یکی از انواع موسیقی شعر، موسیقی درونی است که بیشتر به صورت تکرار آوایی دیده میشود. این نوع موسیقی در کنار قافیه و ردیف علاوه بر این که به هماهنگی آوایی بیت کمک میکند، از نظر معنایی نیز دارای اهمیت است. گویندگان به دلایل مختلفی نظیر تأکید بر یک موضوع، نشان دادن اهمیت آ چکیده کامل
یکی از انواع موسیقی شعر، موسیقی درونی است که بیشتر به صورت تکرار آوایی دیده میشود. این نوع موسیقی در کنار قافیه و ردیف علاوه بر این که به هماهنگی آوایی بیت کمک میکند، از نظر معنایی نیز دارای اهمیت است. گویندگان به دلایل مختلفی نظیر تأکید بر یک موضوع، نشان دادن اهمیت آن و جلب نظر مخاطب، به تکرار میگرایند. تکرار دارای انواعی است که با نامهای مختلف در آرایههای لفظی مطرح میشود: واجآرایی، جناس، تکرار هجا، تکرار کلمه، شبکه معنایی، ردالصدر علیالعجز، ردالعجر علیالصدر و ... در این پژوهش با هدف شناخت ویژگیهای آوایی مثنوی مولوی و حدیقه سنایی، به روش توصیفی-تحلیلی این دو اثر را از نظر نحوه تکرارها، مورد بررسی قرار داده و به این نتیجه رسیدهایم که تکرار کلمه یکی از عناصر مهم در این دو اثر به شمار میرود. تکرار کلمه در مثنوی هدفمندانهتر بوده و به انسجام معنایی و روابط طولی ابیات کمک کرده است. انواع دیگر تکرار از جمله: تکرار در آغاز ابیات متوالی، تکرار از ابتدای مصراعها، واجآرایی، شبکه معنایی، تکرار هجا، تکرار مصوت نیز در مثنوی مولوی و حدیقه سنایی دیده میشود اما در هر دو اثر به شیوهای هنرمندانه بدون گرایش به تکلف ایجاد شده است.
پرونده مقاله
سابقه زیباییشناسی را باید در میان اقوام کهن و باستانی جستوجو کرد نخستین گامها را در این مسیر تمدنهای ایران، هند و یونانی برداشتهاند و دستاوردهای خوبی را به یادگار گذاشتهاند. مکتب زیبایی پرستی در عرفان ایرانی اسلامی با استفاده از دستاوردهای حکمت یونانی و اشراق شرقی چکیده کامل
سابقه زیباییشناسی را باید در میان اقوام کهن و باستانی جستوجو کرد نخستین گامها را در این مسیر تمدنهای ایران، هند و یونانی برداشتهاند و دستاوردهای خوبی را به یادگار گذاشتهاند. مکتب زیبایی پرستی در عرفان ایرانی اسلامی با استفاده از دستاوردهای حکمت یونانی و اشراق شرقی و بهویژه با بهرهگیری از حکمت ایران باستان در قرون نخستین اسلامی شکلگرفته و با استفاده از تعالیم قرآنی به مکتب بزرگی در عرفان اسلامی تبدیل شده است. البته بزرگان این مکتب همگی ایرانی بودهاند. عرفای بزرگی همچون مولانا جلالالدین رومی و عطار نیشابوری که همواره عشق به جمالپرستی و زیباییشناسی در آثار عرفانی آنها موج میزند. عطار نیشابوری نیز معتقد بر انعکاس جمال حق در سایر مخلوقات است؛ به خصوص معشوق زمینی که در داستان شیخ و دختر ترسا در منطق الطیر آمده است. در این مقاله کوشش شده است تا با نگاهی بر آثار و اندیشههای عرفانی عطار و مولانا درباره مفهوم زیبایی و زیباییشناسی در عرفان اسلامی مطالبی ارائه گردد.
پرونده مقاله
بر اساس نظریات ساختگرای یاکوبسن و افرات دربارۀ نقشهای ارتباطی کلام بین گوینده و مخاطب، پیامی معنادار مبادله میشود که از طریق یک مجرای فیزیکی انتقال مییابد. به عقیده آنها این الگوی ارتباطی در تمام کنشهای ارتباط کلامی مصداق دارد و ارسال پیام نیاز به زمینهای دارد که چکیده کامل
بر اساس نظریات ساختگرای یاکوبسن و افرات دربارۀ نقشهای ارتباطی کلام بین گوینده و مخاطب، پیامی معنادار مبادله میشود که از طریق یک مجرای فیزیکی انتقال مییابد. به عقیده آنها این الگوی ارتباطی در تمام کنشهای ارتباط کلامی مصداق دارد و ارسال پیام نیاز به زمینهای دارد که یا رمز کلامی است یا در قالب کلام گنجانده میشود. عارف آن هنگام که میخواهد جهانی را نشان دهد که در آن الفاظ کارکرد خود را از دست میدهند، گاه به نقل داستانهایی در ستایش خاموشی میپردازد و گاه خود نیز خاموش میشود. با توجه به الگوی ارتباطی یاکوبسن میتوان از خاموشی در فرآیند ارتباط به خوبی بهرهمند شد و لذت حاصل از دریافت سکوت را در شش نقش ارتباطی گفتار جستوجو نمود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که کاربرد برخی از نقشهای ارتباطی سکوت در کلام مولانا مانند نقش ترغیبی و نقش ارجاعی دارای بسامد بیشتری است. بررسی معناشناسی گفتمان خاموشی در تخلص مولانا بر اساس غزلیات شمس
پرونده مقاله
در این پژوهش تلاش شده است که تشابهات و تفاوتهای رویکرد سنایی و حافظ در زندگی، شعر و نگرش صوفیانه بررسی شود؛ در اصل تصوف متغیر مستقل، و نحوه مواجهه سنایی و حافظ با آن متغیر وابسته این تحقیق را تشکیل میدهد. روح عرفان و معنویت برخاسته از تجربههای معنوی در زندگی و آثار ه چکیده کامل
در این پژوهش تلاش شده است که تشابهات و تفاوتهای رویکرد سنایی و حافظ در زندگی، شعر و نگرش صوفیانه بررسی شود؛ در اصل تصوف متغیر مستقل، و نحوه مواجهه سنایی و حافظ با آن متغیر وابسته این تحقیق را تشکیل میدهد. روح عرفان و معنویت برخاسته از تجربههای معنوی در زندگی و آثار هر دو شاعر متجلی است اما گواه صادقی بر انتساب هیچ یک به فرقهها و سلسلههای رسمی صوفیه یافت نشده و طریقت صوفیانه آنها فرد-محور و مختص به خود آنان بوده و آنان را از سایر اشکال حیات اجتماعی نظیر شاعری و... دور نمیکرده است. از محتوای شعر و شیوه زندگی آزادانه آنها نیز میتوان تمایل به روح و پیام ملامتیه و قلندریه را دریافت کرد. سنایی پیش قراول ورود به موضوعات عرفانی در شعر است و حضور شاعرانه او سبب تحولی در فضای ادبیات فارسی از لحاظ فرم و محتوا شده است.
پرونده مقاله