Journal of Water and Soil Resources Conservation
,
Issue48,Year,
Autumn
2024
زمینه و هدف: مدیریت منابع آب از دیر باز در ایران مورد توجه ساکنین این منطقه بودهاست. آگاهی حدود زمانی و میزان بارش نزولات جوی کمک میکند تا برنامه ریزی بهتری برای مدیریت منابع آب انجام گردد و این امر با توجه به دادههای آماری موجود قابل بررسی میباشد. نیاز به دانش در خ More
زمینه و هدف: مدیریت منابع آب از دیر باز در ایران مورد توجه ساکنین این منطقه بودهاست. آگاهی حدود زمانی و میزان بارش نزولات جوی کمک میکند تا برنامه ریزی بهتری برای مدیریت منابع آب انجام گردد و این امر با توجه به دادههای آماری موجود قابل بررسی میباشد. نیاز به دانش در خصوص روند بارش در محدودههای مطالعاتی، مدیریت و برنامهریزی منابع آب را تسهیل و قانونمند نموده و کمک مینماید تا تامین آب با ضریب اطمینان بیشتری حاصل گردد. هدف از این پژوهش برآورد و تحلیل روند بارش در استان کهگیلویه و بویراحمد در محدوده حوضه آبریز زهره-جراحی میباشد.روش پژوهش: این پژوهش بر روی حوضه آبریز زهره جراحی در محدوده استان کهگیلویه و بویراحمد و بر اساس دادههای سالهای 1345 تا 1397 انجام شدهاست. در این راستا ابتدا ایستگاههای هواشناسی مرتبط با محدوده موردمطالعه جانمایی شد و آمار آن ها از دادههای دریافتی استخراج گردید. همگنی دادههای ایستگاهها بر اساس روش کلموگروف اسمیرنوف محاسبه و فاقد داده همگن یا با دادههای محدود حذف شده و 30 ایستگاه جهت بازسازی دادهها انتخاب گردید. باز سازی دادههای مفقود با دو روش معکوس فاصله وزنی با توان دو و کریجینگ خطی معمولی انجام شد و پس از ارزیابی روشها توسط سه معیار خطای جذر میانگین مربعات، میانگین خطای مطلق و ضریب تعیین، روش مطلوب جهت بازسازی دادههای مفقود در این محدوده انتخاب گردید. پس از بازسازی دادهها یک رستر چند بعدی، حاوی اطلاعات بارشی مربوط به سالهای دوره آماری ایجاد و سری زمانی دادههای مربوطه به صورت آرایهای و در واحد سطح ساخته شد. در این پژوهش باتوجهبه وسعت محدوده موردمطالعه 8915 نقطه از محدوده تحلیل سری زمانی شده و روند تغییرات بر اساس روش من-کندال و شیب سن در مقیاس سالانه و ماهانه در این نقاط بررسی و نقشههای رستری آن تولید گردید.یافتهها: بر اساس روشهای ارزیابی مدلها، از میان روشهای انجام شده برای بازسازی دادههای مفقود، روش معکوس فاصله وزنی با ضریب تعیین 95/0 بهعنوان روش بهینه انتخاب گردید. نتایج محاسبات در مقیاس سالانه نشان داد میانگین شیب سن در محدوده مطالعاتی دارای روند معناداری نبوده و برابر با 0011/0 میباشد. میانگین شیب سن در محدوده مطالعاتی در مقیاس ماهانه در فروردینماه برابر 28/0 و دارای روند صعودی است، شیب سن در اردیبهشت ماه برابر 03/0- و بیانگر روند نزولی بوده و در خرداد و تیر روندی مشاهده نشده و نتایج محاسبات شیب سن را در این ماهها برابر صفر نشان میدهد. در مرداد ماه روند صعودی بوده و مقدار آن معادل 11/0 میباشد. در شهریور ماه روند صعودی و برابر 06/0 است. در مهر ماه روندی مشاهده نشده و برابر با 0 میباشد. در آبان و آذر ماه روند صعودی و میانگین شیب سن در محدوده به ترتیب برابر با 19/0 و 62/0 میباشد در دی، بهمن و اسفند ماه نیز روند نزولی و به ترتیب برابر با 48/0-، 55/0- و 14/0- میباشد.نتایج: نتایج پژوهش در مقیاس سالانه روند معناداری نشان نمیدهد ولی در مقیاس ماهانه در ماههای آذر، فروردین، آبان، مرداد و شهریور به ترتیب بالاترین روند صعودی مشاهده شده، در حالی که در ماههای بهمن، دی، اسفند و اردیبهشت به ترتیب بالاترین روند نزولی را داشته و ماههای خرداد، تیر و مهر نیز فاقد روند میباشند. حداکثر میانگین شیب سن محدوده مربوط به آذرماه و معادل 62/0 و حداقل آن در بهمنماه و معادل 55/0- محاسبه گردیدهاست. مدیریت منابع آب بالاخص در بخش کشاورزی به عنوان عمده مصرف-کننده دارای ابعاد اقتصادی و اجتماعی کلان و امری اجتناب ناپذیر است و با توجه به تاثیر بسیار زمان تامین آب جهت بهینهسازی و افزایش بهرهوری این پژوهش میتواند جهت بازنگری در الگوی و زمان کشت در این منطقه مورد استفاده قرار گیرد. تغذیه آبخوانها، فرآیند ذخیره سازی و فرآیند مصرف بایستی با تغییرات جدید سازگار شوند.
Manuscript profile
از منظر جغرافیای سیاسی، آب از سیاست جدا نیست. ﻗﺮاردادﻫﺎی آﺑﻲ ﺑﻴﻦالمللی همچون ﻣﻌﺎﻫﺪات، ﭘﺮوﺗﻜﻞﻫﺎ و ﻣﻮاﻓﻘﺖﻧﺎﻣﻪﻫﺎی دو ﻳﺎ ﭼﻨﺪﺟﺎﻧﺒﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ اﺣﺘﻤﺎل و ﺷﺪت اﺧﺘﻼف و ﻣﻨﺎﻗﺸﻪ ﺑﻴﻦ ﻛﺸﻮرﻫﺎی ذیرﺑﻂ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ. 281 حوضه آبریز مشترک بین 151 کشور جهان وجود دارد و بیش از 42 درصد جمعیت زمین در More
از منظر جغرافیای سیاسی، آب از سیاست جدا نیست. ﻗﺮاردادﻫﺎی آﺑﻲ ﺑﻴﻦالمللی همچون ﻣﻌﺎﻫﺪات، ﭘﺮوﺗﻜﻞﻫﺎ و ﻣﻮاﻓﻘﺖﻧﺎﻣﻪﻫﺎی دو ﻳﺎ ﭼﻨﺪﺟﺎﻧﺒﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ اﺣﺘﻤﺎل و ﺷﺪت اﺧﺘﻼف و ﻣﻨﺎﻗﺸﻪ ﺑﻴﻦ ﻛﺸﻮرﻫﺎی ذیرﺑﻂ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ. 281 حوضه آبریز مشترک بین 151 کشور جهان وجود دارد و بیش از 42 درصد جمعیت زمین در این مناطق زندگی میکنند. با توجه به توزیع ناهمگون آبهای شیرین کره زمین، مدیریت منابع آب به ویژه در حوضههای آبریز مشترک یک امر حیاتی برای نیل به بهرهمندی حداکثری از این عنصر محدود میباشد. حوضه آبریز دجله، فرات و اروندرود یکی از مهمترین حوضههای آبریز در ایران و غرب آسیا میباشد که همواره با چالشهای مختلفی در زمینه بهره برداری مشترک مواجه بوده است. در این تحقیق سعی شده تا بررسی جنبههای مختلف حوضه آبریز مشترک میانرودان و اروندرود، به واکاوی دیپلماسی آب در این حوضه پرداخته شود و میبایست به این مهم اشاره نمود که با توجه به قراردادها و توافقنامه های متعدد در زمینه بهره برداری از آبهای مذکور، همچنان مشکلات و اختلاف نظرهای متعددی در زمینه استفاده مشترک از این آبها وجود دارد.
Manuscript profile
Water Resources Engineering
,
Issue1,Year,
Summer
2020
احداث نیروگاه بر روی خطوط انتقال آب با بهرهگیری از فشار مازاد موجود و جایگزینی پمپ به عنوان توربین(PAT) به جای شیر فشارشکن به دلیل آثار مثبتی از قبیل تجدیدپذیر بودن انرژی برقآبی، پراکندگی مناسب خطوط انتقالآب در مناطق مختلف وکوتاه بودن زمان ساخت، مورد توجه قرار گرفته More
احداث نیروگاه بر روی خطوط انتقال آب با بهرهگیری از فشار مازاد موجود و جایگزینی پمپ به عنوان توربین(PAT) به جای شیر فشارشکن به دلیل آثار مثبتی از قبیل تجدیدپذیر بودن انرژی برقآبی، پراکندگی مناسب خطوط انتقالآب در مناطق مختلف وکوتاه بودن زمان ساخت، مورد توجه قرار گرفته است. از طرفی در اولویتبندی احداث نیروگاه بر روی خطوط انتقال آب، فاکتورهای مختلفی دخیل هستند، که نیاز به روشهای تصمیمگیری چندمعیاره دارند. در این تحقیق، خطوط انتقال آب، تحت مدیریت شرکت آب و فاضلاب استان ایلام، مشتمل بر شش موقعیت با در نظر گرفتن پنج شاخص؛ الکتریسته تولیدی، هزینه احداث، فاصله از محل مصرف، فاصله از جاده اصلی و سهولت بهرهبرداری با استفاده از روشهای چندمعیاره ازجمله: تحلیل سلسله مراتبی، تحلیل شبکهای، ساده وزنی، ویکور و شباهت به گزینه ایدهآل و با آنالیز اقتصادی، مورد ارزیابی قرار گرفتند. براساس این نتایج، جایگاه ورودی ایستگاه شماره یک سد ایلام (با ظرفیت تولید سالیانه982800 کیلووات-ساعت، هزینه احداث 1218 میلیون ریال، نسبت فایده به هزینه 7/3 و واحد انرژی 407 ریال) به عنوان گزینه برتر در تولید انرژی برقابی معرفی شده است.
Manuscript profile
Sanad
Sanad is a platform for managing Azad University publications