جغرافیا و مطالعات شهری و منطقه ای (جغرافیا و مطالعات محیطی سابق)
,
شماره2,سال
11
,
تابستان
1401
امروزه اکثر محققان معتقدند ارتباط معناداری میان الگوی توسعه کالبدی شهر (فرم شهر) و وضعیت شاخصهای محیط طبیعی وجود دارد؛ بنابراین ازآنجاکه ساماندهی الگوی گسترش کالبدی شهرها امری ضروری است؛ لذا هدف اصلی این پژوهش، دستیابی به نگرشی کلی از الگوی رفتاری شاخصهای محیط طبیعی ب چکیده کامل
امروزه اکثر محققان معتقدند ارتباط معناداری میان الگوی توسعه کالبدی شهر (فرم شهر) و وضعیت شاخصهای محیط طبیعی وجود دارد؛ بنابراین ازآنجاکه ساماندهی الگوی گسترش کالبدی شهرها امری ضروری است؛ لذا هدف اصلی این پژوهش، دستیابی به نگرشی کلی از الگوی رفتاری شاخصهای محیط طبیعی بر توسعه و گسترش کالبدی شهرهای کشور بوده است. در این پژوهش، دادههای اصلی با مراجعه به سایت زمینشناسی آمریکا، تصاویر ماهوارهای شهرهای موردنظر برای سالهای 1378 و 1398 تهیهشده است. همچنین از لایههای رقومی سازمان نقشهبرداری کشور جهت انجام عملیات همپوشانی بهره گرفته است. همچنین از آزمونهای آماری تی دو نمونه مستقل، واریانس یکطرفه ANOVA و آزمون همبستگی ETA جهت معناداری نقش شاخصهای پژوهش استفادهشده است. نقشهها و آزمونهای بکار گرفتهشده در این پژوهش با استفاده از نرمافزارهایARC GIS، Envi 5.3 و Spss تهیهشده است. نتایج نشان میدهد که بین سطوح توسعه کالبدی شهرهای موردبررسی کشور و طبقه ارتفاعی 1800-1200 متر، شیب کمتر از 5 درصد، خاکهای لومی و رسی و نزدیکی به سطوح منابع آبی (بیشتر از 10 متر) تفاوت معناداری (P < 0.05) وجود داشته و سایر گروهها دارای واریانس یکسانی بوده که تفاوتها معنادار نبوده است. ضریب همبستگی ETA بین سطوح گسترش شهری و ارتفاعات 1800-1200 متر برابر با 0.762، مقدار ضریب همبستگی برای شیبهای کمتر از 5 درصد برابر با 0.749، این مقدار برای خاکهای لومی و رسی برابر با 0.623 و درنهایت برای منابع آبی ضریب همبستگی اتا برابر با 0.191 بهدستآمده است. این امر نشانگر همبستگی قوی بین توسعه و گسترش شهری و طبقه ارتفاعی 1800-1200 متر، شیبهای کمتر از 5 درصد، خاکهای لومی و رسی است و همچنین سطح ایستایی بیشتر از 10 متر آبهای زیرزمینی عامل توسعه و گسترش فیزیکی شهرهای کشور معرفیشده است. منابع آبی با همبستگی نسبتاً ضعیفی، در وهله اول سبب توسعه و گسترش فیزیکی شهرها و در وهله دوم به دلیل سیلابهای ویرانگر و خطرزا بودن، بهعنوان عامل محدودیت زا در گسترش فیزیکی شهرها محسوب میگردد. نتایج بررسی نقش تکتونیک نیز حاکی از آن است که این شاخص در توسعه کالبدی شهرهای کشور جایگاهی نداشته و شهرهای کشور همچون شهر تهران، بدون توجه به تکتونیک منطقه به گسترش و توسعه خود ادامه دادهاند.
پرونده مقاله
جغرافیا و مطالعات شهری و منطقه ای (جغرافیا و مطالعات محیطی سابق)
,
شماره1,سال
11
,
بهار
1401
در این مقاله یک چارچوب مفهومی برای تحقیق در مورد رفتار سفر از طریق تعریف دامنه هدف تحقیق، برنامههای اساسی فعالیتهای انسانی و مفهومسازی مسافر به عنوان یک بازیگر شبکه حمل و نقل در مورد زیرساختها و شبکههای انسانی و پرداختن به محتوای اجتماعی فعالیتها ارائه شده است. هم چکیده کامل
در این مقاله یک چارچوب مفهومی برای تحقیق در مورد رفتار سفر از طریق تعریف دامنه هدف تحقیق، برنامههای اساسی فعالیتهای انسانی و مفهومسازی مسافر به عنوان یک بازیگر شبکه حمل و نقل در مورد زیرساختها و شبکههای انسانی و پرداختن به محتوای اجتماعی فعالیتها ارائه شده است. همچنین بررسی و تجزیه و تحلیل رفتار مسافران در شهرهای میانی ایران (شهر بیرجند)، از جمله فرکانس سفر افراد مختلف در روز، هدف سفر و انتخاب حالت ارائه شده است. سپس تفاوت بین شهر بیرجند در کشور ایران و کشورهای پیشرفته (آمریکا، انگلستان و هلند) در رفتار مسافران مقایسه، و دادههای بدست آمده تجزیه و تحلیل میگردد. این تحقیق که از نوع بنیادی است و روش آن ترکیبی (کمی – کیفی) به صورت پیمایشی و توصیفی و تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش از بین استفاده کنندگان از شبکه حمل و نقل عمومی شهر بیرجند و حجم نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران انتخاب شده است که در طی آن 389 نفر شامل 202 نفر مرد و 187 نفر خانم انتخاب میگردد. نتایج حاکی از آن است که افراد در سنین بالای 60 سال بیشتر از سنین زیر 60 سال رفتن به خرید و سرگرمی و تربیت بدنی را انتخاب میکنند. و زنان بیشتر از مردان به خرید میپردازند، و برعکس بیشتر مردان سرگرمی و تربیت بدنی را نسبت به زنان انتخاب میکنند. با افزایش سن، افراد مسن بیشتر پیادهروی را به عنوان حالت اصلی سفر انتخاب میکنند و افراد کمتری دوچرخه یا اتومبیل موتوری را برای سفر انتخاب میکنند.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد