فهرست مقالات محمد شایگان مهر


  • مقاله

    1 - بررسی حجاب در قرآن و کتب اربعه و صحاح سته
    مطالعات قرآنی , شماره 4 , سال 9 , پاییز 1397
    این پژوهش در صدد تبیین جایگاه حجاب در کتب اربعه، صحاح سته و قرآن بوده و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ به این سؤال می‌باشد کهحجاب چگونه در کتب صحاح سته، کتب اربعه و قرآن تبیین شده است؟ قرآن کتاب هدایت و راهنمای بشر است که برنامه سعادت انسان در آن ارائه شده چکیده کامل
    این پژوهش در صدد تبیین جایگاه حجاب در کتب اربعه، صحاح سته و قرآن بوده و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ به این سؤال می‌باشد کهحجاب چگونه در کتب صحاح سته، کتب اربعه و قرآن تبیین شده است؟ قرآن کتاب هدایت و راهنمای بشر است که برنامه سعادت انسان در آن ارائه شده است. با رجوع به آیات آن و فهم مطالب و عمل به دستوراتش می‌توان راه کمال را پیمود و به فلاح و رستگاری رسید. یکی از بحث‌هایی که در آیات هدایتگر قرآن بیان شده، رعایت حیا و حجاب است و توجه به آثار و رهاوردهای آن در زندگی فردی و اجتماعی انسان است. با توجه به موضوع این نتیجه حاصل شد که در قرآن آیاتی به حجاب اختصاص داده شده است و تفاسیر درباره آن آیات شریفه متفاوت است. حجاب یکی از مصادیق عام عفاف می‌باشد، و یکی از عوامل مؤثر در رشد و تعالی جوامع بشری و عاملی برای حفظ گوهر وجودی زن در جامعه است. همچنین حجاب و عفاف به یک معنا بوده و معنای عفاف والاتر از حجاب قرار دارد. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - الوطن فی قصائد مظفر النواب وسيد أشرف الدين حسينی دراسة مقارنة
    فصلیة دراسات الادب المعاصر , شماره 1 , سال 13 , بهار 2022
    لكل من مظفر النواب وسيد أشرف الدين الحسيني الملقب بـنسيم شمال، ميول ونزعات وطنية وتحررية، فهما يستخدمان التكتيكات نفسها لحماية الوطن ومحاربة الاستعمار والطغيان. يعيش كلاهما في عصر يتشابه فيه المناخ السياسي والاجتماعي والأدبي في بلديهما إلی حد بعيد. إنهما يعتبران الأدب و چکیده کامل
    لكل من مظفر النواب وسيد أشرف الدين الحسيني الملقب بـنسيم شمال، ميول ونزعات وطنية وتحررية، فهما يستخدمان التكتيكات نفسها لحماية الوطن ومحاربة الاستعمار والطغيان. يعيش كلاهما في عصر يتشابه فيه المناخ السياسي والاجتماعي والأدبي في بلديهما إلی حد بعيد. إنهما يعتبران الأدب وسيلة لتنوير المجتمع ويستخدمانه لهذا الغرض. مظفر النواب، شاعر عراقي، كان له دور مهم في دعوة الأمة العربية والإسلامية لمحاربة الاستبداد والاستعمار والقمع ومحاربة الأجانب، وكذلك الشاعر الإيراني الساخر سيد أشرف الدين حسيني وفي هذه الدراسة سنناقش دور الاثنين في إيقاظ الناس ومواجهة الظلم والاستعمار. يحدد الوضع السياسي والاجتماعي والاقتصادي لأي بلد إلی حد كبير أسلوب وطريقة الكاتب والشاعر، ويعتبر شعر وأدب أي أمة صورة معكوسة للوضع السياسي والاجتماعي والاقتصادي والثقافي للمجتمع. بالنظر إلی قصائدهما نجد الأجواء التي عاشا فيها كلاهما إنهما يحبان أبناء وطنهما ويطالبانهم بالوعي واليقظة والمسؤولية. لكل منهما أفكاره ورؤيته الخاصة للعالم، والمفتاح لتغلغل كلماتهما هو معرفة الذوق الأدبي للشعب والتعبير عن قضايا ومشاكل الجماهير. پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - مؤلّفه‌های ادبیّات تعلیمی در اشعار کودکانه مصطفی رحماندوست و احمد شوقی
    بهارستان سخن , شماره 4 , سال 19 , پاییز 1401
    ادبیّات تعلیمی، بارزترین دغدغۀ‌ شاعران و نویسندگان معاصراست. امروزه شعر کودک چهرۀ جدیدی از خود را به جهانیان به نمایش گذاشته و از لحاظ ساختاری، بیان، وسعت خیال و تصویرآفرینی، شیوه ای نوین را در سبک و سیاق خود در پیش گرفته است. پژوهش در مورد ادبیّات و شعر کودک را می‌توان چکیده کامل
    ادبیّات تعلیمی، بارزترین دغدغۀ‌ شاعران و نویسندگان معاصراست. امروزه شعر کودک چهرۀ جدیدی از خود را به جهانیان به نمایش گذاشته و از لحاظ ساختاری، بیان، وسعت خیال و تصویرآفرینی، شیوه ای نوین را در سبک و سیاق خود در پیش گرفته است. پژوهش در مورد ادبیّات و شعر کودک را می‌توان به دو قرن اخیر حوالت داد. به گونه‌ای که قرن بیستم را قرن کودک نامیده‌اند. شعر کودک، زبانی خیال‌انگیز و موزون دارد و بیشتر شیفتۀ موسیقی کلام است و به تدریج با معنا انس می گیرد. شعر کودک به گونه‌ای است که بدون آموزش مستقیم، سطح دانش فرهنگی و اجتماعی و ذوق و استعداد آنان را بالا می‌برد چرا که از زندگی خود کودک گرفته شده است. احمد شوقی و مصطفی رحماندوست از شاعران شعر کودک هستند، که مضامین تعلیمی و تربیتی را دراشعار خود گنجانده اند. هر دو با زبانی ساده و کودکانه بسیاری از آموزه‌های تعلیمی را به کار برده اند. مضامین تعلیمی، تربیتی، آموزه‌های دینی، قرآنی، میهنی، استقامت، حمایت، صداقت و دیگر مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی که در این مقاله به آنها خواهیم پرداخت. این پژوهش با استفاده از روش مکتب فرانسوی، مکتبی که به تأثیرگذاری ملّت‌ها و پیوندهای ادبی آنان در محدوده زمانی یکسانی می‌پردازد و بر خلاف دیگر مکاتب به آثار از دید زیباشناسی اهمّیّت چندانی نمی‌دهد به نگارش در آمده است، و سعی شده است تا با استفاده از این مکتب جلوه ای از تعلیمی بودن اشعار و برخی از شباهت‌ها و تفاوت‌های هر دو شاعر را بیان نماییم. پرونده مقاله