در میان آلاینده های زیست محیطی، فلزات سنگین از جمله خطرناک ترین آلاینده ها هستند که دارای اثرات زیست‌محیطی عمده ای می باشند. پژوهش حاضر با هدف تعیین فلزات سنگین سرب و قلع در عسل‎های تصفیه شده، تصفیه نشده و موم‎دار استان زنجان در سال 1394 انجام گرفت. در این پژوهش، تعداد 30 نمونه عسل از استان زنجان به‌صورت تصادفی از عسل های عرضه شده در بازار جمع آوری گردید. به‌منظور تشخیص آلودگی به سرب در نمونه‌های عسل‌ از دستگاه جذب اتمی کوره گرافیتی و به منظور تشخیص آلودگی به قلع‌ از دستگاه جذب اتمی با شعله بر مبنای روش خاکسترسازی استفاده شد. نتایج نشان داد، بیشینه میانگین سرب و قلع به‌ترتیب ppb 116 و ppm 27/221 مربوط به عسل موم دار بود. مهم‌ترین دلیل آلودگی این عسل ها به سرب، وجود کارخانه سرب و روی در استان زنجان و وجود قلع در عسل موم دار به‌دلیل شکل نگهداری آن که در قوطی های حلبی (قلع اندود) می باشد. هم‌چنین مقایسه میانگین میزان فلزات سنگین عسل با استانداردهای سازمان جهانی بهداشت نیز بیانگر آن بود که میزان فلزات سنگین سرب در سه نوع عسل، کمتر از حد استاندارد (ppb 220) و میزان فلز قلع در عسل‎های تصفیه نشده و تصفیه شده، کمتر از حد استاندارد و در عسل موم‎دار نزدیک به میزان استاندارد (ppm 250) بود. بنابراین موم دار بودن عسل روی میزان سرب و قلع آن تأثیر داشته است. نتایج به‌دست آمده نشان داد مصرف عسل های مورد آزمون استان زنجان برای سلامت عمومی خطری ندارد. پرونده مقاله