از مهم‌ترین آلاینده های محیط زیست می توان به عنصر سرب اشاره کرد که بر جذب عناصر غذایی در گیاه تاثیرگذار است. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر زئولیت و میکوریزا بر خصوصیات کمّی و کیفی گیاه سویا در خاک آلوده به سرب در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان به انجام رسید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. عامل ها شامل میکوریزا در دو سطح (شاهد و تلقیح با میکوریزا (گونه گلوموس)) و زئولیت در سه سطح (صفر، پنج و ده درصد وزنی) بودند. خاک تمام گلدان ها با غلظت 200 میلی گرم بر کیلوگرم نیترات سرب آلوده شد. نتایج تحقیق نشان داد به جز ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته و تعداد شاخه فرعی که تحت تأثیر اثرات اصلی میکوریزا و زئولیت قرار گرفتند، در بقیه صفات اثرات متقابل آنها معنی دار بود. کاربرد زئولیت10% به همراه تلقیح با میکوریزا موجب بهبود شاخص سطح برگ (84%)، فعالیت کاتالاز (150%)، سوپراکسید دیسموتاز (220%)، وزن هزار دانه (51%)، عملکرد دانه (94%)، عملکرد بیولوژیک (51%) و شاخص برداشت (34%) و کاهش تجمع سرب در ریشه (43%) و اندام هوایی (44%)، فاکتور انتقال (75%) و تجمع زیستی در ریشه (43%) و اندام هوایی (43%) شد. بالاترین عملکرد دانه (3609 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (9026 کیلوگرم در هکتار) از استفاده هم‌زمان از میکوریزا و زئولیت 10% به دست آمد. به‌طورکلی، کاربرد میکوریزا و زئولیت علاوه بر کاهش تأثیرات فلزات سنگین موجود در خاک و بهبود عملکرد کمّی و کیفی تولیدی می تواند در گیاه‌پالایی فلزات سنگین مؤثر باشد. Manuscript profile

اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید و عناصر ریزمغذی بر برخی ویژگی‌های بیوشیمیایی و زراعی رقم نپتون کلزا در شرایط تنش کم‌آبی طی آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 96-95 در دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان بررسی گردید. تنش کم‌آبی به‌عنوان عامل اصلی در دو سطح ](آبیاری مجدد در 20 (شاهد) و 70 درصد تخلیه ظرفیت زراعی)[ و ترکیب تیماری دو عامل محلول‌پاشی عناصر ریزمغذی (عدم مصرف و محلول‌پاشی با غلظت 2 در هزار) و عامل سالیسیلیک اسید (غلظت‌های صفر، 5/0، 1 و 5/1 میلی‌مولار) در کرت های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اثر تنش کم‌آبی و سالیسیلیک اسید بر کلیه صفات مورد مطالعه معنی‌دار بود. اثر کود ریزمغذی، به جز بر میزان ترکیبات آنتی‌اکسیدانت، بر سایر صفات مورد مطالعه نیز معنی‌دار به دست آمد. نتایج همچنین نشان داد که اثر متقابل سه‌گانه بر صفات کاتالاز، پراکسیداز، پرولین، درصد روغن، عملکرد دانه و عملکرد روغن معنی‌دار است. بیشترین میانگین درصد روغن، عملکرد دانه و عملکرد روغن به‌ترتیب با مقدار 02/46 درصد، 4424 و 2036 کیلوگرم در هکتار از ترکیب تیماری (عدم تنش+ محلول‌پاشی 5/1 میلی مولار سالیسیلیک اسید و غلظت 2 در هزار کود ریزمغذی) می باشند. نتایج این تحقیق بر اساس روند تغییرات میانگین‌ها، نشان داد که کاربرد سالیسیلیک اسید و عناصر ریزمغذی اثر تنش کم‌آبی در گیاه کلزا را تا حدی کاهش می‌دهد. به‌طور‌کلی، باتوجه به نتایج به‌دست آمده از این تحقیق، برای کاهش اثرات منفی تنش کمبود آب و حصول عملکرد دانه مناسب، استفاده از کود ریزمغذی فرتی میکس ‌سه‌گانه و غلظت 5/1 میلی‌مولار سالیسیلیک اسید در شرایط تنش کم آبی توصیه می‌گردد. Manuscript profile