بررسی وجوه معرفت‌شناسی در مرصادالعباد و نمودهای آن درعصر مدرنیتة کنونی
محورهای موضوعی : نسخه شناسي
طاهره حسین زاده
1
,
حسین آریان
2
,
تورج عقدایی
3
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی ، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران. نویسنده مسئول: arian.h@iau.ac.ir
3 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی ،زنجان، ایران.
کلید واژه: نجم رازی, انسان, معرفت شناسی, مدرنیته, زندگی, آیارتاید.,
چکیده مقاله :
مرصادالعباد کتابی معرفت‌پژوه در حیطة عرفان اسلامی، یادگاری از قرن پرآشوب ششم و هفتم (هـ.ق) مصادف با دوران حملة مغولان جنایت‌پیشه در ایران ، حاصلِ قلم‌فرساییِ شیوا و زیبای نجم‌الدین رازی(دایه) به شیوة نثر مسجّع است که با انسانِ کامل دانستنِ خاتم النبیّین پیامبر اکرم حضرت محمّد مصطفی(ص) و تأکید بر سیرة عملیِ ایشان و تأثیر رفتارهای انسانیِ حضرت در اذهان و قلوبِ تاریخ، در راستای ارتقای رشد روحیِ انسان‌ها به سمتِ کمالات معنوی و ادراک معنای زندگی و سلوک الی الله در وادی حقیقت ، نکاتِ حکمت‌آموزِ ارزنده ای را در این زمینه با رویکرد به مفاهیمِ قرآنی و اصول بنیادیِ اهل تصوف بیان می‌کند.
این پژوهش قصد دارد با روش توصیفی و تحلیل کتابخانه‌ای به مُداقه‌ای مختصر و منطبق بر منطق علمی از طریقِ استناد به آراء اندیشمندان، به واکاوی و بررسیِ مفهومِ انسان و انسانیت در کتاب نفیس مرصادالعباد و نمودهای تقابلی آن؛ یعنی رفتارهای نژادپرستانه‌ی غیر انسانی در عصر ستیزه‌جو و فردیت‌گرایِ مُدرنیته‌ی کنونی بپردازد و می‌کوشد تا آن را با نظریة «معنای زندگی» ویکتور فرانکل و جنبه‌های اگزیستانسیونالِ معرفت‌شناسی در تجلّیِ عشق و نمودهای آگاهی‌بخش و بارقه‌های زندگی‌سازِ عشق در نهاد بشر به مثابة انسانِ رو به تعالی و کمالِ خداخواه تطبیق دهد.
Mirsad al-'Ibad, an epistemological work in the realm of Islamic mysticism, is a relic from the tumultuous 6th and 7th centuries AH (Islamic calendar), coinciding with the era of the criminal Mongol invasion of Iran. Penned with eloquence and beauty by Najm al-Din Razi (Dayeh) in rhymed prose, this book considers the Seal of the Prophets, the Holy Prophet Muhammad Mustafa (PBUH), as the perfect human. It emphasizes his practical biography (Sunnah) and the historical impact of his humane conduct on minds and hearts. In its pursuit of elevating humanity's spiritual growth towards moral perfection, the understanding of the meaning of life, and the journey towards God (Suluk ila Allah) in the realm of truth, the work presents valuable wisdom. It approaches these themes through Quranic concepts and the fundamental principles of Sufism.
This research, employing a descriptive-analytical and library-based methodology, intends to conduct a concise and scientifically logical examination. By referencing the views of scholars, it aims to explore and analyze the concept of "Man and Humanity in the exquisite book Mirsad al-'Ibad by the Sufi master Sheikh Najm al-Din Razi (Dayeh)." Furthermore, it investigates its contrasting manifestations, namely inhumane racist behaviors in the current contentious and individualistic era of modernity. .
منابع و مآخذ
1) قرآن کریم.
2) أبوزيد، بكربن‌عبدالله،معجم‌المناهي‌اللفظيه، الناشر: دارالعاصمة،عددالمجلدات ۱، عددالصفحات780،تاريخ النشر1417 -1996 م، رقم النسخة:۳
3) اریکسون، اریک، مک، آدامز،(۱۳۹۶). بحران هویت، ترجمه:رضایی،علی.تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۵۹
4) پورجوادي، نصرالله (1385)، زبان حال در عرفان و ادبيات پارسي، تهران: هرمس
5) راجرز، کارل. (1980). روان‌شناسی انسان‌گرا. ترجمه علی‌اصغر حاج‌سپهری.
6) رازی، نجم‌الدین. (1365).مرصادالعباد الی المقصود والمراد. تصحیح محمدامین ریاحی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
7) سجّادی، جعفروصادق، (1382)، فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، تهران، چاپ هفتم نشرکتابخانه طهوری.
8) فرانکل، امیل ویکتور. (1395). انسان در جستجوی معنا. ترجمه نهضت صالحیان و مهین میلانی. تهران: نشر درسا.
9) فرانکل، امیل ویکتور. (1398). فریادهای ناشنیده برای معنا. ترجمه فروزنده دولت‌یاری. تهران: نشر نیک‌فرجام
10) گابلینگ، سوزی. (1387)، آیا مدرنیسم شکست خورده است؟ ، ترجمة محمدی، تهران. نشر مینوی خرد.
11) مطهری، مرتضی (1393)، انسان کامل، تهران، صدرا.
12) مطهری، مرتضی. (1382). تعلیم و تربیت در اسلام. تهران: صدرا.
13) مکی، ابوطالب، (1411)، قوت القلوب فی معامله المحبوب باسل عیون السود،2 جلد بیروت دارالکتب العلمیه و چاپ قاهره مصر 1310 ق.
14) نصری، عبدالله. (1387)، گفتمان مدرنیته ، چاپ سوم، تهران. دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
15) نوذری، حسین‌علی. (1384)، بستر و زمینه های تاریخی پست مدرن، ما و پُست‌مدرنیسم، به‌کوشش محمدعلی محمدی و عبدالکریمی، تهران. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی.
16) یوسف پور، محمد کاظم (1380)، نقد صوفی، تهران، روزنه
17) نیشابوری، فریدالدین‌عطار، (1399)، تذکره الاولیاء، به کوشش محمدرضاشفیعی کدکنی، تهران، نشر سخن.
18) یونگ، کارل گوستاو. (1953). روان‌شناسی و دین. ترجمه‌ی پرویز شریفی.
