بحران‌های‌طبیعی پتانسیل این امر را دارندکه درنبود سیستم‌های تقلیل مخاطرات به سوانحی‌هولناک بدل شوند. به ‌همین علت‌ امروزه ‌تاب‌آوری، به منزله‌ی ‌یکی ‌از سنجه‌های‌ مؤثر در فرآیند مدیریت بحران‌ها، رویکردی اجتماع محور برای ارتقای آمادگی اجتماعات شهری در برابر ناپایداری ناشی از بحران‌ها است. هدف اصلی این پژوهش‌ سنجش معیارها و شاخص‌های سازنده تاب ‌آوری شهروندان( نهادی و کالبدی-محیطی) و تعیین سهم و ظرفیت‌ آنها بر عوامل تاثیرگذار بر تقویت تاب ‌آوری می‌باشد. روش ‌تحقیق توصیفی و تحلیلی‌ از نوع رابطه‌ای با هدف کاربردی می‌باشد. داده‌های مورد نیاز برای تحلیل بااستفاده‌از پرسشنامه گردآوری که روایی آن بصورت صوری و پایایی آن‌باآلفای کرونباخ 887/0 به تاییدرسیده‌است. جامعه آماری موردمطالعه شهروندان شهرکرمان بوده‌است. در آخر شرایط تاب‌آوری با توجه به شاخص‌های در نظرگرفته شده، بابهره‌گیری‌از نرم‌افزار (spss) و آزمون‌‌ آماری تی تک نمونه‌ای(One Sample T- test)، آزمون‌ همبستگی و تکنیک پیرسون‌ و رگرسیون چندگانه مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار گرفته‌اند. همچنین برای ‌وزن‌ دهی به معیارها و زیر معیارها از تکنیک آنتروپی ‌شانون و به منظور بررسی وضعیت چهار منطقه شهری دررتبه بندی تاب‌آوری از تکنیک و مدل‌های( WP,SAR) استفاده‌شده است. نتیجه ‌مطالعه حاضر نشان‌ می-دهد، که بین تاب‌آوری شهروندان و مولفه‌های نهادی و کالبدی-محیطی، در برابر بحران‌های طبیعی به ویژه زلزله رابطه ‌معناداری وجوددارد. و در نهایت براساس تکنیک‌های رتبه بندی ذکر شده، به ترتیب مناطق،منطقه1، منطقه 3، منطقه2، منطقه 4از لحاظ تاب‌آوری رتبه‌بندی شده‌اند. Manuscript profile

مقدمه: یکی از مهمترین مشکلات موجود در شهرهای کشور به نحوه استقرار نامناسب فعالیت های مربوط به خدمات شهری در بستر شهر و به شهروندان، در مجاورت سایر کاربری های موجود مربوط می شود که حل این مشکل به برنامه ریزی و مدیریت مناسب در زمینه مکان یابی و ساماندهی خدمات شهری نیاز دارد. بازارها از جمله مراکز مهم و حیاتی خدمات رسانی در شهرها هستند که نقش مهمی در تامین رفاه و آسایش شهروندان و توسعه ی اقتصادی شهرها ایفا می کنند. در شهر یاسوج بازار به عنوان قلب اقتصادی شهر محسوب می شود و افزایش ترافیک در این قسمت مشکلات عدیده کالبدی-کارکردی و دسترسی-ترافیکی برای شهروندان ایجاد کرده است. لذا این تحقیق سعی در برنامه ریزی و ساماندهی بازار یاسوج با تاکید بر کاهش ترافیک با رویکرد مشارکتی دارد. روش شناسی تحقیق: روش انجام این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده داده های تحقیق در محدوده موردمطالعه با استفاده از پرسشنامه و منابع اسنادی و کتابخانه ای و آمار دستگاه های اجرایی به دست آمده، جهت تجزیه و تحلیل داده ها، از نرم افزار آماری SPSS بهره گیری شده است، همچنین از نرم افزار GIS ARC در تهیه و تولید نقشه ها استفاده شد و جهت تحلیل اطلاعات از مدل های SWOT و‌ QSPM بهره برده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو پژوهش شهریاسوج ومحدوده بازار این شهر و مشکلات ترافیکی ناشی ازحضور و مراجعه مردم به بازار می باشد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که شاخص های کالبدی-کارکردی، اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، مدیریتی، دسترسی و ترافیکی از نظر شهروندان وضعیتی قابل قبولی ندارند و دارای سطح مطلوبی در بازار یاسوج نمی باشند. ایجاد پارکینگ در محدوده بازار با توجه به وجود زمین های خالی در این محدوده می تواند در کاهش ترافیک محدوده بازار موثر باشد و همچنین انتقال دستفروشان به نقطه دیگر در ساماندهی محدوده بازار می تواند تاثیرگذار باشد. تاکید برایجاد سیستم حمل و نقل عمومی مناسب و کارآمد در محدوده بازار جهت کاهش استفاده از خودروهای تک سرنشین از مهمترین راهبردهای برنامه ریزی و ساماندهی بازار یاسوج با تاکید بر کاهش ترافیک می باشد. Manuscript profile