-
مقاله
1 - ارزیابی کارایی شاخصهای کیفیت زندگی شهری (مطالعه موردی: نواحی شهر تهران)نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 4 , سال 6 , پاییز 1393چکیده کیفیت زندگی شهری، یکی از مهمترین حوزه های مطالعات شهری به حساب می آید. سنجش کارایی مناطق شهری به لحاظ شاخص های کیفیت زندگی از انجا ضرورت می یابد که امروزه شهرها با کمبود امکانات و منابع روبرو هستند لذا منابع موجود بایستی به گونه ای توزیع شوند که بتوانند بهترین خ چکیده کاملچکیده کیفیت زندگی شهری، یکی از مهمترین حوزه های مطالعات شهری به حساب می آید. سنجش کارایی مناطق شهری به لحاظ شاخص های کیفیت زندگی از انجا ضرورت می یابد که امروزه شهرها با کمبود امکانات و منابع روبرو هستند لذا منابع موجود بایستی به گونه ای توزیع شوند که بتوانند بهترین خدمات رسانی را برای مناطق شهری عرضه نمایند.. براین اساس در این پژوهش به ارزیابی کارایی شاخص های کیفیت زندگی شهری در نواحی شهر تهران، پرداخته شده است. روش پژوهش ترکیبی از روشهای توصیفی و تحلیلی و نوع آن کاربردی است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از طریق نتایج تفضیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن، طرحهای جامع و تفصیلی تهران، تصاویر ماهواره استر و همچنین از طریق اسناد، مجلات و کتب مرتبط با موضوع بدست آمده است. جهت تحلیل داده ها از نرم افزارهای IDRISI، ARC GIS و Frontier Analyst استفاده شده است، به منظور تحلیل داده ها از مدل تحلیل پوششی داده ها DEA که روشی مؤثر برای سنجش کارایی می باشد، استفاده شد.. در این پژوهش عملکرد و کارایی نواحی از لحاظ کیفیت زندگی شهری با استفاده از دو مدل CCR و BCC در روش تحلیل پوششی داده ها، برای نواحی 117 گانه شهر تهران مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان می دهد که براساس مدل CCR تنها 6 ناحیه معادل با 12/5 درصد و براساس مدل BCC، 21 ناحیه معادل 94/17 درصد کارا معرفی شدند. بنابراین، نتایج این مطالعه میتواند به برنامه ریزان شهری برای درک و اولویت بندی مسائل شهری و یافتن راه حلهایی برای رفع این مشکلات کمک شایانی نماید پرونده مقاله -
مقاله
2 - ارزیابی کمی و کیفی مسکن شهری رویکردی جهت دستیابی به عدالت فضایی(مطالعه موردی: مناطق شهری استان خراسان رضوی)نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 2 , سال 5 , تابستان 1392چکیده مسکن به عنوان یکی از عناصر اصلی تعادل و پابرجایی اجتماع انسانی میباشد که سیستم زندگی اجتماعی در آن شکل میگیرد. مسکن یکی از احتیاجات بنیادی هر خانوار است که باید فضای آسایش و امنیت را برقرار سازد. فقدان مسکن، مانعی در مسیر آرامش و زندگی سالم را در پی دارد و همین چکیده کاملچکیده مسکن به عنوان یکی از عناصر اصلی تعادل و پابرجایی اجتماع انسانی میباشد که سیستم زندگی اجتماعی در آن شکل میگیرد. مسکن یکی از احتیاجات بنیادی هر خانوار است که باید فضای آسایش و امنیت را برقرار سازد. فقدان مسکن، مانعی در مسیر آرامش و زندگی سالم را در پی دارد و همین عوامل مسکن را به یکی از اساسیترین نیازهای بشری تبدیل نموده است. هدف پژوهش، ارزیابی کمی و کیفی مسکن شهری رویکردی جهت دستیابی به عدالت فضایی در مناطق شهری استان خراسان رضوی است. شاخصها و زیرشاخصهای کیفیت مسکن مراکز شهری در پنج گروه سرانههای تراکمی(بعدخانواردر واحد مسکونی، تعداد نفر در واحد، مالکیت و تعداد اتاق)، سرانه تسهیلات موجود(برق، آب، فاضلاب،گاز، حمام، آشپزخانه و سیستم گرمایشی)، ریزدانگی(در 9 سطح)، دوام بنا(در 3 سطح) و مصالح(در 9 سطح) انتخاب گردید. دادههای مورد نیاز را از سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1385 استخراج و از طریق مدل فازی ابتدا بی مقیاس گردید، سپس وزنهای مولفههای مربوط به هر قلمرو را با استفاده از مدل سلسله مراتبی تعیین و جهت رتبه بندی مراکز شهری، مدل TOPSIS مورد بهره برداری قرار گرفت. در نتیجه مشخص گردید؛ 05/21 درصد از شهرهای استان در این شاخصها، دارای کیفیت مطلوب و 4/11 درصد از مراکز شهری دارای کیفیت نسبتا مطلوب میباشد و 3/26 درصد مراکز شهری از کیفیتی متوسط برخوردارند. از 19 شهر مورد مطالعه، 8 شهر در وضعیت نا مناسبی قرار دارند. مطالعه حاضر، نشان میدهد تفاوت معناداری در کیفیت مسکن در بین نقاط شهری مورد مطالعه وجود دارد و نشانگر نوعی بی عدالتی فضایی است. پرونده مقاله -
مقاله
3 - موقعیت ژئوپلیتیکی منطقه آزاد چابهار و تأثیر آن بر شکلگیری توسعهی منطقهاینگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 2 , سال 4 , تابستان 1391چکیده هر کشوری ممکن است باتوجه به توانمندیهای سرزمینی خود اقدام به برنامهریزی جهت توسعه اقتصادی کند. این برنامهریزیهای توسعه براساس ویژگیهای هر منطقه تدوین میشود و باتوجه به میزان توانمندی آن منطقه به نتایج مشخصی دست مییابد. در این مقاله نیز نگارندگان سعی دارند چکیده کاملچکیده هر کشوری ممکن است باتوجه به توانمندیهای سرزمینی خود اقدام به برنامهریزی جهت توسعه اقتصادی کند. این برنامهریزیهای توسعه براساس ویژگیهای هر منطقه تدوین میشود و باتوجه به میزان توانمندی آن منطقه به نتایج مشخصی دست مییابد. در این مقاله نیز نگارندگان سعی دارند با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی خاص منطقه آزاد چابهار به بررسی نقش این عنصر ژئوپلیتیکی در شکلگیری توسعه منطقهای این منطقه آزاد بپردازند. بنابراین سوال اصلی این پژوهش این است که: موقعیت ژئوپلیتیکی منطقه آزاد چابهار چه نقشی در شکلگیری توسعه منطقهای آن خواهد داشت؟ فرضیه تحقیق نیز بدین صورت است که: به نظر می رسد موقعیت ژئوپلیتیکی منطقه آزاد چابهار نقش مهم و انکار ناپذیری در شکلگیری توسعه منطقهای آن خواهد داشت. لازم به ذکر است که مقاله حاضر به شیوهای توصیفی- تحلیلی نگاشته شده است. پرونده مقاله -
مقاله
4 - تحلیل راهبردی چالشهای مدیریتی کلان شهر تهران با رویکرد مدیریت یکپارچه شهرینگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 4 , سال 10 , پاییز 1397چکیده شهر به عنوان کلیتی بهم پیوسته، به سازمانی مقتدر با مدیریتی یکپارچه نیازمند است. تعدد مدیریت و ناهماهنگی سازمان ها و نهادهای دولتی و خصوصی متولی امورشهری از چالشهای مدیریت کلانشهری تهران است. توسعه و گسترش کانونهای شهری اطراف کلانشهر تهران باعث به وجود آمدن برخی چکیده کاملچکیده شهر به عنوان کلیتی بهم پیوسته، به سازمانی مقتدر با مدیریتی یکپارچه نیازمند است. تعدد مدیریت و ناهماهنگی سازمان ها و نهادهای دولتی و خصوصی متولی امورشهری از چالشهای مدیریت کلانشهری تهران است. توسعه و گسترش کانونهای شهری اطراف کلانشهر تهران باعث به وجود آمدن برخی مشکلات در درون کلان شهر شده اند. هدف پژوهش حاضر ارائه راهبردهای مدیریتی کلان شهر تهران با رویکرد مدیریت یکپاچه شهری میباشد. پژوهش حاضر کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. جمع آوری دادهها با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و میدانی پیمایشی (توزیع پرسشنامه) است و برای تحلیل از تکنیک های SWOT و دلفی بهره گیری شده است. جامعه آماری 30 نفراز کارشناسان خبره مباحث مدیریت شهری تهران انتخاب گردیده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که از مجموع 45 عامل درونی و بیرونی تأثیرگذار بر مدیریت یکپارچه شهری کلان شهر تهران، مجموع امتیاز وزنی عوامل داخلی 67/2 و عوامل خارجی، 25/2 میباشد لذا باید جهت موفقیت در یکپارچگی مدیریت کلان شهر تهران راهبردهای بازنگری را به اجرا درآورد بدین صورت که نقاط ضعف درونی مدیریت یکپارچه درکلانشهر تهران را کاهش داده و نهایت بهره گیری را از فرصت های بیرونی به عمل آورد. برخی از راهبردهای بازنگری عبارتند از: حرکت به سمت تمرکززدایی از قدرت وسازمانهای دولتی و ساختارهای بوروکراتیک و واگذاری اختیارات به حکومت های محلی و مدیریت شهری و همچنین واگذاری اختیار تهیه طرحهای توسعه شهری و منطقهای به نهادهای محلی. پرونده مقاله -
مقاله
5 - گردشگری به ویژه گردشگری دینی و زیارتی مهمترین قطب توسعهی پایدار (مطالعهی موردی شهر کاشان)نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 5 , سال 4 , زمستان 1390چکیده گردشگری زمینهی جدید مطالعاتی است که تا دههی1990مطالب اندکی در مورد نقش آن در اقتصاد و فرهنگ شهرها و روستاها مشاهده میگردید. در واقع، شهرهایی که میلیونها بازدید کننده را جذب میکرده، به ندرت به نقش گردشگری آن پرداخته شده است. در واقع، از نقش گردشگری در برنامه چکیده کاملچکیده گردشگری زمینهی جدید مطالعاتی است که تا دههی1990مطالب اندکی در مورد نقش آن در اقتصاد و فرهنگ شهرها و روستاها مشاهده میگردید. در واقع، شهرهایی که میلیونها بازدید کننده را جذب میکرده، به ندرت به نقش گردشگری آن پرداخته شده است. در واقع، از نقش گردشگری در برنامهریزیها به ویژه برنامهریزیهای شهری و روستایی غفلت شده و کمتر از آن بهرهگیری گردیده است.این در حالی است که، گردشگری گستردهترین صنعت خدماتی است که قادر است درایندهی نه چندان دور، پرشتابتر از گذشته جهت افزایش سطح فرهنگ عمومی، سودآوری افزونتر،ایجاد صلح، گفتگوی تمدنها، تفاهم، دوستی و مودت در سطح بینالمللی، پیشرو یا برابر با سایر صنعتها از جمله نفت نمایان گردد. ایران اسلامینیز با آن همه آثار تاریخی، مذهبی و طبیعی توانمندیهای درخور توجهی دارد که باید مدبرانه بهترین بهرهگیری از آن بشود. با توجه بهاین که کشورایران در سال1385حدود13میلیون نفر گردشگر داخلی و تعداد2171699نفر گردشگر خارجی را پذیرا بوده است بااین وجود، هنوز جهت توسعهیاین صنعت در اول راه قرار داریم. شهر کاشان با جاذبههای گردشگری گوناگون، میراث فرهنگی گرانبهایی را در خود عجین دارد که در بسیاری از شهرهایایران و جهان نظیر آن به چشم نمیخورد و از جهت گردشگری به ویژه گردشگری دینی و زیارتی، به عنوان یک قطب گردشگری، قادر است گردشگران زیادی را ازایران و سراسر گیتی به خود جذب کند، به نحوی که در نوروز سال1387تعداد200000/1نفر گردشگر را پذیرا بوده است. بنابراین، باید متولیان امر راهبردهای لازم و ضروری را به اجراء در آورند تااین صنعت کارا و سودآور، زمینهی اشتغالزایی به ویژه برای جوانان را فراهم و شهر کهن کاشان را به توسعهی پایدار و تعالی لازم برساند که دراین مقاله به اختصار بهاین مهم پرداخته میشود. پرونده مقاله -
مقاله
6 - تحلیل راهبردی چالشهای مدیریتی کلان شهر تهران با رویکرد مدیریت یکپارچه شهرینگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 1 , سال 11 , بهار 1398چکیده شهر به عنوان کلیتی بهم پیوسته، به سازمانی مقتدر با مدیریتی یکپارچه نیازمند است. تعدد مدیریت و ناهماهنگی سازمان ها و نهادهای دولتی و خصوصی متولی امورشهری از چالشهای مدیریت کلانشهری تهران است. توسعه و گسترش کانونهای شهری اطراف کلانشهر تهران باعث به وجود آمدن برخی چکیده کاملچکیده شهر به عنوان کلیتی بهم پیوسته، به سازمانی مقتدر با مدیریتی یکپارچه نیازمند است. تعدد مدیریت و ناهماهنگی سازمان ها و نهادهای دولتی و خصوصی متولی امورشهری از چالشهای مدیریت کلانشهری تهران است. توسعه و گسترش کانونهای شهری اطراف کلانشهر تهران باعث به وجود آمدن برخی مشکلات در درون کلان شهر شده اند. هدف پژوهش حاضر ارائه راهبردهای مدیریتی کلان شهر تهران با رویکرد مدیریت یکپاچه شهری میباشد. پژوهش حاضر کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. جمع آوری دادهها با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و میدانی پیمایشی (توزیع پرسشنامه) است و برای تحلیل از تکنیک های SWOT و دلفی بهره گیری شده است. جامعه آماری 30 نفراز کارشناسان خبره مباحث مدیریت شهری تهران انتخاب گردیده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که از مجموع 45 عامل درونی و بیرونی تأثیرگذار بر مدیریت یکپارچه شهری کلان شهر تهران، مجموع امتیاز وزنی عوامل داخلی 67/2 و عوامل خارجی، 25/2 میباشد لذا باید جهت موفقیت در یکپارچگی مدیریت کلان شهر تهران راهبردهای بازنگری را به اجرا درآورد بدین صورت که نقاط ضعف درونی مدیریت یکپارچه درکلانشهر تهران را کاهش داده و نهایت بهره گیری را از فرصت های بیرونی به عمل آورد. برخی از راهبردهای بازنگری عبارتند از: حرکت به سمت تمرکززدایی از قدرت وسازمانهای دولتی و ساختارهای بوروکراتیک و واگذاری اختیارات به حکومت های محلی و مدیریت شهری و همچنین واگذاری اختیار تهیه طرحهای توسعه شهری و منطقهای به نهادهای محلی. Abstract City, as an integrated generality, needs a strong organization with an integrated management. The multiplicity of management and incoordination of governmental and private organizations – which are in charge of urban affairs – is of main issues in the area of urban management. The rapid spread of surrounding urban societies has rendered some problems and challenges in Tehran metropolis. The purpose of the present study is to show some management strategies in Tehran metropolis with the approach of integrated urban management. In view of purpose, it is applicable, and considering method, it is descriptive - analytical. Collecting data has been performed through library studies and measuring, and SWOT and Delphi models have been used in order to analyze data. The statistical society includes 30 expert technicians of urban management. The results show that from 45 internal and external elements influencing on integrated urban management in Tehran metropolis, sum of weight point is 2.67 for internal elements and 2.25 for external elements, so, revision strategies should be used in order to succeed in the integration of managing Tehran metropolis, so as to decrease the internal weak points of integrated management of Tehran metropolis and to exploit the external opportunities. Some of review strategies include: moving to decentralization of strength and governmental organizations and bureaucratic structures and vesting authorities to local governments and urban managements and also, vesting the authority of preparing plans of urban and regional expansion to local organizations. پرونده مقاله -
مقاله
7 - واکاوی همدیدی توفانهای گردوغباری شدید تابستانه مورد مطالعه: زابلنگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 5 , سال 7 , زمستان 1393 -
مقاله
8 - تحلیل الگوی گسترش شهری در شهرهای میانهاندام با استفاده از مدلهای کمی (مطالعه موردی: شهر ملایر)*آمایش محیط , شماره 5 , سال 11 , زمستان 1397با وقوع انقلاب صنعتی روند توسعه شهرنشینی در دهههای اخیر ، فزونی یافته و باعث تقدم شهرنشینی بر شهرسازی شده است. شواهد نشان میدهد که در دهههای اخیر شهرها به صورتی بیبرنامه رشد کرده و محدودههای شهری به چندین برابر وسعت اولیه خود رسیدهاند.گسترش بی رویه و کنترل نشده شه چکیده کاملبا وقوع انقلاب صنعتی روند توسعه شهرنشینی در دهههای اخیر ، فزونی یافته و باعث تقدم شهرنشینی بر شهرسازی شده است. شواهد نشان میدهد که در دهههای اخیر شهرها به صورتی بیبرنامه رشد کرده و محدودههای شهری به چندین برابر وسعت اولیه خود رسیدهاند.گسترش بی رویه و کنترل نشده شهرها،آسیب زیادی به بافت شهر از لحاظ انسجام فضایی و هم چنین پراکندگی مناسب خدمات وارد کرده است. به همین خاطر برنامهریزان و سیاستگذاران در سراسر جهان تلاش میکنند تا با شناخت الگوی توسعه کالبدی شهر، رشد آن را در راستای توسعه پایدار شهری هدایت و مدیریت کنند. شهر ملایر نیز در طی 4 دهه، مستثنی از این حادثه عظیم شهرنشینی نبوده است. این تحقیق به صورت پیمایشی و توصیفی-تحلیلی با بهرهگیری از مدلهای آنتروپی شانون و هلدرن و تراکم و نیز با به کارگیری نقشه های موجود و عکسهای هوایی و تصاویر ماهوارهایی، به تجزیه و تحلیل چگونگی توسعه فیزیکی شهر وتعیین پهنه ها و محلات شهری با هدف ساماندهی الگوی فیزیکی توسعه و توسعه درونی شهر ملایر میپردازد. براساس نتایج حاصل از یافتههای تحقیق، باتوجه به گسترش شکاف عمیق بین ارزش آنتروپی ناشی از رشد افقی و اسپرال شهری، طی دهههای مختلف که خود متأثر از رشد قطاعی شهر میباشد، الگوی توسعه تمرکز درون بافتی با استفاده از افزایش تراکم ساختمانی و الگوی گسترش قطاعی- پیوسته، با توجه به محدودیت فیزیکی به دلیل عوامل طبیعی و وجود زمینهای کشاورزی، به عنوان الگوی توسعه آتی شهر پیشنهاد شده است. پرونده مقاله -
مقاله
9 - برنامهریزی راهبردی توزیع خدمات شهری از منظر عدالت فضایی (مطالعه موردی: کلانشهر اهواز)آمایش محیط , شماره 4 , سال 13 , پاییز 1399یکی از مهمترین دغدغههای برنامهریزان شهری، نحوه تخصیص منابع و خدمات شهری به صورت عادلانه در سطح مناطق مختلف شهر بر حسب نیازهای جامعه شهری میباشد. این مقاله با هدف برنامهریزی راهبردی توزیع خدمات شهری از منظر عدالت فضایی در سطح مناطق مختلف کلانشهر اهواز تدوین شده است چکیده کاملیکی از مهمترین دغدغههای برنامهریزان شهری، نحوه تخصیص منابع و خدمات شهری به صورت عادلانه در سطح مناطق مختلف شهر بر حسب نیازهای جامعه شهری میباشد. این مقاله با هدف برنامهریزی راهبردی توزیع خدمات شهری از منظر عدالت فضایی در سطح مناطق مختلف کلانشهر اهواز تدوین شده است. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی بوده و از تکنیکهای تصمیمگیری چند معیاره تاپسیس و از کاربست مدل ترکیبیSWOT-AHP استفاده شده است. یافتهها بر اساس مدل تاپسیس نشان میدهد که مناطق چهار، سه و یک بیشترین خدمات را به خود اختصاص دادهاند و در وضعیت بهتری نسبت به سایر مناطق گرفتهاند. از سوی دیگر نتایج حاصل از مدل ترکیبی نشان میدهد که راهبرد so با امتیاز نهایی 0.265 بیشترین تأثیر را در میان عوامل قوتها، ضعفها، فرصتها و تهدیدها داشته و راهبرد غالب در منطقه مورد مطالعه از نوع تهاجمی میباشد و نمودار تحلیل حساسیت نشان میدهد استراتژی راهبردی SO بیشترین حساسیت و استراتژی راهبردی WO کمترین حساسیت را دارد. پرونده مقاله -
مقاله
10 - ارزیابی کارایی شاخصهای کیفیت زندگی شهری (مطالعه موردی: نواحی شهر تهران)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 4 , سال 6 , پاییز 1393چکیده کیفیت زندگی شهری، یکی از مهمترین حوزه های مطالعات شهری به حساب می آید. سنجش کارایی مناطق شهری به لحاظ شاخص های کیفیت زندگی از انجا ضرورت می یابد که امروزه شهرها با کمبود امکانات و منابع روبرو هستند لذا منابع موجود بایستی به گونه ای توزیع شوند که بتوانند بهترین خ چکیده کاملچکیده کیفیت زندگی شهری، یکی از مهمترین حوزه های مطالعات شهری به حساب می آید. سنجش کارایی مناطق شهری به لحاظ شاخص های کیفیت زندگی از انجا ضرورت می یابد که امروزه شهرها با کمبود امکانات و منابع روبرو هستند لذا منابع موجود بایستی به گونه ای توزیع شوند که بتوانند بهترین خدمات رسانی را برای مناطق شهری عرضه نمایند.. براین اساس در این پژوهش به ارزیابی کارایی شاخص های کیفیت زندگی شهری در نواحی شهر تهران، پرداخته شده است. روش پژوهش ترکیبی از روشهای توصیفی و تحلیلی و نوع آن کاربردی است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از طریق نتایج تفضیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن، طرحهای جامع و تفصیلی تهران، تصاویر ماهواره استر و همچنین از طریق اسناد، مجلات و کتب مرتبط با موضوع بدست آمده است. جهت تحلیل داده ها از نرم افزارهای IDRISI، ARC GIS و Frontier Analyst استفاده شده است، به منظور تحلیل داده ها از مدل تحلیل پوششی داده ها DEA که روشی مؤثر برای سنجش کارایی می باشد، استفاده شد.. در این پژوهش عملکرد و کارایی نواحی از لحاظ کیفیت زندگی شهری با استفاده از دو مدل CCR و BCC در روش تحلیل پوششی داده ها، برای نواحی 117 گانه شهر تهران مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان می دهد که براساس مدل CCR تنها 6 ناحیه معادل با 12/5 درصد و براساس مدل BCC، 21 ناحیه معادل 94/17 درصد کارا معرفی شدند. بنابراین، نتایج این مطالعه میتواند به برنامه ریزان شهری برای درک و اولویت بندی مسائل شهری و یافتن راه حلهایی برای رفع این مشکلات کمک شایانی نماید پرونده مقاله -
مقاله
11 - ارزیابی کمی و کیفی مسکن شهری رویکردی جهت دستیابی به عدالت فضایی(مطالعه موردی: مناطق شهری استان خراسان رضوی)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 2 , سال 5 , تابستان 1392چکیده مسکن به عنوان یکی از عناصر اصلی تعادل و پابرجایی اجتماع انسانی میباشد که سیستم زندگی اجتماعی در آن شکل میگیرد. مسکن یکی از احتیاجات بنیادی هر خانوار است که باید فضای آسایش و امنیت را برقرار سازد. فقدان مسکن، مانعی در مسیر آرامش و زندگی سالم را در پی دارد و همین چکیده کاملچکیده مسکن به عنوان یکی از عناصر اصلی تعادل و پابرجایی اجتماع انسانی میباشد که سیستم زندگی اجتماعی در آن شکل میگیرد. مسکن یکی از احتیاجات بنیادی هر خانوار است که باید فضای آسایش و امنیت را برقرار سازد. فقدان مسکن، مانعی در مسیر آرامش و زندگی سالم را در پی دارد و همین عوامل مسکن را به یکی از اساسیترین نیازهای بشری تبدیل نموده است. هدف پژوهش، ارزیابی کمی و کیفی مسکن شهری رویکردی جهت دستیابی به عدالت فضایی در مناطق شهری استان خراسان رضوی است. شاخصها و زیرشاخصهای کیفیت مسکن مراکز شهری در پنج گروه سرانههای تراکمی(بعدخانواردر واحد مسکونی، تعداد نفر در واحد، مالکیت و تعداد اتاق)، سرانه تسهیلات موجود(برق، آب، فاضلاب،گاز، حمام، آشپزخانه و سیستم گرمایشی)، ریزدانگی(در 9 سطح)، دوام بنا(در 3 سطح) و مصالح(در 9 سطح) انتخاب گردید. دادههای مورد نیاز را از سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1385 استخراج و از طریق مدل فازی ابتدا بی مقیاس گردید، سپس وزنهای مولفههای مربوط به هر قلمرو را با استفاده از مدل سلسله مراتبی تعیین و جهت رتبه بندی مراکز شهری، مدل TOPSIS مورد بهره برداری قرار گرفت. در نتیجه مشخص گردید؛ 05/21 درصد از شهرهای استان در این شاخصها، دارای کیفیت مطلوب و 4/11 درصد از مراکز شهری دارای کیفیت نسبتا مطلوب میباشد و 3/26 درصد مراکز شهری از کیفیتی متوسط برخوردارند. از 19 شهر مورد مطالعه، 8 شهر در وضعیت نا مناسبی قرار دارند. مطالعه حاضر، نشان میدهد تفاوت معناداری در کیفیت مسکن در بین نقاط شهری مورد مطالعه وجود دارد و نشانگر نوعی بی عدالتی فضایی است. پرونده مقاله -
مقاله
12 - موقعیت ژئوپلیتیکی منطقه آزاد چابهار و تأثیر آن بر شکلگیری توسعهی منطقهایفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 2 , سال 4 , تابستان 1391چکیده هر کشوری ممکن است باتوجه به توانمندیهای سرزمینی خود اقدام به برنامهریزی جهت توسعه اقتصادی کند. این برنامهریزیهای توسعه براساس ویژگیهای هر منطقه تدوین میشود و باتوجه به میزان توانمندی آن منطقه به نتایج مشخصی دست مییابد. در این مقاله نیز نگارندگان سعی دارند چکیده کاملچکیده هر کشوری ممکن است باتوجه به توانمندیهای سرزمینی خود اقدام به برنامهریزی جهت توسعه اقتصادی کند. این برنامهریزیهای توسعه براساس ویژگیهای هر منطقه تدوین میشود و باتوجه به میزان توانمندی آن منطقه به نتایج مشخصی دست مییابد. در این مقاله نیز نگارندگان سعی دارند با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی خاص منطقه آزاد چابهار به بررسی نقش این عنصر ژئوپلیتیکی در شکلگیری توسعه منطقهای این منطقه آزاد بپردازند. بنابراین سوال اصلی این پژوهش این است که: موقعیت ژئوپلیتیکی منطقه آزاد چابهار چه نقشی در شکلگیری توسعه منطقهای آن خواهد داشت؟ فرضیه تحقیق نیز بدین صورت است که: به نظر می رسد موقعیت ژئوپلیتیکی منطقه آزاد چابهار نقش مهم و انکار ناپذیری در شکلگیری توسعه منطقهای آن خواهد داشت. لازم به ذکر است که مقاله حاضر به شیوهای توصیفی- تحلیلی نگاشته شده است. پرونده مقاله -
مقاله
13 - تحلیل راهبردی چالشهای مدیریتی کلان شهر تهران با رویکرد مدیریت یکپارچه شهریفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 4 , سال 10 , پاییز 1397چکیده شهر به عنوان کلیتی بهم پیوسته، به سازمانی مقتدر با مدیریتی یکپارچه نیازمند است. تعدد مدیریت و ناهماهنگی سازمان ها و نهادهای دولتی و خصوصی متولی امورشهری از چالشهای مدیریت کلانشهری تهران است. توسعه و گسترش کانونهای شهری اطراف کلانشهر تهران باعث به وجود آمدن برخی چکیده کاملچکیده شهر به عنوان کلیتی بهم پیوسته، به سازمانی مقتدر با مدیریتی یکپارچه نیازمند است. تعدد مدیریت و ناهماهنگی سازمان ها و نهادهای دولتی و خصوصی متولی امورشهری از چالشهای مدیریت کلانشهری تهران است. توسعه و گسترش کانونهای شهری اطراف کلانشهر تهران باعث به وجود آمدن برخی مشکلات در درون کلان شهر شده اند. هدف پژوهش حاضر ارائه راهبردهای مدیریتی کلان شهر تهران با رویکرد مدیریت یکپاچه شهری میباشد. پژوهش حاضر کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. جمع آوری دادهها با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و میدانی پیمایشی (توزیع پرسشنامه) است و برای تحلیل از تکنیک های SWOT و دلفی بهره گیری شده است. جامعه آماری 30 نفراز کارشناسان خبره مباحث مدیریت شهری تهران انتخاب گردیده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که از مجموع 45 عامل درونی و بیرونی تأثیرگذار بر مدیریت یکپارچه شهری کلان شهر تهران، مجموع امتیاز وزنی عوامل داخلی 67/2 و عوامل خارجی، 25/2 میباشد لذا باید جهت موفقیت در یکپارچگی مدیریت کلان شهر تهران راهبردهای بازنگری را به اجرا درآورد بدین صورت که نقاط ضعف درونی مدیریت یکپارچه درکلانشهر تهران را کاهش داده و نهایت بهره گیری را از فرصت های بیرونی به عمل آورد. برخی از راهبردهای بازنگری عبارتند از: حرکت به سمت تمرکززدایی از قدرت وسازمانهای دولتی و ساختارهای بوروکراتیک و واگذاری اختیارات به حکومت های محلی و مدیریت شهری و همچنین واگذاری اختیار تهیه طرحهای توسعه شهری و منطقهای به نهادهای محلی. پرونده مقاله -
مقاله
14 - گردشگری به ویژه گردشگری دینی و زیارتی مهمترین قطب توسعهی پایدار (مطالعهی موردی شهر کاشان)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 5 , سال 4 , زمستان 1390چکیده گردشگری زمینهی جدید مطالعاتی است که تا دههی1990مطالب اندکی در مورد نقش آن در اقتصاد و فرهنگ شهرها و روستاها مشاهده میگردید. در واقع، شهرهایی که میلیونها بازدید کننده را جذب میکرده، به ندرت به نقش گردشگری آن پرداخته شده است. در واقع، از نقش گردشگری در برنامه چکیده کاملچکیده گردشگری زمینهی جدید مطالعاتی است که تا دههی1990مطالب اندکی در مورد نقش آن در اقتصاد و فرهنگ شهرها و روستاها مشاهده میگردید. در واقع، شهرهایی که میلیونها بازدید کننده را جذب میکرده، به ندرت به نقش گردشگری آن پرداخته شده است. در واقع، از نقش گردشگری در برنامهریزیها به ویژه برنامهریزیهای شهری و روستایی غفلت شده و کمتر از آن بهرهگیری گردیده است.این در حالی است که، گردشگری گستردهترین صنعت خدماتی است که قادر است درایندهی نه چندان دور، پرشتابتر از گذشته جهت افزایش سطح فرهنگ عمومی، سودآوری افزونتر،ایجاد صلح، گفتگوی تمدنها، تفاهم، دوستی و مودت در سطح بینالمللی، پیشرو یا برابر با سایر صنعتها از جمله نفت نمایان گردد. ایران اسلامینیز با آن همه آثار تاریخی، مذهبی و طبیعی توانمندیهای درخور توجهی دارد که باید مدبرانه بهترین بهرهگیری از آن بشود. با توجه بهاین که کشورایران در سال1385حدود13میلیون نفر گردشگر داخلی و تعداد2171699نفر گردشگر خارجی را پذیرا بوده است بااین وجود، هنوز جهت توسعهیاین صنعت در اول راه قرار داریم. شهر کاشان با جاذبههای گردشگری گوناگون، میراث فرهنگی گرانبهایی را در خود عجین دارد که در بسیاری از شهرهایایران و جهان نظیر آن به چشم نمیخورد و از جهت گردشگری به ویژه گردشگری دینی و زیارتی، به عنوان یک قطب گردشگری، قادر است گردشگران زیادی را ازایران و سراسر گیتی به خود جذب کند، به نحوی که در نوروز سال1387تعداد200000/1نفر گردشگر را پذیرا بوده است. بنابراین، باید متولیان امر راهبردهای لازم و ضروری را به اجراء در آورند تااین صنعت کارا و سودآور، زمینهی اشتغالزایی به ویژه برای جوانان را فراهم و شهر کهن کاشان را به توسعهی پایدار و تعالی لازم برساند که دراین مقاله به اختصار بهاین مهم پرداخته میشود. پرونده مقاله -
مقاله
15 - تحلیل راهبردی چالشهای مدیریتی کلان شهر تهران با رویکرد مدیریت یکپارچه شهریفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 1 , سال 11 , بهار 1398چکیده شهر به عنوان کلیتی بهم پیوسته، به سازمانی مقتدر با مدیریتی یکپارچه نیازمند است. تعدد مدیریت و ناهماهنگی سازمان ها و نهادهای دولتی و خصوصی متولی امورشهری از چالشهای مدیریت کلانشهری تهران است. توسعه و گسترش کانونهای شهری اطراف کلانشهر تهران باعث به وجود آمدن برخی چکیده کاملچکیده شهر به عنوان کلیتی بهم پیوسته، به سازمانی مقتدر با مدیریتی یکپارچه نیازمند است. تعدد مدیریت و ناهماهنگی سازمان ها و نهادهای دولتی و خصوصی متولی امورشهری از چالشهای مدیریت کلانشهری تهران است. توسعه و گسترش کانونهای شهری اطراف کلانشهر تهران باعث به وجود آمدن برخی مشکلات در درون کلان شهر شده اند. هدف پژوهش حاضر ارائه راهبردهای مدیریتی کلان شهر تهران با رویکرد مدیریت یکپاچه شهری میباشد. پژوهش حاضر کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. جمع آوری دادهها با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و میدانی پیمایشی (توزیع پرسشنامه) است و برای تحلیل از تکنیک های SWOT و دلفی بهره گیری شده است. جامعه آماری 30 نفراز کارشناسان خبره مباحث مدیریت شهری تهران انتخاب گردیده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که از مجموع 45 عامل درونی و بیرونی تأثیرگذار بر مدیریت یکپارچه شهری کلان شهر تهران، مجموع امتیاز وزنی عوامل داخلی 67/2 و عوامل خارجی، 25/2 میباشد لذا باید جهت موفقیت در یکپارچگی مدیریت کلان شهر تهران راهبردهای بازنگری را به اجرا درآورد بدین صورت که نقاط ضعف درونی مدیریت یکپارچه درکلانشهر تهران را کاهش داده و نهایت بهره گیری را از فرصت های بیرونی به عمل آورد. برخی از راهبردهای بازنگری عبارتند از: حرکت به سمت تمرکززدایی از قدرت وسازمانهای دولتی و ساختارهای بوروکراتیک و واگذاری اختیارات به حکومت های محلی و مدیریت شهری و همچنین واگذاری اختیار تهیه طرحهای توسعه شهری و منطقهای به نهادهای محلی. Abstract City, as an integrated generality, needs a strong organization with an integrated management. The multiplicity of management and incoordination of governmental and private organizations – which are in charge of urban affairs – is of main issues in the area of urban management. The rapid spread of surrounding urban societies has rendered some problems and challenges in Tehran metropolis. The purpose of the present study is to show some management strategies in Tehran metropolis with the approach of integrated urban management. In view of purpose, it is applicable, and considering method, it is descriptive - analytical. Collecting data has been performed through library studies and measuring, and SWOT and Delphi models have been used in order to analyze data. The statistical society includes 30 expert technicians of urban management. The results show that from 45 internal and external elements influencing on integrated urban management in Tehran metropolis, sum of weight point is 2.67 for internal elements and 2.25 for external elements, so, revision strategies should be used in order to succeed in the integration of managing Tehran metropolis, so as to decrease the internal weak points of integrated management of Tehran metropolis and to exploit the external opportunities. Some of review strategies include: moving to decentralization of strength and governmental organizations and bureaucratic structures and vesting authorities to local governments and urban managements and also, vesting the authority of preparing plans of urban and regional expansion to local organizations. پرونده مقاله -
مقاله
16 - واکاوی همدیدی توفانهای گردوغباری شدید تابستانه مورد مطالعه: زابلفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 5 , سال 7 , زمستان 1393 -
مقاله
17 - تحلیل فضایی مکانیابی اسکان موقت در شهر اصفهان با رویکرد پدافند غیرعاملمطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی , شماره 4 , سال 18 , پاییز 1402مقدمه: انتخاب مکان بهینه جهت استقرار اضطراری یا موقت جمعیتهای آسیب دیده از بحران یکی از مسائلی است که همواره مورد توجه سازمانهای مسئول در مدیریت بحران قرار دارد. شهر اصفهان با قرار گرفتن در نزدیکی دو مرکز هستهای بسیار مهم در شعاع 10 و 100 کیلومتری و دلایل چکیده کاملمقدمه: انتخاب مکان بهینه جهت استقرار اضطراری یا موقت جمعیتهای آسیب دیده از بحران یکی از مسائلی است که همواره مورد توجه سازمانهای مسئول در مدیریت بحران قرار دارد. شهر اصفهان با قرار گرفتن در نزدیکی دو مرکز هستهای بسیار مهم در شعاع 10 و 100 کیلومتری و دلایل سیاسی متعدد می تواند به عنوان کانون اصلی هدف حملات نظامی و همچنین حملات تروریستی واقع گردد. در این مقطع که بیشترین تمرکز بر حملات تروریستی شهری قرار گرفته و احتمال بسیار زیادی برای اینگونه حملات در شهر اصفهان وجود دارد به نظر میرسد که پرداختن به موضوع مکانیابی اسکان موقت پس از حمله میتواند به عنوان یکی از اصلیترین مقولههای مرتبط با پدافند غیرعامل مطرح باشد.هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر تحلیل فضایی مکانیابی اسکان موقت در شهر اصفهان با رویکرد پدافند غیرعامل است.روششناسی تحقیق: این پژوهش از حیث ماهیت و روش، از نوع تحقیقات توصیفی - تحلیلی و از حیث هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است. در جهت رسیدن به اهداف پژوهش با بهکارگیری دادههای مکانی و انجـام تحلیلهای مربوطه در سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل تصمیمگیری چنـد معیـاره AHP,VIKOR اقدام شده است. جامعه آماری این پژوهش متخصصین حوزه شهری شهر اصفهان و حجم نمونه از طریق اشباع نظری به تعداد 60 کارشناس است. روش نمونهگیری هم به صورت نمونهگیری گلوله برفی میباشد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهر اصفهان با طول جغرافیایی ۵۱ درجه و 38 دقیقۀ شرقی و عرض جغرافیایی ۳۲ درجه و ۳۸ دقیقۀ شمالی و مساحت 550 کیلومترمربع است.یافته ها: یافتهها نشان میدهد که از میان معیارهای تأثیرگذار بر مکانیابی اسکان موقت معیار شیب زمین با امتیاز 0.097 پراهمیتترین و معیار دسترسی به مجتمعهای خدماتی رفاهی با امتیاز 0.021 کماهمیتترین معیار ازنظر کارشناسان میباشد.نتایج: بر اساس بررسیهای انجام شده اراضی قسمت شمال شرقی (اراضی بین منطقه رحمت آباد و کمشچه) حریم سی کیلومتری جهت اسکان موقت مناسب میباشند. پرونده مقاله