پیامدهای چرخش اجباری موسسه‌های حسابرسی: شواهدی از حق الزحمه و به موقع بودن حسابرسی

محورهای موضوعی : حسابداری مالی و حسابرسی

محمدباقر رسولخانی ¹ (گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران)
قاسم بولو ² (گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران)
پرستو دهپور ³ (گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1401/10/15 تاریخ پذیرش : 1402/10/26 تاریخ انتشار : 1403/04/12

کلید واژه: کیفیت حسابرسی, حق الزحمه حسابرسی, تأخیر در گزارش حسابرسی, چرخش اجباری موسسه‌های حسابرسی, به‌موقع بودن گزارش حسابرسی,

چکیده مقاله :

نگرانی‌ها از آثار مخرب روابط بلندمدت حسابرسان و صاحب‌کاران بر استقلال و کیفیت حسابرسی موجب تدوین قوانینی مبنی بر محدودکردن این روابط شده است؛ بنابراین سیاسـت چرخـش اجباری، به‌منظور بهبـود اسـتقلال حسـابرسان و درنتیجـه افزایـش کیفیت حسابرسـی، نظر قانون‌گذاران را به خود جلب کرده است. منتقدان این سیاست معتقدند کـه اجرای چنین سیاسـتی منجر به افزایش هزینـه های حسابرسـی و همچنین تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی می‌شود. درواقع منتقدان بر بهای چرخش اجباری تمرکز دارند. ازاین‌رو هدف پژوهش حاضر بررسی بهای چرخش اجباری با درنظرگرفتن دو پیامد مستقیم شامل؛ حق‌الزحمه حسابرسی و به‌موقع بودن گزارش حسابرسی است. به این منظور نمونه‌‌ای متشکل از 720 سال - شرکت از شـرکت‌های پذیرفته شـده در بـورس و اوراق بهـادار تهـران در طی دوره زمانی 1395-1400 انتخاب شده‌ است. برای آزمون فرضیه های پژوهش نیز از مدل رگرسیون حداقل مربعات معمولی استفاده شده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد؛ در دوره چرخش اجباری، هزینه‌های حسابرسی افزایش و تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی رخ‌داده است. نتایج این پژوهش از استدلال‌های حرفه حسابداری مبنی بر اینکه چرخش اجباری برای ذی‌نفعان مختلف از جمله مشتریان، حسابرسان و سرمایه‌گذاران بدون هزینه نیست، حمایت می‌کند.

چکیده انگلیسی:

Concerns about the destructive effects of long-term relationships between auditors and business owners on auditor independence and audit quality have led to the formulation of laws limiting these relationships; Therefore, the policy of mandatory rotation, in order to improve the independence of accountants and as a result to increase the quality of auditing, has attracted the opinion of legislators. Critics of this policy believe that the implementation of such a policy will lead to an increase in audit costs as well as a delay in submitting the audit report. Indeed, critics focus on the cost of forced rotation. Therefore, the aim of the current research is to investigate the price of forced rotation by considering two direct consequences including; The audit fee and the timeliness of the audit report. For this purpose, a sample of 120 companies listed on the Tehran Stock Exchange during the period of 2017-2022 has been selected. The ordinary least squares regression model was also used to test the research hypotheses. The obtained results show; During the mandatory rotation period, the audit costs increased and the audit report was delayed. The results of this research support the accounting profession's arguments that mandatory turnover is not without cost to various stakeholders, including clients, auditors, and investors.