فهرست مقالات علیرضا صابریان


  • مقاله

    1 - بررسی تطبیقی آیه محبت از دیدگاه فریقین با تأکید بر معناشناسی آیه
    مطالعات قرآنی , شماره 2 , سال 10 , تابستان 1398
    به اعتقاد امامیه، آیات بسیاری در قرآن کریم درباره امامت و ولایت و همچنین مقام و فضائل اهل بیت(ع) است که از جمله آیات در فضائل اهل بیت(ع)، آیه 54 سوره مائده یعنی آیه محبت است که در شأن نزول این آیه اقوال متعددی میان مفسران شیعه و سنی از قرن چهارم تا کنون وجود دارد که اکث چکیده کامل
    به اعتقاد امامیه، آیات بسیاری در قرآن کریم درباره امامت و ولایت و همچنین مقام و فضائل اهل بیت(ع) است که از جمله آیات در فضائل اهل بیت(ع)، آیه 54 سوره مائده یعنی آیه محبت است که در شأن نزول این آیه اقوال متعددی میان مفسران شیعه و سنی از قرن چهارم تا کنون وجود دارد که اکثریت اهل سنت آیه را در شأن ابوبکر و اکثر مفسران شیعه آن را در شأن امیر مؤمنان علی(ع) می‌دانند که در بررسی مصادیق این آیه دو راه وجود دارد: الف) بررسی روایات مؤید شأن نزول ب) بررسی صفات مذکور در آیه شریفه و مفهوم شناسی واژگان آن مفسران در مفهوم شناسی صفات مذکور، تسامح کرده‌اند که این مقاله سعی دارد در رویکردی جدید با مفهوم شناسی واژگان آیه همچون ارتداد، محبت، نفاق، ولایت، مرض و سلامت قلب و با تکیه بر وحدت سیاق آیات 52 سوره مائده تا 55 سوره مائده، مصادیق مورد نظر آیه را متعیّن نماید. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - شرط تعدیل تمکین در نکاح دائم بر مبنای عقل؛ راهی برای مشارکت اجتماعی زنان
    فقه و مبانی حقوق اسلامی , شماره 4 , سال 12 , پاییز 1398
    عقد نکاح به عنوان یکی از عقود مهم اسلامی، دارای جایگاه مهمی در تنظیم روابط خانواده و فعالیتهای اجتماعی می‌باشد. بر این اساس، پیمان زناشویی علاوه بر اینکه بر مبنای قواعد دینی و شرعی سامان می‌یابد، تابع شرایط عقلانی است که به نوبه خود باعث حفظ کرامت و جایگاه زن و حضور او چکیده کامل
    عقد نکاح به عنوان یکی از عقود مهم اسلامی، دارای جایگاه مهمی در تنظیم روابط خانواده و فعالیتهای اجتماعی می‌باشد. بر این اساس، پیمان زناشویی علاوه بر اینکه بر مبنای قواعد دینی و شرعی سامان می‌یابد، تابع شرایط عقلانی است که به نوبه خود باعث حفظ کرامت و جایگاه زن و حضور او در عرصه‌های مختلف اجتماعی می شود. دیدگاه-های مختلفی درباره تمکین و عدم تمکین زوجه در عقد نکاح وجود دارد که برخی بر این باور هستند تمکین، مقتضای ذات عقد نکاح است و برخی نیز تمکین را مقتضای ذات عقد نکاح نمی دانند. بر مبنای فرض اخیر، امکان آزادی بیشتری برای زنان تصور شده است و بر همین اساس باعث شد تا دیدگاه هایی درباره امکان مشارکت بیشتر زنان بر مبنای تعدیل تمکین زوجه فراهم شود. پژوهش حاضر نیز درصدد بررسی این سؤال است که تعدیل در تمکین عقد نکاح بر کدام مبانی عقلانی استوار است و چگونه می تواند باعث حضور زنان در عرصه های اجتماعی گردد؟ فرضیه این است که تمکین عام به نوبه خود می تواند باعث تسهیل حضور زنان در عرصه‌های اجتماعی شود. ضمن اینکه حضور اجتماعی زنان بر مبنای تمکین عام می بایست به گونه ای باشد که خللی در وظایف و جایگاه وی در خانواده ایجاد نکند. پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - امکان سنجی جرم انگاری براندازی نرم نظام اسلامی با رویکرد به مفهوم بغی
    پژوهش های فقه و حقوق اسلامی , شماره 4 , سال 18 , پاییز 1401
    براندازی نرم نظام اسلامی که در شمار انقلاب های مخملی و رنگی قرار دارد، از مباحث مستحدثه و نوظهور در ادبیات فقه سیاسی و جزایی اسلام و برخی از دیگر رشته های علوم انسانی است که امروزه، نظر صاحبان اندیشه در این رشته ها را به خود جلب کرده است. شیوه و نوع اقدامات براندازان نر چکیده کامل
    براندازی نرم نظام اسلامی که در شمار انقلاب های مخملی و رنگی قرار دارد، از مباحث مستحدثه و نوظهور در ادبیات فقه سیاسی و جزایی اسلام و برخی از دیگر رشته های علوم انسانی است که امروزه، نظر صاحبان اندیشه در این رشته ها را به خود جلب کرده است. شیوه و نوع اقدامات براندازان نرم، نوعاً، بهره گیری از فنّ آوری های نوینی مانند: شبکه های ماهواره ای و فضای مجازی، در کنار استفاده از سمن ها و اعتراضات مدنی گسترده، جهت مقابله با نظام های مستقل و مشروع است که نظام اسلامی هم از این تهدید جدی، مستثنی نیست. تفاوت اقدامات براندازی نرم نظام اسلامی با براندازی سخت و سنتی آن، مانند بغی، در شکل و شیوه های اجراء است؛ هر چند که هدف و نتیجه ی هر دوی آن ها مقابله با نظام اسلامی و سقوط آن است. این واقعیت، ضرورت سخن از جرم انگاری براندازی نرم نظام اسلامی را نمایان می سازد. توجه به وسعت مفهومی و شرایط بغی و وحدت هدف و نتیجه بین بغی و براندازی نرم نظام اسلامی، بغی را یکی از عناوین مجرمانه ای در فقه جزایی قرار می دهد که می توان از امکان جرم انگاری براندازی نرم نظام اسلامی، در قالب آن، سخن راند. مقاله ی حاضر، در پی تبیین مفهوم براندازی نرم نظام اسلامی و تطبیق آن با مفهوم و شرایط جرم بغی، امکان جرم انگاری براندازی نرم نظام اسلامی را تحت عنوان مجرمانه ی بغی می سنجد و مستند به تحلیل فقهی جرم بغی، براندازی نرم نظام اسلامی را پدیده ی مجرمانه ی نوظهوری تحت عنوان جرم بغی و از مصادیق نوین و امروزین آن، نتیجه می گیرد. پرونده مقاله

  • مقاله

    4 - تحلیل حقوقی نقش زمان در تحقق جرم، تعیین کیفر و اعمال آن
    پژوهش های فقه و حقوق اسلامی , شماره 1 , سال 17 , بهار 1400
    مقاله حاضر با هدف شناخت و ارزیابی اهمیت نقش زمان در وقوع جرم از دیدگاه حقوقی و از لحاظ شیوه جمع آوری داده‎ها به عنوان اسنادی و از نظر شیوه تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. در این پژوهش تلاش می‎شود ضمن بررسی نقاط قوت و ضعف قوانین موجود در چکیده کامل
    مقاله حاضر با هدف شناخت و ارزیابی اهمیت نقش زمان در وقوع جرم از دیدگاه حقوقی و از لحاظ شیوه جمع آوری داده‎ها به عنوان اسنادی و از نظر شیوه تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. در این پژوهش تلاش می‎شود ضمن بررسی نقاط قوت و ضعف قوانین موجود در خصوص موضوع، به بحث در حیطه مفهوم مقتضیات زمان، اثر آن بر اعتبار قوانین، مرور زمان، تحلیل رابطه زمان و مسؤولیّت کیفری، تأثیرگذاری عنصر زمان بر فرآیند مجازات و چگونگی متناسب سازی کیفر با مقتضیات زمانه، نهایتاً به بررسی رابطه زمان با برخی از اسباب سقوط کیفر پرداخته شود. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر آن است که پدیدۀ زمان و مقتضیات آن، گاه به عنوان یک عامل جرم زا یا تسهیل کننده جرم از منظر جرم شناسی و گاه به عنوان شرط تحقق رکن مادی جرم، تخفیف یا تشدید مسؤولیّت کیفری و عامل تبدیل، تعدیل، تعلیق یا تعویق مجازات از دیدگاه حقوق کیفری نقش ایفا می‎کند. پرونده مقاله