مطالعه میزان اکراتوکسین A درخوراک ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) تولید شده در استان چهارمحال و بختیاری به روش الایزا

محورهای موضوعی : علوم و صنایع غذایی

فیروز فدایی فرد ¹ , مهدی رئیسی ² , حمید کورنگی ³ , ابراهیم رحیمی ⁴ , راحله پیرزاده ⁵

1 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرکرد، دانشکده دامپزشکی، دانشیار گروه بهداشت و بیماری‌های آبزیان، شهرکرد، ایران.
2 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرکرد، دانشکده دامپزشکی، دانشیار گروه بهداشت و بیماری‌های آبزیان، شهرکرد، ایران.
3 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرکرد، دانشکده دامپزشکی، دانش آموخته دامپزشکی، شهرکرد، ایران
4 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرکرد، دانشکده دامپزشکی، دانشیار گروه بهداشت مواد غذایی، شهرکرد، ایران
5 - دانشگاه پیام نور اصفهان، مربی گروه صنایع غذایی، اصفهان، ایران

تاریخ دریافت : 1391/04/13 تاریخ پذیرش : 1392/04/05 تاریخ انتشار : 1391/12/01

کلید واژه: الایزا, اکراتوکسین A, قزل ‌‌آلای رنگین کمان, غذای ماهی,

چکیده مقاله :

اکراتوکسین ها از مهمترین مایکوتوکسین‌های موجود در برخی از خوراک های دامی است. در این میان اکراتوکسین A از جمله سمومی است که دارای اثرات آسیب شناختی بالایی در انسان و حیوانات می باشد.هدف از انجام تحقیق حاضر تعیین میزان اکراتوکسین A موجود در غذای مصرفی ماهیان قزل آلای رنگین کمان تولید شده در استان چهارمحال و بختیاری بود. برای این منظور از غذای 4 کارخانۀ تولیدکننده عمده خوراک ماهی قزل آلای رنگین کمان نمونه برداری به عمل آمد. در هرکارخانه از 4 اندازه مختلف غذایی و آرد گندم (مجموعاً 5 نمونه ) نمونه گیری شد. از هر نمونه سه تکرار گرفته شد. اندازه‌ گیری اکراتوکسین A با روش الایزا و با استفاده از کیت مربوطه انجام گردید.میزان سم اکراتوکسین A در تمامی نمونه های خوراک ماهی پایین تر از حد مجاز و در 75 درصد نمونه های آرد گندم بالاتر از حد مجاز تعیین شده (5 میکروگرم در کیلوگرم) بود. در مقایسه بین میانگین اکراتوکسین موجود در خوراک ماهی با اندازه های مختلف در 4 کارخانه مورد آزمایش تفاوت معنی داری مشاهده نشد (05/0p>) اما بین میانگین آن در آرد گندم موجود در کارخانجات مورد مطالعه تفاوت آماری معنی دار مشاهده شد (05/0p<) .در مجموع نتایج تحقیق نشان داد خوراک ماهی قزل آلای رنگین کمان تولید شده در استان چهارمحال و بختیاری از نظر میزان اکراتوکسین A در حد قابل قبول می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

   Ochratoxins are considered as the significant mycotoxins found in animal feeds. Amongst, Ochratoxin A has high pathological consequences on the humans and animals. The aim of present study was to determine the amount of Ochratoxin A in rainbow trout feed produced in Chaharmahal Va Bakhtiary province. For this, four major producers of trout feed were chosen and four different sizes of feed together with one wheat flour sample were obtained from each factory. The samples were transferred to Food Analysis Lab of Shahre-Kord Islamic Azad University. The samples were obtained in three replicates and a total of 60 samples were analyzed for the presence of Ochratoxin A. The analysis was performed by ELISA assay. Results revealed that the quantity of Ochratoxin A in all feed samples were lower than determined contamination level established by Iranian National Standard and EU commission (5µg/kg). However, the contamination levels in all wheat flour samples were higher than defined standard. The amount of Ochratoxin A in samples obtained from various producers was not statistically significant (p<0.05). It was concluded that the overall quality of trout feed produced in Chaharmahal Va Bakhtiary province were satisfactory.

منابع و مأخذ:

• استاندارد ملی ایران شماره 5925 (1380). غذای انسان و حیوان، مایکوتوکسین‌ها، چاپ اول.


• ماه‌تابانی، آیدین.، بیات، منصور.، حسینی، سیدابراهیم.، امین افشار، مهدی و توکلی، حمیدرضا (1389). ارزیابی اکراتوکسین A و آفلاتوکسین‌های (B1,B2,G1,G2) در غلات عرضه شده در فرشگاه‌های شهر تهران با استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا، مجله حکیم، شماره 1، صفحه 10 تا 15.


• هادیان، زهرا.، یزدان پناه، حسن.، عزیزی، محمدحسین.، سیداحمدیان، فریبا.، کوشکی، محمدرضا.، پنجکی، محمدحسین.، مرتضایی، غلامرضا.، شجاعی، فریبرز و خوش‌گذران، صادق (1386). میزان شیوع اکراتوکسین A در برنج عرضه شده در فروشگاه‌های شهر تهران در سال 86، مجله تغذیه و علوم غذایی، دوره 2، صفحه 53 تا 56.

 

• Aldred, D., Cairns-Fuller, V. and Magan, M. (2008). Environmental Factors Affect Efficacy of some Essentioal Oils and Resveratrol to Control Growth and Ochratoxin A Production by Penicillium Verrucosum and Aspergillus Westerdijikiae on Wheat Grain. JournalofStored ProductsResearch, 44:341-346.


• Barberis, C., Astoreca, A., Asili, R., Fernandez-Juri, M.G., Chulze, S., Magnoli, C. and Dalcero, A. (2009). In vitro control of growth and ochratoxin A production by butylated hydroxyanisole in Aspergillus section Nigri species. Food Control, 20(8): 709-715.


• Basic-Jukic,N., Hrsak-Puljic, I., Kes, P., Bubic-Filipi, L., Pasini, J., Hudolin, T., Kastelan, Z., Reiner, Z., Kordic, M., Brunetta, B. and Juric, I. (2007). "Renal transplantation in patients with Balkan endemic nephropathy". Transplantation Proceedings, 39 (5): 1432–1435.


• Doster, R.C., Sinnhuber, R.O. and Wales, J.H. (2004). Acute intraperitoneal toxicity of Ochratoxins A and B in rainbow trout (Salmo gairdneri). Food and Cosmetics Toxicology, 10: 85-92.


• El-Sayed, Y.S., Khalil, R.H. and Saad, T.T. (2009). Acute Toxicity of Ochratoxin-A in Marine Water Reared Seabass (Dicentrarchus Larbax L.).  Chemosphere, 75: 878–882.


• Gall, G.A.E. and Crandell, P.A. (1992). The rainbow trout. Aquaculture, 100: 1-10.


• Hadian, Z., Yazdanpanah, H., Azizi, M.H., Ahmadian, F., Kooshki, M., Panjki, M.H., Mortazaei, G., Shojaei, F. and Khoshgozaran, S. (2007). incidence of Ochratoxin A in rice marketed in Tehran shops ,Journal of Iranian Nutrition and Food Sciences,2:53-56[In Farsi].


• Iranian National Standard-No5925. (2001). Human and animal food, Mycotoxins. 1^st Edition[In Farsi].


• Juan, C., Zinedine, A., Idrissi, L. and Manes, j. (2006). Ochratoxin A in rice on the Moroccan retail market. Inernational Journal of Food Microbiology, 126: 83-85.


• Leong, Y.H., Ismail, N,, Latif, A.A. and Ahmad, R. (2010). Short Communication: Aflatocin Occurrence in Nuts and Commertial Nutty Products in Malaysia. Food Control, 21: 334-338.


• Magan, N. and Olsen, M. (2004). Mycotoxins in Food Detection and Control. 1^st Edition, CRC Press Boca Raton Boston New York Washington, DC. 


• Magnoli, C., Astoreca, A., Ponsone, M.L., Fernandez-Juri, M.G., Barberis, C. and Dalcero, M. (2007). Ochratoxin A and Aspergillus niger in Peanut Seeds at Different Months of Storage in Cordoba Argentina. Journal of Food Microbiology, 119: 213-218.


• Mahtabani, A., Bayat, M., Hosseini, S.A., Anin afshar, M. and Tavakolli, H. (2010). Evaluation of ochratoxin A and aflatoxins (B1,B2,G1,G2) in cereals marketed in Tehran shops by high performance liquid chromatography, Journal of Hakim, 1: 10-15[In Farsi].


• Manning, B.B., Ulloa, R.M., Li, M., Robinson, E.H. and Rottinghaus, G.E. (2003). Ochratoxin A fed to channel catfish (Ictalurus punctatus) causes reduced growth and lesions of hepatopancreatic tissue. Aquaculture, 219: 739-750.


• Masoud, W. and Kaltoft, C.H. (2006). The Effect of Yeasts Involved in the Fermentation of Coffea Arabica in Easr Africa on Growth and Ochratoxin A (OTA) Production by Aspergillus Ochraceus. Journal of Food Microbiology, 106: 229-234.


• Official Journal of the European Union (2006). Commission Regulation (EC) No 1881/2006 of 19 December 2006 setting levels for certain contaminants in food stuffs.


• Storen, O., Holm, H. and Stormer, F.C. (1982). Metabolism of Ochratoxin A by Rats, TheAmericanSociety forMicrobiology, 44: 785-789.


• Supamattaya, K. and Sukrakanchana, N. (2005). Effect of Ochratoxin A and Deoxynivalenol on Growth Performance and Immuno Physiological Parameters in Blacktiger Shrimp (Penaeus Monodon), The Songklanakarin Journal of Science and Technology, 29(1): 91-99.


• Zaied, C., Abid, S., Zorgui, L., Bouaziz, C., Chouchane, S., Jomaa, M. and Bacha, H. (2009). Natural Occurrence of Ochratoxin A in Tunisian Cereals. Food Control, 20: 218-222.