در سال های اخیر، موضوعحس مکان در رشته های مرتبط با امور شهری و برنامه ریزی شهری مورد توجه قرار گرفته است. این وضعیت رویکرد نوینی پیش روی محققان و دست اندرکاران امور شهری قرار داده و بیشترین تأکید را متوجه میزان حس مکان در محلات شهری به ویژه در بافت های فرسوده می نماید. درک موضوع حاضر و شناخت علمی آن می تواند توسعه پایدار و همه جانبه شهر را هر چه بهتر و مطلوب تر تحقق بخشد و طرح های مختلف توسعه ای شهر از قبیل نوسازی و بهسازی را به سمت واقع بینانه تری هدایت کند. هدف از تحقیق حاضر بررسی و سنجش میزان حس تعلق به مکان و نیز شناخت تأثیرات فضایی- مکانی آن در محلات واقع در بافت فرسوده می باشد. روش تحقیق در این پژوهش مبتنی بر مشاهدات میدانی، مصاحبه و به دست آوردن داده ها، از طریق پرسشنامه و تجزیه و تحلیل اطلاعات با نرم افزارSPSS در محله سهل آباد که در جنوب شهرداری منطقه هفت شیراز واقع گردیده صورت پذیرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که، در مجموع تعلق احساسی به مکان در این محله 1.52 می باشد به این معنا که بیش از نیمی از اهالی محل به محله خود تعلق احساسی داشته اند، دلبستگی یا تعلق کارکردی در محله مورد تحقیق 1.35 (کمتر از نصف) و کمتر از 50% افراد این محله با مؤلفه های تعلق مفهومی به مکان موافق بوده اند، میانگین مؤلفه های تعلق مفهومی در این محله 1.45 می باشد. بر اساس یافته های پژوهش عواملی چون وجهه محله، دسترسی به خدمات، پوشش گیاهی، نمای خیابان و نوع بافت محله با میزان احساس تعلق مکانی افراد به مکان رابطه معناداری داشته اند. با بررسی های صورت گرفته در مورد تأثیرات فضایی- مکانی هر کدام از شاخصه های حس تعلق به مکان باید گفت که شاخصه های تعلق احساسی و نیز تعلق مکانی به مراتب تاثیرات فضایی- مکانی بیشتری نسبت به تعلق مفهومی در محله مورد تحقیق داشته اند. از تأثیرات فضایی- مکانی حس تعلق به مکان می توان به افزایش میزان مشارکت شهروندان در امور شهری، پرداخت مالیات، نگهداری از تجهیزات و نیز حفظ نظافت محله توسط شهروندان اشاره نمود. پرونده مقاله

از اساسی ترین متغیرهای بنیادی در برنامه ریزی های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در هر مکانی جمعیت می باشد. جمعیت و تحلیل ویژگی های آن رکن اصلی تمامی برنامه ریزی ها در سطوح مختلف منطقه ای، ملی، ناحیه ای و محلی است. آگاهی از کم وکیف وضعیت ویژگی های جمعیت شناختی کشور در تدوین برنامه های توسعه ای یکی از فاکتورهای لازم و ضروری محسوب می شود. بر این اساس آگاهی و شناخت وضعیت جمعیت و ویژگی های جمعیت شناختی مناطق شهری کشور نیز به منظور تدوین برنامه های توسعه همه جانبۀ نواحی شهری بویژه نواحی غیر برخوردار و مرزی ضرورتی اجتناب ناپذیر است. امروزه در همۀ کشور ها و جوامع جهت برنامه ریزی بهتر و اجرای سیاست های خود، به آگاهی از جمعیت و ویژگی های آن به عنوان یک اصل مهم به آن می پردازند که سرشماری و آمارگیری لازمۀ این امر مهم می باشد به همین منظور تقریباً همه جوامع و کشور ها طی یک زمان بندی مشخص اقدام به سرشماری از جمعیت خود می نمایند. کشور ایران نیز بنا به ضرورت از این قاعده مستثنی نیست. سرشماری نفوس و مسکن در کشور ایران هر ده سال یک بار در گذشته و هر پنج سال در حال حاضر صورت می گیرد. قاعدتاً در طی هر دوره شاخص ها و ویژگی های کمی و کیفی جمعیت کل کشور و همچنین مناطق شهری و هم مناطق روستایی دچار تغییرات خواهد شد که لازم است روندهای کمی وکیفی این تغییرات مورد بررسی و تحلیل آماری قرار بگیرد. این مقاله با درک اهمیت این موضوع به بررسی و تحلیل آماری مهمترین ویژگی های جمعیت شناختی در ناحیه شهری زابل طی دورۀ ده سالۀ 1375- 85 می پردازد. انتظار می رود نتایج این تحلیل آماری، اطلاعات لازم را جهت تصمیم سازی های واقعی تر جهت رشد و توسعۀ مناطق مرزی بویژه ناحیه شهری زابل را فراهم آورد. پرونده مقاله