مدل شناسایی تاثیر هوش معنوی بر هوش هیجانی و تورش های رفتاری مبتنی بر قضاوت شخصی جهت بهبود فرآیند تصمیم گیری سرمایه گذاران

محورهای موضوعی : حسابداری مالی و حسابرسی

احتشام شهابی راد ¹ , خسرو فغانی ماکرانی ² , علی ذبیحی ³

1 - گروه حسابداری ،واحد ساری ،دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران
2 - ،گروه حسابداری، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری،ایران
3 - گروه حسابداری، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی،ساری،ایران

تاریخ دریافت : 1402/09/24 تاریخ پذیرش : 1402/11/14 تاریخ انتشار : 1403/01/01

کلید واژه: هوش هیجانی, واژه‌های کلیدی: هوش معنوی, تصمیمات سرمایه گذار,

چکیده مقاله :

چکیده هدف از مقاله حاضر ارائه مدلی به منظور شناسایی تاثیر هوش معنوی بر هوش هیجانی و تورش های رفتاری مبتنی بر قضاوت شخصی جهت بهبود فرآیند تصمیم گیری سرمایه گذاران است. روش پژوهش توصیفی (غیرآزمایشی) است و از روش پیمایشی استفاده شد . در روش میدانی داده‌ها از یک پرسشنامه عادی بی‌نام حاوی سوالات بسته با مقیاس ترتیبی و گزینه‌ای در ارتباط با فرضیات پژوهش استفاده شده است. پرسشنامه محقق ساخته در اختیار 232 نفر از سـرمایه‌گـذاران بــورس اوراق بهــادار تهـران برای سال 1398که بر اساس فرمول کوکران و بطور تصادفی انتخاب شدند قرار داده شد.برای رد یا اثبات هر فرضیه پژوهش از روش آمار استنباطی به روش ضریب همبستگی پیرسون و آزمون معادلات ساختاری استفاده گردیده است.تجزیه و تحلیل اطلاعات بوسیله نرم‌افزارآماریSPSS و نمودارها توسط نرم‌افزارEXCEL ترسیم و رگرسیون و حل معادلات ساختاری توسط نرم افزار AMOS بوده است. نتایج حاکی از آن است که متغیر پیشگاه معنوی/رهبری اجتماع بیشترین تاثیر در هوش معنوی و متغیر اتخاذ استراتژی بیشترین تاثیر در هوش هیجانی و متغیر خطای زیان گریز بیشترین تاثیر در متغیر تورش رفتاری را دارد ومیزان تاثیر هوش معنوی بر هوش هیجانی و توروش رفتاری به ترتیب با بار عاملی0.62 و 0.574 و میزان تاثیر هوش هیجانی و متغیر توروش رفتاری بر تصمیمات سرمایه گذار به ترتیب با بار عاملی 0.9 و 0.83 بوده است.

چکیده انگلیسی:

  Abstract The purpose of this paper is to provide a model to identify the impact of spiritual intelligence on emotional intelligence and behavioral tendencies based on personal judgment to improve the decision-making process of investors. The research method is "descriptive (non-experimental)" and a survey method was used. In the data field method, a normal anonymous questionnaire containing closed questions with an ordinal and optional scale was used in connection with the research hypotheses. A researcher-made questionnaire was provided to 232 investors of the Tehran Stock Exchange, who were randomly selected based on the Cochran formula. To reject or prove each research hypothesis, inferential statistics, Pearson's correlation coefficient, and structural equation test were used. It has been done. Analyzing the data using SPSS statistical software and graphs using EXCEL software, drawing and regression and solving structural equations using AMOS software. The results indicate that the variable of spiritual leadership/community leadership has the greatest impact on spiritual intelligence and the variable of strategy adoption has the greatest impact on emotional intelligence and the variable of harmful error has the greatest impact on the variable of behavioral bias and the degree of influence of spiritual intelligence on emotional intelligence and behavioral bias The order with the factor load of 0.62 and 0.574, and the impact of emotional intelligence and the variable of behavioral change on the investor's decisions was with the factor load of 0.9 and 0.83, respectively.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع

• ابراهیمی سرو علیا، محمد حسن، مرفوع، محمد، قنبرلو، فاطمه، (1395). رابطه هوش معنوی با تورشهای رفتاری در سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه بورس اوراق بهادار، شماره 33، بهار95،سال نهم.ص 131-154.


• اسحاق حسینی، کتایون، قراگوزلو، سمیه، قراگوزلو ،زهرا. (1391).نگرشی بر مفهوم هوش معنوی در سازمان. فصلنامه علمی- ترویجی مطالعات منابع انسانی، سال دوم، شماره ششم، زمستان 1391.


• امانی، ملاحت، شیری، اسماعیل، رجبی، سعید.(1393).نقش هوش هیجانی و هوش معنوی در پیشبینی بخشودگی دانشجویان. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، سال پانزدهم، شمارة 1 ،بهار 1393 ،ص 80-73.


• بینشیان، زهرا، فغانی ماکرانی ،خسرو، اسلامی، خدیجه . (1398).تدوین مدلی به منظور ارزیابی و شناسایی انواع هوش و سوگیری های رفتاری و تاثیر آن بر فرآیند تصمیم گیری سرمایه گذاران.رساله دکتری تخصصی حسابداری،دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد شاهرود،پائیز 1398.


• جلیلی، صابر.، پیرایش، رضا.، قاسم زاده، لیلی. (1393). تأثیرهوش هیجانی بر تصمیم گیری های سرمایه گذاران انفرادی فعال در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه پژوهش حسابداری، شماره 14، پاییز، 82-104.


• حقگو، بهناز ،قلیزاده ،حسن،شاکری نیا،ایرج(1391).بررسی رابطه سوگیری های رفتاری با تصمیمات سرمایه گذاری سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران.پایان نامه کارشناسی ارشد ،گروه مدیرت. دانشگاه تهران.


• غیور باغبانی ، سید مرتضی ،بهبودی ، امید ،(1396).عوامل مؤثر در بروز رفتار سرمایه گذاران با رویکرد پدیدارنگاری . فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت دارایی و تأمین مالی سال پنجم، شماره سوم، شماره پیاپی (18 )پاییز 1396 .ص 76-57


• طاهریان، مریم،دلاور، علی، رسولی، محمدرضا، عقیلی، سید وحید، (1397). رابطه استفاده از شبکه های اجتماعی با هوش شناختی، هوش هیجانی، خلاقیت و ویژگیهای شخصیتی در کاربران. فصلنامه مطالعات رسانه های نوین، سال چهارم، شماره 15 ،پاییز 1397.


• عبدالرحیمیان، محمدحسین، ترابی، تقی، صادقی شریف،سید جلال، دارایی، رویا، (1397)،«ارائه الگوی رفتاری تصمیم­گیری سرمایه گذاران حقیقی در بورس اوراق بهادار تهران»، فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه­گذاری،سال هفتم،شماره بیست و ششم،تابستان 1397


• فلاح پور، سعید و غـلام رضـا عبـداللهی (1390) . شناسـایی و وزن دهـی تـورش هـای رفتاری سرمایه گذاران در بازار بورس اوراق بهادار تهران : رویکرد AHP فازی، دوفصلنامه ی پژوهشات مالی، دوره ی 13 ، شماره ی 31 ، صص 120 -99


• قادری، کاوه، قادری، صلاح الدین، قادری، سامان،(1397).تأثیر عامل رفتاری اطمینان بیش از حد مدیران بر اثربخشی مدیریت ریسک. پژوهشهای ‌حسابداری‌مالی ‌و‌ حسابرسی سال‌دهم /‌شماره‌23‌/ بهار‌7233 صفحه‌342 تا‌333.


• *گرجی زاده، داوود، خانمحمدی ،محمد حامد، (1396).بررسی اثرات عوامل مالی رفتاری بر تصمیمات سرمایه­گذاران انفرادی. فصلنامـه علمی پژوهشی دانش سرمایه­گـذاری، سال ششم/ شماره بیست وچهارم/ زمستان 96.


• *موسوی شیری, سید محمود, بخشیان, عسل, براتی, هدی. (1394).،"تاثیر هوش هیجانی بر کیفیت تصمیم گیری سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران"،دانش سرمایه‌گذاری, 5(17), 99-112.


• نارنجی آذر ،اکبر،(1393).بررسی تورش های رفتاری در تصمیمات سرمایه­گذاران با تاکید بر نقش تجربه سرمایه گذاری.پایان نامه کارشناسی ارشد MBA ،پردیس بین المللی ارس، دانشگاه تهران.


• یارمحمدیان، احمد.(1387). بررسی رابطة بین هوش هیجانی و هوش عقلانی دانش آموزان دختر دبیرستانی شهر اصفهان. فصلنامه خانواده و پژوهش ،سال دوم، 3 شماره ، بهار 1387.

• Bineshian,Zahra,faghani makrani,khosro,eslami,khadijeh,(2019),” The role of biased behavior based on economic behavior and financial intelligence on the process of investment decisions”,international journal of finance and managerial accounting,vol.4,No.13,spring2019.


• Chen, Tao, Xie, Lingmin, Zhang, Yuanyuan. (2018). How does analysts’ forecast quality relate to corporate investment efficiency?, Journal of Corporate Finance; doi:10.1016/j.jcorpfin.2016.12.010.


• Dhiman,Babli, Raheja, Saloni(2018).Do Personality Traits and Emotional Intelligence of Investors Determine Their Risk Tolerance? . Management and Labour Studies 43(1&2) 88–99.


• Hess, J, D., Bacigalupo, A, C. (2011). Enhancing decisions and decision-making processes through the application of emotional intelligence skills, Management Decision, 49(5):710 – 721


• Manafe, J. D. (2021). The Effect of Financial Knowledge, Financial Experience and Spiritual Intelligence on Investment Planning Behavior. Jurnal Ekonomi dan Bisnis Jagaditha, 8(2), 209-214. doi: https://doi.org/10.22225/jj.8.2.2021.209-214


• Ran Z, Gul A, Akbar A, Haider SA, Zeeshan A, Akbar M. (2021). Role of Gender-Based Emotional Intelligence in Corporate Financial Decision-Making. Psychol Res Behav Manag. 14:2231-2244
  https://doi.org/10.2147/PRBM.S335022


• Santos, Angeli, Wang, Weiwei, Lewis, (2018). Emotional intelligence and career decision-making difficulties: The mediating role of career decision self-efficacy.Journal of Vocational Behavior.Volume 107, August 2018, Pages 295-309.


• Tanvir, Muhammad,  Sufyan, Muhammad,(2016). Investors Emotional Intelligence and Impact on Investment Decision. See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.net/publication/315630912.


• Vinh Vo, X., Phan, D. B. A. (2017). Further evidence on the herd behavior in Vietnam stock market. Journal of Behavioral and Experimental Finance, 13, 33-41.


• Verma Gakhar, Divya, Prakash, Deepti.(2013). A Study of Factors Affecting Investment Decisions: With Special Reference to Spiritual Intelligence. Emerging Issues in Indian Financial Markets, Bloomsbery Publications (2013).6 Jul 2013 .


• Wall, L, D. (2018). Some financial regulatory implications of artificial intelligence, Journal of Economics and Business, 100(19): 55-63.