تحقیقات منابع طبیعی تجدید شونده
,
شماره38,سال
13
,
پاییز-زمستان
1401
در پژوهش حاضر یک الگوی شبیهسازی چندهدفه ارایه شد و شش سناریو بر اساس بیلان آب زیرزمینی بهمنظور بهرهبرداری بهینه از آبخوان دشت شهریار تعریف شد. به این منظور، ابتدا با استفاده از مدل های مبتنی بر GIS و با روشهای فازی و وزنی، مناطق پر آب و کم آب محدوده مطالعاتی بهمن چکیده کامل
در پژوهش حاضر یک الگوی شبیهسازی چندهدفه ارایه شد و شش سناریو بر اساس بیلان آب زیرزمینی بهمنظور بهرهبرداری بهینه از آبخوان دشت شهریار تعریف شد. به این منظور، ابتدا با استفاده از مدل های مبتنی بر GIS و با روشهای فازی و وزنی، مناطق پر آب و کم آب محدوده مطالعاتی بهمنظور اولویتبندی منابع و مصارف شناسایی شدند. سپس سناریوهای مورد نظر به وسیله مدل GMS شبیهسازی و ارزیابی شدند. در نهایت به منظور افزایش دقت نتایج پژوهش، غلظت TDS و بیلان آب زیرزمینی با استفاده از مدل شبکه عصبی مصنوعی شبیهسازی شد. با توجه به نتایج روشهای فازی و وزنی، مناطق رباطکریم، سپس اسلامشهر و در نهایت شهریار بهعنوان نواحی کم آب مشخص شدند. بر اساس نتایج حاصل شده، بیلان حالت ناپایدار و صحتسنجی به ترتیب برابر 344/68- و 109/98- میلیون مترمکعب محاسبه شدند. سناریوی سوم با بیلان 203/33 میلیون مترمکعب بهعنوان بهترین سناریو انتخاب شد و بیلان حاصل از آن نسبت به بیلان حاصل از مدل GMS و شبکه عصبی برای سال آبی 95 بهترتیب برابر 284/87 و 284/83 درصد افزایش یافت. همچنین غلظت کل مواد جامد محلول آب زیرزمینی حاصل از مدل GMS و شبکه عصبی در کل بازه زمانی مطالعاتی بهطور میانگین برابر 655 و 651 میلیگرم بر لیتر برآورد شدند. معیارهای ضریب همبستگی و ضریب تعیین حاصل از مدلهای شبکه عصبی برای بیلان آب زیرزمینی و کل دادهها برابر یک و برای غلظت کل مواد جامد محلول آب زیرزمینی بهترتیب برابر 0/997 و 0/994 برآورد شدند. در تحقیق حاضر، الگوی شبیهسازی چندهدفه بهعنوان یک روش جامع و کاربردی با ارایه روشهای شبیهسازی نوین، توانایی پشتیبانی از چند سناریوی مؤثر را داشته و منجر به افزایش پایداری سیستم آب زیرزمینی میشود.
پرونده مقاله
بررسی های زیادی در ارتباط با اثرات تنش خشکی در کشور و سایر نقاط جهان بر آفتابگردان روغنی انجام شده و به صورت مقالات معتبر چاپ شده است. نتیجه گیری حاصل از مجموعه مطالعات انجام شده با استفاده از علم فراتحلیل ما را در شناسایی روند اثرات عوامل موثر بر کمیت و کیفیت تولید گ چکیده کامل
بررسی های زیادی در ارتباط با اثرات تنش خشکی در کشور و سایر نقاط جهان بر آفتابگردان روغنی انجام شده و به صورت مقالات معتبر چاپ شده است. نتیجه گیری حاصل از مجموعه مطالعات انجام شده با استفاده از علم فراتحلیل ما را در شناسایی روند اثرات عوامل موثر بر کمیت و کیفیت تولید گیاه زراعی آفتابگردان یاری می کند. لذا در این تحقیق از مطالعات مختلف زراعی انتشار یافته در مجلات علمی معتبر ایرانی، خارجی، مقالات داوری شده، از بین 62 مقاله انتخابی، تعداد 28 مقاله مناسب برای فرآیند تجزیه و تحلیل فرا تحلیل شناسایی شدند. صفات مهم استخراج شده از مقالات شامل میانگین های وزن هزار دانه، تعداد دانه در طبق، درصد روغن دانه، عملکرد دانه بود. محاسبات آماری فراتحلیل بر اساس روش های هجز و گورویچ صورت گرفت. مطابق نتایج متا – رگرسیون اثرات تنش خشکی شدید بر صفت ارتفاع بوته معنی دار شد. مطابق شکل های رگرسیونی حاصل از اثرات تنش خشکی، روند کاهشی خطی صفاتی چون عملکرد دانه، تعداد دانه در طبق مشاهده شده، اما روند تغییر درصد روغن دانه تقریباً ثابت بود. مطابق نتایج شدت اثر تنش خشکی در تیمارهای تنش متوسط و شدید عملکرد دانه نسبت به شاهد معنی دار نشد. اثر تنش شدید خشکی بر عملکرد دانه، تعداد دانه در طبق، معنی دار شد. در بین نتایج حاصله، بیشترین اندازه اثر مربوط به 15 مطالعه درباره عملکرد دانه (3/77-)، 7 مطالعه درباره تعداد بذر در طبق (3/31-)، 8 مطالعه درباره وزن هزار دانه (0/68-) و 8 مطالعه درباره درصد روغن دانه (60 /0-) بود. تنش خشکی طبق اولویت ابتدا بر عملکرد دانه، تعداد دانه در طبق با اثرات محدود کننده بیشتری همراه شد.
پرونده مقاله
مدل DSSAT می تواند رشد، نمو و عملکرد گیاه را که در یک سطح یکنواخت کشت شده باشد تحت شرایط مدیریتهای مشخص مشتمل بر تغییرات در میزان آب خاک، کربن خاک، نیتروژن خاک و آب شویی نیتروژن شبیه سازی کند. این مطالعه به منظور بررسی اثرات نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت رقم 704 چکیده کامل
مدل DSSAT می تواند رشد، نمو و عملکرد گیاه را که در یک سطح یکنواخت کشت شده باشد تحت شرایط مدیریتهای مشخص مشتمل بر تغییرات در میزان آب خاک، کربن خاک، نیتروژن خاک و آب شویی نیتروژن شبیه سازی کند. این مطالعه به منظور بررسی اثرات نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت رقم 704 با مدل، و کالیبراسیون مدل CERES-Maize تحت 4 سطح کود نیتروژن N1: 25% کمتر از توصیه شده (150 کیلوگرم در هکتار)، N2: توصیه شده (200 کیلوگرم در هکتار)، N3: 50% کمتر از توصیه شده (260 کیلوگرم در هکتار) و N4: 50% بیشتر از توصیه شده (310 کیلوگرم در هکتار)، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اجرا شد. مقایسه مقادیر اندازهگیری شده و شبیهسازی شده مدل در صفات عملکرد بلال، بیوماس، شاخص سطح برگ و ماده خشک ساقه، صورت گرفت. نتایج حاصل از شبیهسازی بیوماس نشان داد که، در هر چهار سطح کودی RMSE به ترتیب در محدوده 48/2496، 24/2159، 43/2302 و 19/3289 کیلوگرم در هکتار به دست آمدند. در عملکرد بلال بالاترین میزان ضریب تبیین 98/0=R2 مربوط به N4: 50% بیشتر از توصیه شده بود. در حقیقت این تیمار توسط مدل از بالاترین دقت جهت پیش بینی عملکرد بلال برخوردار بود. برای شاخص سطح برگ نیز، دامنه تغییرات ضریب d که در محدوده بین 94/0- 77/0 است، نشان دهنده آن است که مدل در پیش بینی روند تغییرات شاخص سطح برگ موفق بوده است. بنابراین، مدل توانایی مناسبی در شبیهسازی فرایندهای رشد و نمو و عملکرد ذرت در 4 سطح نیتروژن داشته است. لذا میتوان بعد از واسنجی و بررسی صحت کارکرد مدل، آن را برای اهداف پژوهشی مورد نظر در شرایط اقلیمی منطقه کرج به کار برد.
پرونده مقاله
بهمنظور بررسی تأثیر روشهای مختلف کم آبیاری بر عملکرد و کارآیی مصرف آب گندم تحت سطوح متفاوت آبیاری، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اجرا گردید. کم آبیاری چکیده کامل
بهمنظور بررسی تأثیر روشهای مختلف کم آبیاری بر عملکرد و کارآیی مصرف آب گندم تحت سطوح متفاوت آبیاری، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اجرا گردید. کم آبیاری در سه سطح شامل :I100 آبیاری بر اساس 100% نیاز آبی گیاه، I75: آبیاری بر اساس 75% نیاز آبی گیاه و I50: آبیاری بر اساس 50% نیاز آبی گیاه در کرتهای اصلی و روش آبیاری در سه سطح شامل :M1آبیاری جویچه ای معمول، :M2 آبیاری جویچه ای یک در میان ثابت و :M3آبیاری جویچه ای یک در میان متغیر در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با مصرف 100 درصد نیاز آبی گیاه، روش های آبیاری جویچه ای یک در میان ثابت و متغیر نسبت به روش آبیاری جویچه ای معمول به ترتیب 21.8 و 23.7 درصد کاهش عملکرد دانه را به همراه داشتند. بیشترین کارآیی مصرف آب برای عملکرد دانه (1.63 کیلوگرم بر مترمکعب) در شرایط 75 درصد نیاز آبی گیاه و روش های آبیاری جویچه ای یک در میان ثابت و متغیر و کمترین مقدار کارآیی مصرف آب عملکرد دانه (1.24 کیلوگرم بر مترمکعب) مربوط به تیمار 50 درصد نیاز آبی گیاه با روش آبیاری جویچه ای معمول به دست آمدند. هم چنین، بیشترین کارآیی مصرف آب برای عملکرد بیولوژیک (4.38 کیلوگرم بر مترمکعب) در سطح 50 درصد نیاز آبی گیاه به همراه روش آبیاری جویچه ای یک در میان ثابت برآورد شد که نسبت به تیمار شاهد (I100M1)، 31.5 درصد افزایش یافت. با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه، اعمال روش آبیاری جویچه ای یک در میان بر اساس 75% نیاز آبی گیاه، برای افزایش کارایی مصرف آب عملکرد گندم در منطقه مورد مطالعه می تواند مورد توجه قرار گیرد.
پرونده مقاله
به منظور بررسی اثر روشهای متفاوت آبیاری و پلیمر سوپرجاذب بر عملکرد و بهره وری آب ذرت، آزمایشی بصورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 93-1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج انجام گرفت. کم آبیاری در سه سطح شام چکیده کامل
به منظور بررسی اثر روشهای متفاوت آبیاری و پلیمر سوپرجاذب بر عملکرد و بهره وری آب ذرت، آزمایشی بصورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 93-1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج انجام گرفت. کم آبیاری در سه سطح شامل آبیاری بر اساس 100، 75 و50 درصد نیاز آبی گیاه و روشهای آبیاری جویچه ای در دو سطح شامل آبیاری جویچه ای یک در میان ثابت و آبیاری تمام جویچه ای بصورت فاکتوریل در کرتهای اصلی و کاربرد سوپرجاذب در دو سطح شامل عدم مصرف سوپرجاذب و مصرف سوپرجاذب به میزان 30 کیلوگرم در هکتار در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد برای حصول عملکرد دانه مطلوب در شرایط کم آبیاری، استفاده از روش آبیاری جویچه ای یک در میان به جای روش تمام جویچه ای میتواند سودمند باشد. بیشترین بهره وری آب برای تولید عملکرد دانه (2/06 کیلوگرم در متر مکعب) و عملکرد بیولوژیک (4/71 کیلوگرم در متر مکعب) در شرایط آبیاری با 75% نیاز آبی و روش جویچه ای یک در میان به دست آمد. کاربرد سوپرجاذب در روش آبیاری جویچه ای یک در میان باعث افزایش 26/6 درصدی بهره وری آب برای عملکرد دانه و افزایش 14/5 درصدی بهره وری آب برای عملکرد بیولوژیک شد. با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه، اعمال روش آبیاری جویچه ای یک در میان بر اساس 75% نیاز آبی گیاه و کاربرد سوپر جاذب به همراه آن، برای افزایش بهره وری آب و عملکرد ذرت پیشنهاد میگردد.
پرونده مقاله
زراعت و اصلاح نباتات
,
شماره5,سال
15
,
زمستان
1398
یکی از مشکلات اساسی تولید گیاهان زراعی در کشور ما اختلاف بین عملکرد واقعی کشاورزان و عملکرد قابل حصول یا همان خلاء عملکرد می باشد. به منظور بررسی عوامل مدیریتی موثر بر کاهش عملکرد دانه گندم در منطقه ماهدشت کرج، آزمایشی به صورت میدانی در سال زراعی 97-1396 در مزارع منطقه چکیده کامل
یکی از مشکلات اساسی تولید گیاهان زراعی در کشور ما اختلاف بین عملکرد واقعی کشاورزان و عملکرد قابل حصول یا همان خلاء عملکرد می باشد. به منظور بررسی عوامل مدیریتی موثر بر کاهش عملکرد دانه گندم در منطقه ماهدشت کرج، آزمایشی به صورت میدانی در سال زراعی 97-1396 در مزارع منطقه ماهدشت صورت گرفت. در این تحقیق با استفاده از رگرسیون گام به گام سهم کلیه عوامل مدیریتی که ممکن است درکاهش عملکرد نقش داشته باشد تعیین گردید. نتایج همبستگی بین عوامل مختلف نشان داد عملکرد دانه با مقادیر تعداد دفعات آبیاری، مصرف نیتروژن در مرحله دوم، کل نیتروژن مصرفی در طول دوره رشد و مصرف ریز مغزی همبستگی مثبت و معنی داری در سطح احتمال 1 درصد و با سطح زیر کشت همبستگی مثبت و معنی داری در سطح احتمال 5 درصد دارد. با توجه به مقادیر عملکرد گندم ثبت شده، میانگین عملکرد واقعی دانه گندم 4775 کیلوگرم در هکتار به دست آمد و عوامل موثر بر کاهش عملکرد در این منطقه شامل تعداد دفعات آبیاری (42 درصد)، سطح زیر کشت (9 درصد)، محصول قبلی کشت شده (6 درصد) و کل نیتروژن مصرفی (5 درصد) تعیین گردید. دیگر عوامل مدیریتی تأثیر ناچیزی در کاهش عملکرد از خود نشان دادند. عملکرد دانه پتانسیل در منطقه ماهدشت کرج طبق مدل رگرسیونی تا 7630 کیلوگرم بر هکتار قابل ارتقاء می باشد که خلاء عملکرد در این منطقه حدود 2860 کیلوگرم بر هکتار به دست می آید.
پرونده مقاله