نقد و تحلیل شرح‌های لیلی و مجنون نظامی گنجوی

محورهای موضوعی : اسطوره

خورشید نوروزی ¹

1 - مربی دانشکده آموزش معلمان دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد شهر ری

تاریخ دریافت : 1394/03/05 تاریخ پذیرش : 1394/03/05 تاریخ انتشار : 1386/04/01

کلید واژه: نظامی گنجوی, لیلی و مجنون, شرح ابیات, نقد و بررسی, مقایسه,

چکیده مقاله :

بخش عمده‌ای از تحقیقات ادبی دربارة مثنوی لیلی و مجنون نظامی، به شرح ابیات و معنی لغات ـ چه شرح کامل و چه گزیده ـ اختصاص دارد.در این مقاله ابتدا به معرفی و نقد ساختاری و محتوایی شرح‌ها پرداخته شده و سپس ریشه‌های اختلاف نظر شارحان، در سه حوزه زیر، با ذکر مثال‌هایی از ابیات لیلی و مجنون، تبیین و تحلیل شده است:الف) واژگان؛ گاه اختلاف نظر شارحان در معانی حقیقی و استعاری واژه‌ها و یا حقیقی یا استعاری بودن واژگان، سبب اختلاف معانی ابیات شده است.ب) عبارت؛ گاه اختلاف‌نظر در معانی حقیقی یا کنایی عبارت و یا معانی گوناگون کنایی موجب اختلاف معنای ابیات شده است.ج) کل بیت؛ گاهی نیز اختلاف نسخه‌ها، تعقید معنوی، استعداد تأویل‌پذیری ابیات و چگونگی خواندن بیت، سبب بروز معانی گوناگون گردیده است

چکیده انگلیسی:

  Leili-O-Majnoon is a love and mystical couplet composed by Nezāmi of Ganjeh in 584 AH/1188AD. It is the love story of Leili Bent-ol Asad and Geis Ibn Āmer, known as Majnoon. The present article, by taking into account the commentaries on Leili-O-Majnoon, tries to re-examine them with respect to metaphors and allusions used in the book.