مقایسه اثربخشی آموزش بهبود اعتیاد به هرزه نگاری و درمان شناختی رفتاری بر اهمالکاری تحصیلی، انعطاف¬پذیری روانشناختی و خودکارآمدی تحصیلی نوجوانان پسر
محورهای موضوعی : سلامت اجتماعي
زهرا شیرانی بیدآبادی
1
,
حمید آتش پور
2
,
هادی فرهادی
3
1 - 1. دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی، مرکز تحقیقات علوم رفتاری و روانشناختی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
2 - دانشیار گروه روان شناسی، مرکز تحقیقات علوم رفتاری و روانشناختی، گروه روانشناسی، واحد اصفهان (خوراسگان)،دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان،ایران
3 - دانشیار گروه روان شناسی، مرکز تحقیقات علوم رفتاری و روانشناختی، گروه روانشناسی، واحد اصفهان (خوراسگان)،دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان،ایران
کلید واژه: اعتیاد, انعطاف¬پذیری روانشناختی, اهمال¬کاری تحصیلی, خودکارآمدی تحصیلی, هرزه نگاری.,
چکیده مقاله :
هدف این پژوهش مقایسه اثربخشی آموزش بهبود اعتیاد به هرزه نگاری و درمان شناختی رفتاری بر اهمالکاری تحصیلی، انعطافپذیری شناختی و خودکارآمدی تحصیلی نوجوانان پسر بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی سه گروهی با طرح پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری شامل همه نوجوانان پسر مبتلا به هرزهنگاری در اصفهان و در بهار و تابستان 1403 بود. نمونه شامل 60 نفر از افرادی که دارای معیارهای ورود بودند که به روش هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی ساده در سه گروه جایگزین شدند. در این پژوهش از مقیاسهای اهمالکاری تحصیلی(سولومون و روثبلوم، 1984)، مقیاس انعطافپذری روانشناختی (اکبری و همکاران، 2021) و خودکارآمدی تحصیلی(مورگان و جینکز، 1990) استفاده شد. داده ها به روش تحلیل اندازهگیری مکرر به وسیله نرمافزار SPSS نسخه 26 انجام شد. یافتهها نشان داد، تفاوت میانگین نمره‌ها در مرحله پیشآزمون با دو مرحله دیگر آزمون معنادار بود که نشان‌دهنده تغییر معنادار میانگین نمرها در مراحل بعدی آزمون نسبت به پیش آزمون بود. تفاوت میانگین نمره‌ها در مرحله پیگیری تفاوت معناداری با پسآزمون نداشت (05/0<p)، که نشان‌دهنده پایدار بودن تغییر ایجاد شده بود. تفاوت میانگین نمره‌های اهمالکاری (05/0>p)، انعطافپذیری و خودکارآمدی (01/0>p) در هر دو گروه درمانی با گروه کنترل معنادار بود که نشان‌دهنده اثربخش بودن هر دو درمان بود. تفاوت میانگین نمره‌های دو گروه درمانی تنها در متغیر انعطافپذیری شناختی معنادار بود (05/0>p). به نظر می رسد آموزش مشخص انعطافپذیری شناختی در رابطه با تمایل به پورنوگرافی و عوامل زمینهای آن باشد که در جلسه چهارم این بسته گنجانده شده است. همچنین به دلیل اینکه در این بسته به راهبردهای ترکیبی رفتاری-هیجانی و رفتاری-اجتماعی در جلسات هفتم و هشتم پرداخته شده و در جلسه نهم آن به نقش معنویت پرداخته است که در کل راهبردهای بیشتری برای انعطافپذیری روانشناختی در اختیار نوجوان قرار داده است
The aim of this study was to compare the effectiveness of pornography addiction recovery training and cognitive-behavioral therapy on academic procrastination, cognitive flexibility, and academic self-efficacy among male adolescents. The research method was a quasi-experimental three-group design with pre-test, post-test, and a two-month follow-up. The statistical population included all male adolescents with pornography addiction in Esfahan during spring and summer of 2024. The sample consisted of 60 individuals who met the inclusion criteria, selected through purposive sampling and randomly assigned to three groups. In this study, the Academic Procrastination Scale (Solomon & Rothblum, 1984), Psychological Flexibility Scale (Akbari et al., 2021), and Academic Self-Efficacy Scale (Morgan & Jinks, 1990) were used. Data were analyzed using repeated measures ANOVA in SPSS version 26. Findings showed significant differences between mean scores in pre-test and the two subsequent stages, indicating meaningful changes in mean scores compared to pre-test. The follow-up stage showed no significant difference with post-test (p>0.05), indicating stability of changes. Mean score differences in procrastination (p<0.05), flexibility, and self-efficacy (p<0.01) between both treatment groups and control group were significant, confirming effectiveness of both treatments. The only significant difference between the two treatment groups was in cognitive flexibility (p<0.05). It appears that the specific training on cognitive flexibility regarding pornography consumption tendencies and its underlying factors, which was included in the fourth session of this program, played a significant role. Furthermore, since this program addressed combined behavioral-emotional and behavioral-social strategies in the seventh and eighth sessions and discussed the role of spirituality in the ninth session, it ultimately provided adolescents with more comprehensive strategies for enhancing psychological flexibility.
جوکار، بهرام، دلاورپور، محمدآقا (1386). رابطه تعلل وزی آموزشی با اهداف پیشرفت. اندیشه¬های نوین تربیتی، 3(11)، 61-80 نیکبخت، الهام، عبدخدایی، محمدسعید، و حسن آبادی، حسین (1393). اثربخشی واقعیت درمانی گروهی بر افزایش انگیزش تحصیلی و کاهش اهمالکاری تحصیلی دانش آموزان. پژوهش¬های روان شناسی بالینی و مشاوره، 3(2)، 81-94
Alpert, E., Hayes, A. M., Yasinski, C., Webb, C., & Deblinger, E. (2021). Processes of change in trauma-focused cognitive behavioral therapy for youths: An approach informed by emotional processing theory. Clinical Psychological Science, 9(2), 270-283.
Berte, D. Z., Mahamid, F. A., & Affouneh, S. (2021). Internet addiction and perceived self-efficacy among university students. International Journal of Mental Health and Addiction, 19, 162-176.
Bőthe, B., Baumgartner, C., Schaub, M.P., Demetrovics, Z., Orosz, G. (2020). Hands-off: Study protocol of a two-armed randomized controlled trial of a web-based self-help tool to reduce problematic pornography use. J Behav Addict, 9(2), 433-445. doi: 10.1556/2006.2020.00037.
Eisenbeck, N., Carreno, D. F., & Uclés-Juárez, R. (2019). From psychological distress to academic procrastination: Exploring the role of psychological inflexibility. Journal of Contextual Behavioral Science, 13, 103-108.
Etsitty, T. (2022). The Influence of Maladaptive Metacognitions in Education: Rethinking Proness Toward Addiction (Doctoral dissertation, Wichita State University).
Fernandez, D. P., Kuss, D. J., Justice, L. V., Fernandez, E. F., & Griffiths, M. D. (2023). Effects of a 7-day pornography abstinence period on withdrawal-related symptoms in regular pornography users: A randomized controlled study. Archives of Sexual Behavior, 52(4), 1819-1840.
George, M., Maheshwari, S., Chandran, S., & Rao, T. S. (2019). Psychosocial aspects of pornography. Journal of Psychosexual Health, 1(1), 44-47.
Grøtan, K., Sund, E. R., & Bjerkeset, O. (2019). Mental health, academic self-efficacy and study progress among college students–The SHoT study, Norway. Frontiers in psychology, 10, 45.
Jimenez, A. L., Banaag Jr, C. G., Arcenas, A. M. A., & Hugo, L. V. (2023). Adolescent Development. In Tasman’s Psychiatry (pp. 1-43). Cham: Springer International Publishing.
Kuftyak, E.V. (2022). Procrastination, stress and academic performance in students. ARPHA Proceedings, 5, 965-974. doi:10.3897/ap.5.e0965
Larsen, N. E., & Jang, E. E. (2021). Instructional practices, students’ self-efficacy and math achievement: A multi-level factor score path analysis. Canadian Journal of Science, Mathematics and Technology Education, 21(4), 803-823.
Narci, M. (2022). The relationship between problematic internet use and academic procrastination and life satisfaction of university students (Doctoral dissertation, University of Alabama Libraries).
Ortega-Otero, M., Montesinos, F., & Charrabe, L. (2023). Influence of psychological inflexibility and mindfulness on hypersexuality and sexual satisfaction in a Spanish sample. Frontiers in Psychology, 14, 1182222
Paulus, F. W., Nouri, F., Ohmann, S., Möhler, E., & Popow, C. (2024). The impact of internet pornography on children and adolescents: a systematic review. L'encephale. https://doi.org/10.1016/j.encep.2023.12.004 (In press)
Ramiro Sánchez, T., Gallardo Vigil, M. Á., & Ramiro Sánchez, M. (2023). Pornography Use and Sexual Risk Behaviors in Adolescents: A Systematic Review. REIDOCREA, 12(9), 98-116. 10.30827/Digibug.81001
Tras, Z., & Gökçen, G. (2020). Academic Procrastination and Social c as Predictive Variables Internet Addiction of Adolescents. International Education Studies, 13(9), 23-35.
Watson, D. C., & Howell, A. J. (2023). Psychological flexibility, non-attachment, and materialism. Personality and Individual Differences, 202, 111965.
Yang, L., Yuan, J., Yang, B., Sun, H., Tang, W., & Yu, J. (2023). Problematic internet use related to mental health conditions among left-behind Children and Adolescents: A Systematic Review. https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-3142378/v1 (In press)
