زمینه و هدف: کاربرد نیتروژن به میزان بیش از نیاز گیاه باعث آلودگی منابع آب، خاک و گیاه می شود. از راهکارهای مناسب در تعیین مقدار صحیح و به موقع کود نیتروژنی استفاده از دستگاه کلروفیل متر است. هدف از اجرای این پژوهش کاهش مصرف کودهای نیتروژنی و جلوگیری از کاهش شستشوی نیترات و ورود آن به منابع آب های زیرزمینی است. روش بررسی: با استفاده از سنجش کلروفیل در برگ، آزمایشی با استفاده از 6 تیمار کود نیتروژنی شامل:50 ،150،100 ،200 ،250 و 300 کیلوگرم در هکتار از منبع اوره در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار، دو مکان و به مدت یک سال اجرا شد. در مرحله ساقه دهی، کلروفیل موجود در برگ های پرچم گندم با استفاده از دستگاه کلروفیل متر قرائت شد. با در نظر گرفتن عدد 45 به عنوان مرجع، مقادیر کود سرک نیتروژن در مرحله ساقه دهی محاسبه و در صورت نیاز در اختیار کرت های آزمایشی قرار گرفت. یافته ها: با توصیه سرک کود نیتروژنی با کاربرد دستگاه کلروفیل متر، غلظت نیترات را در خاک و گیاه کاهش یافت. در این پژوهش در توصیه سرک کود نیتروژنی صرفه جویی شد به طوری که در تیمارهای کاربرد 250 و 300 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژنی به ترتیب 25 و 21 درصد بود. بحث و نتیجه گیری: با کاربرد دستگاه کلروفیل متر در توصیه سرک کود نیتروژنی در گندم، می توان در میزان مصرف صرفه جویی های قابل ملاحظه ای به دست آورد. این امر سبب تولید محصول سالم با نیترات کمتر و جلوگیری از ورود نیترات به آب های زیرزمینی می گردد. Manuscript profile

گندم یکی از اساسی‌ترین و مهمترین منابع تغذیه در جهان به شمار می‌رود. یافتن راهکاری جهت کاهش اثر تنش خشکی بر عملکرد کمی و کیفی آن می‌تواند، هر کشور را در رسیدن به امنیت غذایی بیشتر کمک کند. به منظور بررسی اثر سیلیسیم بر خصوصیات آگروفیزیولوژیک گندم در شرایط تنش خشکی، پژوهشی در مزرعه تحقیقاتی موسسه خاک و آب انجام گردید این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار طی دو سال زراعی 99-1398 و 1400- 1399 اجرا شد, تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح بدون تنش، تنش ملایم و تنش شدید به ترتیب با 75 و 50 و 25 درصد رطوبت قابل استفاده در خاک به عنوان فاکتور اول و سیلیکات پتاسیم در چهار سطح عدم استفاده از سیلیسیم (شاهد) و 20 کیلوگرم در هکتار به‌صورت خاک کاربرد در ساقه دهی و غلظت‌های 5/2 و 5 کیلوگرم در هکتار محلول‌پاشی در مرحله‌ی ساقه، ظهور سنبله و مرحله‌ی خمیری شدن به عنوان فاکتور دوم برگندم رقم سیوند (حساس به کم آبی) در دو سال به اجرا در آمد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر تنش خشکی و سیلیسیم بر صفات عملکرد دانه، طول سنبله، قطر ساقه، ارتفاع بوته، غلظت کلرفیل a معنی دار بود. نتایج نشان داد در برهمکنش عدم تنش خشکی با محلول پاشی 5 کیلوگرم در هکتار بهترین عملکرد دانه به مقدار 7892 کیلوگرم حاصل شده است. براساس نتایج پژوهش به نظر می‌رسد کاربرد سیلیسیم به صورت خاک کاربرد و محلول پاشی موجب بهبود عملکرد دانه می گردد. Manuscript profile