مقایسة دو شخصیّت عرفانی در شاهنامه و مهابهاراتا

محورهای موضوعی : فصلنامه بهارستان سخن

صفیه موسوی ¹ , فاطمه مدرسی ²

1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی گروه عرفان، دانشگاه ارومیه، دانشکده زبان و ادبیّات فارسی، ارومیه – ایران
2 - گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه ، ایران.

تاریخ دریافت : 1395/05/22 تاریخ پذیرش : 1395/11/30 تاریخ انتشار : 1397/12/01

کلید واژه: کیخسرو, مهابهاراتا, کلید واژه‌ها: شاهنامه, سکدیو,

چکیده مقاله :

چکیده در کتاب دینی اوستا و مهابهاراتا که کتاب اعتقادات و باورهای ایرانیان و هندوان است، روایت‌ها و اسم‌های مشترک زیادی وجود دارد که نشان از یک گذشتة کاملاً مشترک تاریخی در باورهای دو ملّت هند وایران در هزاران سال پیش دارد. دو کتاب بزرگ شاهنامه و مهابهاراتا نیز، صرف نظر از تفاوت‌های تقریباً جزئی، نمودی از اشتراکات فرهنگی و ملّی و مذهبی این دو ملّت فرهیخته هستند. شخصیّت‌های ملّی، عرفانی و مذهبی زیادی با ویژگی های مشترک در این دو مجموعه به چشم می خورند. یکی از آن‌ها کیخسرو در شاهنامه است که سرنوشت و ویژگی های اخلاقی عرفانی او قابل مقایسه با سکدیو، شخصیّت عرفانی مهابهاراتا است. تفاوت‌های اندک این دو داستان در شخصیّت مادران آن‌ها و نحوة تولّدشان است. نیز اینکه کیخسرو به همراه یاران به سفر می رود امّا سکدیو تنهایی این سفر را طی می کند. در داستان ایرانی همة یاران و مردم از کیخسرو می خواهند به این سفر پایانی نرود امّا در داستان هندی فقط پدر سکدیو است که از او خواهش می کند، نرود. در ضمن مادران این دو شخصیّت کمی وضعیّت متفاوتی دارند. دراین مقاله نکات مشترک وتفاوت‌های این دو شخصیّت بیان می شود.

چکیده انگلیسی:

Abstract         In the religious books of The Avesta and The Mahabaharata which are the tenet books of the Iranians and The Indians, there are numerous common narratives and names which indicate the common beliefs of the two nations thousands of years ago. The two well-known aforementioned books have similarities in cultural, national and religious differences in these well-bred nations. We can see lots of national, mystical, and religious characters in these two books. One of them is Kaykhosrow in the Shahnameh whose fate and ethical and mystical features are comparable with Sakdeev in the Mahabaharata. The few differences in these two stories are related to their mothers' characters and the way they were born. The other difference is that Kaykhosrow travels together with his friends while Sakdeev does it alone. In the Persian story all the friends and people ask him not to go to this travel but in Sakdeev only his father bewares him . At the same time their mothers have a little different characteristics. We will study the common and different points of these two mystics in detail in this paper.