-
Article
1 - کاربست پایدیا در برنامه های درسی؛ سنتز پژوهی مطالعات انجام شدهEducational Leadership & administration , Issue 1 , Year , Spring 1398برنامه درسی پایدیا مهارت های یادگیری را در دانش آموزان به وجود می آورد و درها را به سوی دنیای یادگیری میگشاید. مسئله اصلی این پژوهش کاربست پایدیا در برنامه های درسی و ارائه نمونه ای ازسنتز پژوهی نظام مند از یافته های پژوهش های بین المللی و قابل اتکای بیست سال گذشته است. Moreبرنامه درسی پایدیا مهارت های یادگیری را در دانش آموزان به وجود می آورد و درها را به سوی دنیای یادگیری میگشاید. مسئله اصلی این پژوهش کاربست پایدیا در برنامه های درسی و ارائه نمونه ای ازسنتز پژوهی نظام مند از یافته های پژوهش های بین المللی و قابل اتکای بیست سال گذشته است.محقق از میان جامعه آماری که شامل94 تحقیق بود، تعداد 44 نمونه را به صورت هدفمند انتخاب نمودند ویافته ها حاکی از این بود برنامه پایدیا برای دانش آموزان بسیار امید بخش بوده و تنها مدل برای بهبود دست آوردهای دانش آموزان و آماده کردن آنها برای تحصیلات بعد از آموزش و پرورش عمومی است، تحصیلات با کیفیت و کمیت یکسان ،بهترین آموزش برای بهترین کودکان است، پرورش قابلیت های انجام وظایف و مسئولیت های شهروندی از اهداف و ویژگی ها برنامه درسی پایدیا است و با توجه به موفقیت هایی که این برنامه در کشورهای مختلف کسب نموده و فوایدی که از اجرای این برنامه درسی در نظام های آموزشی حاصل شده است. برنامه درسی پایدیا پاسخ مناسب به نیازهای دانش آموزان برای زندگی موفق در آینده است .این برنامه می تواند راهکاری مناسب برای برخورد با چالش های موجود در برنامه های درسی باشد. Manuscript profile -
Article
2 - ارائه الگوی تربیت هنری دوره اول متوسطه نظام آموزشیEducational Leadership & administration , Issue 2 , Year , Summer 2027هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی تربیت هنری دوره اول متوسطه نظام آموزشی است. پارادایم پژوهش کیفی است و از روش نظریه مبنایی استفاده شد. این پژوهش از لحاظ هدف در دسته پژوهش های کاربردی قرار می گیرد. جامعه پژوهش، متخصصان و خبرگان هنر، علوم تربیتی و مدیریت امور فرهنگی به تعداد 2 Moreهدف پژوهش حاضر ارائه الگوی تربیت هنری دوره اول متوسطه نظام آموزشی است. پارادایم پژوهش کیفی است و از روش نظریه مبنایی استفاده شد. این پژوهش از لحاظ هدف در دسته پژوهش های کاربردی قرار می گیرد. جامعه پژوهش، متخصصان و خبرگان هنر، علوم تربیتی و مدیریت امور فرهنگی به تعداد 20 نفر بودند که به شیوه نمونه گیری هدفمند از نوع ملاک محور تا رسیدن به اشباع داده ها انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته بود و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از کدگذاری و مقوله بندی با استفاده از نرم افزار تحلیل داده های کیفی اطلس تی.آی استفاده شده است. بر اساس یافته ها، پدیده محوری تربیت هنری، تولید هنری است. شرایط علی تربیت هنری شامل: ایجاد جنبه عمومی و همگانی، محیط جامعه (بسترسازی مناسب در خانه و مدرسه، فراهم سازی شرایط برای همگان، ایده تربیت هنری به مثابه آموزش همگانی)، عوامل درونی (استعداد هنری دانش آموزان، ویژگی های ذاتی دانش آموزان، ارزش دادن به هنر) و معرفی هنر به عنوان چهارمین مهارت اساسی بود. زمینه های دلالت کننده بر تربیت هنری شامل: فناوری (پیشرفت تکنولوژی، استفاده از فضای مجازی)، زمینه های اجتماعی (شکل گیری اندیشه هنری در جامعه، عواطف مبتنی بر جنبه های اجتماعی، فضایی که دانش آموز در آن تربیت می یابد)، زمینه های سیاسی (اهمیت قائل شدن برای هنر، اولویت و نظام های فکری حاکم بر جامعه، حمایت های مادی و معنوی، تابعی از تصمیمات نظام سیاسی)، زمینه های فرهنگی (سرانه محصولات هنری، توجه فرهنگ جامعه به هنر، میزان مصرف محصولات فرهنگی، الهام بخشی فرهنگ در تولیدات هنری) بود و در نهایت الگوی تربیت هنری دوره اول متوسطه ارائه گردید. Manuscript profile -
Article
3 - واکاوی ادراک متخصصان برنامه درسی ایران نسبت به مؤلفههای پارادایم برنامه درسی نوفهمیResearch in Curriculum Planning , Issue 1 , Year , Summer 2020پژوهش حاضر با استفاده از روش پدیدارنگاری درصدد کشف کلیدیترین ادراک متخصصان برنامه درسی ایران از مؤلفههای برنامه درسی نوفهمی است. از طریق مصاحبههای نیمهساختاریافته با 21 نفر از متخصصان واجد شرایط، دادههای لازم گردآوری و پس از طی فرایند کدگذاری، در قالب 251 کد باز، 8 Moreپژوهش حاضر با استفاده از روش پدیدارنگاری درصدد کشف کلیدیترین ادراک متخصصان برنامه درسی ایران از مؤلفههای برنامه درسی نوفهمی است. از طریق مصاحبههای نیمهساختاریافته با 21 نفر از متخصصان واجد شرایط، دادههای لازم گردآوری و پس از طی فرایند کدگذاری، در قالب 251 کد باز، 81 کد محوری و 29 کد انتخابی، در زیرمجوعة هشت مؤلفه پارادایم نوفهمی، سازماندهی شدند. حاصل نهایی تحلیل دادهها، حاکی از آن است که رهاییبخشی؛ برنامهای نقاد و روشنگر، عدالت محور، روشنفکر مدار و یادگیرنده محور است. توجه به عوامل فرامدرسهای؛ با نگاه جامع فرهنگی، تلقی زمینهای و همسویی با تجارب جامعه محلی به دنبال مدیریت عوامل تأثیرگذار بر برنامه درسی است. تاریخنگاری؛ مترادف با پایش روندی و جامع عقاید برنامه درسی، مکتوب کردن میراث برنامه درسی، عبرتآموزی، وقایعنگاری عقاید برنامه درسی و اقدام مبتنی بر خودشناسی به کار رفته است. میانرشتهای؛ مدیریت تعاملی و همهجانبه نگراست. بینالمللی کردن مطالعات برنامه درسی؛ بسترسازی تعاملات فرهنگی، شور فرهنگی و همافزایی فرهنگی در برنامههای درسی است. رابطة نظریه و عمل در نگرشهای تمایل قطبی به نظریه، تمایل رفت و برگشتی و تمایل قطبی به عمل توصیف شده است. تغییر برنامهریزی درسی به فهم برنامه درسی در اعتقاد به شیفت پارادایمی، عدم اعتقاد به شیفت پارادایمی و معنابخشی و نموددهی به هویتهای جدید برنامه درسی تجلی یافته و درنهایت اتوبیوگرافیکال بودن برنامههای درسی با عناوین شخصی شده، ترکیبی و پژوهشمحور مشخص شده است. Manuscript profile -
Article
4 - تجزیه و تحلیل تولیدات علمی در حوزه تلفیق فناوری واقعیت افزوده در آموزشResearch in Curriculum Planning , Issue 4 , Year , Autumn 2022هدف این پژوهش بررسی وضعیت تولیدات علمی در حوزه تلفیق فناوری واقعیت افزوده در آموزش است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و علمسنجی است و در انجام آن از تکنیکهای کتابسنجی و تحلیل شبکههای اجتماعی استفادهشده است. بر این اساس برای جمعآوری دادهها، کلیدواژههای مرتبط با پژوهش Moreهدف این پژوهش بررسی وضعیت تولیدات علمی در حوزه تلفیق فناوری واقعیت افزوده در آموزش است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و علمسنجی است و در انجام آن از تکنیکهای کتابسنجی و تحلیل شبکههای اجتماعی استفادهشده است. بر این اساس برای جمعآوری دادهها، کلیدواژههای مرتبط با پژوهش در فاصله بین سالهای 2010 تا 2020 با استفاده از پایگاه اطلاعاتی Scopus جستجو و شناسایی شدند. بهمنظور تحلیل دادهها و مصورسازی اطلاعات بهدستآمده، از نرمافزار Vosviewer استفادهشده است. جامعه آماری پژوهش حاضر 582 سند در حوزه موردبحث میباشد. تحلیلها شامل: فراوانی انتشار پژوهشهای مرتبط، کشورهای دارای بیشترین اسناد مرتبط، مراکز علمی دارای بیشترین پژوهشهای مرتبط، پرکارترین نویسندگان در این حوزه، خوشهبندی ارتباطی کلیدواژهها و ترسیم شبکه همکاری نویسندگان در حوزه مربوطه می باشد. نتایج بررسیها نشان میدهد که فراوانی انتشار منابع مرتبط با آموزش مبتنی بر فناوری واقعیت افزوده کماکان سیر صعودی دارد؛ اما در بین کشورهایی که دارای بیشترین پژوهشهای مرتبط هستند کشور آمریکا در جایگاه اول و اسپانیا و اندوزی در جایگاه دوم و سوم قرار دارند. بیشترین اسناد چاپشده، مقالات هستند و حوزه پرکار در این رابطه حوضه علوم اجتماعی است. کلیدواژههای مرتبط با موضوع در 6 خوشه موضوعی قرار میگیرند و واژههایی که در خوشه اصلی بیشترین پیوند را به خود اختصاص دادهاند، عبارتاند از واقعیت افزوده، یادگیری، دانشآموز، معلم، برنامهریزی درسی و تعامل. Manuscript profile -
Article
5 - طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامۀ درسی تربیت بدنی و سلامت دورۀ اول متوسطه با رویکرد فرهنگی _ تربیتیResearch in Curriculum Planning , Issue 2 , Year , Winter 2021هدف اصلی این پژوهش، طراحی الگوی برنامۀ درسی تربیت بدنی و سلامت دورۀ اول متوسطه با رویکرد فرهنگی _ تربیتی است. این پژوهش جزء پژوهشهای آمیخته با طرح اکتشافی است که در دو بخش کیفی-کمّی انجام شده است؛ در بخش کیفی به فرایند طراحی الگو و در بخش کمّی با روش توصیفی از نوع پیما Moreهدف اصلی این پژوهش، طراحی الگوی برنامۀ درسی تربیت بدنی و سلامت دورۀ اول متوسطه با رویکرد فرهنگی _ تربیتی است. این پژوهش جزء پژوهشهای آمیخته با طرح اکتشافی است که در دو بخش کیفی-کمّی انجام شده است؛ در بخش کیفی به فرایند طراحی الگو و در بخش کمّی با روش توصیفی از نوع پیمایشی، به اعتبارسنجی الگو پرداخته شده است. در بخش کیفی حوزۀ مطالعات شامل کلیۀ متون و منابع نظری و پژوهشی داخلی و خارجی در دسترس و همچنین 18 نفر از متخصصان و صاحبنظران حوزۀ برنامهریزی درسی و تربیت بدنی است که به روش نمونهگیری هدفمند و با تکنیک گلوله برفی انتخاب شدهاند. ابزار گردآوری، مصاحبۀ نیمهساختار یافته بود که از طریق روشهای پرسش از همکار و چک اعضا، دادهها تأیید و برای تحلیل دادهها از روش تحلیل مضمون استفاده شد. در بخش کمّی و برای اعتبارسنجی الگوی طراحی و از نظرات 22 نفر از متخصصان دانشگاهی در حوزۀ برنامهریزی درسی و رشتۀ تربیت بدنی طی پرسشنامهای و برای بررسی روایی محتوای کمّی نیز از شاخص روایی محتوا (CVI) و نسبت روایی محتوا (CVR) استفاده شد. نسبت روایی مـحتوا به مقدار 72/0 و شاخص روایی محتوا به مقدار 90/0 مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن نیز با روش ضریب آلفای کرونباخ به مقدار89/0 تأیید شد. الگوی به دست آمده متشکل از سه بخش مبانی، عناصر راهبردی و عناصر دهگانه اکر بود که برای هریک از بخشهای الگو مؤلفههایی ارائه شد. Manuscript profile -
Article
6 - تبیین ماهیت برنامه درسی روئیدنی و استنتاج مبانی و اصول آن در دوره پیش دبستانResearch in Curriculum Planning , Issue 5 , Year , Summer 2022این پژوهش درصدد استنتاج مبانی و اصول برنامه درسی روئیدنی در دوره پیش دبستان بوده است. برای این منظور پس از تحلیل اسنادی و مفهومی ماهیت این برنامه، با بهرهگیری از روش پژوهش استنتاج پسرونده به استنباط مبانی این برنامه پرداخته شده است. در طرح پسرونده در ابتدا کلیه مصادی Moreاین پژوهش درصدد استنتاج مبانی و اصول برنامه درسی روئیدنی در دوره پیش دبستان بوده است. برای این منظور پس از تحلیل اسنادی و مفهومی ماهیت این برنامه، با بهرهگیری از روش پژوهش استنتاج پسرونده به استنباط مبانی این برنامه پرداخته شده است. در طرح پسرونده در ابتدا کلیه مصادیق این برنامه از 60 سند معتبر ملی و بینالمللی (کتب، مقالات، رسالههای مکتوب و الکترونیکی) از سال 1994 تا سال 2020 استخراج شدند، سپس به منظور تجزیهوتحلیل دادههای جمعآوری شده در سه مرحله، کدگذاری باز، محوری و گزینشی دادهها دستهبندی و حدود 31 مبنا احصاء شد. در ادامه با بهرهگیری از روش استنتاج پیشرونده اصول ناظر به هر مبنا استنتاج شدند. نمونهگیری مورد استفاده در این پژوهش، از نوع هدفمند بوده است؛ چراکه به بررسی اسناد موثر در فهم مسئله پژوهش پرداخته شده است. جهت اعتباربخشی نتایج حاصل از این پژوهش، مراحل کدگذاری در تعامل با متخصصین برنامهریزی درسی و فلسفه تعلیم و تربیت، حدود 10 بار مورد بازنگری دقیق قرار گرفتند. اهم یافتهها پیرامون ماهیت برنامه درسی روئیدنی عبارتند از پدیدهای منعطف، پویا و مارپیچ چندبعدی با سطح مقطعهای متفاوت. مهمترین مبانی برنامه درسی روئیدنی در دوره پیشدبستان عبارتند از اینکه کودک موجودی منعطف با ابعاد همهجانبه، دارای هویت اجتماعی و استعدادهای منحصربفرد است و معرفت نیز اکتشافی، پویا، بدیع و متناظر با علایق کودکان است. برخی از اصول اساسی برنامه درسی روئیدنی نیز شامل جامعنگری به کودک، توجه به تفاوتهای فردی، تدارک امکان کندوکاو، ارتباط با پدیده موردمطالعه و فرضیهسازی هستند. Manuscript profile -
Article
7 - تجارب زیسته اساتید دانشگاه پیام نور از چالش های ارزشیابی آنلاین در دوران همه گیری کروناResearch in Curriculum Planning , Issue 79 , Year , Winter 2024More
پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربه زیسته اساتید دانشگاه پیام نور از چالش های ارزشیابی آنلاین در دوران همه گیری کرونا انجام شد. این پژوهش کیفی و از نوع پدیدارشناسی است. جامعه مورد مطالعه شامل همه اعضای هیأت علمی دانشگاه پیام نور استان زنجان به تعداد 23 نفر در سال تحصیلی 1401-1400 است. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 15 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود که از طریق روش های پرسش از همکار و چک اعضا، داده ها تأیید و برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد. بر اساس یافته های بدست آمده، مهم ترین چالش های ارزشیابی در قالب 5 مضمون اصلی (مشکلات ناشی از امکانات نرم افزاری و سخت افزاری، فقدان دانش مبتنی بر فناوری، افزایش تقلب، مشکلات فرهنگی-اجتماعی و مشکلات جسمی و روانی)، فرصت های آن شامل 5 مضمون (اقتصادی، بهداشتی، فنی، آموزشی و زمانی) شناسایی شد. همچنین عمده ترین راهکارها برای غلبه بر چالش های ارزشیابی در قالب 4 مضمون اصلی (استفاده از ارزشیابی حضوری- الکترونیکی، استفاده از ارزشیابی چندگانه، ارزشیابی مبتنی بر کوییز، تغییر در شکل ظاهری و محتوای آزمون ها) دسته بندی شد. متناسب با آسیب ها و بالا بردن کیفیت ارزشیابی پیشنهاد شد اساتید از روشهای ارزشیابی تلفیقی و آزمون های الکترونیکی به صورت کوییز در فواصل زمانی کوتاه در طول ترم برای ارزشیابی آموخته های دانشجویان استفاده کنند.
Manuscript profile -
Article
8 - طراحی الگوی مدرسه خلاق برای دوره ابتدایی و اعتباربخشی آن از دیدگاه متخصصانJournal of Innovation and Creativity in Human Science , Issue 4 , Year , Winter 2020زمینه: مدرسه به عنوان نهادی که بیشترین ساعات عمر انسان را در اختیار دارد در بروز رفتارهای خلاق افراد بسیار نقشآفرین است. بنابراین، ایجاد محیط و فضای مساعد برای رشد وپرورش خلاقیت یادگیرندگان بعنوان یک نیاز ضروری بیش از پیش در مدارس کشور بهویژه در دوره ابتدایی احساس می Moreزمینه: مدرسه به عنوان نهادی که بیشترین ساعات عمر انسان را در اختیار دارد در بروز رفتارهای خلاق افراد بسیار نقشآفرین است. بنابراین، ایجاد محیط و فضای مساعد برای رشد وپرورش خلاقیت یادگیرندگان بعنوان یک نیاز ضروری بیش از پیش در مدارس کشور بهویژه در دوره ابتدایی احساس میشود. هدف: پژوهش حاضر، طراحی الگوی مدرسه خلاق برای دوره ابتدایی و اعتباربخشی آن از دیدگاه متخصصان بود. روش پژوهش: ترکیبی از نوع اکتشافی متوالی(کیفی-کمی) بود. روش پژوهش در فازکیفی از نوع مطالعات تطبیقی- اسنادی و در فاز کمی از نوع پژوهشهای توصیفی- پیمایشی با استفاده از تکنیک دلفی بود. روش نمونهگیری در هر دو فاز هدفمند بود. بدین صورت در مرحله اول پژوهش، منابع مکتوب (اسناد، مقالات و کتب) مرتبط با موضوع به تعداد 283 به روش تحلیل محتوای استقرایی و با استفاده از نرم افزار ATLAS.ti و رویکرد NCT مورد تحلیل قرار گرفتند. در مرحله دوم پرسشنامه 12 سوالی محقق ساخته در میان متخصصان برنامه درسی و حوزهی خلاقیت توزیع شد و دادهها با استفاده از نرم افزار Excel2010و spss19 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج مرحله اول نشان داد که مدرسه خلاق دارای شش بعد و سی مولفه است. بعد برنامه درسی خلاق دارای نه مولفه؛ بعد دانشآموز خلاق دارای سه مولفه؛ بعد خانواده خلاق دارای پنج مولفه؛ بعد معلم خلاق دارای پنج مولفه؛ بعد مدیر خلاق دارای چهار مولفه و بعدفرهنگ خلاق دارای چهار مولفه بود. همچنین نتایج اعتباربخشی الگوی طراحی شده براساس نظر متخصصان برنامه درسی و خلاقیت مناسب بوده و آن را مطلوب دانسته اند. Manuscript profile -
Article
9 - واکاوی ادراک و تجربه زیسته معلمان دوره ابتدایی نسبت به خلاقیتJournal of Innovation and Creativity in Human Science , Issue 50 , Year , Autumn 2024هدف اصلی از اجرای پژوهش، واکاوی ادراکات و مواجهات معلمان نسبت به خلاقیت در دوره ابتدایی بود. رویکرد پژوهش، کیفی است که با استفاده از روش پدیدارشناسی انجام گرفته است. جامعه پژوهشی شامل معلمان دوره ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399 بود. روش نمونه گیری در پژوهش حاض Moreهدف اصلی از اجرای پژوهش، واکاوی ادراکات و مواجهات معلمان نسبت به خلاقیت در دوره ابتدایی بود. رویکرد پژوهش، کیفی است که با استفاده از روش پدیدارشناسی انجام گرفته است. جامعه پژوهشی شامل معلمان دوره ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399 بود. روش نمونه گیری در پژوهش حاضر، نمونه گیری هدفمند از نوع نمونه گیری موارد عادی بود. در نهایت با انجام 13 مصاحبه با معلمان مجرب و باتجربه، اشباع داده ها حاصل شد. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختارمند بود. این نوع مصاحبه به دلیل عمیق بودن و انعطاف پذیری برای پژوهش های کیفی مناسب است. به دلیل شرایط کرونایی و تعطیل بودن مدارس، مصاحبه حضوری امکان پذیر نبود. لذا، مصاحبه به صورت بر خط انجام گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از روش هفت مرحلهای کلایزی استفاده شد. تحلیل عمیق دیدگاه ها در مورد مفهوم خلاقیت موجب شناسایی سه مضمون اصلی با عنوان 1- ماهیت خلاقیت؛ 2- دانش آموز خلاق و 3- معلم خلاق و سیزده مضمون فرعی شد. همچینین، واکاوی دقیق دیدگاههای معلمان در مورد روشهای پرورش خلاقیت، منجر به استخراج دو مضمون اصلی با عنوان 1- عوامل مرتبط با معلم و 2- عوامل مرتبط با برنامه درسی و هشت مضمون فرعی شد. در نهایت بررسی دقیق و ریزبینانه دیدگاههای معلمان در ارتباط با موانع پرورش خلاقیت منجر به دستهبندی سه مضمون اصلی با عنوان1- موانع مربوط به دانشآموزان؛ 2- موانع مربوط به معلمان و 3- موانع مربوط به برنامه درسی و یازده مضمون فرعی شد. Manuscript profile