تأثیر شاخص‌های کلان اقتصادی بر نوسانات بازده سهام

محورهای موضوعی : حسابداری مالی و حسابرسی

هادی محبوبی ¹ , مرجان دامن کشیده ² , هوشنگ مومنی وصالیان ³ , شهریار نصابیان ⁴

1 - گروه اقتصاد ،واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران.
2 - گروه اقتصاد، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - گروه اقتصاد ،واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران.
4 - گروه اقتصاد، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1402/04/23 تاریخ پذیرش : 1402/06/08 تاریخ انتشار : 1402/07/01

کلید واژه: نوسانات بازده سهام, واژه‌های کلیدی: نوسانات نرخ ارز, شاخص‌های کلان اقتصادی,

چکیده مقاله :

چکیده مقاله حاضر به تبیین اثرگذاری تأثیر برخی شاخص‌های کلان اقتصادی بر نوسانات بازده سهام می‌پردازد. قیمت‌گذاری مصنوعی نرخ ارز در سال‌های قبل از بحران و جلوگیری از تعدیل آن متناسب با شرایط اقتصادی یکی از دلایل اصلی بحران ارزی اخیر می‌باشد. همچنین محاسبه شاخص فشار بازار ارز حاکی از آن است که بالاترین اعداد به دست آمده برای این شاخص مربوط به زمانی است که شکاف بین نرخ ارز آزاد با نرخ ارز رسمی زیاد شده است، همچنین براساس نتایج، سیاست مداخله بانک مرکزی نقش موفقی در خنثی ساختن فشار بازار ارز نداشته است. براساس نتایج تخمین مدل SVAR؛ یک تکانه وارده از ناحیه رشد درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت، به اندازه 64 درصد همچنین نتایج نشان داد تأثیر نوسانات نرخ ارز بر نوسانات بازده سهام مثبت و معنادار است که بیانگر آن است که همبستگی بالایی میان بازدهی در بازده سهام و بازار نرخ ارز وجود دارد. همچنین علامت مثبت ضریب بیانگر اثر مثبت و معنی‌دار نرخ بهره بر تغییرپذیری بازده سهام است. این نتیجه نشان می‌دهد که نرخ بهره بالاتر منجر به نوسانات بیشتر در بازده سهام شده است. در نهایت تولید ناخالص داخلی سرانه در هیچ کدام از سطوح خطای 1، 5 و 10 درصد معنادار نبوده است که بیانگر آن است که بر نوسانات بازده سهام اثر معنی‌داری نداشته است.

چکیده انگلیسی:

Abstract The present article explains the effect of some macroeconomic indicators on stock return fluctuations .Artificial exchange rate pricing in the years before the crisis and preventing it from adjusting to the economic conditions is one of the main reasons for the recent currency crisis. Also, the calculation of the foreign exchange market pressure index indicates that the highest numbers obtained for this index are related to the time when the gap between the free exchange rate and the official exchange rate has increased. The results also showed that the effect of exchange rate fluctuations on stock return fluctuations is positive and significant, which indicates that there is a high correlation between stock returns and the exchange rate market. Also, the positive sign of the coefficient indicates a positive and significant effect of interest rates on the variability of stock returns. This result shows that higher interest rates have led to more fluctuations in stock returns. Finally, GDP per capita was not significant in any of the error levels of 1, 5 and 10%, which indicates that it did not have a significant effect on stock fluctuations.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع

• اطلاعات سری‌های زمانی اقتصادی، بانک مرکزی ایران


• امراللهی، الهام؛ سیدیحیی ابطحی و طاهره علی حیدری بیوکی، (1398)، "تحلیل رفتار فشار بازار ارز در
  اقتصاد ایرا:ن رویکرد مدل خودرگرسیون برداری آستانه‌ای TVAR"، نشریه علمی سیاست‌گذاری
  اقتصادی، شماره 21، دوره 11، صص 24-1


• امیری، حسین، (1399)، "ارتباط متغیرهای نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ سود بانکی با رشد اقتصادی در قالب مدل Panel VAR شواهدی از کشورهای مسلمان"، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، شماره 40، دوره 10، صص 108-93


• آرمن، سیدعزیز و فرزانه پیرو، (1394)، "بررسی عدم تقارن در ادوار تجاری ایران و نقش تکانه‌های نفتی در ایجاد آن"، فصلنامه اقتصاد مقداری (فصلنامه بررسی‌های اقتصادی)، دوره 10، شماره 4 (پیاپی 39)، صص 113-146.


• پورفخاران، محمدرضا، قدرت الله طالب نیا، حمیدرضا وکیلی فرد و فریدون رهنمای رودپشتی، (1400)، "اثر سیاست پولی دولت بر ارتباط میان حسابرسی صورت‌های مالی و اعتبار تجاری شرکت"، فصلنامه پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره 13، شماره 52، صص269-298


• دارابی، رویا و ملیحه علی فری، (1389)، "تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر ریسک و بازده کل سهام با تأکید بر مدل بازده سهام"، فصلنامه پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره 2، شماره 7، صص 141-170


• دارابی و علی فری، (1389)، "در پژوهشی به بررسی تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر ریسک و بازده کل سهام با تأکید بر مدل بازده سهام".


• شاه حسینی، (1397)، "پیش‌بینی نرخ رسمی ارز در ایران با استفاده از مدل خودرگرسیونی ARIMA همراه با عامل‌های مداخله‌ای و مقایسة آن با مدل گام تصادفی اقتصاد و تجارت نوین"، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی فصلنامة علمی پژوهشی، سال 13، شمارة 4، صص 131-158


• طباطبایی‌نسب، زهره و زهرا افشاری، (1391)، "برآورد میزان مداخله مستقیم بانک مرکزی ایران با رویکرد فشار بازار ارز"، پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 20(64)، صص 87-114.


• عبادی، جعفر و هاجر جهانگرد، (1391)، "الگوسازی مداخلة ارزی در بازار ارز ایران"، تحقیقات اقتصادی، 47(3)، صص 23-44.


• عزیزی، زهرا، (1397)، "بررسی عدم ثبات ضرایب در تابع واکنش مداخلات ارزی در اقتصاد ایران"، فصلنامه پژوهش‌ها وسیاست‌های اقتصادی، ۲۶ (۸۵) ، صص ۲۷۱-۳۰۰


• فخرحسینی، سید فخرالدین، (1391)، "ارزیابی اثرات سیاست پولی در اقتصاد ایران در قالب یک مدل ادوار تجاری ایران"، مجله پژوهش‌های پولی – بانکی ، شماره 14 ISC ، صص 111-133.


• فخرحسینی، سیدفخرالدین، (1390)، "الگوی تعادل عمومی ‌پویای تصادفی برای چرخه‌های تجاری پولی اقتصاد ایران"، فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، شماره 3، صص 1 - 24


• مشیری، سعید و سپیده خطیبی، (1391)، گتحلیل و شناسایی عوامل مؤثر بر دخالت بانک مرکزی در بازار ارز ایران"، فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 1(4)، صص 33-61.


• نیلی، مسعود و حمید فیروز، (1391)، "چگونگی ایفای نقش بانک مرکزی در بازارهای ارز و پول"، بیست و سومین همایش بانکداری اسلامی، تهران: مؤسسه عالی آموزش بانکداری ایران


• وکیلی فرد، حمیدرضا و اله کرم صالحی، (1390)، "عوامل اقتصادی و حسابداری مؤثر بر قیمت سهام"، فصلنامه پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره 3، شماره10، صص 27-46


• هاشمی، فواد، (1399)، "بررسی رابطه تورم و نرخ ارز با در نظر گرفتن شاخص فشار بازار ارز و درجه مداخله بانک مرکزی"، دوفصلنامۀ مطالعات و سیاست‌های اقتصادی سال هفتم، شمارة 2، شمارة پیاپی 14، صص239-266

• Berg, A., Karam, P., and Laxton, D. (2006), “Practical Model-based Monetary Policy Analysis—a How-to Guide”, International Monetary Fund Working Paper, 06/81.


• Chai-anant, C., Pongsaparn, R., and Tansuwanarat, K. (2008), “Roles of Exchange Rate in Monetary Policy under Inflation Targeting: A Case Study for Thailand”, Bank of Thailand Discussion Paper, 09/2008.


• Chang, Roberto (2018), “Foreign Exchange Intervention Redux, NBER Working Paper No. 24463, NBER Program(s): International Finance and Macroeconomics, Monetary Economics.


• Garcia, C. J., Restrepo, J. E., & Roger, S. (2011), “How Much Should Inflation Targeters Care about the Exchange Rate?”, Journal of International Money and Finance, 30(7), PP. 1590–1617.


• Giannellis, N. & Koukouritakis, M. (2013), “Exchange Rate Misalignment and Inflation Rate Persistence: Evidence from Latin American Countries”, International Review of Economics and Finance. 25, PP. 202-218.


• IliasFilippouMark P.Taylor (2021), “Pricing Ethics in the Foreign Exchange Market: Environmental”, Social and Governance Ratings and Currency Premia Journal of Economic Behavior & Organization Vol. 191, PP. 66-77


• Im, J. H. (2010), “Optimal Currency Target Zones: How Wide Should Exchange Rate Bands Be?”, International Economic Journal, Vol. 15, No. 1, PP. 61 – 93.


• Karel Bruna , Quang Van Tran (2020), “The Central Banks’ Ability to Control Variability of Money Market Interest Rates: The Case of Inflation Targeting Countries”, Journal of Economic Behavior & Organization176, PP. 384-402


• Kubo, A. (2015), “Did Central Banks Respond to Currency Depreciation during the Global Financial Crisis?”, Mimeo.


• Kubo, A. (2017), “Macroeconomic Impact of Monetary Policy Shocks: Evidence from Recent Experience in Thailand”, Journal of Asian Economics, 19(1), PP. 83–91.


• Ripoll M. (2004), “Real Exchange Rate Targeting, Targeting, Macroeconomic Performance, and Sectoral Income Distribution in developing Countries”, Journal of Trade & Economic Development, VoL. 14 (2), PP. 167- 196


• Ripoll M. (2016), “Real Exchange Rate Targeting, Macroeconomic Performance, and Sectoral Income Distribution in developing Countries”, Journal of Trade & Economic Development, Vol. 14, PP. 167-196.


• Walsh, C. E. (2010), “Monetary Theory and Policy”, the MIT Press, Third Edition, London