xu, X., Hou, L., Lin, H., & Liu, W. (2006). Zoning of sustainable agricultural development in China. Agricultural Systems, 87: 38–62.