اثر عدم اعتراض به آرای داوری باطل، نحوه رسیدگی و آثار ابطال رأی داوری با تأکید بر قانون داوری تجاری بین المللی

محورهای موضوعی : تحقیقات حقوقی بین المللی

رادا اسدپور پیرانفر ¹ , جواد نیک نژاد ²

1 - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران. رایانامه: [e-mail]
2 - استادیار حقوق خصوصی، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران. (نویسنده مسئول). رایانامه: [e-mail]

تاریخ دریافت : 1399/12/23 تاریخ پذیرش : 1400/12/14 تاریخ انتشار : 1401/03/01

کلید واژه: داوری تجاری بین‌المللی, اعتراض به آراء داوری, ابطال رأی داوری, نحوه رسیدگی,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: رسیدگی به دعاوی از طریق داوری همیشه بدون ایران و اشکال نمی‌باشد، از این رو، قانونگذار راه‌هایی را برای آرای داوری باطل در نظر گرفته است که یکی از آنها از طریق اعاده دادرسی می‌باشد. البته، این مسئله در میان حقوقدانان دارای اختلاف‌نظر است، چرا که برخی اعاده دادرسی را جزء احکام داوری ندانسته و آن را تنها از طریق مرجع و دادگاهی که داوری را مشخص نموده، امکان‌پذیر می‌دانند، اما برخی دیگر اعاده دادرسی را در احکام داوری پیش‌بینی نموده‌اند.روش: مقاله حاضر با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است.یافته‌ها و نتایج: مسئله مهم تعیین دادگاه صلاحیتدار جهت رسیدگی به ابطال رأی داوری می‌باشد. در این مسئله نیز اختلاف‌نظرهایی وجود دارد، چرا که نظام‌های حقوقی ملی نیز ممکن است نسبت به ابطال ردی داوری ادعای صلاحیت نمایند. از این رو، تنها دادگاه‌های کشوری می‌توانند به درخواست ابطال آراء رسیدگی نمایند که مطابق معیارهای پذیرفته شده در نظام حقوقی متبوع دادگاه، رأی موضوع درخواست ابطال، نسبت به آن کشور، داخلی تلقی شود. از این رو، در این پژوهش به رفع ابهامات و تعارضات در زمینه اعاده دادرسی و دادگاه صالح جهت ابطال رأی داوری پرداخته شد.

چکیده انگلیسی:

Field and Aims: Arbitration litigation is not always without its drawbacks, so the legislature has considered ways to invalidate arbitral awards, one of which is through retrial. Of course, this issue is controversial among jurists, because some do not consider the retrial as part of the arbitral awards and consider it possible only through the authority and the court that determines the arbitration, but others have foreseen the retrial in the arbitral awards.           Method: This is a qualitative and applied research in terms of purpose and in terms of collecting information by documentary method and studying international documents, sources related to the subject and the obtained information has been analyzed descriptively-analytically.    Findings and conclusion: An important issue is the determination of the competent court to consider the annulment of the arbitral award. There are differences of opinion on this issue as well, as national legal systems may also claim jurisdiction over the annulment of arbitration. Therefore, only the national courts can hear the request for annulment of the verdict, which according to the criteria accepted in the relevant legal system of the court, the verdict of the petition for annulment is considered internal to that country. Therefore, in this study, ambiguities and conflicts in the field of retrial and competent court to cancel the arbitral award were resolved.

منابع و مأخذ:

- امیر معزی، احمد. (1393). داوری بین‌المللی در دعاوی بازرگانی. چاپ چهارم. انتشارات دادگستر.

-بازگیر، یدالله. (1386). تشریفات دادرسی مدنی در آیینه آرای دیوان عالی کشور (داوری و احکام راجع به آن). چاپ اول. انتشارات فردوسی.

-جنیدی، لعیا. (1387). اجرای آرای داوری بازرگانی خارجی. چاپ سوم. انتشارات مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.

-جنیدی، لعیا. (1387). دادگاه صلاحیتدار جهت ابطال رأی داور در داوری‌های بین‌المللی. مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، 38 (2)، 95 – 69.

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=78585

-حیاتی، علی عباس. (۱۳۸۳). شرایط رأی قابل اعاده دادرسی در آیین دادرسی مدنی جمهوری اسلامی ایران و فرانسه. فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، (4)، 170 – 141.

https://www.magiran.com/volume/26721

-خدابخشی، عبدالله. (۱۳۸۲). اعتراض شخص ثالث نسبت به رأی داور، دادرسی. ماهنامه دادرسی، (39)، 74 – 70.

http://ensani.ir/fa/article/129161

-دانای علمی، منیژه. (1389). پایان صلاحیت عام و مطلق در حقوق بین‌الملل. فصلنامه قضاوت، 9(63)، 61 – 43.

http://www.ghazavat.org/

-شمس، عبدالله. (1397). آیین دادرسی مدنی (دوره پیشرفته). جلد سوم. چاپ بیستم.انتشارات دراک.

-شیروی، عبدالحسین. (1398). داوری تجاری بین‌المللی. چاپ نهم. انتشارات سمت.

-کریمی، عباس. (1393). حقوق داوری داخلی. چاپ سوم. انتشارات دادگستر.

-مافی، همایون و پارسافر، جواد. (1390). دخالت دادگاه‌ها در رسیدگی داوری در حقوق ایران. فصلنامه دیدگاه‌های حقوق قضایی، 17 (57)، 130 – 105.

https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=160017

-مردانی، نادر و بهشتی، محمدجواد. (۱۳۷۹). آیین دادرسی مدنی. جلد دوم. چاپ دوم. نشر میزان.

-مصلحی عراقی، حسنعلی؛ صادقی، محسن. (1385). بررسی جریان رسیدگی در جریان حل‌وفصل اختلافات. مجله حقوق تطبیقی، 1(1)، 114 – 87.

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=164317

-معاونت آموزش قوه قضائیه. (1387). رویه قضایی ایران در ارتباط با دادگاه‌های عمومی و حقوقی. جلد سوم. مسلسل 23. چاپ اول. انتشارات جنگل.